François Roland Truffautsöylenişi 16 Ekim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (6 Şubat 1932, Paris - 21 Ekim 1984, Neuilly-sur-Seine), Fransız yönetmen, senarist, oyuncu ve Fransız Yeni Dalga akımının kurucularından.
François Truffaut | |
---|---|
Doğum | François Roland Truffaut 6 Şubat 1932 Paris, Fransa |
Ölüm | 21 Kasım 1984 (52 yaşında) Neuilly-sur-Seine, Hauts-de-Seine, Fransa |
Meslek | Fransız sinema yönetmeni, senarist ve oyuncu |
Evlilik | Madeleine Morgenstern (1957-1965) |
Çocuk(lar) | Laura (d. 1959) Eva (d. 1961) Joséphine (d. 1983) |
Evlilik dışı bir ilişkinin çocuğu olarak 1932 yılında dünyaya geldi. Anneannesi, üvey babası ve annesi üçgeninde yetişti. Yahudi bir diş hekimi olan gerçek babasıyla asla tanışmadı. Kitaplara gömülü zor bir çocukluk ve ergenlik dönemi geçirmesi, onu derinden etkiledi. François Truffaut, 26 yaşında çektiği 400 Darbe adlı filmin de geniş ölçüde o günleri anlatan otobiyografik bir çalışma olduğunu söyler.
Sanat yaşamı
1950'li yılların ikinci yarısında Avrupa'daki Yeni Dalga akımının öncülerinden olan François Truffaut'nun sinema serüveni ünlü "Cahiers du cinéma" dergisinde film eleştirmeni ve sinema tarihçisi olarak başladı. Truffaut'nun 1954'te bu dergide yayınlanan ve bir filmin asıl yaratıcısının yönetmen olduğunu savunan "auteur teorisi", bir nesile ilham kaynağı oldu. O dönemlerde kısa filmler yapmaya başlayan Truffaut, ünlü yönetmen 'nin asistanlığını yaptıktan sonra 1959'da ilk filmi "400 Darbe"ye imza attı. Yarı otobiyografik film, 'nun oynadığı Antoine Doinel'in zor geçen ergenlik dönemini öykülüyordu. Yönetmene En İyi Senaryo Akademi Ödülü adaylığı ve Cannes'da en iyi yönetmen ödülü getiren filmden sonra Truffaut, zaman zaman Doinel'e geri dönecek ve hep Leaud'nun oynadığı karakterin yetişkinliğe geçişini sinemaseverlere sunmaya devam edecekti.
Antoine Doinel'ın öyküsü üç filmde daha sürdü. Çalınmış Buseler’de (Baisers Voles, 1968), sevgi ve sıcaklık arayan bir dedektifti. Antoine çocukluk aşkı Christine Darbon (Claude Jade) evlenecek. Aile Yuvası’nda (Domicile conjugal, 1970) Antoine ve Christine evliyiz. Ayrıca artık bir çiftin hikâyesi.. Kaçak Aşık (L'amour en fuite, 1970) filminde, Antoine ve Christine boşanma, ancak birkaç arkadaş kalır.. Antoine Doinel hayal ürünü bir kişiydi, ama bir bakıma da Truffaut idi. Onun alter egosuydu. Jean-Pierre Leaud, bu kişiliği başarıyla canlandırdı. François Truffaut ve Claude Jade meşgul edildi gibi, aynı zamanda onların kişilik filmi döngüsünde yansıtır.
"400 Darbe"nin ticari ve eleştirel anlamdaki başarısı Truffaut'nun uluslararası arenada tanınmasını sağladı. 1960 yılında çektiği sonraki filmi "Tirez sur le pianiste", B-sınıfı Amerikan filmlerden esinlenmiş, hınzır bir zeka ve teknik erdemlerle zenginleştirilmiş daha karmaşık bir duyarlılık yansıtıyordu. I. Dünya Savaşı sonrası yıllarda iki erkek, bir kadın üç arkadaşın öyküsünü anlattığı "Jules ve Jim" ise daha sonradan bazı eleştirmenlerce Truffaut'nun en iyi filmi olarak nitelendirilecekti.
Truffaut Jean-Luc Godard ile beraber 68 protestolarına destek vermek için 18 Mayıs'ta Cannes Film Festivalinin sinema perdelerine asılıp açılışı durdurmuşlardır.
"400 Darbe" ve "Jules ve Jim"de, Jena Renoir'a saygı gösterisinde bulunan Truffaut'nun "Tirez sur le pianiste" ve birçok diğer filmi onun daha karanlık, daha ironik yüzünü sergileyecekti. "La Peau douce", "La Sirène du Mississippi", "Vivement dimanche" ve özellikle "Baisers volés", onun Amerikan gerlimlerine duyduğu ilgi ve sevgiyi yansıtırken, Ray Bradbury'nin ünlü "Fahrenheit 451"ini sinemaya uyarlayarak bilimkurgu türünü; "L'Enfant sauvage", "L'Histoire d'Adèle H.", "La Chambre verte" ve "Le Dernier Metro - Son Metro" ile de dönem filmlerini ele alacaktı. "Kadınları Seven Adam" ve "La Femme d'à côté"de ise Truffaut aşk acılarını öykülüyordu.
Bazı eleştirmenler Truffaut'nun son dönem filmlerinin, ilk dönemindeki kalitenin çok altında kaldığını söyleseler de , "Eğer Truffaut'nun ilk eserlerindeki olağanüstü kamera hareketleri, nefes kesen kurgu ve keyif duygusu, daha sonraki filmlerinde daha az belirginse bunun sebebi anlatım ve tarzda daha bilinçli bir yaklaşım ve duygusal zenginliğin artmasıdır" diyordu. Truffaut, "La Nuit américaine" ile 1973'te en iyi yabancı film Oscar'ını kazandı, en iyi yönetmen ve senaryo dallarında Oscar'a aday gösterildi.
Truffaut, sadece kameranın arkasında kalmadı; zaman zaman oyunculuğa da soyundu. "L'Enfant sauvage", "La Nuit américaine" ve "L'Histoire d'Adèle H."de küçük roller üstlenen Truffaut, "La Chambre verte"de başrole soyunurken, Steven Spielberg'in "Close Encounters Of The Third Kind - Üçüncü Türle Yakınlaşmalar"ında da Steven Spielberg ile oyuncu olarak çalışmış oldu.
Yeni Dalga'nın en önemli isimlerinden, "auteur teorisi"nin babasıdır. Truffaut Temmuz 1983'te France Gall - çiftini ziyarete gittiğinde inme geçirdi. Kendisine Beyin tümörü teşhisi konuldu. 1984'te yakın arkadaşı Miloš Forman'ın Amadeus filminin prömiyerine davetli olduğu gün hastalığı ağırlaşıp hastaneye kaldırıldı. Ölmeden önce "Küçük Hırsız" filmi üzerinde çalışmaktaydı. Truffaut'nun vasiyet filmini daha sonra beyazperdeye aktardı.
Filmleri
- 400 Darbe - Les 400 coups (1959): Jean-Pierre Léaud
- - () (1960): Charles Aznavour
- (1962): Jean-Pierre Léaud
- Unutulmayan Sevgili - (Jules ve Jim) (1962): Jeanne Moreau, Oskar Werner
- Yumuşak Ten - () (1964): , Françoise Dorléac
- Değişen Dünyanın İnsanları - (Fahrenheit 451) (1966): Oskar Werner, Julie Christie
- Siyah Gelinlik - (La mariée était en noir) (1968): Jeanne Moreau,
- - (Baisers volés) (1968): Jean-Pierre Léaud, Claude Jade
- - () (1969): Jean-Paul Belmondo, Catherine Deneuve
- (1969): , François Truffaut
- Domicile conjugal (1970): Jean-Pierre Léaud, Claude Jade
- (1971): Jean-Pierre Léaud
- Genç ve Güzel - Une belle fille comme moi (1972): Bernadette Lafont, Claude Brasseur,
- - (La nuit Américaine) (1973): Jean-Pierre Léaud, Jacqueline Bisset
- - (L'Histoire d'Adèle H.) (1975): Isabelle Adjani,
- (1976): enfants
- (1977): , Brigitte Fossey
- - () (1978): François Truffaut, Nathalie Baye
- L'amour en fuite (1979): Jean-Pierre Léaud, Claude Jade
- Son Metro - (Le dernier métro) (1980): Catherine Deneuve, Gérard Depardieu
- - () (1981): Gérard Depardieu, Fanny Ardant
- Neşeli Pazar - (Vivement dimanche!) (1983): Fanny Ardant, Jean-Louis Trintignant
Kaynakça
- ^ 100 Yılın 100 Yönetmeni. Atilla Dorsay. Remzi Kitabevi 1995 s.433 Filmlerin Türkçe adları için referans
Dış bağlantılar
- IMDB sayfası
- biyografi.info - biyografisi 28 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Francois Roland Truffautsoylenisi 16 Ekim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde 6 Subat 1932 Paris 21 Ekim 1984 Neuilly sur Seine Fransiz yonetmen senarist oyuncu ve Fransiz Yeni Dalga akiminin kurucularindan Francois TruffautDogumFrancois Roland Truffaut 6 Subat 1932 1932 02 06 Paris FransaOlum21 Kasim 1984 52 yasinda Neuilly sur Seine Hauts de Seine FransaMeslekFransiz sinema yonetmeni senarist ve oyuncuEvlilikMadeleine Morgenstern 1957 1965 Cocuk lar Laura d 1959 Eva d 1961 Josephine d 1983 Evlilik disi bir iliskinin cocugu olarak 1932 yilinda dunyaya geldi Anneannesi uvey babasi ve annesi ucgeninde yetisti Yahudi bir dis hekimi olan gercek babasiyla asla tanismadi Kitaplara gomulu zor bir cocukluk ve ergenlik donemi gecirmesi onu derinden etkiledi Francois Truffaut 26 yasinda cektigi 400 Darbe adli filmin de genis olcude o gunleri anlatan otobiyografik bir calisma oldugunu soyler Sanat yasamiFrancois Truffaut ve Claude Jade ucuncu ortak filmlerinin galasinda Kacan Ask 1950 li yillarin ikinci yarisinda Avrupa daki Yeni Dalga akiminin onculerinden olan Francois Truffaut nun sinema seruveni unlu Cahiers du cinema dergisinde film elestirmeni ve sinema tarihcisi olarak basladi Truffaut nun 1954 te bu dergide yayinlanan ve bir filmin asil yaraticisinin yonetmen oldugunu savunan auteur teorisi bir nesile ilham kaynagi oldu O donemlerde kisa filmler yapmaya baslayan Truffaut unlu yonetmen nin asistanligini yaptiktan sonra 1959 da ilk filmi 400 Darbe ye imza atti Yari otobiyografik film nun oynadigi Antoine Doinel in zor gecen ergenlik donemini oykuluyordu Yonetmene En Iyi Senaryo Akademi Odulu adayligi ve Cannes da en iyi yonetmen odulu getiren filmden sonra Truffaut zaman zaman Doinel e geri donecek ve hep Leaud nun oynadigi karakterin yetiskinlige gecisini sinemaseverlere sunmaya devam edecekti Antoine Doinel in oykusu uc filmde daha surdu Calinmis Buseler de Baisers Voles 1968 sevgi ve sicaklik arayan bir dedektifti Antoine cocukluk aski Christine Darbon Claude Jade evlenecek Aile Yuvasi nda Domicile conjugal 1970 Antoine ve Christine evliyiz Ayrica artik bir ciftin hikayesi Kacak Asik L amour en fuite 1970 filminde Antoine ve Christine bosanma ancak birkac arkadas kalir Antoine Doinel hayal urunu bir kisiydi ama bir bakima da Truffaut idi Onun alter egosuydu Jean Pierre Leaud bu kisiligi basariyla canlandirdi Francois Truffaut ve Claude Jade mesgul edildi gibi ayni zamanda onlarin kisilik filmi dongusunde yansitir 400 Darbe nin ticari ve elestirel anlamdaki basarisi Truffaut nun uluslararasi arenada taninmasini sagladi 1960 yilinda cektigi sonraki filmi Tirez sur le pianiste B sinifi Amerikan filmlerden esinlenmis hinzir bir zeka ve teknik erdemlerle zenginlestirilmis daha karmasik bir duyarlilik yansitiyordu I Dunya Savasi sonrasi yillarda iki erkek bir kadin uc arkadasin oykusunu anlattigi Jules ve Jim ise daha sonradan bazi elestirmenlerce Truffaut nun en iyi filmi olarak nitelendirilecekti Truffaut Jean Luc Godard ile beraber 68 protestolarina destek vermek icin 18 Mayis ta Cannes Film Festivalinin sinema perdelerine asilip acilisi durdurmuslardir 400 Darbe ve Jules ve Jim de Jena Renoir a saygi gosterisinde bulunan Truffaut nun Tirez sur le pianiste ve bircok diger filmi onun daha karanlik daha ironik yuzunu sergileyecekti La Peau douce La Sirene du Mississippi Vivement dimanche ve ozellikle Baisers voles onun Amerikan gerlimlerine duydugu ilgi ve sevgiyi yansitirken Ray Bradbury nin unlu Fahrenheit 451 ini sinemaya uyarlayarak bilimkurgu turunu L Enfant sauvage L Histoire d Adele H La Chambre verte ve Le Dernier Metro Son Metro ile de donem filmlerini ele alacakti Kadinlari Seven Adam ve La Femme d a cote de ise Truffaut ask acilarini oykuluyordu Bazi elestirmenler Truffaut nun son donem filmlerinin ilk donemindeki kalitenin cok altinda kaldigini soyleseler de Eger Truffaut nun ilk eserlerindeki olaganustu kamera hareketleri nefes kesen kurgu ve keyif duygusu daha sonraki filmlerinde daha az belirginse bunun sebebi anlatim ve tarzda daha bilincli bir yaklasim ve duygusal zenginligin artmasidir diyordu Truffaut La Nuit americaine ile 1973 te en iyi yabanci film Oscar ini kazandi en iyi yonetmen ve senaryo dallarinda Oscar a aday gosterildi Truffaut sadece kameranin arkasinda kalmadi zaman zaman oyunculuga da soyundu L Enfant sauvage La Nuit americaine ve L Histoire d Adele H de kucuk roller ustlenen Truffaut La Chambre verte de basrole soyunurken Steven Spielberg in Close Encounters Of The Third Kind Ucuncu Turle Yakinlasmalar inda da Steven Spielberg ile oyuncu olarak calismis oldu Yeni Dalga nin en onemli isimlerinden auteur teorisi nin babasidir Truffaut Temmuz 1983 te France Gall ciftini ziyarete gittiginde inme gecirdi Kendisine Beyin tumoru teshisi konuldu 1984 te yakin arkadasi Milos Forman in Amadeus filminin promiyerine davetli oldugu gun hastaligi agirlasip hastaneye kaldirildi Olmeden once Kucuk Hirsiz filmi uzerinde calismaktaydi Truffaut nun vasiyet filmini daha sonra beyazperdeye aktardi Filmleri400 Darbe Les 400 coups 1959 Jean Pierre Leaud 1960 Charles Aznavour 1962 Jean Pierre Leaud Unutulmayan Sevgili Jules ve Jim 1962 Jeanne Moreau Oskar Werner Yumusak Ten 1964 Francoise Dorleac Degisen Dunyanin Insanlari Fahrenheit 451 1966 Oskar Werner Julie Christie Siyah Gelinlik La mariee etait en noir 1968 Jeanne Moreau Baisers voles 1968 Jean Pierre Leaud Claude Jade 1969 Jean Paul Belmondo Catherine Deneuve 1969 Francois Truffaut Domicile conjugal 1970 Jean Pierre Leaud Claude Jade 1971 Jean Pierre Leaud Genc ve Guzel Une belle fille comme moi 1972 Bernadette Lafont Claude Brasseur La nuit Americaine 1973 Jean Pierre Leaud Jacqueline Bisset L Histoire d Adele H 1975 Isabelle Adjani 1976 enfants 1977 Brigitte Fossey 1978 Francois Truffaut Nathalie Baye L amour en fuite 1979 Jean Pierre Leaud Claude Jade Son Metro Le dernier metro 1980 Catherine Deneuve Gerard Depardieu 1981 Gerard Depardieu Fanny Ardant Neseli Pazar Vivement dimanche 1983 Fanny Ardant Jean Louis TrintignantKaynakca 100 Yilin 100 Yonetmeni Atilla Dorsay Remzi Kitabevi 1995 s 433 Filmlerin Turkce adlari icin referansDis baglantilarIMDB sayfasi biyografi info biyografisi 28 Eylul 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde