Bomonti Gürcü Katolik Kilisesi ve Manastırı (Gürcüce: სტამბოლის ღვთისმშობლის ქართული კათოლიკური ეკლესია და მონასტერი - "İstanbul Meryem Ana Gürcü Katolik Kilisesi ve Manastırı") ya da tam adıyla Notre Dame de Lourdes Gürcü Katolik Kilisesi (Gürcüce: ლურდის ღვთისმშობლის სახელობის ქართულ-კათოლიკური ტაძარი - "Lourdesli Meryem Ana'nın Gürcü Katolik Mabedi") eski yazılı kaynaklarda adı yaygın olarak Feriköy Gürcü Katolik Kilisesi olarak geçer, İstanbul'un Şişli ilçesinde yer alan bir Gürcü Katolik kilisesidir. Bomonti semtinde bulunan kilise, dünyada az sayıdaki Gürcü Katolik kilisesinden biridir.
Temel bilgiler | |
---|---|
Konum | Bomonti, Şişli, Türkiye |
Koordinatlar | 41°03′31″K 28°58′58″D / 41.05861°K 28.98278°D |
Mezhep | Gürcü Katolik |
Açılış | 1861 |
Durum | Kullanımda |
Tarih
Ruslar, 1828-1829 Osmanlı-Rus Savaşı'nda Gürcistan'ın Meshet-Cavaheti bölgesini ele geçirdi ve bu bölgede yaşayan Katolik Gürcüleri göçe zorladı. Tahminen 10.000 kadar Katolik Gürcü İstanbul'a göç etti. Katolik Gürcü Kilisesi ve Manastırı, göç eden Gürcülerden biri olan papaz Petre Harisçiraşvili'nin girişimiyle 1861 yılında kuruldu. 1955'teki 6-7 Eylül Olaylarından sonra İstanbul'da Gürcü Katolik Kilisesi mensuplarının sayısı azaldığı için günümüzde cemaatin büyük bölümünü Türk ve Ermeni Katoliklerden oluşmaktadır.
Matbaa ve okul
Kilise ve manastırın kuruluşundan kısa bir süre sonra, 1870 yılında burada bir matbaa kuruldu ve matbaa kapanıncaya kadar Gürcüce ve Fransızca yaklaşık 200 kitap basıldı. İtalyan diplomat ve yazar Eugène Dallegio d'Alessio’nun 1920 yılında Fransızca yazdığı ve Şalva Vardidze'nin Kartvelebi Konstantinopolşi ("ქართველები კონსტანტინოპოლში") adıyla Gürcüceye çevirdiği kitap da 1921 yılında bu matbaada basıldı (Bu kitap 2003 yılında, İstanbul Gürcüleri adıyla Fahrettin Çiloğlu tarafından Gürcüceden Türkçeye çevrilmiştir).
Kilise ve manastır yapısının yanında ayrıca kız ve erkek çocuklar için iki dilde (Gürcüce-Fransızca ve Gürcüce-Yunanca) eğitim veren okullar açıldı. Manastır bünyesinde 1908 yılında Akaki Tsereteli adına bir kütüphane kuruldu. Bu kütüphanede bugün de Gürcistan’da veya başka ülkelerde basılmış Gürcüce ve başka dillerde eşsiz eserler korunmaktadır.
Osmanlı Gürcüleri için okul kitabı
Manastır 19. yüzyılın sonlarında ve 20. yüzyılın ilk yarısında Hristiyan ve Müslüman Gürcülerin kültür ve eğitim merkezi haline geldi. Şalva Vardidze’nin öncülüğünde 1911 yılında manastırda Gürcü Kulübü açıldı. Burada toplantılar ve buluşmalar gerçekleşiyordu. Osmanlı ülkesinde yaşayan Müslüman Gürcüler için okuryazarlığı yayma derneğinin programı hazırlandı. 1914 yılında Gürcüce okulun açılmasına da karar verildi. Burada aynı yıl Osmanlı ülkesinde yaşayan Gürcüler için Deda Ena (Anadili) adlı kitabın özel bir baskısı da yapıldı. Patara Kartuli Anbani (“Küçük Gürcü Alfabesi”) adlı kitabın kapağında “Osmanlı Gürcüleri için hazırlanmış ve basılmıştır” ibaresi yer alıyordu.
Gürcistan’ın bağımsızlığı için mücadele
Manastır matbaasında 1913-1914 yıllarında Tavisupali Sakartvelo (Özgür Gürcistan) adlı dergi basılıyordu. Dergi, Mihako Tsereteli, Giorgi Maçabeli, Meliton Kartsivadze, Leo Kereselidze gibi kişiler tarafından yayımlanıyordu. 1914 yılında, Gürcistan’ın bağımsızlığı için mücadele eden Gürcistan Bağımsızlık Komitesi'nin Gürcü Lejyonu’nu kurma fikri de burada doğdu. 1915 yılında bu komite tarafından Gürcü lejyonerleri için “Kraliçe Tamar Madalyası” ihdas edildi.
Menşevik Gürcü hükümeti
Manastırdaki misafirhanede başka ülkeden gelen kişiler uzun süre ağırlanıyordu. Demokratik Gürcistan Cumhuriyeti Kızıl Ordu tarafından işgal edilince pek çok siyasal mülteci bu manastıra sığındı. Gürcistan’ın Noe Jordania başkanlığındaki Menşevik hükûmeti Mart 1921’de buraya sürgün geldi ve daha sonra buradan Paris’e taşındı. Kızıl Ordu'nun işgalinden kaçan, Çarlık ordusunda general olarak hizmet veren Giorgi Kazbegi de 1921 yılında ailesiyle birlikte buraya sığındı ve aynı yıl burada öldü.
Baş rahipleri
- Petre Harisçiraşvili (პეტრე ხარისჭირაშვილი): 1861 - 1890
- (სტეფანე გიორგიძე): 1892 - 1898
- (ალფონსი ხითარიშვილი): 1898 - 1905
- (ბენედიქტე ვარდიძე): 1905 - 1912
- (პიო ბალიძე): 1912 - 1921
- Şio Batmanaşvili (შიო ბათმანაშვილი): 1922 - 1937
- Benedikte Vardidze (ბენედიქტე ვარდიძე): 1937 - 1942
- Pio Balidze (პიო ბალიძე): 1942 - 1956
- (პეტრე ტატალაშვილი): 1956 - 1961
Galeri
- 1914'te İstanbul'da yayımlanan Patara Kartuli Anbani ("Küçük Gürcü Alfabesi").
- Gürcü Katolik Kilisesi, 1898.
- Gürcü Katolik Kilisesi yeniden inşa edilirken.
- Gürcü Katolik Kilisesi rahibesi Elisabed Bejanidze.
- Gürcü Katolik Kilisesi'nin kurucusu Petre Harisçiraşvili.
- Gürcü Katolik Kilisesi'nde Azize Nino günü.
- Gürcü Katolik Kilisesi'nin yeniden inşasına gelir sağlamak için düzenlenen piyango bileti.
- Gürcü Katolik Kilisesi rahiplerinden Pio Balidze'nin kartviziti.
Kaynakça
- "İstanbul’da Gürcü Cemaati ve Katolik Gürcü kilisesi" - Batya Natan 24 Eylül 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde ..
- სტამბოლის ქართული სავანე (İstanbul Gürcü Manastırı), შუშანა ფუტკარაძე (Şuşana Putkaradze), 2012 ISNB 978-9941-421-61-7.
- İstanbul Gürcüleri, Eugène Dallegio d’Alessio, 2003, İstanbul 7 Ekim 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde ..
- "Gürcistan Bağımsızlık Komitesi hakkında yeni keşfedilmiş anılar / ახლად აღმოჩენილი მოგონებები საქართველოს დამოუკიდებლობის კომიტეტის შესახებ" – Giorgi Mamulia / გიორგი მამულია, Pirosmani dergisi, 2010, s. 36-51 7 Ekim 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde ..
- "A Georgian Catholic Church in Istanbul" 10 Ocak 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- "Struggling for identity: Georgian Catholics and their monastery in Istanbul" 28 Şubat 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Wikimedia Commons'ta Bomonti Gürcü Katolik Kilisesi ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bomonti Gurcu Katolik Kilisesi ve Manastiri Gurcuce სტამბოლის ღვთისმშობლის ქართული კათოლიკური ეკლესია და მონასტერი Istanbul Meryem Ana Gurcu Katolik Kilisesi ve Manastiri ya da tam adiyla Notre Dame de Lourdes Gurcu Katolik Kilisesi Gurcuce ლურდის ღვთისმშობლის სახელობის ქართულ კათოლიკური ტაძარი Lourdesli Meryem Ana nin Gurcu Katolik Mabedi eski yazili kaynaklarda adi yaygin olarak Ferikoy Gurcu Katolik Kilisesi olarak gecer Istanbul un Sisli ilcesinde yer alan bir Gurcu Katolik kilisesidir Bomonti semtinde bulunan kilise dunyada az sayidaki Gurcu Katolik kilisesinden biridir Bomonti Gurcu Katolik KilisesiTemel bilgilerKonumBomonti Sisli TurkiyeKoordinatlar41 03 31 K 28 58 58 D 41 05861 K 28 98278 D 41 05861 28 98278MezhepGurcu KatolikAcilis1861DurumKullanimdaTarihRuslar 1828 1829 Osmanli Rus Savasi nda Gurcistan in Meshet Cavaheti bolgesini ele gecirdi ve bu bolgede yasayan Katolik Gurculeri goce zorladi Tahminen 10 000 kadar Katolik Gurcu Istanbul a goc etti Katolik Gurcu Kilisesi ve Manastiri goc eden Gurculerden biri olan papaz Petre Hariscirasvili nin girisimiyle 1861 yilinda kuruldu 1955 teki 6 7 Eylul Olaylarindan sonra Istanbul da Gurcu Katolik Kilisesi mensuplarinin sayisi azaldigi icin gunumuzde cemaatin buyuk bolumunu Turk ve Ermeni Katoliklerden olusmaktadir Matbaa ve okulKilise ve manastirin kurulusundan kisa bir sure sonra 1870 yilinda burada bir matbaa kuruldu ve matbaa kapanincaya kadar Gurcuce ve Fransizca yaklasik 200 kitap basildi Italyan diplomat ve yazar Eugene Dallegio d Alessio nun 1920 yilinda Fransizca yazdigi ve Salva Vardidze nin Kartvelebi Konstantinopolsi ქართველები კონსტანტინოპოლში adiyla Gurcuceye cevirdigi kitap da 1921 yilinda bu matbaada basildi Bu kitap 2003 yilinda Istanbul Gurculeri adiyla Fahrettin Ciloglu tarafindan Gurcuceden Turkceye cevrilmistir Kilise ve manastir yapisinin yaninda ayrica kiz ve erkek cocuklar icin iki dilde Gurcuce Fransizca ve Gurcuce Yunanca egitim veren okullar acildi Manastir bunyesinde 1908 yilinda Akaki Tsereteli adina bir kutuphane kuruldu Bu kutuphanede bugun de Gurcistan da veya baska ulkelerde basilmis Gurcuce ve baska dillerde essiz eserler korunmaktadir Gurcu Katolik Kilisesi nde derman arayan insanlar aralarinda Muslumanlar da var Le Monde illustre 28 Ekim 1882 s 277 Osmanli Gurculeri icin okul kitabiManastir 19 yuzyilin sonlarinda ve 20 yuzyilin ilk yarisinda Hristiyan ve Musluman Gurculerin kultur ve egitim merkezi haline geldi Salva Vardidze nin onculugunde 1911 yilinda manastirda Gurcu Kulubu acildi Burada toplantilar ve bulusmalar gerceklesiyordu Osmanli ulkesinde yasayan Musluman Gurculer icin okuryazarligi yayma derneginin programi hazirlandi 1914 yilinda Gurcuce okulun acilmasina da karar verildi Burada ayni yil Osmanli ulkesinde yasayan Gurculer icin Deda Ena Anadili adli kitabin ozel bir baskisi da yapildi Patara Kartuli Anbani Kucuk Gurcu Alfabesi adli kitabin kapaginda Osmanli Gurculeri icin hazirlanmis ve basilmistir ibaresi yer aliyordu Gurcistan in bagimsizligi icin mucadeleManastir matbaasinda 1913 1914 yillarinda Tavisupali Sakartvelo Ozgur Gurcistan adli dergi basiliyordu Dergi Mihako Tsereteli Giorgi Macabeli Meliton Kartsivadze Leo Kereselidze gibi kisiler tarafindan yayimlaniyordu 1914 yilinda Gurcistan in bagimsizligi icin mucadele eden Gurcistan Bagimsizlik Komitesi nin Gurcu Lejyonu nu kurma fikri de burada dogdu 1915 yilinda bu komite tarafindan Gurcu lejyonerleri icin Kralice Tamar Madalyasi ihdas edildi Mensevik Gurcu hukumetiManastirdaki misafirhanede baska ulkeden gelen kisiler uzun sure agirlaniyordu Demokratik Gurcistan Cumhuriyeti Kizil Ordu tarafindan isgal edilince pek cok siyasal multeci bu manastira sigindi Gurcistan in Noe Jordania baskanligindaki Mensevik hukumeti Mart 1921 de buraya surgun geldi ve daha sonra buradan Paris e tasindi Kizil Ordu nun isgalinden kacan Carlik ordusunda general olarak hizmet veren Giorgi Kazbegi de 1921 yilinda ailesiyle birlikte buraya sigindi ve ayni yil burada oldu Bas rahipleriPetre Hariscirasvili პეტრე ხარისჭირაშვილი 1861 1890 სტეფანე გიორგიძე 1892 1898 ალფონსი ხითარიშვილი 1898 1905 ბენედიქტე ვარდიძე 1905 1912 პიო ბალიძე 1912 1921 Sio Batmanasvili შიო ბათმანაშვილი 1922 1937 Benedikte Vardidze ბენედიქტე ვარდიძე 1937 1942 Pio Balidze პიო ბალიძე 1942 1956 პეტრე ტატალაშვილი 1956 1961Galeri1914 te Istanbul da yayimlanan Patara Kartuli Anbani Kucuk Gurcu Alfabesi Gurcu Katolik Kilisesi 1898 Gurcu Katolik Kilisesi yeniden insa edilirken Gurcu Katolik Kilisesi rahibesi Elisabed Bejanidze Gurcu Katolik Kilisesi nin kurucusu Petre Hariscirasvili Gurcu Katolik Kilisesi nde Azize Nino gunu Gurcu Katolik Kilisesi nin yeniden insasina gelir saglamak icin duzenlenen piyango bileti Gurcu Katolik Kilisesi rahiplerinden Pio Balidze nin kartviziti Kaynakca Istanbul da Gurcu Cemaati ve Katolik Gurcu kilisesi Batya Natan 24 Eylul 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde სტამბოლის ქართული სავანე Istanbul Gurcu Manastiri შუშანა ფუტკარაძე Susana Putkaradze 2012 ISNB 978 9941 421 61 7 Istanbul Gurculeri Eugene Dallegio d Alessio 2003 Istanbul 7 Ekim 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde Gurcistan Bagimsizlik Komitesi hakkinda yeni kesfedilmis anilar ახლად აღმოჩენილი მოგონებები საქართველოს დამოუკიდებლობის კომიტეტის შესახებ Giorgi Mamulia გიორგი მამულია Pirosmani dergisi 2010 s 36 51 7 Ekim 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde A Georgian Catholic Church in Istanbul 10 Ocak 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde Struggling for identity Georgian Catholics and their monastery in Istanbul 28 Subat 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde Wikimedia Commons ta Bomonti Gurcu Katolik Kilisesi ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir