Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Florina ya da Filorina (Yunanca'da aynı şekilde: Φλώρινα Florina, Makedonca: Лерин Bulgarca: Лерин Lerin), Yunanistan'ın Batı Makedonya bölgesinde, aynı adı taşıyan ilin (nomos) merkezi olan küçük bir şehirdir (2001 nüfusu 16.771).
| Florina Φλώρινα | |
|---|---|
 | |
  Florina | |
| Ülke |  Yunanistan |
| Bölge | Batı Makedonya |
| Bölgesel Birim | Florina |
| İdare | |
| • Belediye Başkanı | Ioannis Voskopoulos |
| Yüzölçümü | |
| • Toplam | 819 km² |
| Rakım | 687 m |
| Nüfus (2011) | |
| • Toplam | 32,881 |
| • Yoğunluk | 40/km² |
| Zaman dilimi | (DAS) |
| • Yaz (YSU) | (DAYS) |
| Posta kodu | 531 00 |
| Alan kodu | 23850 |
| Plaka kodu | ΡΑ |
Resmî site www.cityoflorina.gr | |
Tarihçe
Manastır Vilayet ve Sancağı'na bağlı bir kaza merkeziydi. 1387 yılında Osmanlı idaresine girdi. 1912 Balkan Savaşı sırasında önce Sırpların, sonra da Yunanların eline geçti. Osmanlı yönetimi döneminde Kasabada 1274 hane ve 9154 nüfus vardı. Florina kazasına, Rudnik, Nevaska ve Veştran nahiyeleriyle 76 köy bağlıydı. 1906 – 1908 yılları arasında Florina’da kaymakamlık yapan Hasan Tahsin Uzer geniş çaplı bir imar faaliyetine girişmişti. Bu dönemde Uzer tarafından, askerî hastane, hükûmet konağı, Jandarma tabur dairesi, cezaevi, posta ve telgrafhane ile biri kızlar için olmak üzere sanat okulları inşa ettirmiştir. Osmanlı döneminden günümüze, Gazi Evrenos Bey’in oğlu Yakup Bey’in yaptırdığı caminin minare kaidesi, bir hamam, hükümet konağı ve boyunca sıralanmış Gazi (Gazi Yakup) Mahallesi'nde bazı eski evler kalmıştır. Bazıları restore edilmiş, bazıları da restore edilmeyi beklemektedir. Osmanlı yönetimi döneminde ahalisi Müslüman ve Hristiyan olarak 30.000 kişiydi. Tren hattının inşasından sonra kasabada büyük gelişmeler olmuştur. Florinalı mübadiller çoğunlukla Ege Bölgesi’ne iskân edilmişlerdir.
Florina adının "yeşil" anlamına gelen Yunanca chloron kelimesinden türetildiği söylenmekte ve bu kelime Kuzey Yunanistan'ın bazı bölgelerinde Floron şeklinde telaffuz edilmektedir. Osmanlılar şehrin etrafındaki düzlüğe, bölgenin bol ve koyu yeşil bitki örtüsüne işaret etmek üzere Floran'ın karşılığı olarak Yeşilova adını verdiler. Slavca ismi Lerin de yine eski Yunanca adına dayanmaktadır.
Çömlek parçaları ve diğer seramik kalıntıları, bugünkü kasabanın güney kenarında bulunan ve üzerinde Kalesi'nin yer aldığı tepenin tarih öncesi dönemlerde iskâna açık olduğunu gösterir. Bu tepede İllirya'ya (Illyria) giden yolu kontrol etmek için yapılmış bir Makedon sınır kalesinin bulunduğu sanılmaktadır. Ayrıca burada, Büyük İskender'in babası Makedonya Kralı Philippus devrinden (M.Ö. 359-336) kalma bir mezarlık ortaya çıkarılmıştır. Bizans döneminde ise burası müstahkem küçük bir kasaba durumundaydı. Bu devrelere ait şehir surlarının kalıntıları bugüne ulaşmıştır.
XIV. yüzyılın ortalarından itibaren Bizans idaresinden çıkan Florina bölgesi bir süre Sırp İmparatorluğu'na tâbi oldu. Sırp Çarı Duşan'ın 1355'te ölümünden sonra Radoslav Hlapen'in küçük Sırp devleti sınırları içinde kaldı. Bu sırada bölge Osmanlı akıncılarının hücumuna uğradı ve 1387 yılı civarında Hlapen'e bağlı Karaferye (Verroia) ve Vodina ile (Edessa) birlikte Osmanlılar'ın eline geçti. Kaynaklarda herhangi bir bilgi bulunmamakla birlikte kale büyük bir ihtimalle Gazi Evrenos Bey tarafından fethedilmiştir.
Osmanlı hâkimiyetine girdikten sonra bir kaza merkezi ve İslâm şehri haline gelen Florina hakkındaki en eski bilgi 1481 tarihli Tahrir Defteri'nde yer alır (BA, TD, nr. 16 m, s. 478-481). Buna göre Florina, 260 köye sahip bir kadılık merkezi olup buraya bağlı bütün yerleşim birimleri ve kaza halkı Makedon-Slav adları ile kaydedilmişti. Doğudaki büyük ovada toplam doksan dört hânelik yedi küçük Türk köyü bulunmaktaydı. Türkler'in buraya II. Murad zamanında geldikleri tahmin edilmektedir. Florina merkezinde ise kırk hânelik bir Müslüman cemaatinin yanı sıra 185 hânelik bir Hristiyan cemaati vardı. Bu rakamlara göre toplam 1000 civarındaki nüfusun % 18'ini Müslümanlar oluşturuyordu. XVI. yüzyılda nüfusta artış meydana geldi. 1528'de 117 Müslüman, 207 Hristiyan hâne (yaklaşık 1600 kişi) varken 1570'te bu sayı 175 Müslüman, 195 Hristiyan hâneye (yaklaşık 1900 kişi) ulaştı. Rakamlardan anlaşıldığına göre Müslüman nüfusunda XVI. yüzyıl boyunca sürekli bir artış olmuşsa da Hristiyan nüfusu kasabadaki ağırlığını korumuştur.
Yunan kaynaklarına göre Florina'nın İslâmî karakteri 1800'lere kadar devam etti. Arnavutlar'ın kuzeyden gelerek gelişmekte olan Vlach (Ulah) dağ kasabaları Voskopoye, Vitkuk ve Linotopi'yi yerle bir etmeleriyle durum değişti. Vlach Hristiyan nüfusunun bir kısmı Florina'ya yerleşti. Bölgeyi ziyaret eden Fransız seyyahı François Pouqueville'nin 1815'te yazdıklarına göre Florina'da çoğunluğu Türkler'e ait olan 700 hâne ve zengin bir pazar vardı. XIX. yüzyıl boyunca şehrin Makedon-Bulgar nüfusu hızlı bir şekilde arttı ve Vlachlar'ın bir kısmı da asimile oldu. Gustav Weigand'ın 1890'larda verdiği yaklaşık rakamlara göre Florina'nın nüfusu 4000 Türk, 2000 Bulgar ve 100 Vlach'tan oluşuyordu. 1310 (1892) tarihli Manastır Vilâyeti Salnâmesi'ne göre Florina'nın toplam nüfusu 9156 idi. Daha güvenilir ve daha ayrıntılı olan Vasil Kançev'in 1900 yılına ait istatistiklerinde ise nüfusun 5000'i Türk, 2820'si Bulgar, 1600'ü Çingene, 200'ü müslüman Arnavut, 100'ü Hristiyan Arnavut, 84'ü Vlach ve 20'si yahudi olarak gösterilmektedir.
XIX. yüzyılın sonlarında ve XX. yüzyılın başında Florina ve çevresi Yunanlar, Bulgarlar, Sırplar ve Vlachlar arasında, Makedonya'nın parçalanması ve kendi topraklarına katılması amacıyla yapılan yoğun çatışmalara sahne oldu. Bu savaşlarda Türk olan çiftlik sahipleri kendilerini Helenleştirmeye çalışan Yunanlar'a karşı Bulgarlar'ı tuttular ve maiyetlerindeki çiftçileri Bulgar okulları ve kiliselerine gönderdiler.
I. Balkan Savaşı sırasında Sırp ordusu Florina'yı ele geçirdi (21 Kasım 1912); ancak Sırplar kısa bir süre sonra şehri Yunanlar tarafından alınan Gevgili (Gjevgjili) tren istasyonuyla değiştirdiler. Yeni sınır şehrin 15 km. doğusundaydı. Balkan savaşları ile I. Dünya Savaşı esnasında ve sonrasında Florina ve çevresindeki müslümanlar bölgeden ayrıldılar, bir kısmı da Türkiye'ye göç etti (1900'de 60.025 olan Florina nüfusunun % 27'si müslümandı). Makedonca-Bulgarca konuşan Hristiyanların birçoğu Sırp veya Bulgarlar'ın kontrolündeki topraklara yerleşti. Manastır ve çevresindeki Helenleştirilmiş Vlachlar Yunan idaresindeki bölgelere geçtiler. 1923 Lozan Antlaşması'ndan sonra Anadolu'dan gelen birçok Rum Florina'daki boş evlere yerleştirildi. Bu tarihten itibaren Florina büyük çoğunluğunu Yunanlar'ın teşkil ettiği bir şehir haline geldi. Savaşlar sırasında ve daha sonra İslâmî yapılar yıkıldı. 1959'da burada son derece bakımsız iki cami vardı; 1976'ya kadar ise sadece küçük bir hamam ayakta kalabildi.
Coğrafya
Deniz seviyesinden 660 m. yükseklikte Manastır'ın (Bitola) 30 km. güneyinde, Vardar nehrine kavuşan Karasu çayının Nerçoka (Peristeri) dağlarından geçtiği yerdeki dar geçide yakın bir alanda kurulmuştur. Pelagonia ovasından Arnavutluk'a doğru giden önemli bir yolu kontrol altında tutacak bir konuma sahiptir.
Florina Yunanistan'ın kuzeyindedir. Florina kenti, günümüzde Yunanistan’ın Batı Makedonya Bölgesine bağlı bir il (Nomos) statüsündedir.
Florina’yı gezen Evliya Çelebi şu bilgileri vermektedir:
“Şehir, geniş bir vadi içinde kurulmuş olup, o kadar gelişmiş değildir. Altı mahallesi vardır. Tekke Mahallesi, Kara Ahmed Ağa Mahallesi ve Şeyh Mahallesi meşhurdur. Binbeşyüz kiremit ile örtülü, bağ ve bahçeli, kâgir bina evleri var, ama seyrektir. Bunlardan Kara Ahmed Ağa, Bostancı Mehmed Ağa ve Şeyhi Efendi Sarayları mâmûrdur. On yedi mihrabı vardır. Çarşı içindeki caminin cemaati boldur. Kara Ahmed Ağa hânesinin yolu üzerindeki cami de ferâhtır. Üç aded medresesi, bir Halvetî Tekkesi vardır. Sıbyan mektebi yedi adettir. Bunlardan hayır sahibi Kara Ahmed Mektebi büyük olup, evkâfı yoktur; iki aded hamamı vardır, çarşı içindeki hamamın çok eski olduğunu söylerler. İki aded büyük hanı, yüz kadar dükkânı olup, her esnaftan bulunur. Bedestanı yoktur. Buranın da kebabı meşhurdur. Öknarlı gömlek bezi de beğenilir” (V, 1966, s.395-396).
Nüfus
2001 yılında Florina nüfusu 16.771'di. Bugün burası 12.000 nüfuslu bir kasaba durumundadır.
Belediye Başkanı
2002'den beri Stefanos Papanastasiu belediye başkanıdır. O muhafazakâr Yeni Demokrasi'nin adayı.
Ünlü kişiler
Florina bazı meşhur Türk şair ve yazarlarının doğum yeridir. 1828'de ölen ve geride tefsir, mantık ve tıp dalında on iki eser bırakan Mantıkî Mustafa Efendi, Nâzım Özgünay (ö. 1939) ve Necati Cumalı bunların en önde gelenleridir. Cumalı, 1976'da yayımlanan "Makedonya 1900" adlı eserinde Florina'yı anlatmaktadır.
- Necati Cumalı: Viran Dağlar, ve Tütün Zamanı isimli kitapların yazarı Necati Cumalı Florina doğumludur.
Kaynakça
Dış bağlantılar
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Florina ya da Filorina Yunanca da ayni sekilde Flwrina Florina Makedonca Lerin Bulgarca Lerin Lerin Yunanistan in Bati Makedonya bolgesinde ayni adi tasiyan ilin nomos merkezi olan kucuk bir sehirdir 2001 nufusu 16 771 Florina FlwrinaFlorinaUlkeYunanistanBolgeBati MakedonyaBolgesel BirimFlorinaIdare Belediye BaskaniIoannis VoskopoulosYuzolcumu Toplam819 km Rakim687 mNufus 2011 Toplam32 881 Yogunluk40 km Zaman dilimiUTC 02 00 DAS Yaz YSU UTC 03 00 DAYS Posta kodu531 00Alan kodu23850Plaka koduRAResmi site www cityoflorina grTarihceManastir Vilayet ve Sancagi na bagli bir kaza merkeziydi 1387 yilinda Osmanli idaresine girdi 1912 Balkan Savasi sirasinda once Sirplarin sonra da Yunanlarin eline gecti Osmanli yonetimi doneminde Kasabada 1274 hane ve 9154 nufus vardi Florina kazasina Rudnik Nevaska ve Vestran nahiyeleriyle 76 koy bagliydi 1906 1908 yillari arasinda Florina da kaymakamlik yapan Hasan Tahsin Uzer genis capli bir imar faaliyetine girismisti Bu donemde Uzer tarafindan askeri hastane hukumet konagi Jandarma tabur dairesi cezaevi posta ve telgrafhane ile biri kizlar icin olmak uzere sanat okullari insa ettirmistir Osmanli doneminden gunumuze Gazi Evrenos Bey in oglu Yakup Bey in yaptirdigi caminin minare kaidesi bir hamam hukumet konagi ve boyunca siralanmis Gazi Gazi Yakup Mahallesi nde bazi eski evler kalmistir Bazilari restore edilmis bazilari da restore edilmeyi beklemektedir Osmanli yonetimi doneminde ahalisi Musluman ve Hristiyan olarak 30 000 kisiydi Tren hattinin insasindan sonra kasabada buyuk gelismeler olmustur Florinali mubadiller cogunlukla Ege Bolgesi ne iskan edilmislerdir Florina adinin yesil anlamina gelen Yunanca chloron kelimesinden turetildigi soylenmekte ve bu kelime Kuzey Yunanistan in bazi bolgelerinde Floron seklinde telaffuz edilmektedir Osmanlilar sehrin etrafindaki duzluge bolgenin bol ve koyu yesil bitki ortusune isaret etmek uzere Floran in karsiligi olarak Yesilova adini verdiler Slavca ismi Lerin de yine eski Yunanca adina dayanmaktadir Comlek parcalari ve diger seramik kalintilari bugunku kasabanin guney kenarinda bulunan ve uzerinde Kalesi nin yer aldigi tepenin tarih oncesi donemlerde iskana acik oldugunu gosterir Bu tepede Illirya ya Illyria giden yolu kontrol etmek icin yapilmis bir Makedon sinir kalesinin bulundugu sanilmaktadir Ayrica burada Buyuk Iskender in babasi Makedonya Krali Philippus devrinden M O 359 336 kalma bir mezarlik ortaya cikarilmistir Bizans doneminde ise burasi mustahkem kucuk bir kasaba durumundaydi Bu devrelere ait sehir surlarinin kalintilari bugune ulasmistir XIV yuzyilin ortalarindan itibaren Bizans idaresinden cikan Florina bolgesi bir sure Sirp Imparatorlugu na tabi oldu Sirp Cari Dusan in 1355 te olumunden sonra Radoslav Hlapen in kucuk Sirp devleti sinirlari icinde kaldi Bu sirada bolge Osmanli akincilarinin hucumuna ugradi ve 1387 yili civarinda Hlapen e bagli Karaferye Verroia ve Vodina ile Edessa birlikte Osmanlilar in eline gecti Kaynaklarda herhangi bir bilgi bulunmamakla birlikte kale buyuk bir ihtimalle Gazi Evrenos Bey tarafindan fethedilmistir Osmanli hakimiyetine girdikten sonra bir kaza merkezi ve Islam sehri haline gelen Florina hakkindaki en eski bilgi 1481 tarihli Tahrir Defteri nde yer alir BA TD nr 16 m s 478 481 Buna gore Florina 260 koye sahip bir kadilik merkezi olup buraya bagli butun yerlesim birimleri ve kaza halki Makedon Slav adlari ile kaydedilmisti Dogudaki buyuk ovada toplam doksan dort hanelik yedi kucuk Turk koyu bulunmaktaydi Turkler in buraya II Murad zamaninda geldikleri tahmin edilmektedir Florina merkezinde ise kirk hanelik bir Musluman cemaatinin yani sira 185 hanelik bir Hristiyan cemaati vardi Bu rakamlara gore toplam 1000 civarindaki nufusun 18 ini Muslumanlar olusturuyordu XVI yuzyilda nufusta artis meydana geldi 1528 de 117 Musluman 207 Hristiyan hane yaklasik 1600 kisi varken 1570 te bu sayi 175 Musluman 195 Hristiyan haneye yaklasik 1900 kisi ulasti Rakamlardan anlasildigina gore Musluman nufusunda XVI yuzyil boyunca surekli bir artis olmussa da Hristiyan nufusu kasabadaki agirligini korumustur Yunan kaynaklarina gore Florina nin Islami karakteri 1800 lere kadar devam etti Arnavutlar in kuzeyden gelerek gelismekte olan Vlach Ulah dag kasabalari Voskopoye Vitkuk ve Linotopi yi yerle bir etmeleriyle durum degisti Vlach Hristiyan nufusunun bir kismi Florina ya yerlesti Bolgeyi ziyaret eden Fransiz seyyahi Francois Pouqueville nin 1815 te yazdiklarina gore Florina da cogunlugu Turkler e ait olan 700 hane ve zengin bir pazar vardi XIX yuzyil boyunca sehrin Makedon Bulgar nufusu hizli bir sekilde artti ve Vlachlar in bir kismi da asimile oldu Gustav Weigand in 1890 larda verdigi yaklasik rakamlara gore Florina nin nufusu 4000 Turk 2000 Bulgar ve 100 Vlach tan olusuyordu 1310 1892 tarihli Manastir Vilayeti Salnamesi ne gore Florina nin toplam nufusu 9156 idi Daha guvenilir ve daha ayrintili olan Vasil Kancev in 1900 yilina ait istatistiklerinde ise nufusun 5000 i Turk 2820 si Bulgar 1600 u Cingene 200 u musluman Arnavut 100 u Hristiyan Arnavut 84 u Vlach ve 20 si yahudi olarak gosterilmektedir XIX yuzyilin sonlarinda ve XX yuzyilin basinda Florina ve cevresi Yunanlar Bulgarlar Sirplar ve Vlachlar arasinda Makedonya nin parcalanmasi ve kendi topraklarina katilmasi amaciyla yapilan yogun catismalara sahne oldu Bu savaslarda Turk olan ciftlik sahipleri kendilerini Helenlestirmeye calisan Yunanlar a karsi Bulgarlar i tuttular ve maiyetlerindeki ciftcileri Bulgar okullari ve kiliselerine gonderdiler I Balkan Savasi sirasinda Sirp ordusu Florina yi ele gecirdi 21 Kasim 1912 ancak Sirplar kisa bir sure sonra sehri Yunanlar tarafindan alinan Gevgili Gjevgjili tren istasyonuyla degistirdiler Yeni sinir sehrin 15 km dogusundaydi Balkan savaslari ile I Dunya Savasi esnasinda ve sonrasinda Florina ve cevresindeki muslumanlar bolgeden ayrildilar bir kismi da Turkiye ye goc etti 1900 de 60 025 olan Florina nufusunun 27 si muslumandi Makedonca Bulgarca konusan Hristiyanlarin bircogu Sirp veya Bulgarlar in kontrolundeki topraklara yerlesti Manastir ve cevresindeki Helenlestirilmis Vlachlar Yunan idaresindeki bolgelere gectiler 1923 Lozan Antlasmasi ndan sonra Anadolu dan gelen bircok Rum Florina daki bos evlere yerlestirildi Bu tarihten itibaren Florina buyuk cogunlugunu Yunanlar in teskil ettigi bir sehir haline geldi Savaslar sirasinda ve daha sonra Islami yapilar yikildi 1959 da burada son derece bakimsiz iki cami vardi 1976 ya kadar ise sadece kucuk bir hamam ayakta kalabildi CografyaDeniz seviyesinden 660 m yukseklikte Manastir in Bitola 30 km guneyinde Vardar nehrine kavusan Karasu cayinin Nercoka Peristeri daglarindan gectigi yerdeki dar gecide yakin bir alanda kurulmustur Pelagonia ovasindan Arnavutluk a dogru giden onemli bir yolu kontrol altinda tutacak bir konuma sahiptir Florina Yunanistan in kuzeyindedir Florina kenti gunumuzde Yunanistan in Bati Makedonya Bolgesine bagli bir il Nomos statusundedir Florina yi gezen Evliya Celebi su bilgileri vermektedir Sehir genis bir vadi icinde kurulmus olup o kadar gelismis degildir Alti mahallesi vardir Tekke Mahallesi Kara Ahmed Aga Mahallesi ve Seyh Mahallesi meshurdur Binbesyuz kiremit ile ortulu bag ve bahceli kagir bina evleri var ama seyrektir Bunlardan Kara Ahmed Aga Bostanci Mehmed Aga ve Seyhi Efendi Saraylari mamurdur On yedi mihrabi vardir Carsi icindeki caminin cemaati boldur Kara Ahmed Aga hanesinin yolu uzerindeki cami de ferahtir Uc aded medresesi bir Halveti Tekkesi vardir Sibyan mektebi yedi adettir Bunlardan hayir sahibi Kara Ahmed Mektebi buyuk olup evkafi yoktur iki aded hamami vardir carsi icindeki hamamin cok eski oldugunu soylerler Iki aded buyuk hani yuz kadar dukkani olup her esnaftan bulunur Bedestani yoktur Buranin da kebabi meshurdur Oknarli gomlek bezi de begenilir V 1966 s 395 396 Nufus2001 yilinda Florina nufusu 16 771 di Bugun burasi 12 000 nufuslu bir kasaba durumundadir Florina Belediye BinasiBelediye Baskani2002 den beri Stefanos Papanastasiu belediye baskanidir O muhafazakar Yeni Demokrasi nin adayi Unlu kisilerFlorina bazi meshur Turk sair ve yazarlarinin dogum yeridir 1828 de olen ve geride tefsir mantik ve tip dalinda on iki eser birakan Mantiki Mustafa Efendi Nazim Ozgunay o 1939 ve Necati Cumali bunlarin en onde gelenleridir Cumali 1976 da yayimlanan Makedonya 1900 adli eserinde Florina yi anlatmaktadir Necati Cumali Viran Daglar ve Tutun Zamani isimli kitaplarin yazari Necati Cumali Florina dogumludur Kaynakca Nijman Jan 2020 Geography Realms Regions and Concepts 20 bas Wiley ISBN 978 1119607410 Dis baglantilar