Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Firidun bey Ehmedbeyoğlu Köçerli (Azerice: Firidun bəy Köçərli; Rusça: Фиридун-бек Кочарлинский ya da Кочарли) (26 Ocak 1863, Şuşa – 1920, Gence), Azerbaycanlı yazar, filolog ve edebiyat eleştirmenidir.
Hayatı
Köçerli, Ahmed Bey Köçerli'nin tek çocuğu olarak 1863 yılında Şuşa'da doğdu. Firidun, yerel Rus-Müslüman okulundan mezun oldu ve Gori'deki Transkafkasya Öğretmenler Okulu'na kabul edildi. 1885'te diplomasını aldıktan sonra Erivan'da bir Rus-Müslüman okulunda Azerice ve din dersleri vermeye başladı. 1895'te mezun olduğu okulda öğretmenlik yapması için Gori'ye geri döndü.
Yazılı Azerbaycan dilinin standartları hakkında sorular soran ilk Azerbaycan edebiyatçılarından biriydi.1895'te ilk makalesini Tatar Komedileri ("Tatar", 1920'den önce Azeriler için ortak bir Rusça isimdi), ardından Edebiyatımız Üzerine Denemeler (1904) yazdı. 1903'te 130 Azerbaycanlı yazar ve şair hakkında eleştiriler içeren kritik bir eser olan Azerbaycan Tatarlarının Edebiyatı adlı ilk akademik çalışmasını yayımladı. Sonraki yıllarda Mirza Fatali Akhundov (1911) ve Gift to Children (1912) gibi bazı küçük eserler yayınladı. Köçerli, çoğu Rus yazarlardan oluşan Avrupalı yazarların eserlerini de Azericeye çevirdi. Başlıca akademik çalışması, ölümünden beş yıl sonra, sadece 1925'te yayınlanan Azerbaycan Edebiyatı Tarihi Üzerine Konular'dır. Azerbaycan edebiyatının tarihi ve gelişimi hakkında bilimsel verileri derlemeye yönelik ilk başarılı girişimlerden biriydi. Köçerli'ye büyük hayranlık duyan Yusif Vazir Çamanzaminli, 1921'de İstanbul'da yayınlamıştı. Bu kitabın bir kopyası Bakü'de Azerbaycan Cumhuriyeti Devlet Tarih Arşivlerinde bulunmaktadır.
1917–1918'de Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti Millî Şurası'nın üyesiydi.1918–1920'de Köçerli Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti Parlamentosuna seçildi.
1920 baharında, Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti'nin Sovyet işgali sırasında (1918-1920), Bolşevik taklidi yapan Ermeni taşnaklar (şovenist Ermeni partisi "Ermeni Devrimci Federasyonu" üyeleri), suçu olmayan Köçerli'yi tutuklayarak Gence'ye götürdüler. Köçerli'nin serbest bırakılması için Bakü'den Gence'ye özel elçiler gönderildi ancak iki gün sonra geldiklerinde çok geç olmuştu. Taşnaklar mahkemeye çıkmadan onu zaten öldürmüştü. Köçerli, öldüğü sırada 1918'de kendi isteği üzerine kurulan Gazakh Öğretmenler Semineri'nin müdürüydü.
Bakü, Zakatala ve Şeki'de çalışmış olan Kazahlı bir öğretmen olan Badisabah Köçerli ile evliydi.
Miras
Sovyet döneminde Köçerli'nin eserleri, anti-Komünist Müsavat Partisi ile olan siyasi ilişkisi nedeniyle büyük ölçüde bilinmiyordu. Azerbaycan Devlet Üniversitesi'nde yüksek lisans öğrencisi olan Bakir Nabiyev, arşivlere erişerek ve hayatta kalan meslektaşları ve öğrencilerinden bazılarıyla röportaj yaparak Köçerli'nin mirasını araştırmaya başladığı yıla kadar, 1957'ye kadar hala bilinmiyordu. 1960'ta Nabiyev, Köçerli'nin literatüre katkılarına adanmış ilk monografiyi yayınladı.
Kaynakça
- ^ Azerbaycan Sovyet Ensiklopedisi, Volume V, s. 554
- ^ a b (Azerice) Literaty Criticism 4 Mayıs 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde . by Shams Rufullayeva
- ^ a b c d (Rusça) Firidun bey Kocharli: National Teacher and Outstanding Philologist[][] by Galina Mikeladze. Azerbaijanskie Izvestia
- ^ Yusif Bey Vazirov (Chamanzaminli), A Glimpse of Azerbaijan Literature (Istanbul: Istanbul Publishing House 1337 (1921), 103 pages. Azerbaijani language in Arabic script.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Firidun bey Ehmedbeyoglu Kocerli Azerice Firidun bey Kocerli Rusca Firidun bek Kocharlinskij ya da Kocharli 26 Ocak 1863 Susa 1920 Gence Azerbaycanli yazar filolog ve edebiyat elestirmenidir Firidun bey KocerliHayatiKocerli Ahmed Bey Kocerli nin tek cocugu olarak 1863 yilinda Susa da dogdu Firidun yerel Rus Musluman okulundan mezun oldu ve Gori deki Transkafkasya Ogretmenler Okulu na kabul edildi 1885 te diplomasini aldiktan sonra Erivan da bir Rus Musluman okulunda Azerice ve din dersleri vermeye basladi 1895 te mezun oldugu okulda ogretmenlik yapmasi icin Gori ye geri dondu Yazili Azerbaycan dilinin standartlari hakkinda sorular soran ilk Azerbaycan edebiyatcilarindan biriydi 1895 te ilk makalesini Tatar Komedileri Tatar 1920 den once Azeriler icin ortak bir Rusca isimdi ardindan Edebiyatimiz Uzerine Denemeler 1904 yazdi 1903 te 130 Azerbaycanli yazar ve sair hakkinda elestiriler iceren kritik bir eser olan Azerbaycan Tatarlarinin Edebiyati adli ilk akademik calismasini yayimladi Sonraki yillarda Mirza Fatali Akhundov 1911 ve Gift to Children 1912 gibi bazi kucuk eserler yayinladi Kocerli cogu Rus yazarlardan olusan Avrupali yazarlarin eserlerini de Azericeye cevirdi Baslica akademik calismasi olumunden bes yil sonra sadece 1925 te yayinlanan Azerbaycan Edebiyati Tarihi Uzerine Konular dir Azerbaycan edebiyatinin tarihi ve gelisimi hakkinda bilimsel verileri derlemeye yonelik ilk basarili girisimlerden biriydi Kocerli ye buyuk hayranlik duyan Yusif Vazir Camanzaminli 1921 de Istanbul da yayinlamisti Bu kitabin bir kopyasi Baku de Azerbaycan Cumhuriyeti Devlet Tarih Arsivlerinde bulunmaktadir 1917 1918 de Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti Milli Surasi nin uyesiydi 1918 1920 de Kocerli Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti Parlamentosuna secildi 1920 baharinda Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti nin Sovyet isgali sirasinda 1918 1920 Bolsevik taklidi yapan Ermeni tasnaklar sovenist Ermeni partisi Ermeni Devrimci Federasyonu uyeleri sucu olmayan Kocerli yi tutuklayarak Gence ye goturduler Kocerli nin serbest birakilmasi icin Baku den Gence ye ozel elciler gonderildi ancak iki gun sonra geldiklerinde cok gec olmustu Tasnaklar mahkemeye cikmadan onu zaten oldurmustu Kocerli oldugu sirada 1918 de kendi istegi uzerine kurulan Gazakh Ogretmenler Semineri nin muduruydu Baku Zakatala ve Seki de calismis olan Kazahli bir ogretmen olan Badisabah Kocerli ile evliydi MirasSovyet doneminde Kocerli nin eserleri anti Komunist Musavat Partisi ile olan siyasi iliskisi nedeniyle buyuk olcude bilinmiyordu Azerbaycan Devlet Universitesi nde yuksek lisans ogrencisi olan Bakir Nabiyev arsivlere eriserek ve hayatta kalan meslektaslari ve ogrencilerinden bazilariyla roportaj yaparak Kocerli nin mirasini arastirmaya basladigi yila kadar 1957 ye kadar hala bilinmiyordu 1960 ta Nabiyev Kocerli nin literature katkilarina adanmis ilk monografiyi yayinladi Kaynakca Azerbaycan Sovyet Ensiklopedisi Volume V s 554 a b Azerice Literaty Criticism 4 Mayis 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde by Shams Rufullayeva a b c d Rusca Firidun bey Kocharli National Teacher and Outstanding Philologist olu kirik baglanti olu kirik baglanti by Galina Mikeladze Azerbaijanskie Izvestia Yusif Bey Vazirov Chamanzaminli A Glimpse of Azerbaijan Literature Istanbul Istanbul Publishing House 1337 1921 103 pages Azerbaijani language in Arabic script