Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Gürcistan Demokratik Cumhuriyeti (Gürcüce: საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკა, Sakartvelos Demokratiuli Respublika), Gürcistan'ın 1918-1921 arasında bağımsız olduğu dönemdeki adıdır.
საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკა Gürcistan Demokratik Cumhuriyeti | |||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1918-25 Şubat 1921 | |||||||||||||||
 Bayrak  Arma | |||||||||||||||
 Gürcistan Demokratik Cumhuriyeti, 1921 | |||||||||||||||
| Başkent | Tiflis | ||||||||||||||
| Yaygın dil(ler) | Resmi Gürcüce Bölgesel Abhazca Azerice Ermenice Lazca Megrelce Osetçe Rusça Svanca Türkçe Yunanca | ||||||||||||||
| Hükûmet | Cumhuriyet | ||||||||||||||
| Cumhurbaşkanı | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
| Tarihçe | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
| Yüzölçümü | |||||||||||||||
• Toplam | 107.600 km2 | ||||||||||||||
| Nüfus | |||||||||||||||
• Sayılan | 2.500.000 | ||||||||||||||
| Para birimi | Gürcü manatı | ||||||||||||||
| |||||||||||||||
Gürcistan Demokratik Cumhuriyeti, Rus İmparatorluğu’nun parçalanmasına yol açan 1917 Devrimi’nin ardından kuruldu. Kuzeyde Kuban Halk Cumhuriyeti, Dağlık Kuzey Kafkasya Cumhuriyeti ve Rusya, güneyde Osmanlı Devleti ve Ermenistan Demokratik Cumhuriyeti, güneydoğuda Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti bulunuyordu. Demokratik Gürcistan Cumhuriyeti 107.600 km²’lik bir alana yayılıyordu (bugünkü Gürcistan’ın yüzölçümü ise 69.700 km²’dir) ve 2,5 milyon bir nüfusa sahipti.
Gürcistan Demokratik Cumhuriyeti’nin başkenti Tiflis, resmî dili Gürcüce’ydi. Bağımsızlığını, Transkafkasya Demokratik Federatif Cumhuriyeti'nin dağılmasının hemen ardından, Sosyal Demokrat Menşevikler tarafından 26 Mayıs 1918’de ilan etmişti. Demokratik Gürcistan Cumhuriyeti, iç ve dış sorunlarını daha çözemeden, Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti’nin Kızıl Ordu'su tarafından işgal edildi ve ülkede Şubat-Mart 1921’de Sovyet cumhuriyeti kuruldu.
Arka plan
1917 Şubat Devrimi'nden ve Kafkasya'daki çarlık yönetiminin çöküşünden sonra, güçlerin çoğu Rusya Geçici Hükümeti'nin Özel Transkafkasya Komitesi'ne (Ozakom, Osobyi Zakavkazskii Komitet'in kısaltması) aitti. Gürcistan'daki tüm sovyetler (konseyler), Petrograd Sovyeti'nin önderliğini izleyen ve Geçici Hükûmeti destekleyen Gürcistan Sosyal Demokrat Partisi tarafından sıkı bir şekilde kontrol ediliyordu. Bolşevik Ekim Devrimi durumu büyük ölçüde değiştirdi. Kafkas Sovyetleri, Vladimir Lenin'in rejimini tanımayı reddettiler. Eski Kafkas ordusunun giderek artan Bolşevik asker kaçaklarının tehdidi, bölgedeki etnik çatışmalar ve anarşi, Gürcü, Ermeni ve Azeri politikacıları Transkafkasya Komiserliği (14 Kasım 1917) ve daha sonra bir yasama organı Sejm (23 Ocak 1918) olarak bilinen birleşik bir bölgesel otorite kurmaya itti. 22 Nisan 1918'de Sejm - Nikolay Çheidze cumhurbaşkanıydı - Transkafkasya'yı ve daha sonra 'nin başkanlık ettiği idarî bir Transkafkasya hükûmeti ile bağımsız bir demokratik federasyon ilan etti.
19. yüzyılın sonlarından itibaren İlia Çavçavadze ve diğer entelektüellerin fikirlerinden etkilenen birçok Gürcü, ulusal bağımsızlık konusunda ısrar etti. Gürcü Ortodoks Kilisesi'nin otosefalinin yeniden sağlanması (12 Mart 1917) ve Tiflis'te bir ulusal üniversite kurulması (1918) ile kültürel ulusal uyanış daha da güçlendirildi. Bunun aksine, Gürcü Menşevikler Rusya'dan bağımsızlığı Bolşevik devrimine karşı geçici bir adım olarak gördüler ve Gürcistan'ın bağımsızlık çağrılarını şovenist ve ayrılıkçı olarak değerlendirdiler. Transkafkasya birliği kısa sürdü. Artan iç gerilimler ve Alman ve Osmanlı imparatorluklarının baskısıyla zayıflayan federasyon, 26 Mayıs 1918'de Gürcistan'ın bağımsızlığını ilan etmesiyle çöktü. İki gün sonra Ermenistan ve Azerbaycan da bağımsızlıklarını ilan ettiler.
Tarih
Tanınma
Gürcistan hemen Almanya ve Osmanlı İmparatorluğu tarafından tanındı. Genç devlet, kendisini Alman koruması altına almak ve büyük ölçüde Müslümanların yaşadığı bölgelerini (Batum, Ardahan, Artvin, Ahaltsihe ve Ahalkalaki şehirleri dâhil) Osmanlı hükûmetine bırakmak zorunda kaldı (Batum Antlaşması, 4 Haziran). Ancak Alman desteği, Gürcülerin Abhazya'dan gelen Bolşevik tehdidini geri püskürtmelerini sağladı. Alman kuvvetleri neredeyse kesin olarak Friedrich Freiherr Kress von Kressenstein'ın komutası altındaydı. Birinci Dünya Savaşı'ndaki Alman yenilgisinin ardından Gürcü hükûmetinin izniyle İngiliz işgal güçleri ülkeye geldi. İngilizler ve yerel halk arasındaki ilişkiler, Almanlarla olduğundan daha gergindi. İngilizlerin elindeki Batum, 1920 yılına kadar Gürcistan'ın kontrolü dışında kaldı. Aralık 1918'de, Tiflis'te de bir İngiliz kuvveti konuşlandırıldı.
Gürcistan'ın komşuları ile ilişkileri sıkıntılıydı. Ermenistan, Denikin'in Belarus hükûmeti ve Azerbaycan ile olan toprak anlaşmazlıkları ilk iki vakada silahlı çatışmalara yol açtı. Bir İngiliz askeri misyonu, bölgedeki tüm Bolşevik karşıtı güçleri güçlendirmek için bu çatışmalara aracılık etmeye çalıştı. Beyaz Rus ordu kuvvetlerinin yeni kurulan devletlere ilerlemesini önlemek için bölgedeki İngiliz komutan, Kafkasya boyunca Denikin'in geçmesine izin verilmeyecek bir hat çekerek hem Gürcistan hem de Azerbaycan'a geçici yardım sağladı. Denikin kuvvetlerinin İngiliz pozisyonuna rağmen işgal tehdidi, 16 Haziran 1919'da Gürcistan ve Azerbaycan'ı karşılıklı bir savunma ittifakında bir araya getirdi.
14 Şubat 1919'da Gürcistan, Gürcistan Sosyal Demokrat Partisi'nin %81,5 oyla kazandığı parlamento seçimlerini yaptı. 21 Mart'ta Noe Jordania, yerel Bolşevik aktivistlerin kışkırttığı ve büyük ölçüde Rusya'dan desteklenen silahlı köylü isyanlarıyla uğraşmak zorunda kalan üçüncü hükûmeti kurdu. Bunlar Abhazlar ve Osetler gibi etnik azınlıklar tarafından yapıldığında daha da sıkıntılı hale geldi.
Bununla birlikte, toprak reformu nihayet Gürcistan Sosyal Demokrat Parti hükûmeti tarafından iyi idare edildi ve ülke, Rusya'da Bolşeviklerin kurduğu "proletarya diktatörlüğü" ile keskin bir tezat oluşturan çok partili bir sistem kurdu. 1919'da yargı sisteminde ve yerel özyönetimde reformlar yapıldı. Abhazya'ya özerklik verildi. Bununla birlikte, 1920 yılının Mayıs ayında tanık olunduğu gibi, etnik sorunlar, özellikle Osetler açısından ülkeyi rahatsız etmeye devam etti.
Düşüş
1920 yılına, Rusya SFSC'nin artan tehditleri damgasını vurdu. Beyaz hareketin yenilgisi ve Kızıl Ordunun Kafkasya sınırlarına ilerlemesi ile cumhuriyetin durumu son derece gergin hale geldi. Ocak ayında Sovyet liderliği Gürcistan, Ermenistan ve Azerbaycan'a Güney Rusya ve Kafkasya'daki Beyaz ordulara karşı bir ittifak teklif etti. GDC Hükûmeti, tarafsızlık ve müdahale etmeme politikasına atıfta bulunarak herhangi bir askerî ittifaka girmeyi reddetti, ancak bunun Gürcistan'ın bağımsızlığının Moskova tarafından tanınmasına yol açması umuduyla iki ülke arasındaki ilişkilerin siyasî bir çözümüne yönelik müzakereler önerildi. Gürcülerin Rus liderler tarafından reddedilmesine yönelik şiddetli eleştiriyi, yerel komünistlerin başarısızlıkla sonuçlanan hükûmet karşıtı kitlesel protestolar düzenleme girişimleri izledi.
Nisan 1920'de 11. Kızıl Ordu, Azerbaycan'da bir Sovyet rejimi kurdu ve Gürcü Bolşevik Sergo Orconikidze, Gürcistan'a ilerlemek için Moskova'dan izin istedi. Lenin ve Sovnarkom tarafından resmî izin verilmemiş olsa da, yerel Bolşevikler, 3 Mayıs 1920 darbesinin öncüsü olarak Tiflis Askeri Okulunu ele geçirmeye çalıştılar, ancak General Kvinitadze tarafından başarılı bir şekilde geri püskürtüldüler. Gürcü hükûmeti seferberliğe başladı ve Giorgi Kvinitadze'yi başkomutan olarak atadı. Bu arada, Gürcistan'ın Gence'deki Azeri milliyetçi isyanına yardım sağladığı iddiasına yanıt olarak, Sovyet güçleri Gürcü topraklarına girmeye çalıştı, ancak Kızıl Köprü'deki kısa sınır çatışmalarında Kvinitadze tarafından püskürtüldüler. Birkaç gün içinde Moskova'da barış görüşmeleri yeniden başladı. Tartışmalı 7 Mayıs hükûmlerine göre, Gürcü bağımsızlığı Bolşevik örgütlerin yasallaşması ve yabancı birliklerin Gürcü topraklarında bulunmasına izin vermeme taahhüdü karşılığında tanındı.
16 Aralık 1920'de Gürcistan'a üyelik verilmesi üzerine Milletler Cemiyeti'nde bir oylama yenilendi: 10'u onay, 13'ü aleyhte ve 19'u çekimser kaldı. Gürcistan 27 Ocak 1921'de Müttefikler tarafından hukukî olarak tanındı. Ancak bu, ülkenin Kızıl Ordu tarafından yeni kurulan SSCB'ye ilhâk edilmesini engellemedi.
Azerbaycan ve Ermenistan Kızıl Ordu tarafından Sovyetleştirildikten sonra, Gürcistan kendisini düşman Sovyet cumhuriyetleriyle çevrili buldu. Dahası, İngilizler Kafkasya'yı çoktan tahliye ettiği için ülke herhangi bir dış destekten mahrum kaldı.
Sovyet kaynaklarına göre Gürcistan'la ilişkiler, barış anlaşmasının ihlâl edildiği iddiaları, Gürcü Bolşeviklerinin yeniden tutuklanması, Gürcistan'dan Ermenistan'a geçen konvoyların engellenmesi ve Gürcistan'ın Kuzey Kafkasya'daki silahlı isyancılara yardım ettiğine dair güçlü şüphe nedeniyle kötüleşti. Gürcistan ise Moskova'yı ülkenin çeşitli bölgelerindeki hükûmet karşıtı isyanları ve Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti ile tartışmalı Zakatala bölgesindeki sınır olaylarını kışkırtmakla suçladı. Lori “tarafsız bölgesi” bir başka zorluktu, çünkü Sovyet Ermenistan'ı, Gürcistan'ın Ermenistan Cumhuriyeti'nin düşüşünden bu yana bölgede konuşlanmış olan askerlerini geri çekmesini kategorik olarak talep etti.
Hükûmet ve yasa
26 Mayıs 1918'de ilan edilen Gürcistan Bağımsızlık Akti, ülkenin gelecekteki demokrasisinin temel ilkelerini özetledi. Bu kanuna göre, "Gürcistan Demokratik Cumhuriyeti, milliyeti, mezhebi, toplumsal konumu veya cinsiyeti ne olursa olsun, her vatandaşa kendi sınırları dâhilinde siyasî haklarını eşit derecede garanti etmektedir." Aynı gün kurulan ilk hükûmetin başında Noe Ramişvili vardı. 1918 Ekim ayında, Gürcistan Ulusal Konseyi Parlamento'nun adını değiştirdi ve 14 Şubat 1919'da yeni seçimler yapılacağını duyurdu.
İki yıllık tarihi boyunca (1919-1921) Nikolay Çheidze'nin başkanı olduğu yeni seçilen Gürcistan Kurucu Meclisi, 126 yasa kabul etti; bunlara vatandaşlık yasaları, yerel seçimler, savunma, resmî dil, tarım, hukuk sistemi, etnik azınlıklar için siyasî ve idarî düzenlemeler (Abhazya Halk Konseyi ile ilgili bir yasa dâhil), ulusal bir halk eğitimi sistemi ve diğer bazı maliye ve para politikası, demiryolları ve ticaret ve yerli üretim ile ilgili yasa ve yönetmelikler. 21 Şubat 1921'de Sovyet saldırganlığının başlangıcıyla karşı karşıya olan Kurucu Meclis, ulusun tarihindeki ilk modern temel yasa olan Gürcistan Demokratik Cumhuriyeti'nin anayasasını kabul etti.
Hükûmetin başkanı, bir yıllık görev süresi için parlamento tarafından onaylanan icra başkanıydı (görev üst üste iki dönemden fazla tutulamaz). Başkan bakanları atadı ve ülkeyi yönetmekten ve Gürcistan'ı dış ilişkilerde temsil etmekten sorumluydu. 1919 yılı Gürcistan hükûmeti jüri duruşmaları hakkında bir yasa kabul etti. Jüri tarafından yargılanma hakkı 1921 Anayasasına dâhil edildi.
Uluslararası tanınma
7 Mayıs şartlarına göre, Gürcistan'ın bağımsızlığı, Bolşevik örgütlerin yasallaşması ve Gürcistan topraklarında yabancı birliklere izin vermeme taahhüdü karşılığında Sovyet Rusya tarafından tanındı.
Gürcistan Demokratik Cumhuriyeti'nin bağımsızlığı, diğer ülkelerin yanı sıra Romanya, Arjantin, Almanya, Türkiye, Belçika, Birleşik Krallık, Fransa, Japonya, İtalya, Polonya, Çekoslovakya ve Estonya tarafından de jure olarak tanınmıştır.
Sürgündeki Gürcistan Demokratik Cumhuriyeti Hükûmeti, 1921'den sonra da birçok Avrupa devleti tarafından Gürcistan'ın tek yasal hükûmeti olarak tanınmaya devam etti. Sürgündeki Gürcistan Demokratik Cumhuriyeti Hükûmeti, Gürcistan'daki Sovyet yönetimine karşı çıkmaya devam ederek 1954 yılına kadar sürdü.
Politik coğrafya
Gürcistan'ın 1918-1921 sınırları, komşularıyla olan sınır çatışmaları ve bunu izleyen antlaşmalar ve sözleşmeler sonucu oluşmuştur.
Kuzeyde Gürcistan, 1920 baharında Kuzey Kafkasya'da Bolşevik iktidarı kurulana kadar çeşitli Rus İç Savaşı siyasal oluşumları ile sınırlandırılmıştı. Sovyet Rusya ile Gürcistan arasındaki uluslararası sınır 1920 ile düzenlenmiştir. Rusya'nın Beyaz Ordusu ile Soçi çatışması sırasında Gürcistan, 1918'de Soçi bölgesini kısa süreliğine kontrol etti.
Güneybatıda, GDC'nin Osmanlı İmparatorluğu ile sınırı Birinci Dünya Savaşı'nın seyri ve Osmanlı'nın iki devlet arasındaki çatışmalarda yenilgisinden sonra değişti. Gürcistan, Batum ilinin bir bölümü olan Artvin, Ardahan, Ahaltsihe ve Ahalkalaki'nin kontrolünü yeniden kazandı. Batum, İngilizlerin 1920'de bölgeyi boşaltmasının ardından nihayet cumhuriyete dâhil edildi. 1920 Sevr Antlaşması, Gürcistan'a Rize ve Hopa da dâhil olmak üzere modern Türkiye'nin Doğu Karadeniz bölgesinin doğu kısmı üzerinde denetim hakkı tanıdı. Ancak, Ankara merkezli Anadolu Hareketi ile savaşmak istemeyen Gürcü hükûmeti, bu bölgeleri kontrol altına almak için hiçbir adım atmadı.
Birinci Ermenistan Cumhuriyeti ile Borçalı bölgesinin bir bölümü nedeniyle yaşanan sınır anlaşmazlıkları Aralık 1918'de iki ülke arasında kısa bir savaşa yol açtı. İngiliz müdahalesi ile Lori "tarafsız bölgesi" oluşturuldu, ancak 1920 sonunda Ermenistan Cumhuriyeti'nin çöküşünden ardından Gürcistan tarafından yeniden kontrol edildi.
Güneydoğuda Gürcistan, Zakatala bölgesinin kontrolünü iddia eden Azerbaycan ile sınırlandırılmıştır. Ancak anlaşmazlık hiçbir zaman düşmanlıklara yol açmadı ve iki ülke arasındaki ilişkiler Azerbaycan'ın Sovyetleşmesine kadar genellikle barışçıldı.
1919 projeleri ve Gürcistan'ın 1921 anayasası Abhazya, Acara ve Zakatala'ya bir dereceye kadar özerklik tanıdı. Anayasanın 107. maddesi Abhazya ve Zakatala'ya özerklik verdi. Ancak, Kızıl Ordu işgali nedeniyle, bu özerkliğin kesin niteliği hiçbir zaman belirlenemedi. Bununla birlikte, ilk kez modern çağda Abhazya'nın coğrafî bir bölge olarak tanımlanmasına hizmet etti.
Gürcistan Demokratik Cumhuriyeti toprakları, bugün diğer ülkelere ait olan bazı bölgeleri içeriyordu. Modern Gürcistan'daki 69.700 km²'ye kıyasla yaklaşık 107.600 km² idi. GDC'nin Sovyetler tarafından işgali, Gürcistan'ın topraklarının neredeyse üçte birini kaybetmesine neden olan önemli bölgesel yeniden düzenlemelere yol açtı. Artvin, Ardahan ve Batum illerinin bir kısmı Türkiye'ye devredildi, Ermenistan Lori'nin kontrolünü aldı ve Azerbaycan, Zakatala ilçesini aldı. Büyük Kafkas Dağları boyunca ilerleyen Gürcü sınırlarının bir kısmı Rusya tarafından alındı.
Silahlı kuvvetler
Halk Muhafızları, ülkedeki ayrıcalıklı askerî güçtü. 5 Eylül 1917'de İşçi Muhafızı olarak kuruldu, daha sonra Kızıl Muhafız ve son olarak Halk Muhafızları olarak yeniden adlandırıldı. Savaş Bakanlığı'ndan ziyade doğrudan parlamentonun kontrolüne yerleştirilmiş oldukça siyasallaşmış bir askerî yapıydı. Varlığı boyunca (1917-1921) Halk Muhafızları, Menşevik aktivist Valiko Cuğeli'nin komutası altındaydı.
GDC ayrıca kendi düzenli ordusunu kurdu. Tek kısmı barış zamanında silahlanmıştı, çoğunluğu geçici izindeydi ve sefeberlikle çağrılmalarını takip etmekteydi. Cumhuriyetin tehlikede olması durumunda Genelkurmay tarafından çağrılır, silah temin edilir ve yerlerine tahsis edilirlerdi. General Giorgi Kvinitadze iki kez başkomutan oldu.
Mart 1919'dan Ekim 1920'ye kadar Gürcü ordusu yeniden düzenlendi. 3 piyade tümeni (daha sonra bir araya toplandı), 2 kale alayı, 3 topçu tugayı, bir kazıcı taburu, bir telgraf müfrezesi, zırhlı araç müfrezesine sahip bir motorlu filo, süvari alayı ve bir askerî okuldan oluşuyordu. Bir Halk Muhafızları 4 normal taburdan oluşuyordu. 18 taburu, yani bir tümeni daha da harekete geçirebilirdi. Böylece, 1920'de Gürcü ordusu ve Halk Muhafızları birlikte 16 piyade taburu (1 ordu tümeni ve bir Ulusal Muhafız alayı), 1 istihkam taburu, 5 saha topçu tümeni, 2 süvari lejyonu, 2 zırhlı araç müfrezesine sahip 2 motorlu filo ve bir hava müfrezesi ve 4 zırhlı trenden oluşuyordu. Personel ve kale alaylarının ötesinde, ordu 27.000 kişiydi. Seferberlikle bu sayı 87.000'e çıkabilmekteydi. Gürcistan donanması 1 muhrip, 4 savaş uçağı, 4 torpido botu ve 10 buharlı gemiye sahipti.
Cumhuriyet, yetenekli generaller ve subaylarla birlikte neredeyse 200.000 Birinci Dünya Savaşı gazisine erişebilmesine rağmen, hükûmet, çöküşünde büyük bir faktör olan etkili bir savunma sistemini inşa edemedi.
Ekonomi
Gürcistan Demokratik Cumhuriyeti'nin kuruluşu ilan edildiğinde Gürcistan ekonomisi güçlü bir konumda değildi. Ekonomik sorunlar 1918'de (Birinci Dünya Savaşı dolayısıyla) Avrupa çapında tartışılan konular iken yeni kurulan Gürcistan devleti daha büyük sorunlar ile karşılaştı. Gürcistan'ın hemen karşı karşıya olduğu iki ana sorun vardı: Rusya'ya ekonomik bağımlılık ve büyük ölçüde tarımsal bir toplumun sanayileştirilmesi ihtiyacı. Ekonomiyi istikrarlı tutmak için mali desteğe sahip olmamasına rağmen, ekonomik meselelere sosyalist temelli bir politika uygulamaya çalışan Gürcistan hükûmetinin yönlendirme konusunda eksikliği de sorunlara neden oldu.
Rusya İmparatorluğu döneminde Gürcistan'ın bir kısmı kısmen sanayileştirilirken, kurulan madenlerle doğal kaynak çıkarımı bölgeden yapılan ihracatın önemli bir parçasıydı. Ancak tarihçi Stephen F. Jones'un da belirttiği gibi, Rusya İmparatorluğunun politikaları bağlı olan topraklardan çok imparatorluğa fayda sağlamak için oluşturuldu. Bu nedenle kaynaklar Gürcistan'dan çıkarılırken, orada ekonominin iyileştirilmesine yardımcı olmak için çok az çaba vardı. Bu aynı zamanda etnik bir ölçekte de görüldü: Gürcistan'daki tüccar ve işletme sahiplerinin büyük çoğunluğu etnik Ermeniydi, idare ise büyük ölçüde etnik Ruslardan oluşuyordu. Etnik Gürcüler çoğunlukla tarımla uğraşmaya devam ettiler veya şehirlerde vasıfsız işçi pozisyonları aldılar. Etnik gruplar arasındaki bu işbölümü, GDC kurulduktan sonra uzlaşmanın zor olduğunu kanıtladı ve Aralık 1918’deki Gürcü-Ermeni Savaşı’nın ardından, Gürcistan genelinde Ermeni karşıtı duyarlılık, Ermeni ağırlıklı ticaret sınıfını ekonomiyi iyileştirmek için gerekli değişiklikleri uygulamaya yardımcı olmak konusunda isteksiz hale getirdi.
Tarım, Gürcistan ekonomisinin baskın özelliği olmuştu ve GDC'nin varlığı boyunca bu şekilde kalacaktı. Kullanılan yöntemler güncelliğini yitirmiş ve verimli olmaktan uzak olmasına rağmen, nüfusun yaklaşık %79'u tarımla uğraşmaktaydı. Bu, şehirlerde gıda kıtlığına neden oldu ve tüm ekilebilir arazilerin %81'inin tahıl için kullanılmasına rağmen, tahıl, meyve ve sebze gibi gıda ürünlerinin ihracatı yasaklandığı gibi ithalat da gerekliydi.
Çiatura'daki manganez endüstrisi, 20. yüzyılın başlarında dünya manganez arzının yaklaşık %70'ini sağlayarak Avrupa metalurjisi için büyük önem taşıyordu. Gürcistan, geleneksel olarak, Karadeniz'in Batum ve Poti gibi önemli limanları boyunca uluslararası bir ulaşım koridoru görevi de görüyordu. Ancak Birinci Dünya Savaşı bu endüstri üzerinde de yıkıcı bir etki yaptı. Karadeniz, savaş boyunca ablukaya alınmıştı ve ihracat miktarı ciddi şekilde sınırlanmıştı. Bu, Gürcistan'daki ekonomik faaliyette ciddi bir azalmaya yol açtı: Çiatura'daki işgücü 1913'te 3.500'den 1919'da 250'ye düştü ve bu sayı ancak 1920'de artmaya başladı. Brezilya ve Hindistan'daki gelişmekte olan pazarlar, Çiatura madenlerinin küresel ölçekte önemini azalttı ve üretimlerini zayıflattı.
Bununla birlikte, uluslararası tanınma eksikliği ve hükûmetin bu alandaki sadece kısmen başarılı olan politikası GDC'nin ekonomik gelişimini engelledi ve ülkede bir ekonomik kriz yaşandı. 1920-1921'e doğru bazı iyileşme işaretleri gözlendi.
Eğitim, bilim ve kültür
Bu çalkantılı dönemde ülkenin kültürel hayatının en önemli olayı şüphesiz Tiflis'te bir millî üniversitenin (Tiflis Devlet Üniversitesi) (1918) kuruluşudur. Bu on yıllar boyunca Emperyal Rusya tarafından baskılanan Gürcülerin uzun süreli bir hayaliydi. Gürcistan'da Tiflis, Kutaisi, Batum, Ozurgeti, Poti ve Gori'deki gymnasiumlar, Tiflis Askeri Okulu, Gori Pedagoji Enstitüsü, Kadın Pedagoji Enstitüsü gibi diğer eğitim merkezlerinin yanı sıra ülkedeki azınlıklar için çeşitli okullar bulunmaktaydı.
Gürcistan Ulusal Müzesi, Tiflis ve Kutaisi'deki tiyatrolar, Gürcistan Ulusal Opera Tiyatrosu, Tiflis Devlet Sanat Akademisi kültürel hayatın öncüleriydiler.
Sakartvelos Respublika ("Gürcistan Cumhuriyeti"), Sakartvelo ("Gürcistan"), Ertoba ("Birlik"), Samşoblo ("Ana Vatan"), Sahalko Sakme ("Kamu İşleri"), The Georgian Messenger, The Georgian Mail (ikisi de İngilizce yayınlanmıştır) gibi gazeteler ulusal basına yön verdiler.
Mirası
Gürcistan'ın 1918-1921 bağımsızlığı, kısa süreli de olsa, Gürcüler arasında ulusal duyguların gelişmesi için özel bir öneme sahipti ve ülkeyi Sovyetler Birliği içindeki en aktif bağımsız güçlerden biri yapan önemli bir faktördü. 1980'lerin sonundaki ulusal hareketin liderleri, GDC'yi sık sık Rus İmparatorluğuna karşı mücadelede bir zafer olarak adlandırdılar ve Gürcistan Birinci Cumhuriyeti'nin biraz idealize edilmiş bir imajını tasvir ederek çağdaş siyasi durumla paralellikler kurdular.
9 Nisan 1991'de, Gürcistan Cumhuriyeti Yüksek Konseyi tarafından Gürcistan Devlet Bağımsızlığını Yeniden Sağlama Akti kabul edildiğinde, Gürcistan'ın bağımsızlığı yeniden sağlandı. GDC tarafından kullanılan ulusal semboller, yeni bağımsız ulusun sembolleri olarak yeniden belirlendi ve 2004 yılına kadar kullanımda kaldı. GDC'nin kuruluş günü olan 26 Mayıs, hala ulusal bayram olarak kutlanmaktadır - Gürcistan Bağımsızlık Günü.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Airapetian, A.; Gryckiewicz, M. (2009). "Transcaucasian Banknotes". Gietl-Verlag.
- ^ "Independence Day – The birth of Democratic Republic of Georgia." 6 Haziran 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde . 26 Mayıs 2017. georgianjournal.ge
- ^ Kazemzadeh 1951, ss. 104-105
- ^ Suny 1994, ss. 191-192
- ^ Kazemzadeh 1951, ss. 123-124
- ^ Rose 1980, s. 266
- ^ Yilmaz 2009, s. 51
- ^ Kazemzadeh 1951, s. 298
- ^ Kazemzadeh 1951, s. 275
- ^ Kazemzadeh 1951, s. 312
- ^ Papuashvili 2012, s. 324
- ^ Kazemzadeh 1951, s. 210
- ^ Yilmaz 2009, ss. 40-43
- ^ Papuashvili 2012, s. 345
- ^ Welt 2012, ss. 214-215
- ^ Blauvelt 2014, s. 26
- ^ (French) Valiko Djougheli 2 Ağustos 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde ..
- ^ (French) Guiorgui Kvinitadzé 16 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde ..
- ^ (Rusça) А. Дерябин, Р. Паласиос-Фернандес (2000), Гражданская война в России 1917-1922. Национальные армии. ACT, .
- ^ Jones 2014, ss. 1-2
- ^ a b c Jones, s. 2
- ^ Jones 2014, ss. 3-4
- ^ Jones 2014, s. 3
- ^ Jones 2014, s. 9
- ^ Jones 2014, s. 4
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Gurcistan Demokratik Cumhuriyeti Gurcuce საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკა Sakartvelos Demokratiuli Respublika Gurcistan in 1918 1921 arasinda bagimsiz oldugu donemdeki adidir საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკა Gurcistan Demokratik Cumhuriyeti1918 25 Subat 1921Bayrak ArmaMilli mars Turkce Ovgu source source Gurcistan Demokratik Cumhuriyeti 1921BaskentTiflisYaygin dil ler Resmi Gurcuce Bolgesel Abhazca Azerice Ermenice Lazca Megrelce Osetce Rusca Svanca Turkce YunancaHukumetCumhuriyetCumhurbaskani 1918 1918Noe Ramisvili 1918 1921Noe JordaniaTarihce Kurulusu1918 Sovyet isgali11 Subat 1921 Sovyetler tarafindan ilhaki25 Subat 1921Yuzolcumu Toplam107 600 km2Nufus Sayilan2 500 000Para birimiGurcu manatiOnculler ArdillarTranskafkasya Demokratik Federatif Cumhuriyeti Gurcistan SSCAbhazya SSCTurkiye1991 Gurcistan Cumhuriyeti Gurcistan Demokratik Cumhuriyeti Rus Imparatorlugu nun parcalanmasina yol acan 1917 Devrimi nin ardindan kuruldu Kuzeyde Kuban Halk Cumhuriyeti Daglik Kuzey Kafkasya Cumhuriyeti ve Rusya guneyde Osmanli Devleti ve Ermenistan Demokratik Cumhuriyeti guneydoguda Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti bulunuyordu Demokratik Gurcistan Cumhuriyeti 107 600 km lik bir alana yayiliyordu bugunku Gurcistan in yuzolcumu ise 69 700 km dir ve 2 5 milyon bir nufusa sahipti Gurcistan Demokratik Cumhuriyeti nin baskenti Tiflis resmi dili Gurcuce ydi Bagimsizligini Transkafkasya Demokratik Federatif Cumhuriyeti nin dagilmasinin hemen ardindan Sosyal Demokrat Mensevikler tarafindan 26 Mayis 1918 de ilan etmisti Demokratik Gurcistan Cumhuriyeti ic ve dis sorunlarini daha cozemeden Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti nin Kizil Ordu su tarafindan isgal edildi ve ulkede Subat Mart 1921 de Sovyet cumhuriyeti kuruldu Arka planNikolay Cheidze Gurcistan Gecici Meclisi Baskani ve daha sonra Kurucu Meclis Baskani 1917 Subat Devrimi nden ve Kafkasya daki carlik yonetiminin cokusunden sonra guclerin cogu Rusya Gecici Hukumeti nin Ozel Transkafkasya Komitesi ne Ozakom Osobyi Zakavkazskii Komitet in kisaltmasi aitti Gurcistan daki tum sovyetler konseyler Petrograd Sovyeti nin onderligini izleyen ve Gecici Hukumeti destekleyen Gurcistan Sosyal Demokrat Partisi tarafindan siki bir sekilde kontrol ediliyordu Bolsevik Ekim Devrimi durumu buyuk olcude degistirdi Kafkas Sovyetleri Vladimir Lenin in rejimini tanimayi reddettiler Eski Kafkas ordusunun giderek artan Bolsevik asker kacaklarinin tehdidi bolgedeki etnik catismalar ve anarsi Gurcu Ermeni ve Azeri politikacilari Transkafkasya Komiserligi 14 Kasim 1917 ve daha sonra bir yasama organi Sejm 23 Ocak 1918 olarak bilinen birlesik bir bolgesel otorite kurmaya itti 22 Nisan 1918 de Sejm Nikolay Cheidze cumhurbaskaniydi Transkafkasya yi ve daha sonra nin baskanlik ettigi idari bir Transkafkasya hukumeti ile bagimsiz bir demokratik federasyon ilan etti 19 yuzyilin sonlarindan itibaren Ilia Cavcavadze ve diger entelektuellerin fikirlerinden etkilenen bircok Gurcu ulusal bagimsizlik konusunda israr etti Gurcu Ortodoks Kilisesi nin otosefalinin yeniden saglanmasi 12 Mart 1917 ve Tiflis te bir ulusal universite kurulmasi 1918 ile kulturel ulusal uyanis daha da guclendirildi Bunun aksine Gurcu Mensevikler Rusya dan bagimsizligi Bolsevik devrimine karsi gecici bir adim olarak gorduler ve Gurcistan in bagimsizlik cagrilarini sovenist ve ayrilikci olarak degerlendirdiler Transkafkasya birligi kisa surdu Artan ic gerilimler ve Alman ve Osmanli imparatorluklarinin baskisiyla zayiflayan federasyon 26 Mayis 1918 de Gurcistan in bagimsizligini ilan etmesiyle coktu Iki gun sonra Ermenistan ve Azerbaycan da bagimsizliklarini ilan ettiler TarihTaninma Ulusal Konsey toplantisi 26 Mayis 1918 Gurcistan hemen Almanya ve Osmanli Imparatorlugu tarafindan tanindi Genc devlet kendisini Alman korumasi altina almak ve buyuk olcude Muslumanlarin yasadigi bolgelerini Batum Ardahan Artvin Ahaltsihe ve Ahalkalaki sehirleri dahil Osmanli hukumetine birakmak zorunda kaldi Batum Antlasmasi 4 Haziran Ancak Alman destegi Gurculerin Abhazya dan gelen Bolsevik tehdidini geri puskurtmelerini sagladi Alman kuvvetleri neredeyse kesin olarak Friedrich Freiherr Kress von Kressenstein in komutasi altindaydi Birinci Dunya Savasi ndaki Alman yenilgisinin ardindan Gurcu hukumetinin izniyle Ingiliz isgal gucleri ulkeye geldi Ingilizler ve yerel halk arasindaki iliskiler Almanlarla oldugundan daha gergindi Ingilizlerin elindeki Batum 1920 yilina kadar Gurcistan in kontrolu disinda kaldi Aralik 1918 de Tiflis te de bir Ingiliz kuvveti konuslandirildi Gurcistan in komsulari ile iliskileri sikintiliydi Ermenistan Denikin in Belarus hukumeti ve Azerbaycan ile olan toprak anlasmazliklari ilk iki vakada silahli catismalara yol acti Bir Ingiliz askeri misyonu bolgedeki tum Bolsevik karsiti gucleri guclendirmek icin bu catismalara aracilik etmeye calisti Beyaz Rus ordu kuvvetlerinin yeni kurulan devletlere ilerlemesini onlemek icin bolgedeki Ingiliz komutan Kafkasya boyunca Denikin in gecmesine izin verilmeyecek bir hat cekerek hem Gurcistan hem de Azerbaycan a gecici yardim sagladi Denikin kuvvetlerinin Ingiliz pozisyonuna ragmen isgal tehdidi 16 Haziran 1919 da Gurcistan ve Azerbaycan i karsilikli bir savunma ittifakinda bir araya getirdi 14 Subat 1919 da Gurcistan Gurcistan Sosyal Demokrat Partisi nin 81 5 oyla kazandigi parlamento secimlerini yapti 21 Mart ta Noe Jordania yerel Bolsevik aktivistlerin kiskirttigi ve buyuk olcude Rusya dan desteklenen silahli koylu isyanlariyla ugrasmak zorunda kalan ucuncu hukumeti kurdu Bunlar Abhazlar ve Osetler gibi etnik azinliklar tarafindan yapildiginda daha da sikintili hale geldi Bununla birlikte toprak reformu nihayet Gurcistan Sosyal Demokrat Parti hukumeti tarafindan iyi idare edildi ve ulke Rusya da Bolseviklerin kurdugu proletarya diktatorlugu ile keskin bir tezat olusturan cok partili bir sistem kurdu 1919 da yargi sisteminde ve yerel ozyonetimde reformlar yapildi Abhazya ya ozerklik verildi Bununla birlikte 1920 yilinin Mayis ayinda tanik olundugu gibi etnik sorunlar ozellikle Osetler acisindan ulkeyi rahatsiz etmeye devam etti Dusus Noe Ramisvili Cumhuriyet in ilk hukumetinin baskani oldu 1930 da Paris te bir Bolsevik casus tarafindan yapilan suikast sonucu olduruldu 1920 yilina Rusya SFSC nin artan tehditleri damgasini vurdu Beyaz hareketin yenilgisi ve Kizil Ordunun Kafkasya sinirlarina ilerlemesi ile cumhuriyetin durumu son derece gergin hale geldi Ocak ayinda Sovyet liderligi Gurcistan Ermenistan ve Azerbaycan a Guney Rusya ve Kafkasya daki Beyaz ordulara karsi bir ittifak teklif etti GDC Hukumeti tarafsizlik ve mudahale etmeme politikasina atifta bulunarak herhangi bir askeri ittifaka girmeyi reddetti ancak bunun Gurcistan in bagimsizliginin Moskova tarafindan taninmasina yol acmasi umuduyla iki ulke arasindaki iliskilerin siyasi bir cozumune yonelik muzakereler onerildi Gurculerin Rus liderler tarafindan reddedilmesine yonelik siddetli elestiriyi yerel komunistlerin basarisizlikla sonuclanan hukumet karsiti kitlesel protestolar duzenleme girisimleri izledi Ikinci Enternasyonal in liderleri Tiflis i ziyaret ediyor 1918 Nisan 1920 de 11 Kizil Ordu Azerbaycan da bir Sovyet rejimi kurdu ve Gurcu Bolsevik Sergo Orconikidze Gurcistan a ilerlemek icin Moskova dan izin istedi Lenin ve Sovnarkom tarafindan resmi izin verilmemis olsa da yerel Bolsevikler 3 Mayis 1920 darbesinin oncusu olarak Tiflis Askeri Okulunu ele gecirmeye calistilar ancak General Kvinitadze tarafindan basarili bir sekilde geri puskurtulduler Gurcu hukumeti seferberlige basladi ve Giorgi Kvinitadze yi baskomutan olarak atadi Bu arada Gurcistan in Gence deki Azeri milliyetci isyanina yardim sagladigi iddiasina yanit olarak Sovyet gucleri Gurcu topraklarina girmeye calisti ancak Kizil Kopru deki kisa sinir catismalarinda Kvinitadze tarafindan puskurtulduler Birkac gun icinde Moskova da baris gorusmeleri yeniden basladi Tartismali 7 Mayis hukumlerine gore Gurcu bagimsizligi Bolsevik orgutlerin yasallasmasi ve yabanci birliklerin Gurcu topraklarinda bulunmasina izin vermeme taahhudu karsiliginda tanindi 16 Aralik 1920 de Gurcistan a uyelik verilmesi uzerine Milletler Cemiyeti nde bir oylama yenilendi 10 u onay 13 u aleyhte ve 19 u cekimser kaldi Gurcistan 27 Ocak 1921 de Muttefikler tarafindan hukuki olarak tanindi Ancak bu ulkenin Kizil Ordu tarafindan yeni kurulan SSCB ye ilhak edilmesini engellemedi Azerbaycan ve Ermenistan Kizil Ordu tarafindan Sovyetlestirildikten sonra Gurcistan kendisini dusman Sovyet cumhuriyetleriyle cevrili buldu Dahasi Ingilizler Kafkasya yi coktan tahliye ettigi icin ulke herhangi bir dis destekten mahrum kaldi Sovyet kaynaklarina gore Gurcistan la iliskiler baris anlasmasinin ihlal edildigi iddialari Gurcu Bolseviklerinin yeniden tutuklanmasi Gurcistan dan Ermenistan a gecen konvoylarin engellenmesi ve Gurcistan in Kuzey Kafkasya daki silahli isyancilara yardim ettigine dair guclu suphe nedeniyle kotulesti Gurcistan ise Moskova yi ulkenin cesitli bolgelerindeki hukumet karsiti isyanlari ve Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti ile tartismali Zakatala bolgesindeki sinir olaylarini kiskirtmakla sucladi Lori tarafsiz bolgesi bir baska zorluktu cunku Sovyet Ermenistan i Gurcistan in Ermenistan Cumhuriyeti nin dususunden bu yana bolgede konuslanmis olan askerlerini geri cekmesini kategorik olarak talep etti Hukumet ve yasaGurcistan Kurucu Meclisi tarafindan 21 Subat 1921 de kabul edilen Gurcistan Anayasasi nin bolumleri 26 Mayis 1918 de ilan edilen Gurcistan Bagimsizlik Akti ulkenin gelecekteki demokrasisinin temel ilkelerini ozetledi Bu kanuna gore Gurcistan Demokratik Cumhuriyeti milliyeti mezhebi toplumsal konumu veya cinsiyeti ne olursa olsun her vatandasa kendi sinirlari dahilinde siyasi haklarini esit derecede garanti etmektedir Ayni gun kurulan ilk hukumetin basinda Noe Ramisvili vardi 1918 Ekim ayinda Gurcistan Ulusal Konseyi Parlamento nun adini degistirdi ve 14 Subat 1919 da yeni secimler yapilacagini duyurdu Noe Jordania Cumhuriyet in ikinci ve ucuncu hukumetinin baskani Iki yillik tarihi boyunca 1919 1921 Nikolay Cheidze nin baskani oldugu yeni secilen Gurcistan Kurucu Meclisi 126 yasa kabul etti bunlara vatandaslik yasalari yerel secimler savunma resmi dil tarim hukuk sistemi etnik azinliklar icin siyasi ve idari duzenlemeler Abhazya Halk Konseyi ile ilgili bir yasa dahil ulusal bir halk egitimi sistemi ve diger bazi maliye ve para politikasi demiryollari ve ticaret ve yerli uretim ile ilgili yasa ve yonetmelikler 21 Subat 1921 de Sovyet saldirganliginin baslangiciyla karsi karsiya olan Kurucu Meclis ulusun tarihindeki ilk modern temel yasa olan Gurcistan Demokratik Cumhuriyeti nin anayasasini kabul etti Hukumetin baskani bir yillik gorev suresi icin parlamento tarafindan onaylanan icra baskaniydi gorev ust uste iki donemden fazla tutulamaz Baskan bakanlari atadi ve ulkeyi yonetmekten ve Gurcistan i dis iliskilerde temsil etmekten sorumluydu 1919 yili Gurcistan hukumeti juri durusmalari hakkinda bir yasa kabul etti Juri tarafindan yargilanma hakki 1921 Anayasasina dahil edildi Uluslararasi taninma7 Mayis sartlarina gore Gurcistan in bagimsizligi Bolsevik orgutlerin yasallasmasi ve Gurcistan topraklarinda yabanci birliklere izin vermeme taahhudu karsiliginda Sovyet Rusya tarafindan tanindi Gurcistan Demokratik Cumhuriyeti nin bagimsizligi diger ulkelerin yani sira Romanya Arjantin Almanya Turkiye Belcika Birlesik Krallik Fransa Japonya Italya Polonya Cekoslovakya ve Estonya tarafindan de jure olarak taninmistir Surgundeki Gurcistan Demokratik Cumhuriyeti Hukumeti 1921 den sonra da bircok Avrupa devleti tarafindan Gurcistan in tek yasal hukumeti olarak taninmaya devam etti Surgundeki Gurcistan Demokratik Cumhuriyeti Hukumeti Gurcistan daki Sovyet yonetimine karsi cikmaya devam ederek 1954 yilina kadar surdu Politik cografyaGurcistan in 1918 1921 sinirlari komsulariyla olan sinir catismalari ve bunu izleyen antlasmalar ve sozlesmeler sonucu olusmustur Kuzeyde Gurcistan 1920 baharinda Kuzey Kafkasya da Bolsevik iktidari kurulana kadar cesitli Rus Ic Savasi siyasal olusumlari ile sinirlandirilmisti Sovyet Rusya ile Gurcistan arasindaki uluslararasi sinir 1920 ile duzenlenmistir Rusya nin Beyaz Ordusu ile Soci catismasi sirasinda Gurcistan 1918 de Soci bolgesini kisa sureligine kontrol etti Gurcistan Demokratik Cumhuriyeti 1921 yili Gurcistan DC nin Milletler Cemiyeti tarafindan kabul edilmis olan sinirlari Kizil Ordu nun isgali ve Ankara Hukumeti birliklerinin saldirilari sonucunda Gurcistan Demokratik Cumhuriyeti nin guneybati parcasi Artvin Oltu Ardahan Turkiye nin eline gecti haritada griye boyanmis bolge Ulkenin kalan kismini ise SSCB ilhak etti Daha sonra Moskova nin karariyla haritada kirmizi renge boyanmis bolge Ermenistan SSC ye mor renge boyanmis yerler Azerbaycan SSC ye birakildi Yesil renge boyanmis Soci vilayeti ile Kafkas Daglarinin kuzey etekleri ise 1918 1919 arasinda Gurcistan DC nin topraklariydi ama Rusya SFSC tarafindan daha once ilhak edilmisti Guneybatida GDC nin Osmanli Imparatorlugu ile siniri Birinci Dunya Savasi nin seyri ve Osmanli nin iki devlet arasindaki catismalarda yenilgisinden sonra degisti Gurcistan Batum ilinin bir bolumu olan Artvin Ardahan Ahaltsihe ve Ahalkalaki nin kontrolunu yeniden kazandi Batum Ingilizlerin 1920 de bolgeyi bosaltmasinin ardindan nihayet cumhuriyete dahil edildi 1920 Sevr Antlasmasi Gurcistan a Rize ve Hopa da dahil olmak uzere modern Turkiye nin Dogu Karadeniz bolgesinin dogu kismi uzerinde denetim hakki tanidi Ancak Ankara merkezli Anadolu Hareketi ile savasmak istemeyen Gurcu hukumeti bu bolgeleri kontrol altina almak icin hicbir adim atmadi Birinci Ermenistan Cumhuriyeti ile Borcali bolgesinin bir bolumu nedeniyle yasanan sinir anlasmazliklari Aralik 1918 de iki ulke arasinda kisa bir savasa yol acti Ingiliz mudahalesi ile Lori tarafsiz bolgesi olusturuldu ancak 1920 sonunda Ermenistan Cumhuriyeti nin cokusunden ardindan Gurcistan tarafindan yeniden kontrol edildi Guneydoguda Gurcistan Zakatala bolgesinin kontrolunu iddia eden Azerbaycan ile sinirlandirilmistir Ancak anlasmazlik hicbir zaman dusmanliklara yol acmadi ve iki ulke arasindaki iliskiler Azerbaycan in Sovyetlesmesine kadar genellikle bariscildi 1919 projeleri ve Gurcistan in 1921 anayasasi Abhazya Acara ve Zakatala ya bir dereceye kadar ozerklik tanidi Anayasanin 107 maddesi Abhazya ve Zakatala ya ozerklik verdi Ancak Kizil Ordu isgali nedeniyle bu ozerkligin kesin niteligi hicbir zaman belirlenemedi Bununla birlikte ilk kez modern cagda Abhazya nin cografi bir bolge olarak tanimlanmasina hizmet etti Gurcistan Demokratik Cumhuriyeti topraklari bugun diger ulkelere ait olan bazi bolgeleri iceriyordu Modern Gurcistan daki 69 700 km ye kiyasla yaklasik 107 600 km idi GDC nin Sovyetler tarafindan isgali Gurcistan in topraklarinin neredeyse ucte birini kaybetmesine neden olan onemli bolgesel yeniden duzenlemelere yol acti Artvin Ardahan ve Batum illerinin bir kismi Turkiye ye devredildi Ermenistan Lori nin kontrolunu aldi ve Azerbaycan Zakatala ilcesini aldi Buyuk Kafkas Daglari boyunca ilerleyen Gurcu sinirlarinin bir kismi Rusya tarafindan alindi Silahli kuvvetlerGurcistan Halk Muhafizlari nin Askerleri Halk Muhafizlari ulkedeki ayricalikli askeri guctu 5 Eylul 1917 de Isci Muhafizi olarak kuruldu daha sonra Kizil Muhafiz ve son olarak Halk Muhafizlari olarak yeniden adlandirildi Savas Bakanligi ndan ziyade dogrudan parlamentonun kontrolune yerlestirilmis oldukca siyasallasmis bir askeri yapiydi Varligi boyunca 1917 1921 Halk Muhafizlari Mensevik aktivist Valiko Cugeli nin komutasi altindaydi GDC ayrica kendi duzenli ordusunu kurdu Tek kismi baris zamaninda silahlanmisti cogunlugu gecici izindeydi ve sefeberlikle cagrilmalarini takip etmekteydi Cumhuriyetin tehlikede olmasi durumunda Genelkurmay tarafindan cagrilir silah temin edilir ve yerlerine tahsis edilirlerdi General Giorgi Kvinitadze iki kez baskomutan oldu Mart 1919 dan Ekim 1920 ye kadar Gurcu ordusu yeniden duzenlendi 3 piyade tumeni daha sonra bir araya toplandi 2 kale alayi 3 topcu tugayi bir kazici taburu bir telgraf mufrezesi zirhli arac mufrezesine sahip bir motorlu filo suvari alayi ve bir askeri okuldan olusuyordu Bir Halk Muhafizlari 4 normal taburdan olusuyordu 18 taburu yani bir tumeni daha da harekete gecirebilirdi Boylece 1920 de Gurcu ordusu ve Halk Muhafizlari birlikte 16 piyade taburu 1 ordu tumeni ve bir Ulusal Muhafiz alayi 1 istihkam taburu 5 saha topcu tumeni 2 suvari lejyonu 2 zirhli arac mufrezesine sahip 2 motorlu filo ve bir hava mufrezesi ve 4 zirhli trenden olusuyordu Personel ve kale alaylarinin otesinde ordu 27 000 kisiydi Seferberlikle bu sayi 87 000 e cikabilmekteydi Gurcistan donanmasi 1 muhrip 4 savas ucagi 4 torpido botu ve 10 buharli gemiye sahipti Cumhuriyet yetenekli generaller ve subaylarla birlikte neredeyse 200 000 Birinci Dunya Savasi gazisine erisebilmesine ragmen hukumet cokusunde buyuk bir faktor olan etkili bir savunma sistemini insa edemedi EkonomiGurcistan Demokratik Cumhuriyeti nin kurulusu ilan edildiginde Gurcistan ekonomisi guclu bir konumda degildi Ekonomik sorunlar 1918 de Birinci Dunya Savasi dolayisiyla Avrupa capinda tartisilan konular iken yeni kurulan Gurcistan devleti daha buyuk sorunlar ile karsilasti Gurcistan in hemen karsi karsiya oldugu iki ana sorun vardi Rusya ya ekonomik bagimlilik ve buyuk olcude tarimsal bir toplumun sanayilestirilmesi ihtiyaci Ekonomiyi istikrarli tutmak icin mali destege sahip olmamasina ragmen ekonomik meselelere sosyalist temelli bir politika uygulamaya calisan Gurcistan hukumetinin yonlendirme konusunda eksikligi de sorunlara neden oldu Rusya Imparatorlugu doneminde Gurcistan in bir kismi kismen sanayilestirilirken kurulan madenlerle dogal kaynak cikarimi bolgeden yapilan ihracatin onemli bir parcasiydi Ancak tarihci Stephen F Jones un da belirttigi gibi Rusya Imparatorlugunun politikalari bagli olan topraklardan cok imparatorluga fayda saglamak icin olusturuldu Bu nedenle kaynaklar Gurcistan dan cikarilirken orada ekonominin iyilestirilmesine yardimci olmak icin cok az caba vardi Bu ayni zamanda etnik bir olcekte de goruldu Gurcistan daki tuccar ve isletme sahiplerinin buyuk cogunlugu etnik Ermeniydi idare ise buyuk olcude etnik Ruslardan olusuyordu Etnik Gurculer cogunlukla tarimla ugrasmaya devam ettiler veya sehirlerde vasifsiz isci pozisyonlari aldilar Etnik gruplar arasindaki bu isbolumu GDC kurulduktan sonra uzlasmanin zor oldugunu kanitladi ve Aralik 1918 deki Gurcu Ermeni Savasi nin ardindan Gurcistan genelinde Ermeni karsiti duyarlilik Ermeni agirlikli ticaret sinifini ekonomiyi iyilestirmek icin gerekli degisiklikleri uygulamaya yardimci olmak konusunda isteksiz hale getirdi Tarim Gurcistan ekonomisinin baskin ozelligi olmustu ve GDC nin varligi boyunca bu sekilde kalacakti Kullanilan yontemler guncelligini yitirmis ve verimli olmaktan uzak olmasina ragmen nufusun yaklasik 79 u tarimla ugrasmaktaydi Bu sehirlerde gida kitligina neden oldu ve tum ekilebilir arazilerin 81 inin tahil icin kullanilmasina ragmen tahil meyve ve sebze gibi gida urunlerinin ihracati yasaklandigi gibi ithalat da gerekliydi Ciatura daki manganez endustrisi 20 yuzyilin baslarinda dunya manganez arzinin yaklasik 70 ini saglayarak Avrupa metalurjisi icin buyuk onem tasiyordu Gurcistan geleneksel olarak Karadeniz in Batum ve Poti gibi onemli limanlari boyunca uluslararasi bir ulasim koridoru gorevi de goruyordu Ancak Birinci Dunya Savasi bu endustri uzerinde de yikici bir etki yapti Karadeniz savas boyunca ablukaya alinmisti ve ihracat miktari ciddi sekilde sinirlanmisti Bu Gurcistan daki ekonomik faaliyette ciddi bir azalmaya yol acti Ciatura daki isgucu 1913 te 3 500 den 1919 da 250 ye dustu ve bu sayi ancak 1920 de artmaya basladi Brezilya ve Hindistan daki gelismekte olan pazarlar Ciatura madenlerinin kuresel olcekte onemini azaltti ve uretimlerini zayiflatti Bununla birlikte uluslararasi taninma eksikligi ve hukumetin bu alandaki sadece kismen basarili olan politikasi GDC nin ekonomik gelisimini engelledi ve ulkede bir ekonomik kriz yasandi 1920 1921 e dogru bazi iyilesme isaretleri gozlendi Egitim bilim ve kulturBu calkantili donemde ulkenin kulturel hayatinin en onemli olayi suphesiz Tiflis te bir milli universitenin Tiflis Devlet Universitesi 1918 kurulusudur Bu on yillar boyunca Emperyal Rusya tarafindan baskilanan Gurculerin uzun sureli bir hayaliydi Gurcistan da Tiflis Kutaisi Batum Ozurgeti Poti ve Gori deki gymnasiumlar Tiflis Askeri Okulu Gori Pedagoji Enstitusu Kadin Pedagoji Enstitusu gibi diger egitim merkezlerinin yani sira ulkedeki azinliklar icin cesitli okullar bulunmaktaydi Gurcistan Ulusal Muzesi Tiflis ve Kutaisi deki tiyatrolar Gurcistan Ulusal Opera Tiyatrosu Tiflis Devlet Sanat Akademisi kulturel hayatin onculeriydiler Sakartvelos Respublika Gurcistan Cumhuriyeti Sakartvelo Gurcistan Ertoba Birlik Samsoblo Ana Vatan Sahalko Sakme Kamu Isleri The Georgian Messenger The Georgian Mail ikisi de Ingilizce yayinlanmistir gibi gazeteler ulusal basina yon verdiler MirasiIki dilde yazilmis bir plaket 26 Mayis 1918 de bu salonda Gurcistan Ulusal Konseyi bagimsizlik aktini kabul etti ve boylece Gurcistan devletini yeniden kurdu Gurcistan in 1918 1921 bagimsizligi kisa sureli de olsa Gurculer arasinda ulusal duygularin gelismesi icin ozel bir oneme sahipti ve ulkeyi Sovyetler Birligi icindeki en aktif bagimsiz guclerden biri yapan onemli bir faktordu 1980 lerin sonundaki ulusal hareketin liderleri GDC yi sik sik Rus Imparatorluguna karsi mucadelede bir zafer olarak adlandirdilar ve Gurcistan Birinci Cumhuriyeti nin biraz idealize edilmis bir imajini tasvir ederek cagdas siyasi durumla paralellikler kurdular 9 Nisan 1991 de Gurcistan Cumhuriyeti Yuksek Konseyi tarafindan Gurcistan Devlet Bagimsizligini Yeniden Saglama Akti kabul edildiginde Gurcistan in bagimsizligi yeniden saglandi GDC tarafindan kullanilan ulusal semboller yeni bagimsiz ulusun sembolleri olarak yeniden belirlendi ve 2004 yilina kadar kullanimda kaldi GDC nin kurulus gunu olan 26 Mayis hala ulusal bayram olarak kutlanmaktadir Gurcistan Bagimsizlik Gunu Ayrica bakinizAgustos Ayaklanmasi 11 Ordu SSCB Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti Ermenistan Demokratik Cumhuriyeti Gurcistan Olayi Sovyetler Birligi nde Gurculer Kars OblastiKaynakca Airapetian A Gryckiewicz M 2009 Transcaucasian Banknotes Gietl Verlag Independence Day The birth of Democratic Republic of Georgia 6 Haziran 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde 26 Mayis 2017 georgianjournal ge Kazemzadeh 1951 ss 104 105 Suny 1994 ss 191 192 Kazemzadeh 1951 ss 123 124 Rose 1980 s 266 Yilmaz 2009 s 51 Kazemzadeh 1951 s 298 Kazemzadeh 1951 s 275 Kazemzadeh 1951 s 312 Papuashvili 2012 s 324 Kazemzadeh 1951 s 210 Yilmaz 2009 ss 40 43 Papuashvili 2012 s 345 Welt 2012 ss 214 215 Blauvelt 2014 s 26 French Valiko Djougheli 2 Agustos 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde French Guiorgui Kvinitadze 16 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Rusca A Deryabin R Palasios Fernandes 2000 Grazhdanskaya vojna v Rossii 1917 1922 Nacionalnye armii ACT 5 237 01084 9 Jones 2014 ss 1 2 a b c Jones s 2 Jones 2014 ss 3 4 Jones 2014 s 3 Jones 2014 s 9 Jones 2014 s 4