Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Değişen Dünyanın İnsanları, 1966 Birleşik Krallık-Fransa ortak yapımı distopik bilimkurgu filmdir. Özgün adı Fahrenheit 451 olan film birçok ülkede bu özgün adla gösterildi. İlk gösterimi Venedik Film Festivali'nde yapılan film Türkiye'de ilk kez 5 Mart 1968'de "Değişen Dünyanın İnsanları" adıyla sinemalarda gösterime girdi.
| Fahrenheit 451 | |
 "Değişen Dünyanın İnsanları" (Fahrenheit 451) filminin sinema afişi | |
| Yönetmen | François Truffaut |
|---|---|
| Yapımcı | |
| Senarist | François Truffaut |
| Hikâye (eser) | Ray Bradbury'nin 1953 tarihli romanı Fahrenheit 451 |
| Oyuncular | Julie Christie Oskar Werner |
| Müzik | Bernard Herrmann |
| Görüntü yönetmeni | Nicolas Roeg |
| Stüdyo | |
| Dağıtıcı | Universal Pictures (Türkiye, sinemalar) |
| Cinsi | Sinema filmi |
| Türü | Bilimkurgu, psikolojik dram, gerilim |
| Renk | Renkli (Technicolor) |
| Yapım yılı | 1966 |
| Çıkış tarih(ler)i | Eylül 1966 (Venedik Film Festivali) 15 Eylül 1966 Fransa 5 Mart 1968, Türkiye |
| Süre | 112 dakika. |
| Ülke |  Birleşik Krallık Fransa ortak yapımı |
| Dil | İngilizce |
| Diğer adları | Değişen Dünyanın İnsanları (Türkiye) Grau de Destruição (Portekiz) |
Amerikalı yazar Ray Bradbury'nin 1953 tarihli aynı adlı (Fahrenheit 451) distopya romanından uyarlanan filmi Fransız yönetmen François Truffaut çekmiştir. 'la birlikte uyarlama senaryoyu da yazan Truffaut, filmi İngiltere'de uluslararası bir kadroyla İngilizce çekmişti. Truffaut'nun ilk renkli filmi (aynı zamanda ilk İngilizce filmi ve ilk ve tek bilimkurgu filmi) olma özelliğini de taşıyan filmin başlıca rollerinde İngiliz aktris Julie Christie, Avusturyalı Oskar Werner, İrlandalı aktör ve Alman karakter oyuncusu 'in oynamışlardır. "Değişen Dünyanın İnsanları"nın görüntülerini İngiliz yönetmen ve görüntü yönetmeni Nicolas Roeg çekmiştir.
Kitapların tamamıyla yasaklandığı otoriter bir gelecekte itfaiyenin görevi artık yangın söndürmek değil gizli saklı okunan kitapların peşine düşmek, bulduklarını da yakarak imha etmektir. İnsanlar nesillerdir hiç kitap yüzü görmemişlerdir ve yazılı kültür tamamen ortadan yok olmuştur. Bu mizansen filmin jeneriğine de yansımıştır: Filmin açılışında oyuncuların ve teknik ekibin adları akan yazılar şeklinde değil de bir dış ses tarafından sözlü olarak verilir. Filmin (ve romanın) özgün adında geçen "Fahrenheit" İngilizce konuşulan bazı ülkelerde kullanılan bir sıcaklık ölçü birimidir ve 451 Fahrenheit, yaklaşık 233 Celsius derecesine karşılık gelir. Bu ısı derecesi, filmde kitapların tutuşmaya başladığı alt sınırı belirtmektedir.
Film, ilk gösteriminin yapıldığı Venedik Film Festivali'nde Altın Aslan ödülüne aday gösterildi. Ertesi yıl da başrol oyuncusu Julie Christie BAFTA En İyi İngiliz Aktris ödülüne aday gösterildi. (O yıllarda "En İyi İngiliz Aktris" ve "En İyi Yabancı Aktris" olarak 2 ayrı ödül dağıtılıyordu). O yıl ayrıca Doktor Jivago filmindeki performansından dolayı da aynı ödüle bir kez daha aday olmuştu ama Christie tam iki kez aday olduğu bu ödülü alamamıştı. Film eleştirmenlerden çok parlak övgüler alamadı, gişede de pek başarılı olamadı.
Konusu
Film belirsiz bir gelecek zamanda, adı belirtilmemiş bir ülkede geçer. Devlet otoriteleri, okumanın ve bilgi edinmenin bağımsız düşünmeyi yaygınlaştıracağına, onun da toplumda mutsuzluğa ve kargaşaya neden olacağına kanaat getirerek sakıncalı veya sakıncasız diye ayırmadan, ülkede o zamana kadar yazılmış ne kadar kitap ve yazılı materyal varsa kesin bir biçimde yasaklamışlar ve yok etmişlerdir. Bunu çok uzun bir süre önce yaptıkları bellidir, zira birçok insan, özellikle de genç nesil kitabın neye benzediğini bile bilmez. Haliyle yazılı kültür tamamen ortadan yok olunca onun yerini ezbere dayalı görsel kültür almıştır. İnsanlar evlerindeki dev ekranlı monitörlerden sadece kendilerine empoze edilen bilgileri alırlar. Otoriteye itaat etmeyi sürdürmeleri için de kendilerine verilen bazı ilaçları kullanmak zorundadırlar. Böylece entelektüel faaliyetlerden tamamen uzak, neredeyse duyguları olmayan, kanaatkâr ve uyuşmuş bir kitle oluşturulmuştur. Duyguları da körelmiş bu insanların birbirleriyle iletişimleri de çok kısıtlı olduğu için yalnızlaşmışlardır. İşin daha da acı tarafı sahte bir huzur içerisindeki bu insanlar kendilerinin özgür olduklarını sanmaktadırlar. Kitap olmadığı için geçmiş hakkında bilgileri ya hiç yoktur ya da kendilerine dayatılanla sınırlıdır.
Hükûmet "İtfaiyeciler" adı verilen bir özel birim oluşturmuştur. Geniş yetkilerle donatılmış bir tür polis gücü olan bu birimin görevi, ihbarları değerlendirerek ve gereğinde dedektif gibi iz sürerek gizli kapaklı okunan kitaplara el koymak ve onları yakarak imha etmektir. İtfaiye araçlarına binerek gittikleri ve baskın yaptıkları evlerde kitaplar ne kadar zekice saklanmış olursa olsun, bu becerikli itfaiyeciler onları bulup çıkartırmayı başarırlar. Yakarak imha işlemleri ibret oluşturabilmesi için zaman zaman toplum önünde de yapılmaktadır.
Görevini iyi yaptığı için sürekli amirlerinden övgüler alan kıdemli itfaiyeci Guy Montag (Oskar Werner) bir terfi almak üzeredir. Kurumundaki saygınlığını, verilen görevleri asla sorgulamadan yerine getirmesine borçludur. Karısı Linda (Julie Christie) kendisini interaktif bir televizyon programına iyice kaptırmış, fazlasıyla 'sığ' bir kadındır. Guy bir gün otobüste karşılaştığı mahalle komşusu Clarisse (onu da Julie Christie oynuyor)'le yakınlaşır. Clarisse bir öğretmendir ve uyguladığı alışılmadık eğitim yöntemlerinden ötürü işini kaybetme riskiyle karşı karşıyadır. Guy, gizli bir kitap kurdu olduğunu öğrendiği bu kadından etkilenir ve baskınlar sırasında yanmaktan gizlice kurtardığı bazı kitapları okur. Kafasında soru işaretleri belirmeye başlar. Baskın yaptıkları bir evdeki kitap koleksiyoneri orta yaşlı kadının evi terk etmeyi reddedip, evi ve kitaplarıyla birlikte yananarak ölmeyi yeğlemesi üzerine Guy mesleğini sorgulamaya başlar. Evine döndüğünde karısına ve onun misafirlerine, yeni okuduğu bir kitaptan pasajlar aktarır ve onları şoke eder. Aynı gece Clarisse'in evi de basılır ama kadın çatıdaki bir gizli geçitten kaçmıştır.
Guy, Clarisse'e yardım etmeye karar verir. Clarisse de ona "Kitap İnsanlar"dan bahseder. Gizli bir 'tarikat' etrafında toplanan ve kendilerine "Kitap İnsanlar" adını veren bu insanlar kitapları sonsuza kadar yaşatmak amacıyla onları okuyup ezberlemektedirler. Her biri sadece tek bir kitabı hafızasına kaydettiği için, bu kitap yok edilse bile onu ezberleyen hayatta kaldığı sürece bu kitap yaşatılmış olacaktır. Bu karanlık çağ sona erdiğinde bu insanlar hafızalarındaki kitapları yeniden bastırtabileceklerdir. Her "Kitap İnsan" ölmeden önce ezberindekileri bir başkasına aktararak kitabı ölümsüzleştirir. Her tarikat üyesi hafızasına kaydettiği kitabın adıyla anılmaktadır. Montag da yanında getirdiği Edgar Allan Poe'nun "Gizemli ve Hayâli Hikâyeler" adlı kitabı hemen ezberlemeye başlar. O da bundan sonra bu adla anılacaktır.
Daha sonra kente geri dönen Guy, Yüzbaşı'ya (Cyril Cusack) istifasını verir, Yüzbaşı son bir ihbarı değerlendirdikten sonra bu istifayı kabul edeceğini söyler. Gittikleri ev Guy Montag'ın kendi evidir. Onu kitaplarından nefret eden karısı ihbar etmiştir. Kitapları yakılırken Guy Yüzbaşıyı öldürür ve "Kitap İnsanlar"la yaşamak üzere kırsal bölgeye gider. Burada televizyondan canlı yayınlanan kendi yakalanışını ve öldürülüşünü izler. Bu aslında düzmece bir haberdir, zira onun yaşadığının bilinmesi hükümetin işine gelmez.
Oyuncular
| Oyuncu | Rolü |
|---|---|
| Oskar Werner | Guy Montag |
| Julie Christie | Linda Montag / Clarisse |
| Yüzbaşı | |
| Fabian / Başöğretmen | |
| Elmalı adam | |
| Kitap kadın | |
| Kitap adam: "Henri Brulard'ın Hayatı", (Stendhal) |
Romandan farkları
Amerikalı korku ve bilimkurgu yazarı Ray Bradbury, ilk kez 1947 yılında yazdığı "Bright Phoenix" (Parlak Anka Kuşu) adlı kısa hikâyenin ana fikrini koruyarak, gözden geçirdi ve düzeltmeler yaparak "The Fireman" (İtfaiyeci) adlı bir novellaya dönüştürdü ve 1951 yılında "Galaxy Science Fiction" adlı bilimkurgu dergisinde yayımladı. Novellayı genişleten Bradbury, artık roman hacmine ulaşmış olan eserinin adını Fahrenheit 451 olarak değiştirdi ve 1953 yılında ABD'de ilk kez kitap halinde yayımlandı. Eser ayrıca 1954 yılında Playboy dergisinde üç ay boyunca tefrika edildi.
Romanla, François Truffaut'nun 1966 tarihli sinema uyarlaması arasında bazı farklar vardır: Öncelikle Bradbury'nin romanında olaylar gelecek bir zamanda ABD'de geçer. Truffaut ise filmde olayları yine belirsiz bir gelecek zamanda, belirsiz bir ülkeye taşımıştır. Romanda yer alan bazı karakterler ve olaylar filmde yoktur. Örneğin romanda olan "Profesör Faber" ve "Granger" karakterleri filmde kaldırılmıştır. Bu da olaylar arasındaki bazı bağları ve kişi ilişkilerini belirsiz bir halde bırakmıştır. Romanda Montag "Kitap İnsanlar"ın varlığını Prof. Faber'den öğrenirken filmde Clarisse'den öğrenir. Romanda bir araba kazasında ölen Clarisse filmde ölmez ve filmin sonuna kadar Clarisse ve Montag birlikte görülürler. Truffaut açıkça filme bir aşk öyküsü de eklemek istemiştir. Julie Christie'nin filmde, hem Linda Montag hem de Clarisse rolünü oynaması da yadırganmış ve anlamsız bulunmuştu (bunu yerinde ve anlamlı bulanlar da olmuştu).
Romanda Montag'ı yakalamak için otoritelerce gönderilen "mekanik av köpeği" filmde yoktur. Filmde hızlı arabalar da yoktur. Romandaki Mildred, filmde Linda yapılmıştır. Filmde İtfaiyeci Montag duygu ve düşüncelerini sonuna kadar belli etmezken, romanda düzene karşı olduğu baştan bellidir. Romanda savaş birdenbire başlar, hapla uyutulan insanlar kendilerine gelirler, kentler tahrip olur, uzun süredir gizli gizli örgütlenmiş "Kitap İnsanlar" ve onlara katılan Montag, diğer insanları bilinçlendirmek, uyandırmak ve eğitmek için yola çıkarlar. Romanda Bradbury gerçeklerden uzaklaştırılıp uyutulan insanlarıyla modern dünyayı daha geniş anlamıyla ve belli bir ülkeyi işaret ederek eleştirirken, Truffaut filmde bunu daha basite, sadece kitapların yok edilmesine/ezberlenmesine indirgemiştir.
Kısaca uyarlama filmin romanın gerisinde kaldığı, kitabın başarısını yakalayamadığı belirtilmiştir.
Yapım ve tepkiler
Fütüristik bir hikâye anlatmasına rağmen "Değişen Dünyanın İnsanları"nın kendi içerisinde bile bazı tutarsızlıklar barındırdığına, inandırıcılıktan uzak olduğuna dikkat çekilmişti. Okuma yazmanın olmadığı bir toplum nasıl var olmayı sürdürebiliyordu? Örneğin bazı resmi kayıtları nasıl tutuyorlardı? Bankacılık ve muhasebe işlemleri nasıl yapılıyordu? İtfaiyeciler kitapları yakarlarken, kitapların ve yazarlarının adlarını nasıl okuyabiliyorlar? Bu çelişkileri makul bularak filmi savunanlar ise "Fahrenheit 451"in yalnızca gelecekle ilgili uyarılarda bulunduğunu, gerçekçi olması gerekmediğini ileri sürmüşlerdi. Romanın yazarı Bradbury, "Fahrenheit 451"in totaliter hükûmetlerin sansürünü eleştiren bir eser olmadığını, televizyonun gelecekte toplumun hayâl gücünü ve okuma becerisini yok edeceğinin bir öngörüsü olduğunu ısrarla belirtmiştir.
Yönetmenliğe film eleştirmenliğinden geçen, Cahiers du cinéma dergisindeki kuramsal yazılarıyla Fransız Yeni Dalga (Nouvelle Vague) sinema akımının temellerini atan ve auteur yönetmen (yaratıcı yönetmen, bir roman nasıl tümüyle yazarına aitse, bir filmin de her şeyinin yönetmene ait olması) kavramını ortaya atan François Truffaut, erken yaşta hayata veda etmişti. Belki de Fransız sinemasını çok ağır biçimde eleştirdiği için kendi ülkesinden çok Kıta Avrupasında ve ABD'de sevilip saygı görüyordu. Bu filme de aynı anlayışla yaklaştı ancak bir problem vardı: film İngiltere'de uluslararası bir kadroyla ve İngilizce çekilecekti (Truffaut'nun ilk İngilizce filmi) ve Truffaut o tarihte yok denecek kadar az İngilizce biliyordu. Senaryo sette simültane olarak önce Fransızcaya sonra ekip için tekrar İngilizceye çevriliyordu, bu arada eserdeki metafor lar haliyle kayboluyor ya da yanlış yorumlanıyordu. Başrol Montag'ı oynayan Oskar Werner İngilizceyi aksanlı konuşuyor, rolünü yanlış yorumluyor ve bilerek filmi sabote ediyordu. Truffaut ona hakim olamadığı gibi bir de ikisi sette sürekli kavga ediyorlardı. (Bu iki sinemacı 1984 yılında üç gün arayla öldüler).
Filmin müziğini Alfred Hitchcock filmlerinin birçoğunun müziğini de besteleyen Bernard Herrmann yapmıştı.
Fahrenheit 451
Artık bütün evlerin ve içlerindeki eşyaların yanmaz materyallerden yapıldığı bu geleceğin dünyasında sadece eskiden kalmış, oturulmayan veya kaçak kullanılan, bu nedenle yasa dışı duruma düşmüş bazı ücra konutlarla yine yasa dışı olan kitaplar yangından etkilenmektedir. Dolayısıyla artık bu yeni düzende bir itfaiye teşkilatına gereksinim kalmamıştır. Yine de personelinin giysileriyle ve kullandıkları kırmızı itfaiye araçlarıyla eskinin itfaiye teşkilatlarını andıran bir kurum vardır. Bir tür polis teşkilatı gibi işlev gören bu kurumun görevi artık yangınları söndürmek değil, yasaklanmış kitapları bulup yakmaktır. Aldıkları ihbarları değerlendirerek baskın yaptıkları konutlarda ustalıkla gizlenmiş kitapları ortaya çıkartan bu becerikli itfaiyeciler bulduklarını alev makinelerini kullanarak oracıkta yakıp imha ederler.
Bu 'itfaiye' teşkilatının adı "451"dir. (bu distopik devirde yazılı materyaller yasaklanmıştır, ancak rakamlar halâ kullanılmaktadır-yazısız resimli romanların serbest oldukları gibi). Hem itfaiye binasının duvarlarında hem de itfaiyecilerin yakalarında bu 451 rakamı görülmektedir. Filmin başlarında kıdemli itfaiyeci Guy Montag (Oskar Werner)'ın, Clarisse (Julie Christie)'in 451 rakamının anlamıyla ilgili sorusuna verdiği cevap seyirciyi de bu konuda bilgilendirir: "Bu, 'Fahrenheit 451' demektir, (Fahrenheit, İngilizce konuşulan bazı ülkelerde kullanılan bir sıcaklık ölçü birimidir ve 451 Fahrenheit, yaklaşık 233 Santigrat dereceye karşılık gelir) ve Fahrenheit 451 kitap kağıdının yanmaya başladığı sıcaklıktır."(Filmin 10. dakikasından itibaren)
Filmin uyarlandığı romanın yazarı Ray Bradbury bu bilgiyi bir itfaiye şefinden öylesine edindiğini belirtmişti. Bradbury bu yetkiliye bir kitap kağıdının kaç derecede tutuşmaya başlayacağını sormuş, aldığı "451 Fahrenheit derecesi" cevabı da öyle hoşuna gitmiş ki, bu bilgiyi başka bir yerde doğrulatma gereği duymadan doğrudan kitabında kullanmıştı. François Truffaut da kitabın adını değiştirmeden filminde aynen korumuştur.
Kaynakça
- ^ a b Dorsay, Atilla (1995). . Remzi Kitabevi. ss. sayfa 433.
- ^ "Fahrenheit 451 (1966)/Also Known As (AKA)" (İngilizce). IMDb. 27 Ekim 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Mart 2012.
- ^ "Milliyet 03.Mart.1968 Tarihli Gazete Sayısı, Milliyet, Sayfa 7". gazetearsivi.milliyet.com.tr. 19 Aralık 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Mart 2012.
- ^ "Fahrenheit 451 (1966)/Awards" (İngilizce). IMDb. 17 Nisan 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Mart 2012.
- ^ "Looking at the rubber duck: Nicolas Roeg on François Truffaut" (İngilizce). bfi.org.uk. 11 Mart 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Mart 2012.
- ^ a b Yeni Sinema, Dergisi (Nisan 1968). "Kitap Adamlar". Yeni Sinema. Cilt 17. ss. Sayfa 38.
- ^ (1993). Sinema Galerisi. Remzi Kitabevi. ss. sayfa 29.
- ^ (İngilizce). bfi.org.uk. 4 Şubat 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2012.
- ^ kahvealti. 30 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2012.
- ^ "How does Fahrenheit 451 the movie differ from the book?" (İngilizce). wiki.answers.com. 29 Nisan 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Mart 2012.
- ^ (İngilizce). 0to5stars. 18 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mart 2012.
- ^ "Fahrenheit 451 (1966)" (İngilizce). fosteronfilm.com. 24 Eylül 2008 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Mart 2012.
- ^ "Fahrenheit 451 (1966) / Did You Know?" (İngilizce). IMDb. 13 Haziran 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Mart 2012.
Dış bağlantılar
- IMDb'de Değişen Dünyanın İnsanları
- Filmin çeşitli afişleri 12 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Film hakkında bir yazı30 Aralık 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Ayrıca bakınız
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Degisen Dunyanin Insanlari 1966 Birlesik Krallik Fransa ortak yapimi distopik bilimkurgu filmdir Ozgun adi Fahrenheit 451 olan film bircok ulkede bu ozgun adla gosterildi Ilk gosterimi Venedik Film Festivali nde yapilan film Turkiye de ilk kez 5 Mart 1968 de Degisen Dunyanin Insanlari adiyla sinemalarda gosterime girdi Degisen Dunyanin InsanlariFahrenheit 451 Degisen Dunyanin Insanlari Fahrenheit 451 filminin sinema afisiYonetmenFrancois TruffautYapimciSenaristFrancois TruffautHikaye eser Ray Bradbury nin 1953 tarihli romani Fahrenheit 451OyuncularJulie Christie Oskar WernerMuzikBernard HerrmannGoruntu yonetmeniNicolas RoegStudyoDagiticiUniversal Pictures Turkiye sinemalar CinsiSinema filmiTuruBilimkurgu psikolojik dram gerilimRenkRenkli Technicolor Yapim yili1966Cikis tarih ler iEylul 1966 Venedik Film Festivali 15 Eylul 1966 Fransa 5 Mart 1968 TurkiyeSure112 dakika UlkeBirlesik Krallik Fransa ortak yapimiDilIngilizceDiger adlariDegisen Dunyanin Insanlari Turkiye Grau de Destruicao Portekiz Amerikali yazar Ray Bradbury nin 1953 tarihli ayni adli Fahrenheit 451 distopya romanindan uyarlanan filmi Fransiz yonetmen Francois Truffaut cekmistir la birlikte uyarlama senaryoyu da yazan Truffaut filmi Ingiltere de uluslararasi bir kadroyla Ingilizce cekmisti Truffaut nun ilk renkli filmi ayni zamanda ilk Ingilizce filmi ve ilk ve tek bilimkurgu filmi olma ozelligini de tasiyan filmin baslica rollerinde Ingiliz aktris Julie Christie Avusturyali Oskar Werner Irlandali aktor ve Alman karakter oyuncusu in oynamislardir Degisen Dunyanin Insanlari nin goruntulerini Ingiliz yonetmen ve goruntu yonetmeni Nicolas Roeg cekmistir Kitaplarin tamamiyla yasaklandigi otoriter bir gelecekte itfaiyenin gorevi artik yangin sondurmek degil gizli sakli okunan kitaplarin pesine dusmek bulduklarini da yakarak imha etmektir Insanlar nesillerdir hic kitap yuzu gormemislerdir ve yazili kultur tamamen ortadan yok olmustur Bu mizansen filmin jenerigine de yansimistir Filmin acilisinda oyuncularin ve teknik ekibin adlari akan yazilar seklinde degil de bir dis ses tarafindan sozlu olarak verilir Filmin ve romanin ozgun adinda gecen Fahrenheit Ingilizce konusulan bazi ulkelerde kullanilan bir sicaklik olcu birimidir ve 451 Fahrenheit yaklasik 233 Celsius derecesine karsilik gelir Bu isi derecesi filmde kitaplarin tutusmaya basladigi alt siniri belirtmektedir Film ilk gosteriminin yapildigi Venedik Film Festivali nde Altin Aslan odulune aday gosterildi Ertesi yil da basrol oyuncusu Julie Christie BAFTA En Iyi Ingiliz Aktris odulune aday gosterildi O yillarda En Iyi Ingiliz Aktris ve En Iyi Yabanci Aktris olarak 2 ayri odul dagitiliyordu O yil ayrica Doktor Jivago filmindeki performansindan dolayi da ayni odule bir kez daha aday olmustu ama Christie tam iki kez aday oldugu bu odulu alamamisti Film elestirmenlerden cok parlak ovguler alamadi gisede de pek basarili olamadi KonusuFilm belirsiz bir gelecek zamanda adi belirtilmemis bir ulkede gecer Devlet otoriteleri okumanin ve bilgi edinmenin bagimsiz dusunmeyi yayginlastiracagina onun da toplumda mutsuzluga ve kargasaya neden olacagina kanaat getirerek sakincali veya sakincasiz diye ayirmadan ulkede o zamana kadar yazilmis ne kadar kitap ve yazili materyal varsa kesin bir bicimde yasaklamislar ve yok etmislerdir Bunu cok uzun bir sure once yaptiklari bellidir zira bircok insan ozellikle de genc nesil kitabin neye benzedigini bile bilmez Haliyle yazili kultur tamamen ortadan yok olunca onun yerini ezbere dayali gorsel kultur almistir Insanlar evlerindeki dev ekranli monitorlerden sadece kendilerine empoze edilen bilgileri alirlar Otoriteye itaat etmeyi surdurmeleri icin de kendilerine verilen bazi ilaclari kullanmak zorundadirlar Boylece entelektuel faaliyetlerden tamamen uzak neredeyse duygulari olmayan kanaatkar ve uyusmus bir kitle olusturulmustur Duygulari da korelmis bu insanlarin birbirleriyle iletisimleri de cok kisitli oldugu icin yalnizlasmislardir Isin daha da aci tarafi sahte bir huzur icerisindeki bu insanlar kendilerinin ozgur olduklarini sanmaktadirlar Kitap olmadigi icin gecmis hakkinda bilgileri ya hic yoktur ya da kendilerine dayatilanla sinirlidir Hukumet Itfaiyeciler adi verilen bir ozel birim olusturmustur Genis yetkilerle donatilmis bir tur polis gucu olan bu birimin gorevi ihbarlari degerlendirerek ve gereginde dedektif gibi iz surerek gizli kapakli okunan kitaplara el koymak ve onlari yakarak imha etmektir Itfaiye araclarina binerek gittikleri ve baskin yaptiklari evlerde kitaplar ne kadar zekice saklanmis olursa olsun bu becerikli itfaiyeciler onlari bulup cikartirmayi basarirlar Yakarak imha islemleri ibret olusturabilmesi icin zaman zaman toplum onunde de yapilmaktadir Gorevini iyi yaptigi icin surekli amirlerinden ovguler alan kidemli itfaiyeci Guy Montag Oskar Werner bir terfi almak uzeredir Kurumundaki sayginligini verilen gorevleri asla sorgulamadan yerine getirmesine borcludur Karisi Linda Julie Christie kendisini interaktif bir televizyon programina iyice kaptirmis fazlasiyla sig bir kadindir Guy bir gun otobuste karsilastigi mahalle komsusu Clarisse onu da Julie Christie oynuyor le yakinlasir Clarisse bir ogretmendir ve uyguladigi alisilmadik egitim yontemlerinden oturu isini kaybetme riskiyle karsi karsiyadir Guy gizli bir kitap kurdu oldugunu ogrendigi bu kadindan etkilenir ve baskinlar sirasinda yanmaktan gizlice kurtardigi bazi kitaplari okur Kafasinda soru isaretleri belirmeye baslar Baskin yaptiklari bir evdeki kitap koleksiyoneri orta yasli kadinin evi terk etmeyi reddedip evi ve kitaplariyla birlikte yananarak olmeyi yeglemesi uzerine Guy meslegini sorgulamaya baslar Evine dondugunde karisina ve onun misafirlerine yeni okudugu bir kitaptan pasajlar aktarir ve onlari soke eder Ayni gece Clarisse in evi de basilir ama kadin catidaki bir gizli gecitten kacmistir Guy Clarisse e yardim etmeye karar verir Clarisse de ona Kitap Insanlar dan bahseder Gizli bir tarikat etrafinda toplanan ve kendilerine Kitap Insanlar adini veren bu insanlar kitaplari sonsuza kadar yasatmak amaciyla onlari okuyup ezberlemektedirler Her biri sadece tek bir kitabi hafizasina kaydettigi icin bu kitap yok edilse bile onu ezberleyen hayatta kaldigi surece bu kitap yasatilmis olacaktir Bu karanlik cag sona erdiginde bu insanlar hafizalarindaki kitaplari yeniden bastirtabileceklerdir Her Kitap Insan olmeden once ezberindekileri bir baskasina aktararak kitabi olumsuzlestirir Her tarikat uyesi hafizasina kaydettigi kitabin adiyla anilmaktadir Montag da yaninda getirdigi Edgar Allan Poe nun Gizemli ve Hayali Hikayeler adli kitabi hemen ezberlemeye baslar O da bundan sonra bu adla anilacaktir Daha sonra kente geri donen Guy Yuzbasi ya Cyril Cusack istifasini verir Yuzbasi son bir ihbari degerlendirdikten sonra bu istifayi kabul edecegini soyler Gittikleri ev Guy Montag in kendi evidir Onu kitaplarindan nefret eden karisi ihbar etmistir Kitaplari yakilirken Guy Yuzbasiyi oldurur ve Kitap Insanlar la yasamak uzere kirsal bolgeye gider Burada televizyondan canli yayinlanan kendi yakalanisini ve oldurulusunu izler Bu aslinda duzmece bir haberdir zira onun yasadiginin bilinmesi hukumetin isine gelmez OyuncularTruffaut nun 1966 tarihli distopik bilimkurgu filminde Itfaiyeciler Cyril Cusack ve Oskar Werner kitaplari yakarak imha ediyorlar Milliyet gazetesinde 3 Mart 1968 tarihinde cikan bu kucuk ilan Francois Truffaut nun 1966 da yonettigi Fahrenheit 451 adli filmin cevrildikten iki yil sonra Turkiye de sinemalarda Degisen Dunyanin Insanlari adiyla gosterime girdigini bildiriyor Oyuncu RoluOskar Werner Guy MontagJulie Christie Linda Montag ClarisseYuzbasiFabian BasogretmenElmali adamKitap kadinKitap adam Henri Brulard in Hayati Stendhal Romandan farklariAmerikali korku ve bilimkurgu yazari Ray Bradbury ilk kez 1947 yilinda yazdigi Bright Phoenix Parlak Anka Kusu adli kisa hikayenin ana fikrini koruyarak gozden gecirdi ve duzeltmeler yaparak The Fireman Itfaiyeci adli bir novellaya donusturdu ve 1951 yilinda Galaxy Science Fiction adli bilimkurgu dergisinde yayimladi Novellayi genisleten Bradbury artik roman hacmine ulasmis olan eserinin adini Fahrenheit 451 olarak degistirdi ve 1953 yilinda ABD de ilk kez kitap halinde yayimlandi Eser ayrica 1954 yilinda Playboy dergisinde uc ay boyunca tefrika edildi Romanla Francois Truffaut nun 1966 tarihli sinema uyarlamasi arasinda bazi farklar vardir Oncelikle Bradbury nin romaninda olaylar gelecek bir zamanda ABD de gecer Truffaut ise filmde olaylari yine belirsiz bir gelecek zamanda belirsiz bir ulkeye tasimistir Romanda yer alan bazi karakterler ve olaylar filmde yoktur Ornegin romanda olan Profesor Faber ve Granger karakterleri filmde kaldirilmistir Bu da olaylar arasindaki bazi baglari ve kisi iliskilerini belirsiz bir halde birakmistir Romanda Montag Kitap Insanlar in varligini Prof Faber den ogrenirken filmde Clarisse den ogrenir Romanda bir araba kazasinda olen Clarisse filmde olmez ve filmin sonuna kadar Clarisse ve Montag birlikte gorulurler Truffaut acikca filme bir ask oykusu de eklemek istemistir Julie Christie nin filmde hem Linda Montag hem de Clarisse rolunu oynamasi da yadirganmis ve anlamsiz bulunmustu bunu yerinde ve anlamli bulanlar da olmustu Romanda Montag i yakalamak icin otoritelerce gonderilen mekanik av kopegi filmde yoktur Filmde hizli arabalar da yoktur Romandaki Mildred filmde Linda yapilmistir Filmde Itfaiyeci Montag duygu ve dusuncelerini sonuna kadar belli etmezken romanda duzene karsi oldugu bastan bellidir Romanda savas birdenbire baslar hapla uyutulan insanlar kendilerine gelirler kentler tahrip olur uzun suredir gizli gizli orgutlenmis Kitap Insanlar ve onlara katilan Montag diger insanlari bilinclendirmek uyandirmak ve egitmek icin yola cikarlar Romanda Bradbury gerceklerden uzaklastirilip uyutulan insanlariyla modern dunyayi daha genis anlamiyla ve belli bir ulkeyi isaret ederek elestirirken Truffaut filmde bunu daha basite sadece kitaplarin yok edilmesine ezberlenmesine indirgemistir Kisaca uyarlama filmin romanin gerisinde kaldigi kitabin basarisini yakalayamadigi belirtilmistir Yapim ve tepkilerFuturistik bir hikaye anlatmasina ragmen Degisen Dunyanin Insanlari nin kendi icerisinde bile bazi tutarsizliklar barindirdigina inandiriciliktan uzak olduguna dikkat cekilmisti Okuma yazmanin olmadigi bir toplum nasil var olmayi surdurebiliyordu Ornegin bazi resmi kayitlari nasil tutuyorlardi Bankacilik ve muhasebe islemleri nasil yapiliyordu Itfaiyeciler kitaplari yakarlarken kitaplarin ve yazarlarinin adlarini nasil okuyabiliyorlar Bu celiskileri makul bularak filmi savunanlar ise Fahrenheit 451 in yalnizca gelecekle ilgili uyarilarda bulundugunu gercekci olmasi gerekmedigini ileri surmuslerdi Romanin yazari Bradbury Fahrenheit 451 in totaliter hukumetlerin sansurunu elestiren bir eser olmadigini televizyonun gelecekte toplumun hayal gucunu ve okuma becerisini yok edeceginin bir ongorusu oldugunu israrla belirtmistir Yonetmenlige film elestirmenliginden gecen Cahiers du cinema dergisindeki kuramsal yazilariyla Fransiz Yeni Dalga Nouvelle Vague sinema akiminin temellerini atan ve auteur yonetmen yaratici yonetmen bir roman nasil tumuyle yazarina aitse bir filmin de her seyinin yonetmene ait olmasi kavramini ortaya atan Francois Truffaut erken yasta hayata veda etmisti Belki de Fransiz sinemasini cok agir bicimde elestirdigi icin kendi ulkesinden cok Kita Avrupasinda ve ABD de sevilip saygi goruyordu Bu filme de ayni anlayisla yaklasti ancak bir problem vardi film Ingiltere de uluslararasi bir kadroyla ve Ingilizce cekilecekti Truffaut nun ilk Ingilizce filmi ve Truffaut o tarihte yok denecek kadar az Ingilizce biliyordu Senaryo sette simultane olarak once Fransizcaya sonra ekip icin tekrar Ingilizceye cevriliyordu bu arada eserdeki metafor lar haliyle kayboluyor ya da yanlis yorumlaniyordu Basrol Montag i oynayan Oskar Werner Ingilizceyi aksanli konusuyor rolunu yanlis yorumluyor ve bilerek filmi sabote ediyordu Truffaut ona hakim olamadigi gibi bir de ikisi sette surekli kavga ediyorlardi Bu iki sinemaci 1984 yilinda uc gun arayla olduler Filmin muzigini Alfred Hitchcock filmlerinin bircogunun muzigini de besteleyen Bernard Herrmann yapmisti Fahrenheit 451Artik butun evlerin ve iclerindeki esyalarin yanmaz materyallerden yapildigi bu gelecegin dunyasinda sadece eskiden kalmis oturulmayan veya kacak kullanilan bu nedenle yasa disi duruma dusmus bazi ucra konutlarla yine yasa disi olan kitaplar yangindan etkilenmektedir Dolayisiyla artik bu yeni duzende bir itfaiye teskilatina gereksinim kalmamistir Yine de personelinin giysileriyle ve kullandiklari kirmizi itfaiye araclariyla eskinin itfaiye teskilatlarini andiran bir kurum vardir Bir tur polis teskilati gibi islev goren bu kurumun gorevi artik yanginlari sondurmek degil yasaklanmis kitaplari bulup yakmaktir Aldiklari ihbarlari degerlendirerek baskin yaptiklari konutlarda ustalikla gizlenmis kitaplari ortaya cikartan bu becerikli itfaiyeciler bulduklarini alev makinelerini kullanarak oracikta yakip imha ederler Bu itfaiye teskilatinin adi 451 dir bu distopik devirde yazili materyaller yasaklanmistir ancak rakamlar hala kullanilmaktadir yazisiz resimli romanlarin serbest olduklari gibi Hem itfaiye binasinin duvarlarinda hem de itfaiyecilerin yakalarinda bu 451 rakami gorulmektedir Filmin baslarinda kidemli itfaiyeci Guy Montag Oskar Werner in Clarisse Julie Christie in 451 rakaminin anlamiyla ilgili sorusuna verdigi cevap seyirciyi de bu konuda bilgilendirir Bu Fahrenheit 451 demektir Fahrenheit Ingilizce konusulan bazi ulkelerde kullanilan bir sicaklik olcu birimidir ve 451 Fahrenheit yaklasik 233 Santigrat dereceye karsilik gelir ve Fahrenheit 451 kitap kagidinin yanmaya basladigi sicakliktir Filmin 10 dakikasindan itibaren Filmin uyarlandigi romanin yazari Ray Bradbury bu bilgiyi bir itfaiye sefinden oylesine edindigini belirtmisti Bradbury bu yetkiliye bir kitap kagidinin kac derecede tutusmaya baslayacagini sormus aldigi 451 Fahrenheit derecesi cevabi da oyle hosuna gitmis ki bu bilgiyi baska bir yerde dogrulatma geregi duymadan dogrudan kitabinda kullanmisti Francois Truffaut da kitabin adini degistirmeden filminde aynen korumustur Kaynakca a b Dorsay Atilla 1995 Remzi Kitabevi ss sayfa 433 Fahrenheit 451 1966 Also Known As AKA Ingilizce IMDb 27 Ekim 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Mart 2012 Milliyet 03 Mart 1968 Tarihli Gazete Sayisi Milliyet Sayfa 7 gazetearsivi milliyet com tr 19 Aralik 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Mart 2012 Fahrenheit 451 1966 Awards Ingilizce IMDb 17 Nisan 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Mart 2012 Looking at the rubber duck Nicolas Roeg on Francois Truffaut Ingilizce bfi org uk 11 Mart 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Mart 2012 a b Yeni Sinema Dergisi Nisan 1968 Kitap Adamlar Yeni Sinema Cilt 17 ss Sayfa 38 1993 Sinema Galerisi Remzi Kitabevi ss sayfa 29 Ingilizce bfi org uk 4 Subat 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 8 Mart 2012 kahvealti 30 Aralik 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 8 Mart 2012 How does Fahrenheit 451 the movie differ from the book Ingilizce wiki answers com 29 Nisan 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Mart 2012 Ingilizce 0to5stars 18 Ocak 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 9 Mart 2012 Fahrenheit 451 1966 Ingilizce fosteronfilm com 24 Eylul 2008 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Mart 2012 Fahrenheit 451 1966 Did You Know Ingilizce IMDb 13 Haziran 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Mart 2012 Dis baglantilarIMDb de Degisen Dunyanin Insanlari Filmin cesitli afisleri 12 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Film hakkinda bir yazi30 Aralik 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ayrica bakinizDistopik filmler listesi