Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Birinci Avusturya Cumhuriyeti (Almanca: Republik Österreich), I. Dünya Savaşı'nın sonunda 10 Eylül 1919'da Saint-Germain Antlaşması'nın imzalanmasından sonra kuruldu ve 1934'te Engelbert Dollfuss ve Anavatan Cephesi'nin diktatörlüğüne dayanarak Austrofascist Avusturya Federal Devleti'nin kurulmasıyla sona eren devlettir. Cumhuriyetin anayasası 1 Ekim 1920'de yürürlüğe girmiş ve 7 Aralık 1929'da değiştirilmiştir. Cumhuriyet döneminde sol ve sağ görüşlere sahip olanlar arasındaki şiddetli çekişmeler giderek daha belirgin hale geldi. Bu da 1927 Temmuz İsyanı'nı ve 1934 Avusturya İç Savaşı'nı başlattı.
Avusturya Cumhuriyeti Republik Österreich | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1919–1934 | |||||||||||||
 Bayrak  Arma | |||||||||||||
 | |||||||||||||
| Başkent | Viyana | ||||||||||||
| Yaygın dil(ler) | Almanca | ||||||||||||
| Hükûmet | Federal Cumhuriyet | ||||||||||||
| Devlet Başkanı | |||||||||||||
| |||||||||||||
| Şansölye | |||||||||||||
| |||||||||||||
| Yasama organı | |||||||||||||
• Üst Yasama Meclisi | |||||||||||||
• Alt Yasama Meclisi | |||||||||||||
| Tarihçe | |||||||||||||
| |||||||||||||
| |||||||||||||
Kuruluşu
1919 yılının Eylül ayında, Alman-Avusturya'nın kalıntı devleti Habsburg'a Saint Germain Antlaşması ile azaltılmış sınırlar verildi. Antlaşmaya göre Sudetenland'dan Çekoslovakya'ya kadar olan Alman nüfuslu bölgeler Alman-Avusturya'dan alındı. Alman nüfuslu Güney Tirol, İtalya'ya ve Alp vilayetinin bir kısmı Sırp, Hırvat ve Sloven Krallığı'na (Kraljevina Srba, Hrvata i Slovenaca ya da SHS) verildi. Avusturya’daki protestolara rağmen, bu antlaşma, Avusturya’nın Milletler Cemiyeti rızası olmadan Anschluss'ı ya da Avusturya’yı Almanya'yla birleştirmeyi de yasakladı. Yeni cumhuriyet devleti, yenilmiş Almanya'nın sınırlarını genişletmesini istemeyen müttefiklerin iradesiyle yaratıldı.
Yeni devlet, iki toprak talebinin komşuları tarafından alınmasını engellemeyi başardı. Bunlardan birincisi, kısmen Slovenlerin yaşadığı Karintiya'nın güneydoğu kısmıydı.10 Ekim 1920'de bir Karintiyan plebisitiyle yeni SHS devleti tarafından ele geçirilmesi, nüfusun çoğunluğunun Avusturya ile birlikte kalmayı tercih etmesiyle önlendi. İkinci önlenen toprak talebi, Macaristan'ın "Batı Macaristan" adı altında 1647'den beri Macar Krallığı'nın bir parçası olan Burgenland'a olan iddiasıydı. Çoğunlukla Almanca konuşan bir nüfus yaşıyordu ancak Hırvat ve Macarca konuşan azınlıklar da vardı. St. Germain Antlaşması ile 1921'de Avusturya Cumhuriyeti'nin bir parçası oldu. Ancak Avusturya tarafından tartışılan bir plebisitin ardından, eyalet başkenti Sopron (Ödenburg) Macaristan'da kaldı.
Saint Germain anlaşması, Avusturya'daki Alman nüfusunu kızdırdı ve Alman nüfusu, ABD Başkanı Woodrow Wilson tarafından barış görüşmelerinde, özellikle de tüm ulusların "kendi kaderini tayin etme" hakkı sırasında ortaya attığı Wilson İlkeleri'ni ihlal ettiğini iddia etti. Bu nüfusun birçoğu, savaş öncesi imparatorluğun topraklarının %60'ının kaybedilmesiyle, Avusturya'nın Almanya'yla olan birliği olmadan ayrı bir devlet olarak artık ekonomik ve politik açıdan ayakta kalamayacağını düşünüyordu. 6,5 milyon insanın bulunduğu küçük bir ülkede, neredeyse 2 milyonluk nüfusuyla Viyana, onu beslemek için bir imparatorluk olmadan imparatorluk başkenti olarak bırakıldı ve Avusturya topraklarının sadece %17,8'i ekilebilirdi.
1920'lerin büyük bir bölümünde, Avusturya'nın hayatta kalmasına şüpheyle yaklaşılıyordu. Bu kısmen, Avusturya'nın gerçek anlamda bir Alman/Avusturya ulus devleti olmadığından dolayıydı. Avusturya devleti 700 yıl boyunca bir biçimde ya da başka bir şekilde var olmasına rağmen, Habsburg hanedanı ve Tirol, Karintiya ve diğerlerinin eyalet kimlikleri dışında gerçek bir birleştirici güce sahip değildi.
Hükûmet ve politikaları, 1920–1934
Yeni anayasa, federal toprakların temsilcileri tarafından kurulan üst meclis Bundesrat ile milletvekillerin genel seçimlerle seçildiği alt meclis Nationalrat olmak üzere iki taraflı bir meclis oluşturdu. Her iki meclisin tam bir oturumunda Federal Cumhurbaşkanı dört yıllık bir süre için seçilirken Şansölye ise Nationalrat tarafından seçilmekteydi. Yapılan seçimlerde hiçbir siyasi parti parlamento çoğunluğu kazanmadığından Avusturya, 1919-20 yılları arasında Sosyal Demokrat Karl Renner'in ilk hükûmetinden daha muhafazakâr olan Hristiyan Sosyal Partisi'nin koalisyonları ve sağ kanattaki Büyük Alman Halk Partisi veya tarafından yönetildi.
1920'den sonra Avusturya hükûmeti, Roma Katolik Kilisesi'ne yakın bağları koruyan anti-Anschluss Hristiyan Sosyal Partisi tarafından yönetildi. Partinin ilk Başbakanı Ignaz Seipel, Mayıs 1922'de iktidara geldi ve varlıklı sanayicilerle Roma Katolik Kilisesi arasında siyasi bir ittifak kurma girişiminde bulundu.
17 Ekim 1920'deki yasama seçimlerinden sonra, Sosyal Demokratlar meclis çoğunluğunu kaybettiler ve 1934'e kadar Dollfuss tarafından yasaklandıkları zamana kadar muhalefette kaldılar. Hristiyan Sosyaller 85, Sosyal Demokratlar 69, Büyük Almanya Partisi 20 ve Köylüler Birliği 8 sandalye kazandı. Michael Hainisch, Federal Başkan seçildi. Ekim 1923 seçimlerinden sonra Ignaz Seipel iktidarda kaldı ve Kasım 1924'te istifa edince yerine Rudolf Ramek geldi.
Aralık 1928'de Hristiyan Sosyalist Wilhelm Miklas, federal başkanlık görevine seçildi ve 7 Aralık 1929'da anayasa değiştirildi, parlamentonun hakları azaltılarak federal cumhurbaşkanını halk oyuyla seçilebilir hale getirdi ve cumhurbaşkanına, federal hükûmeti atama ve acil durum yasaları çıkarma hakkını verdi.
1930 yasama seçimlerinden sonra, Sosyal Demokratlar 72 sandalyeli en büyük parti olarak ortaya çıktı fakat Hristiyan Sosyal Şansölyesi Otto Ender onlarsız bir koalisyon hükûmeti kurdu.
Sol-Sağ çatışmaları
Ülkede iktidarda istikrarlı bir siyasi parti olmasına rağmen milletin siyaseti kırılgan ve şiddetliydi. Hem Sosyal Demokrat () hem de sağcılar (Heimwehr) siyasi paramiliter güçler birbirleriyle çatışıyorlardı. Ülke, muhafazakâr kırsal nüfus ile Sosyal Demokrat kontrollü Kızıl Viyana arasında bölünmüştü.
1927'de, 'taki bir siyasi çatışma sırasında, yaşlı bir adam ve bir çocuk Heimwehr tarafından vurularak öldürüldü. 14 Temmuz 1927'de ateş edenler beraat ettirildi ve solcu taraftarlar Adalet Bakanlığı binasının yakıldığı büyük bir protesto başlattılar. Polis ve ordunun düzenini yeniden kurmak için 89 kişi öldü, 600 kişi yaralandı. Bu büyük protesto 1927 Temmuz İsyanı olarak bilinir. Sosyal Demokratlar dört gün süren genel grev çağrısında bulundular.
1927 olaylarından sonra muhafazakâr unsurlar güçlendi ve Avusturya'daki şiddet, 1930'ların başlarına kadar Engelbert Dollfuss'un şansölye olmasına değin yükselmeye devam etti.
Ekonomi
Eski imparatorluğun önemli ekonomik bölgelerinin büyük bir kısmı yeni ulus-devletlerin kurulmasıyla ortadan kaldırıldığından yeni devleti kontrol etmek zordu. Bu yeni ulus devletlerin bir kısmının yine de Viyana bankalarına bağımlı olması nedeniyle mesele daha da karmaşıktı ancak yeni kurulan sınırlar ve gümrüklerle iş yapma engellendi.
Karayla çevrili olan Avusturya, kendisini zar zor doyuruyordu ve gelişmiş bir sanayiye sahip değildi. Çekoslovakya, Macaristan, Yugoslavya ve İtalya; Avusturya ile ticaretin engellenmesini emretti ve Avusturya'ya yiyecek ve kömür satmayı reddetti. Avusturya, sonunda batı müttefiklerinden yardım ve desteğiyle kurtuldu. 1922'ye gelindiğinde, bir ABD doları 19 bin Avusturya kronuna eşitti ve nüfusun yarısı işsizdi.
1921 yılının Aralık ayında Avusturya ile Çekoslovakya arasında Lana Antlaşması imzalandı. Antlaşmaya göre Avusturya, Çekoslovakya'nın yeni devlet sınırlarını tanıdı ve Avusturya'nın Çekoslovakya'daki etnik Almanları temsil etmekten vazgeçmesiyle Çekoslovakya, Avusturya'ya 500 milyon kronluk bir kredi sağladı.
Savaş sonrası enflasyonu azaltmak için 1922'de Başbakan Ignaz Seipel, dış borç talep etti ve kemer sıkma politikalarını uygulamaya koydu. Ekim 1922'de İngiltere, Fransa, İtalya ve Çekoslovakya, Seipel'in 20 yıllığına Almanya ile Anschluss'a girişimde bulunmaması ve Milletler Cemiyeti'nin Avusturya'nın ekonomisini kontrol etmesine izin vermesi üzerine 650 milyon altın kronluk kredi verdi. Önümüzdeki iki yıl boyunca devlet bütçesi dengelenmiş ve Mart 1926'da mali işler üzerindeki uluslararası denetim sona ermiştir. 1923'te yeniden kuruldu, 1923'te satış vergisi getirildi, Avusturya şilini Aralık 1924'te kronun yerini aldı.
Büyük Buhran, Avusturya'yı sert bir şekilde vurdu ve Mayıs 1931'de Avusturya'nın en büyük bankası olan çöktü. Avusturya ekonomisini geliştirmek için Almanya ile bir gümrük birliği yapmak istiyordu, ancak 1931'de bu Fransa ve Küçük İtilaf ülkeleri tarafından reddedildi.
Kaynakça
- ^ DIVIDE ON GERMAN AUSTRIA. - Centrists Favor Union, but Strong Influences Oppose It. 4 Aralık 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., The New York Times, January 17, 1919 (PDF)
- ^ Building an Unwanted Nation
- ^ "Modern Austria: Empire and Republic, 1815-1986". 27 Nisan 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Nisan 2018.
- ^ . 26 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Nisan 2018.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Birinci Avusturya Cumhuriyeti Almanca Republik Osterreich I Dunya Savasi nin sonunda 10 Eylul 1919 da Saint Germain Antlasmasi nin imzalanmasindan sonra kuruldu ve 1934 te Engelbert Dollfuss ve Anavatan Cephesi nin diktatorlugune dayanarak Austrofascist Avusturya Federal Devleti nin kurulmasiyla sona eren devlettir Cumhuriyetin anayasasi 1 Ekim 1920 de yururluge girmis ve 7 Aralik 1929 da degistirilmistir Cumhuriyet doneminde sol ve sag goruslere sahip olanlar arasindaki siddetli cekismeler giderek daha belirgin hale geldi Bu da 1927 Temmuz Isyani ni ve 1934 Avusturya Ic Savasi ni baslatti Avusturya CumhuriyetiRepublik Osterreich1919 1934Bayrak ArmaMilli mars Alman Avusturya sen harika bir ulkesin BaskentViyanaYaygin dil ler AlmancaHukumetFederal CumhuriyetDevlet Baskani 1919 1920Karl Seitz 1920 1928Michael Hainisch 1928 1934Wilhelm MiklasSansolye 1919 1920 ilk Karl Renner 1932 1934 son Engelbert DollfussYasama organi Ust Yasama Meclisi Alt Yasama MeclisiTarihce Kurulusu1919 Saint Germain Antlasmasi10 Eylul Temmuz Isyani15 Temmuz 1927 Avusturya Ic Savasi12 Subat 1934 Mayis Anayasasi1 Mayis Dagilisi1934Onculler ArdillarAlman Avusturya Cumhuriyeti Avusturya Federal DevletiKurulusu1918 de Alman Avusturya tarafindan talep edilen topraklar 1919 yilinin Eylul ayinda Alman Avusturya nin kalinti devleti Habsburg a Saint Germain Antlasmasi ile azaltilmis sinirlar verildi Antlasmaya gore Sudetenland dan Cekoslovakya ya kadar olan Alman nufuslu bolgeler Alman Avusturya dan alindi Alman nufuslu Guney Tirol Italya ya ve Alp vilayetinin bir kismi Sirp Hirvat ve Sloven Kralligi na Kraljevina Srba Hrvata i Slovenaca ya da SHS verildi Avusturya daki protestolara ragmen bu antlasma Avusturya nin Milletler Cemiyeti rizasi olmadan Anschluss i ya da Avusturya yi Almanya yla birlestirmeyi de yasakladi Yeni cumhuriyet devleti yenilmis Almanya nin sinirlarini genisletmesini istemeyen muttefiklerin iradesiyle yaratildi Yeni devlet iki toprak talebinin komsulari tarafindan alinmasini engellemeyi basardi Bunlardan birincisi kismen Slovenlerin yasadigi Karintiya nin guneydogu kismiydi 10 Ekim 1920 de bir Karintiyan plebisitiyle yeni SHS devleti tarafindan ele gecirilmesi nufusun cogunlugunun Avusturya ile birlikte kalmayi tercih etmesiyle onlendi Ikinci onlenen toprak talebi Macaristan in Bati Macaristan adi altinda 1647 den beri Macar Kralligi nin bir parcasi olan Burgenland a olan iddiasiydi Cogunlukla Almanca konusan bir nufus yasiyordu ancak Hirvat ve Macarca konusan azinliklar da vardi St Germain Antlasmasi ile 1921 de Avusturya Cumhuriyeti nin bir parcasi oldu Ancak Avusturya tarafindan tartisilan bir plebisitin ardindan eyalet baskenti Sopron Odenburg Macaristan da kaldi Saint Germain anlasmasi Avusturya daki Alman nufusunu kizdirdi ve Alman nufusu ABD Baskani Woodrow Wilson tarafindan baris gorusmelerinde ozellikle de tum uluslarin kendi kaderini tayin etme hakki sirasinda ortaya attigi Wilson Ilkeleri ni ihlal ettigini iddia etti Bu nufusun bircogu savas oncesi imparatorlugun topraklarinin 60 inin kaybedilmesiyle Avusturya nin Almanya yla olan birligi olmadan ayri bir devlet olarak artik ekonomik ve politik acidan ayakta kalamayacagini dusunuyordu 6 5 milyon insanin bulundugu kucuk bir ulkede neredeyse 2 milyonluk nufusuyla Viyana onu beslemek icin bir imparatorluk olmadan imparatorluk baskenti olarak birakildi ve Avusturya topraklarinin sadece 17 8 i ekilebilirdi 1920 lerin buyuk bir bolumunde Avusturya nin hayatta kalmasina supheyle yaklasiliyordu Bu kismen Avusturya nin gercek anlamda bir Alman Avusturya ulus devleti olmadigindan dolayiydi Avusturya devleti 700 yil boyunca bir bicimde ya da baska bir sekilde var olmasina ragmen Habsburg hanedani ve Tirol Karintiya ve digerlerinin eyalet kimlikleri disinda gercek bir birlestirici guce sahip degildi Hukumet ve politikalari 1920 1934Yeni anayasa federal topraklarin temsilcileri tarafindan kurulan ust meclis Bundesrat ile milletvekillerin genel secimlerle secildigi alt meclis Nationalrat olmak uzere iki tarafli bir meclis olusturdu Her iki meclisin tam bir oturumunda Federal Cumhurbaskani dort yillik bir sure icin secilirken Sansolye ise Nationalrat tarafindan secilmekteydi Yapilan secimlerde hicbir siyasi parti parlamento cogunlugu kazanmadigindan Avusturya 1919 20 yillari arasinda Sosyal Demokrat Karl Renner in ilk hukumetinden daha muhafazakar olan Hristiyan Sosyal Partisi nin koalisyonlari ve sag kanattaki Buyuk Alman Halk Partisi veya tarafindan yonetildi 1920 den sonra Avusturya hukumeti Roma Katolik Kilisesi ne yakin baglari koruyan anti Anschluss Hristiyan Sosyal Partisi tarafindan yonetildi Partinin ilk Basbakani Ignaz Seipel Mayis 1922 de iktidara geldi ve varlikli sanayicilerle Roma Katolik Kilisesi arasinda siyasi bir ittifak kurma girisiminde bulundu 17 Ekim 1920 deki yasama secimlerinden sonra Sosyal Demokratlar meclis cogunlugunu kaybettiler ve 1934 e kadar Dollfuss tarafindan yasaklandiklari zamana kadar muhalefette kaldilar Hristiyan Sosyaller 85 Sosyal Demokratlar 69 Buyuk Almanya Partisi 20 ve Koyluler Birligi 8 sandalye kazandi Michael Hainisch Federal Baskan secildi Ekim 1923 secimlerinden sonra Ignaz Seipel iktidarda kaldi ve Kasim 1924 te istifa edince yerine Rudolf Ramek geldi Aralik 1928 de Hristiyan Sosyalist Wilhelm Miklas federal baskanlik gorevine secildi ve 7 Aralik 1929 da anayasa degistirildi parlamentonun haklari azaltilarak federal cumhurbaskanini halk oyuyla secilebilir hale getirdi ve cumhurbaskanina federal hukumeti atama ve acil durum yasalari cikarma hakkini verdi 1930 yasama secimlerinden sonra Sosyal Demokratlar 72 sandalyeli en buyuk parti olarak ortaya cikti fakat Hristiyan Sosyal Sansolyesi Otto Ender onlarsiz bir koalisyon hukumeti kurdu Sol Sag catismalari Heimwehr gecidi 1928 Sosyal Demokratlar 1 Mayis 1932 yi kutluyor Ulkede iktidarda istikrarli bir siyasi parti olmasina ragmen milletin siyaseti kirilgan ve siddetliydi Hem Sosyal Demokrat hem de sagcilar Heimwehr siyasi paramiliter gucler birbirleriyle catisiyorlardi Ulke muhafazakar kirsal nufus ile Sosyal Demokrat kontrollu Kizil Viyana arasinda bolunmustu 1927 de taki bir siyasi catisma sirasinda yasli bir adam ve bir cocuk Heimwehr tarafindan vurularak olduruldu 14 Temmuz 1927 de ates edenler beraat ettirildi ve solcu taraftarlar Adalet Bakanligi binasinin yakildigi buyuk bir protesto baslattilar Polis ve ordunun duzenini yeniden kurmak icin 89 kisi oldu 600 kisi yaralandi Bu buyuk protesto 1927 Temmuz Isyani olarak bilinir Sosyal Demokratlar dort gun suren genel grev cagrisinda bulundular 1927 olaylarindan sonra muhafazakar unsurlar guclendi ve Avusturya daki siddet 1930 larin baslarina kadar Engelbert Dollfuss un sansolye olmasina degin yukselmeye devam etti Ekonomi25 silin altin madeni paraKizil Viyana da insa edilen bircok apartmandan biri Eski imparatorlugun onemli ekonomik bolgelerinin buyuk bir kismi yeni ulus devletlerin kurulmasiyla ortadan kaldirildigindan yeni devleti kontrol etmek zordu Bu yeni ulus devletlerin bir kisminin yine de Viyana bankalarina bagimli olmasi nedeniyle mesele daha da karmasikti ancak yeni kurulan sinirlar ve gumruklerle is yapma engellendi Karayla cevrili olan Avusturya kendisini zar zor doyuruyordu ve gelismis bir sanayiye sahip degildi Cekoslovakya Macaristan Yugoslavya ve Italya Avusturya ile ticaretin engellenmesini emretti ve Avusturya ya yiyecek ve komur satmayi reddetti Avusturya sonunda bati muttefiklerinden yardim ve destegiyle kurtuldu 1922 ye gelindiginde bir ABD dolari 19 bin Avusturya kronuna esitti ve nufusun yarisi issizdi 1921 yilinin Aralik ayinda Avusturya ile Cekoslovakya arasinda Lana Antlasmasi imzalandi Antlasmaya gore Avusturya Cekoslovakya nin yeni devlet sinirlarini tanidi ve Avusturya nin Cekoslovakya daki etnik Almanlari temsil etmekten vazgecmesiyle Cekoslovakya Avusturya ya 500 milyon kronluk bir kredi sagladi Savas sonrasi enflasyonu azaltmak icin 1922 de Basbakan Ignaz Seipel dis borc talep etti ve kemer sikma politikalarini uygulamaya koydu Ekim 1922 de Ingiltere Fransa Italya ve Cekoslovakya Seipel in 20 yilligina Almanya ile Anschluss a girisimde bulunmamasi ve Milletler Cemiyeti nin Avusturya nin ekonomisini kontrol etmesine izin vermesi uzerine 650 milyon altin kronluk kredi verdi Onumuzdeki iki yil boyunca devlet butcesi dengelenmis ve Mart 1926 da mali isler uzerindeki uluslararasi denetim sona ermistir 1923 te yeniden kuruldu 1923 te satis vergisi getirildi Avusturya silini Aralik 1924 te kronun yerini aldi Buyuk Buhran Avusturya yi sert bir sekilde vurdu ve Mayis 1931 de Avusturya nin en buyuk bankasi olan coktu Avusturya ekonomisini gelistirmek icin Almanya ile bir gumruk birligi yapmak istiyordu ancak 1931 de bu Fransa ve Kucuk Itilaf ulkeleri tarafindan reddedildi Kaynakca DIVIDE ON GERMAN AUSTRIA Centrists Favor Union but Strong Influences Oppose It 4 Aralik 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde The New York Times January 17 1919 PDF Building an Unwanted Nation Modern Austria Empire and Republic 1815 1986 27 Nisan 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Nisan 2018 26 Mart 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 18 Nisan 2018