Fotofosforilasyon (Yun. phôs, phōt φῶς, φωτ ışık,phōsphóros φωσφόρος ışık getiren) Yaşayan canlılar sadece iki kaynaktan enerji elde edebilirler: güneş ışığı ve redoks tepkimeleri. Bütün canlılar yaşamları için gerekli değişmez ürün ATP'yi üretirler. Fosforilasyonda yüksek enerjili elektron vericisi ve düşük enerjili elektron alıcısı oluşturmak için ışık enerjisi kullanılır. Elektronlar spontan olarak vericiden alıcıya doğru elektron taşıma zinciriyle hareket ederler.
Mekanizması
Kloroplastta CO2 indirgenmesi ve fotosentez ürünlerinin yapılabilmesi için bazı enzimlerin yanında ATP sentezi de gereklidir. Arnn ve arkadaşları izole kloroplastların ışık altında ATP oluşturabildiklerini göstermişler ve bu olaya "fotofosforilasyon" adını vermişlerdir. Burada ışık enerjisi ATP haline yani kimyasal enerjiye dönüştürülmektedir. Ancak CO2'in karbonhidratlara indirgenebilmesi için ATP yanında bu indirgeme için gerekli H+'leri veya elektronları sağlayan indirgeyici bir maddenin de olması gerekmektedir. Kloroplastlarda bu görevi yapan maddenin bir pirimidin nükleotid olan NADP+ olduğu saptanmıştır. Ortamda H2O, ADP ve inorganik fosfat olduğunda izole kloroplastlarda NADP indirgenmektedir.
Reaksiyonun denklemi şöyledir:
2ADP + 2Pi + 2NADP+ 4H2O → 2 ATP + O2 + 2NADPH2 + 2H2O
ATP, NADPH ile birlikte CO2 asimilasyonu için enerji gereksinimini karşılamaktadır. Yani kloroplastlarda ışık altında bu iki ürün asimilasyon gücünü oluşturmaktadır.
Elektron taşınımı
![image](https://www.wikipedia.tr-tr.nina.az/image/aHR0cHM6Ly93d3cud2lraXBlZGlhLnRyLXRyLm5pbmEuYXovaW1hZ2UvYUhSMGNITTZMeTkxY0d4dllXUXVkMmxyYVcxbFpHbGhMbTl5Wnk5M2FXdHBjR1ZrYVdFdlkyOXRiVzl1Y3k5MGFIVnRZaTlqTDJNM0wxb3RjMk5vWlcxbExuQnVaeTgwTlRCd2VDMWFMWE5qYUdWdFpTNXdibWM9LnBuZw==.png)
PSI'in (fotosistem I) elektron yakalayıcısı olan ışıkla uyarılmış bir P700 molekülünün verdiği e- indirgenir. Elektron yitiren P700 ise oksitlenir yani yükseltgenir, oysa ferrodoksine sürekli bir e- akımı olması için P700'ünde sürekli şekilde indirgenmiş durumda olması yani kendisine elektron sağlaması gereklidir. Bu durumda PSI'e e- veren diğer bir sistem yani PSII işler halde olmak zorundadır. Işıkta oksitlenen P700' e elektron veren maddenin veya bakır içeren bir protein olan olduğu bilinmektedir. Son görüşlere göre e-'nun sitokromb6f'den plastosiyanin ile aktarıldığı ortaya konmuştur. Sitokromb6f'nin plastosiyonine verdiği elektron PSII'de oksitlenen () sudan gelmektedir. PSII'de H2O'dan koparılan ilk elektronların yakalayıcısı henüz tanımlanmamış, yapısında bir maddedir. Elektronların bu ilk yakalayıcısından plastokinona taşındığı sitokromb6f ve plastosiyanin aracılığıyla PSI'e aktarıldığı anlaşılmıştır. Böylece oksitlenen klorofil molekülleri sudan yeniden elektron kazanıp suyun parçalanmasında Mn+2 ve Cl- iyonlarının rol oynadıkları bulunmuştur. Böylece PSI ve PSII'yi birleştiren elektron taşıyıcıları devresi tamamlanmış olur.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Sevan Nişanyan. Sözlerin Soyağacı 22 Şubat 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Foto+ maddesi.
- ^ Sevan Nişanyan. Sözlerin Soyağacı 22 Şubat 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Fosfor maddesi.
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Fotofosforilasyon ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Fotofosforilasyon Yun phos phōt fῶs fwt isik phōsphoros fwsforos isik getiren Yasayan canlilar sadece iki kaynaktan enerji elde edebilirler gunes isigi ve redoks tepkimeleri Butun canlilar yasamlari icin gerekli degismez urun ATP yi uretirler Fosforilasyonda yuksek enerjili elektron vericisi ve dusuk enerjili elektron alicisi olusturmak icin isik enerjisi kullanilir Elektronlar spontan olarak vericiden aliciya dogru elektron tasima zinciriyle hareket ederler MekanizmasiKloroplastta CO2 indirgenmesi ve fotosentez urunlerinin yapilabilmesi icin bazi enzimlerin yaninda ATP sentezi de gereklidir Arnn ve arkadaslari izole kloroplastlarin isik altinda ATP olusturabildiklerini gostermisler ve bu olaya fotofosforilasyon adini vermislerdir Burada isik enerjisi ATP haline yani kimyasal enerjiye donusturulmektedir Ancak CO2 in karbonhidratlara indirgenebilmesi icin ATP yaninda bu indirgeme icin gerekli H leri veya elektronlari saglayan indirgeyici bir maddenin de olmasi gerekmektedir Kloroplastlarda bu gorevi yapan maddenin bir pirimidin nukleotid olan NADP oldugu saptanmistir Ortamda H2O ADP ve inorganik fosfat oldugunda izole kloroplastlarda NADP indirgenmektedir Reaksiyonun denklemi soyledir 2ADP 2Pi 2NADP 4H2O 2 ATP O2 2NADPH2 2H2O ATP NADPH ile birlikte CO2 asimilasyonu icin enerji gereksinimini karsilamaktadir Yani kloroplastlarda isik altinda bu iki urun asimilasyon gucunu olusturmaktadir Elektron tasinimiKloroplastlarda fotosentetik elektron tasinimi PSI in fotosistem I elektron yakalayicisi olan isikla uyarilmis bir P700 molekulunun verdigi e indirgenir Elektron yitiren P700 ise oksitlenir yani yukseltgenir oysa ferrodoksine surekli bir e akimi olmasi icin P700 unde surekli sekilde indirgenmis durumda olmasi yani kendisine elektron saglamasi gereklidir Bu durumda PSI e e veren diger bir sistem yani PSII isler halde olmak zorundadir Isikta oksitlenen P700 e elektron veren maddenin veya bakir iceren bir protein olan oldugu bilinmektedir Son goruslere gore e nun sitokromb6f den plastosiyanin ile aktarildigi ortaya konmustur Sitokromb6f nin plastosiyonine verdigi elektron PSII de oksitlenen sudan gelmektedir PSII de H2O dan koparilan ilk elektronlarin yakalayicisi henuz tanimlanmamis yapisinda bir maddedir Elektronlarin bu ilk yakalayicisindan plastokinona tasindigi sitokromb6f ve plastosiyanin araciligiyla PSI e aktarildigi anlasilmistir Boylece oksitlenen klorofil molekulleri sudan yeniden elektron kazanip suyun parcalanmasinda Mn 2 ve Cl iyonlarinin rol oynadiklari bulunmustur Boylece PSI ve PSII yi birlestiren elektron tasiyicilari devresi tamamlanmis olur Ayrica bakinizDevresel fotofosforilasyonKaynakca Sevan Nisanyan Sozlerin Soyagaci 22 Subat 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde Foto maddesi Sevan Nisanyan Sozlerin Soyagaci 22 Subat 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde Fosfor maddesi Dis baglantilarWikimedia Commons ta Fotofosforilasyon ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir