Fransa-Tayland Savaşı (Fransızca: Guerre franco-thaïlandaise), II. Dünya Savaşı sırasında Tayland (Siam) ve Vichy Fransası arasında, 1893 yılında gerçekleşen ile gerginlik konusu olan bölgeler için yapılan, 1940 yılının sonlarında başlayıp 1941 yılında sona eren savaştır.
Fransa-Tayland Savaşı | |||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
II. Dünya Savaşı | |||||||||||
![]() Fransız Çinhindisi | |||||||||||
| |||||||||||
Taraflar | |||||||||||
| |||||||||||
Komutanlar ve liderler | |||||||||||
| | ||||||||||
Güçler | |||||||||||
12.000 düzenli asker 38.000 sömürge askeri 20 tank 100 uçak 1 hafif kruvazör 4 avisos | 60.000 düzenli asker 134 tank 140 uçak 2 kıyı savunma gemisi 12 torpido botu 4 denizaltı | ||||||||||
Kayıplar | |||||||||||
Kara: 321 ölü veya yaralı 222 esir 22 uçak Deniz: 11 kişi ölü 1 hafif kruvazör hasarlı | Kara: 54 ölü 307 kişi yaralı 21 esir 8-13 uçak Deniz: 36 ölü 2 torpido botu 1 sahil savunma gemisi |
Arka planı
1940'ta Fransa Seferi ile yıkılan Fransa'nın kontrol ettiği Çinhindi'de otoritenin azalmasına neden oldu. Bunda hem seferden sonra kurulan Vichy Fransası'nın güçsüz olması hem de sömürge yönetiminin dış yardım alamıyor olması etkiliydi. Tayland ise önceki savaşta meydana gelen anlaşmazlıkları kendi lehine çözebilmek için bu durumu fırsat olarak kabul ediyordu. Fransa ise Çinhindi'de Japonya'ya verdikleri askeri üslerden dolayı Japonya'nın olası savaş durumu engelleyeceğini düşündüğü için rahattı. Ancak kısa bir süre sonra haksız oldukları ortaya çıkacaktı.
Savaştan önce kuvvetlerin durumu
Fransa
Çinhindi'deki Fransız askerî güçleri, yaklaşık 50.000 adamdan oluşan ve bunların 12.000'i Fransız olan, kırk bir piyade taburu, iki topçu alayı ve bir mühendis taburundan oluşan bir ordudan oluşuyordu. Fransız ordusunun en belirgin eksikliği zırhlı araç eksikliğiydi. Kraliyet Tayland Ordusu'nun yaklaşık yüz adet zırhlı araca sahip iken Fransızlar yalnızca 20 Renault FT tankına sahpti.
Çinhindi'de Fransız donanması, bir adet hafif kruvazör ve dört adet Avisos sahipti.
Vichy Hava Kuvvetleri'ne ait yaklaşık 100 uçak vardı. Bu uçakların otuzu Potez 25 TOE keşif bombardıman uçağı, dört Farman 221 ağır bombardıman uçağı, altı Potez 542 bombardıman uçağı, dokuz Morane-Saulnier MS 406 savaşçı uçağı ve sekiz adet Loire 130 keşif bombardıman uçağıydı.
Tayland
Tayland Ordusu, Fransızlar'dan daha iyi donanımıydı. 60.000 askerden oluşan dört ordudan oluşuyordu. En büyüğü, beş bölümden Burapha Ordusu ve üç bölümden Isan Ordusu idi. Buna ilâveten iki motorlu süvari taburu, bir topçu taburu, bir mühendis taburu ve bir zırh alayı içermektedir.
Tayland Kraliyet Deniz Kuvvetleri iki kıyı savunma gemisi, 12 torpido botu ve dört Japon yapımı denizaltıdan oluşuyordu. Tayland donanması Fransız deniz kuvvetlerine göre daha azdı.
Tayland Hava Kuvvetinin ön cephede bulunan 140 uçağın arasında 24 Mitsubishi Ki-30 hafif bombardıman uçağı, dokuz Mitsubishi Ki-21 orta bombardıman uçağı, 25 Curtiss Hawk 75N savaş uçağı, altı Martin B-10 orta bombardıman uçağı ve 70 Ought of O2U Corsair gözlem uçağı vardı. Tayland Kraliyet Hava Kuvvetleri, Çinhindi'de bulunan Vichy Hava Kuvvetleri'nden üstündü.
Savaş
Bangkok'ta milliyetçi gösteriler ve Fransız karşıtı mitingler düzenlenirken, Mekong sınırında sınır çatışması yaşandı. Bu gelişmeler üzerine Vichy Hava Kuvvetleri'nden üstün olan Tayland Hava Kuvvetleri; Vientiane, Phnom Penh, Sisophon ve Battambang'daki Fransız askeri hedeflerini bombaladı. Vichy Hava Kuvvetleri bu saldırılara karşı misilleme yaptıysada Tayland Hava Kuvvetleri'nin saldırıları kadar etkili olmuyordu.
Tayland kuvvetleri; Fransızlar'ın elindeki Laos ve Kamboçya'ya bir saldırı başlattı. Fransız Ordusu karşı koydu. Ancak Tayland Kuvvetleri daha güçlüydü ve bu avantajı kullanarak Fransız Ordusunu süpürdü. Tayland ordusu kısa bir süre içinde Laos'u ele geçirdi. Ancak Kamboçya'daki Fransız güçleri toparlanmayı başararak Tayland Ordusuna direniş gösterdi ve durdu.
16 Ocak 1941'de şafak vakti, Fransızlar, Tayland'ın kontrolündeki Yang Dang Khum ve Phum Preav köylerine büyük bir karşı saldırı başlattı. Ancak koordinasyonu az olan ve istihbarata sahip olmayan Fransızlar, bölgede güçlü bir şekilde yerleşmiş olan Tayland kuvvetlerine karşı başarı elde edemedi. Bunun üzerine Fransız operasyonu durduruldu ve Fransızlar geri çekilmesiyle çatışmalar sona erdi. Tayland, çekilen Fransız kuvvetlerini takip edemedi. Çünkü Fransız savunma hattı güçlüydü.
Amiral Decoux, karadaki savaş Fransızlar için kötüye gittiğini anlamış ve karadaki kuvvetleri desteklemek amacıyla kullanılabilir bütün Fransız donanma kuvvetlerine Tayland Körfezi'ne hareket etme emri verdi.
17 Ocak sabahının erken saatlerinde, bir Fransız donanma birliği, Ko Chang adasına demir attı. Bu esnada Tayland donanmasına ait bir deniz müfrezesi oradan geçiyordu. Bu iki donanma arasında çatışma çıktı. Ko Chang Savaşı olarak bilinen savaşı Fransızlar kazandı. Savaş iki Tayland torpidosu batmasıyla sonuçlandı. Fransızlar ise sadece bir kıyı savunma gemisi zarar gördü.
Mütareke
Ko Chang Savaşı ile Fransızlar Tayland karşında üstün durma gelmişti. Japonlar Tayland tarafını tutuyordu. Çünkü Japonlar'ın sloganı "Asya, Asyalılar'ın dır" dı ve Asya'da bir Avrupa devleti ile Asya devleti arasındaki savaşta Asya devletini desteklemesi gerekmekteydi. Japonlar olaylara müdahale ederek ateşkes önerdi. Ateşkes çağrısına rağmen 24 Ocak'ta, Tayland Hava Kuvvetleri Siem Reap yakınlarında Fransızlara saldırdı.
Japonya arabulucu ülkeydi. Saygon'da Japonya'nın öncülüğünde sona erdirilmesi için bir konferans düzenlendi. Vichy Fransası'nı temsilen Mareşal Philippe Pétain'in katıldığı konferansta Fransa hükûmeti ile Tayland hükûmeti arasında ateşkes için görüşmeler yapıldı. Hazırlanan belge 31 Ocak 1941'de Natori'de imzalandı.
9 Mayıs'ta Tokyo'da barış antlaşması imzalandı. Fransızlar, Japonlar'ın baskısıyla tartışmalı sınır bölgelerindeki tutumlarından feragat etmek zorunda kalmıştı. Vichy Fransası, Kamboçya ve Laos'ta birçok illeri Tayland'a devretti.
Anlaşmanın ardından
Barış antlaşması Taylandlılar arasında beğeniyle karşılandı. Tayland, ilk kez zayıflatılmış bir ülke olmasına rağmen, bir Avrupa gücünden taviz almayı başardı.
Ancak, savaştan en büyük kazancı Japonlar elde etmişti. Japonlar, Hem Tayland hem de Çinhindi'de nüfuzlarını genişletebildiler. Japonlar, Tayland'dan, ve 'na yapılacak saldırıdan destek sözü almıştı. 8 Aralık 1941'de Japonlar, Malaya'yı işgal ettikleri sırada Tayland'ı işgal etti.
Zaferden sonra Zafer Anıtı inşa edildi ve anıtın açılışında Japonya ve Almanya'yı davet etti. Almanya'yı Robert Eyssen temsil ederken, Japonya'yı, General Shōjirō Lida temsil etti.
II. Dünya Savaşı'nın ardından Ekim 1946'da, geçici Tayland hükûmeti, Birleşmiş Milletler'de üyeliği veto edilmekle tehdit edildiği için, Fransa'dan aldığı bölgeleri Fransa'ya geri verdi.
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Fransa Tayland Savasi Fransizca Guerre franco thailandaise II Dunya Savasi sirasinda Tayland Siam ve Vichy Fransasi arasinda 1893 yilinda gerceklesen ile gerginlik konusu olan bolgeler icin yapilan 1940 yilinin sonlarinda baslayip 1941 yilinda sona eren savastir Fransa Tayland SavasiII Dunya SavasiFransiz CinhindisiTarihEkim 1940 9 Mayis 1941BolgeFransiz HindiciniSebepSinir anlasmazligiSonucKesin degil Japon araciligi ile ateskesCografi DegisikliklerJapon Imparatorlugu nun israri uzerine Fransa ya bagli tartismali bolgeler Fransa tarafindan Tayland a devredildiTaraflarVichy Fransasi Fransiz HindiciniTaylandKomutanlar ve liderlerJean DecouxPlaek PhibunsongkhramGucler12 000 duzenli asker 38 000 somurge askeri 20 tank 100 ucak 1 hafif kruvazor 4 avisos60 000 duzenli asker 134 tank 140 ucak 2 kiyi savunma gemisi 12 torpido botu 4 denizaltiKayiplarKara 321 olu veya yarali 222 esir 22 ucak Deniz 11 kisi olu 1 hafif kruvazor hasarliKara 54 olu 307 kisi yarali 21 esir 8 13 ucak Deniz 36 olu 2 torpido botu 1 sahil savunma gemisiArka plani1940 ta Fransa Seferi ile yikilan Fransa nin kontrol ettigi Cinhindi de otoritenin azalmasina neden oldu Bunda hem seferden sonra kurulan Vichy Fransasi nin gucsuz olmasi hem de somurge yonetiminin dis yardim alamiyor olmasi etkiliydi Tayland ise onceki savasta meydana gelen anlasmazliklari kendi lehine cozebilmek icin bu durumu firsat olarak kabul ediyordu Fransa ise Cinhindi de Japonya ya verdikleri askeri uslerden dolayi Japonya nin olasi savas durumu engelleyecegini dusundugu icin rahatti Ancak kisa bir sure sonra haksiz olduklari ortaya cikacakti Savastan once kuvvetlerin durumuFransa Cinhindi deki Fransiz askeri gucleri yaklasik 50 000 adamdan olusan ve bunlarin 12 000 i Fransiz olan kirk bir piyade taburu iki topcu alayi ve bir muhendis taburundan olusan bir ordudan olusuyordu Fransiz ordusunun en belirgin eksikligi zirhli arac eksikligiydi Kraliyet Tayland Ordusu nun yaklasik yuz adet zirhli araca sahip iken Fransizlar yalnizca 20 Renault FT tankina sahpti Cinhindi de Fransiz donanmasi bir adet hafif kruvazor ve dort adet Avisos sahipti Vichy Hava Kuvvetleri ne ait yaklasik 100 ucak vardi Bu ucaklarin otuzu Potez 25 TOE kesif bombardiman ucagi dort Farman 221 agir bombardiman ucagi alti Potez 542 bombardiman ucagi dokuz Morane Saulnier MS 406 savasci ucagi ve sekiz adet Loire 130 kesif bombardiman ucagiydi Tayland Tayland Ordusu Fransizlar dan daha iyi donanimiydi 60 000 askerden olusan dort ordudan olusuyordu En buyugu bes bolumden Burapha Ordusu ve uc bolumden Isan Ordusu idi Buna ilaveten iki motorlu suvari taburu bir topcu taburu bir muhendis taburu ve bir zirh alayi icermektedir Tayland Kraliyet Deniz Kuvvetleri iki kiyi savunma gemisi 12 torpido botu ve dort Japon yapimi denizaltidan olusuyordu Tayland donanmasi Fransiz deniz kuvvetlerine gore daha azdi Tayland Hava Kuvvetinin on cephede bulunan 140 ucagin arasinda 24 Mitsubishi Ki 30 hafif bombardiman ucagi dokuz Mitsubishi Ki 21 orta bombardiman ucagi 25 Curtiss Hawk 75N savas ucagi alti Martin B 10 orta bombardiman ucagi ve 70 Ought of O2U Corsair gozlem ucagi vardi Tayland Kraliyet Hava Kuvvetleri Cinhindi de bulunan Vichy Hava Kuvvetleri nden ustundu SavasBangkok ta milliyetci gosteriler ve Fransiz karsiti mitingler duzenlenirken Mekong sinirinda sinir catismasi yasandi Bu gelismeler uzerine Vichy Hava Kuvvetleri nden ustun olan Tayland Hava Kuvvetleri Vientiane Phnom Penh Sisophon ve Battambang daki Fransiz askeri hedeflerini bombaladi Vichy Hava Kuvvetleri bu saldirilara karsi misilleme yaptiysada Tayland Hava Kuvvetleri nin saldirilari kadar etkili olmuyordu Tayland kuvvetleri Fransizlar in elindeki Laos ve Kambocya ya bir saldiri baslatti Fransiz Ordusu karsi koydu Ancak Tayland Kuvvetleri daha gucluydu ve bu avantaji kullanarak Fransiz Ordusunu supurdu Tayland ordusu kisa bir sure icinde Laos u ele gecirdi Ancak Kambocya daki Fransiz gucleri toparlanmayi basararak Tayland Ordusuna direnis gosterdi ve durdu 16 Ocak 1941 de safak vakti Fransizlar Tayland in kontrolundeki Yang Dang Khum ve Phum Preav koylerine buyuk bir karsi saldiri baslatti Ancak koordinasyonu az olan ve istihbarata sahip olmayan Fransizlar bolgede guclu bir sekilde yerlesmis olan Tayland kuvvetlerine karsi basari elde edemedi Bunun uzerine Fransiz operasyonu durduruldu ve Fransizlar geri cekilmesiyle catismalar sona erdi Tayland cekilen Fransiz kuvvetlerini takip edemedi Cunku Fransiz savunma hatti gucluydu Amiral Decoux karadaki savas Fransizlar icin kotuye gittigini anlamis ve karadaki kuvvetleri desteklemek amaciyla kullanilabilir butun Fransiz donanma kuvvetlerine Tayland Korfezi ne hareket etme emri verdi 17 Ocak sabahinin erken saatlerinde bir Fransiz donanma birligi Ko Chang adasina demir atti Bu esnada Tayland donanmasina ait bir deniz mufrezesi oradan geciyordu Bu iki donanma arasinda catisma cikti Ko Chang Savasi olarak bilinen savasi Fransizlar kazandi Savas iki Tayland torpidosu batmasiyla sonuclandi Fransizlar ise sadece bir kiyi savunma gemisi zarar gordu MutarekeKo Chang Savasi ile Fransizlar Tayland karsinda ustun durma gelmisti Japonlar Tayland tarafini tutuyordu Cunku Japonlar in slogani Asya Asyalilar in dir di ve Asya da bir Avrupa devleti ile Asya devleti arasindaki savasta Asya devletini desteklemesi gerekmekteydi Japonlar olaylara mudahale ederek ateskes onerdi Ateskes cagrisina ragmen 24 Ocak ta Tayland Hava Kuvvetleri Siem Reap yakinlarinda Fransizlara saldirdi Japonya arabulucu ulkeydi Saygon da Japonya nin onculugunde sona erdirilmesi icin bir konferans duzenlendi Vichy Fransasi ni temsilen Maresal Philippe Petain in katildigi konferansta Fransa hukumeti ile Tayland hukumeti arasinda ateskes icin gorusmeler yapildi Hazirlanan belge 31 Ocak 1941 de Natori de imzalandi 9 Mayis ta Tokyo da baris antlasmasi imzalandi Fransizlar Japonlar in baskisiyla tartismali sinir bolgelerindeki tutumlarindan feragat etmek zorunda kalmisti Vichy Fransasi Kambocya ve Laos ta bircok illeri Tayland a devretti Anlasmanin ardindanBaris antlasmasi Taylandlilar arasinda begeniyle karsilandi Tayland ilk kez zayiflatilmis bir ulke olmasina ragmen bir Avrupa gucunden taviz almayi basardi Ancak savastan en buyuk kazanci Japonlar elde etmisti Japonlar Hem Tayland hem de Cinhindi de nufuzlarini genisletebildiler Japonlar Tayland dan ve na yapilacak saldiridan destek sozu almisti 8 Aralik 1941 de Japonlar Malaya yi isgal ettikleri sirada Tayland i isgal etti Zaferden sonra Zafer Aniti insa edildi ve anitin acilisinda Japonya ve Almanya yi davet etti Almanya yi Robert Eyssen temsil ederken Japonya yi General Shōjirō Lida temsil etti II Dunya Savasi nin ardindan Ekim 1946 da gecici Tayland hukumeti Birlesmis Milletler de uyeligi veto edilmekle tehdit edildigi icin Fransa dan aldigi bolgeleri Fransa ya geri verdi Kaynakca Fall Bernard B 1994 Street Without Joy The French Debacle in Indochina Stackpole Books ISBN 0 8117 1700 3