Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Fitnat Mehveş Hanım (d. 27 Kasım 1842 - ö. 1911), Osmanlı divan edebiyatının son dönemdeki önemli bir kadın şairidir. Çok sayıda gazeli bulunur. Edebiyatın yanı sıra hattatlıkta da ünlüdür.
| Fitnat Hanım | |
|---|---|
| Doğum | 1842 Trabzon Vilayeti, Osmanlı İmparatorluğu |
| Ölüm | 1911 (68-69 yaşlarında) İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu |
| Meslek | Şair |
| Milliyet | Türk |
| Dönem | 19. yüzyıl |
| Tür | Şiir |
| Edebî akım | Divan edebiyatı |
Etkilendikleri | |
Yaşamı
1842 yılında Trabzon'da doğdu. Tam ismi Fıtnat Mehveş'tir. Babası uzun süre Trabzon'da kaymakamlık yapan Hazinedarzade Osman Paşa kethüdası Ahmet Paşa, annesi Sapcan Hanım'dır.
Aslen Ordu'nun Aybastı kazasından olan Ahmet Paşa, Hazinedârzade Gürcü Süleyman Paşa sülalesindendir. Bir Çerkes beyinin kızı olan Sapcan Hanım, Ahmet Paşanın ikinci eşidir. Ahmet Paşanın ilk eşinden Mihriban ve Maviş adında iki kızının daha olduğu biliniyor. Sapcan Hanım, Ahmet Paşa ile evlendikten sonra Emine ismiyle anılmaya başlamış ve aile içerinde "Çerkes Hanım" olarak tanınmıştır.
Fıtnat Hanım babası Ahmet Paşa'yı 1838'de kaybetti.[] Annesi, Ahmet Paşa'nın kardeşi Hazinedar Osman Bey ile evlendi. Bu evlilikten ve dört çocuğu daha olmuş; ancak bilinmeyen bir sebeple daha sonra ayrılmıştır. Bu sırada Fıtnat Hanım Ahmet Paşa'nın amcazadelerinden Trabzon valisi Abdullah Paşanın yanında yetişti. Beş yaşlarında iken İstanbul'a getirilerek öğrenimine başladı. Zamanın tanınmış hocalarından özel dersler aldı. Hoca Latif Efendi'den Arap ve Acem dillerini öğrendi; Fındık Hafız'dan Kura'an eğitimi aldı. Eski Mısır Mollası Şakir Efendi'den Hafız Divanı'nı öğrendi. İyi bir hattat olarak yetişti. Ayrıca Ethem Pertev Paşa'dan şiir dersleri aldığı bilinir.
Fitnat Hanım genç yaşında Ahmet Bey adında birisiyle evlendirildi. Evlendikten sonra tahsiline devam etti. Eşi, kendisinin şiir yazmasını, güzel giyinmesini, çok okumasını yasaklamış ve kirpiklerini kestirmiş ve bunun üzerine çift boşanmıştır. Fıtnat Hanım, ikinci evliliğini Bahriye Nezareti mektupçusu Mehmet Ali Bey'le yaptı. Bu arada bitişik evde oturan teyzesi Nefise Hanım'ın oğlu Ahmet Mithat Efendi ile aralarında duygusal bir yakınlaşma oldu. Aralarındaki mektuplaşma, 1940'lı yıllarda yayımlandı.
Altmışlı yaşlarında Bursa'da yaşadığı bilinir.[] 1911 yılında İstanbul'da ölmüş ve Edirnekapı Mezarlığına defnedilmiştir.
Sanatı
Şiirlerini ve yeteneğini keşfedip onu edebiyat dünyasına tanıtan Süleyman Nazif'tir. Edebi başarılarının yanı sıra hattatlığı ile de ünlüdür, kendi elleriyle yazdığı bir Kur'an'ı Süleyman Nazif Bey'e hediye etmiştir.
Fitnat Hanım'ın Divanının yanında nesir eserleri de mevcuttur. Meyden, sagerden, sevilenden, söz eden içli yazılarıyla aşkı feryatlaştıran, lirik şiirleriyle klasik ekole bağlı bulunan Fitnat; ilhamından özveride bulunmamak düşüncesiyle aruz kalıplarına uymak istemiş bu yüzden ve zihaflardan kurtulamamıştır. Yazıları anlatım bakımından oldukça ağdalıdır. Aydın kişilerin zevkini gözetmiştir.
Fitnat Hanım'ın önemi; şekilde değil, özdedir. Kimi yadırganan sözler bir olgunluk, bir varlık gösterir onda. Fitnat'ı yükselten de bu özelliğidir.[]
Kaynakça
- ^ . 24 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ekim 2020.
- ^ . Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. teis.yesevi.edu.tr. 1 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Şubat 2023.
- ^ a b İspirli, Serhan Alkan. . Karadeniz Araştırmaları Sayı 16, Kış 2008. 27 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ocak 2018.
- ^ ERTEK MORKOÇ, Yasemin (2011). "Klasik Türk Edebiyatında Kadın Şairlere Bir Bakış" (PDF). CBÜ Sosyal Bilimler Dergisi. 30 Ocak 2021 tarihinde kaynağından (PDF).
Dış bağlantılar
- Ünye Kent Gazetesi 4 Ocak 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Ünye TV 3 Ocak 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Fitnat Mehves Hanim d 27 Kasim 1842 o 1911 Osmanli divan edebiyatinin son donemdeki onemli bir kadin sairidir Cok sayida gazeli bulunur Edebiyatin yani sira hattatlikta da unludur Fitnat HanimDogum1842 Trabzon Vilayeti Osmanli ImparatorluguOlum1911 68 69 yaslarinda Istanbul Osmanli ImparatorluguMeslekSairMilliyetTurkDonem19 yuzyilTurSiirEdebi akimDivan edebiyatiEtkilendikleri Ethem Pertev PasaYasami1842 yilinda Trabzon da dogdu Tam ismi Fitnat Mehves tir Babasi uzun sure Trabzon da kaymakamlik yapan Hazinedarzade Osman Pasa kethudasi Ahmet Pasa annesi Sapcan Hanim dir Aslen Ordu nun Aybasti kazasindan olan Ahmet Pasa Hazinedarzade Gurcu Suleyman Pasa sulalesindendir Bir Cerkes beyinin kizi olan Sapcan Hanim Ahmet Pasanin ikinci esidir Ahmet Pasanin ilk esinden Mihriban ve Mavis adinda iki kizinin daha oldugu biliniyor Sapcan Hanim Ahmet Pasa ile evlendikten sonra Emine ismiyle anilmaya baslamis ve aile icerinde Cerkes Hanim olarak taninmistir Fitnat Hanim babasi Ahmet Pasa yi 1838 de kaybetti kaynak belirtilmeli Annesi Ahmet Pasa nin kardesi Hazinedar Osman Bey ile evlendi Bu evlilikten ve dort cocugu daha olmus ancak bilinmeyen bir sebeple daha sonra ayrilmistir Bu sirada Fitnat Hanim Ahmet Pasa nin amcazadelerinden Trabzon valisi Abdullah Pasanin yaninda yetisti Bes yaslarinda iken Istanbul a getirilerek ogrenimine basladi Zamanin taninmis hocalarindan ozel dersler aldi Hoca Latif Efendi den Arap ve Acem dillerini ogrendi Findik Hafiz dan Kura an egitimi aldi Eski Misir Mollasi Sakir Efendi den Hafiz Divani ni ogrendi Iyi bir hattat olarak yetisti Ayrica Ethem Pertev Pasa dan siir dersleri aldigi bilinir Fitnat Hanim genc yasinda Ahmet Bey adinda birisiyle evlendirildi Evlendikten sonra tahsiline devam etti Esi kendisinin siir yazmasini guzel giyinmesini cok okumasini yasaklamis ve kirpiklerini kestirmis ve bunun uzerine cift bosanmistir Fitnat Hanim ikinci evliligini Bahriye Nezareti mektupcusu Mehmet Ali Bey le yapti Bu arada bitisik evde oturan teyzesi Nefise Hanim in oglu Ahmet Mithat Efendi ile aralarinda duygusal bir yakinlasma oldu Aralarindaki mektuplasma 1940 li yillarda yayimlandi Altmisli yaslarinda Bursa da yasadigi bilinir kaynak belirtilmeli 1911 yilinda Istanbul da olmus ve Edirnekapi Mezarligina defnedilmistir SanatiSiirlerini ve yetenegini kesfedip onu edebiyat dunyasina tanitan Suleyman Nazif tir Edebi basarilarinin yani sira hattatligi ile de unludur kendi elleriyle yazdigi bir Kur an i Suleyman Nazif Bey e hediye etmistir Fitnat Hanim in Divaninin yaninda nesir eserleri de mevcuttur Meyden sagerden sevilenden soz eden icli yazilariyla aski feryatlastiran lirik siirleriyle klasik ekole bagli bulunan Fitnat ilhamindan ozveride bulunmamak dusuncesiyle aruz kaliplarina uymak istemis bu yuzden ve zihaflardan kurtulamamistir Yazilari anlatim bakimindan oldukca agdalidir Aydin kisilerin zevkini gozetmistir Fitnat Hanim in onemi sekilde degil ozdedir Kimi yadirganan sozler bir olgunluk bir varlik gosterir onda Fitnat i yukselten de bu ozelligidir kaynak belirtilmeli Kaynakca 24 Agustos 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 19 Ekim 2020 Turk Edebiyati Isimler Sozlugu teis yesevi edu tr 1 Kasim 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 9 Subat 2023 a b Ispirli Serhan Alkan Karadeniz Arastirmalari Sayi 16 Kis 2008 27 Ocak 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Ocak 2018 ERTEK MORKOC Yasemin 2011 Klasik Turk Edebiyatinda Kadin Sairlere Bir Bakis PDF CBU Sosyal Bilimler Dergisi 30 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan PDF Dis baglantilarUnye Kent Gazetesi 4 Ocak 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Unye TV 3 Ocak 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde