Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Félix Houphouët-Boigny (18 Ekim 1905 - 7 Aralık 1993), Fildişili doktor ve siyasetçi. Houphouët-Boigny, Afrika ülkesi Fildişi Sahili'nin ilk devlet başkanı olarak 1960 yılından 1993 yılındaki ölümüne kadar 33 yıl devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.
| Félix Houphouët-Boigny | |
|---|---|
| Fildişi Sahili Devlet Başkanı | |
| Görev süresi 3 Kasım 1960 - 7 Aralık 1993 | |
| Yerine geldiği | Makam oluşturuldu |
| Yerine gelen | Henri Konan Bédié |
| Fildişi Sahili Başbakanı | |
| Görev süresi 7 Ağustos 1960 - 27 Kasım 1960 | |
| Yerine geldiği | Makam oluşturuldu |
| Yerine gelen | Makam kaldırıldı |
| Kişisel bilgiler | |
| Doğum | 18 Ekim 1905 Yamoussoukro, Fildişi Sahili, Fransız Batı Afrikası |
| Ölüm | 7 Aralık 1993 (88 yaşında) Yamoussoukro, Fildişi Sahili |
| Partisi | |
| Evlilik(ler) | Marie-Thérèse Houphouët-Boigny |
1905 yılında ailesinin şef olduğu ve kakao ve kahve yetiştiricisi olarak görev yaptıkları Akoué kabilesinin bir üyesi olarak dünyaya gelen Houphouët-Boigny, 1915 yılından itibaren o dönemde başkent olan 'de ilk öğretim hayatına başlamıştır. 1921 yılından itibaren Dakar'da tıp alanında öğrenim görmeye başlayan Houphouët-Boigny, 1925 yılında asistan doktor olarak tezini tamamlayarak 1940 yılına kadar bu mesleği uygulamıştır.
1939 yılında kabilesinin şefi seçilen Houphouët-Boigny, 1944 yılında siyahi kakao ve kahve yetiştiricilerine karşı ayrımcılık yapılması nedeniyle Afrika Çiftçi Sendikası'nı (Syndicat Agricole Africain - SAA) kurmuştur. Bu sendikanın genel başkanı olarak üyesi bulunduğu 20.000'e yakın çiftçi ile ülke genelinde siyahilerin hakları, zorunlu çalışmanın kaldırılması gibi konularda faaliyetlerde bulunmuştur. Bu oluşumun etkisi ile 1945 yılında 'ni (Parti Démocratique de Côte d’Ivoire) kurarak bugüne kadar bölgesel olan gücünü içerisinde öğrenci ve entelektüel kişileri de içerisine alacak şekilde Abidjan'a kadar genişletmiştir.
Kasım 1945 ile Haziran 1946 yılında gerçekleştirilen vekil seçimlerinde Paris'e vekil olarak gitmiştir. 1946 yılından 1959 yılına kadar Fransa'da bulunan Houphouët-Boigny, bu süreçte ülkesi de dahil Fransa'nın denizaşırı koloni bölgelerinin hakları konusunda faaliyetlerde bulunmuş, Dördüncü Fransız Cumhuriyeti'nde gerçekleştirilen referandumda bu hakların kısıtlanması yönünde kararların oylamaya sunulması ve akabinde de kabul edilmesi ile birlikte, Afrika kökenli diğer vekiller ile Bamako'da toplantı gerçekleştirmiştir. Bu toplantıda 'nun (Rassemblement Démocratique Africain - RDA) genel başkanlığına seçilen Houphouët-Boigny, bünyesine dönemin Fransa'nın koloni bölgelerin önemli Afrikalı liderlerini dahil etmiştir. 1950 yılında Fildişi Sahili'nde yaşanan kanlı olaylar neticesinde kendisi hakkında yakalama kararı çıkartılmış olsa da, diplomatik dokunulmazlık sayesinde kendisine karşı bir işlem sağlanamamıştır. 1951 ile 1956 yılları arasında geri planda kalmayı tercih eden Houphouët-Boigny, 1956 yılında bakan olarak hükûmet içerisinde yer almış, Gaston Defferre ile Fransa denizaşırı bölgelerin durumunu yasal çerçeveye alma imkânını veren yasası üzerinde çalışmıştır.
Dördüncü Fransız Cumhuriyeti'nin çökmesi ile birlikte kurulan Beşinci Fransız Cumhuriyeti'nde anayasanın oluşturulması konusunda katkı sunan Houphouët-Boigny, 1959 yılına kadar Charles de Gaulle hükûmetinde bakan olarak görev almıştır.
1959 yılında ülkesine geri dönen Houphouët-Boigny, ülkesinde hükûmetin başına geçmiş ve Afrika koloni bölgelerinin kısa sürede bağımsızlıklarını kazanmaması gerektiğini ifade etmiştir. Ancak 1959 yılının sonlarına doğru bağımsızlık yanlısı bir tutum içerisine giren Houphouët-Boigny, ülkesinin 7 Ağustos 1960 tarihinde bağımsızlığını kazanmasını sağlamıştır.
27 Kasım 1960 yılında gerçekleştirilen ilk seçimlerde oyların %98'ini elde eden Houphouët-Boigny, bağımsız ülkenin ilk başbakanı olarak başbakanlık makamına seçilmiştir. Bu görevi kısa bir süre yürüten Houphouët-Boigny, Kasım 1960 tarihinden itibaren ülkenin ilk devlet başkanı olarak devlet başkanlığı makamına çıkmış ve başbakanlık makamını kaldırmıştır. Devlet başkanlığı görevini 1965, 1970, 1975, 1980, 1985 ve 1990 yıllarında gerçekleştirilen seçimleri de kazanarak 33 yıl boyunca sürdüren Houphouët-Boigny, 7 Aralık 1993 yılında ölmüştür.
Kaynakça
- ^ "Félix Houphouët-Boigny hakkında bilgiler". 8 Eylül 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Eylül 2017.
- ^ Peter Scholl-Latour: Mord am großen Fluss: Ein Vierteljahrhundert afrikanische Unabhängigkeit. dtv, 1991 Sayfa 24-25
- ^ "Fildişi Sahili devlet başkanı hayatını kaybetti". 8 Eylül 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Eylül 2017.
Dış bağlantılar
| Wikimedia Commons'ta Félix Houphouët-Boigny ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- African Elections Database seçim sonuçları14 Mayıs 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce)
- La documentation Française'da yer alan kısa biyografi 8 Eylül 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Fransızca)
| Siyasi görevi | ||
|---|---|---|
| Önce gelen: Makam oluşturuldu | Fildişi Sahili Devlet Başkanı 3 Kasım 1960 - 7 Aralık 1993 | Sonra gelen: Henri Konan Bédié |
| Önce gelen: Makam oluşturuldu | Fildişi Sahili Başbakanı 7 Ağustos 1960 - 27 Kasım 1960 | Sonra gelen: Makam kaldırıldı |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Felix Houphouet Boigny 18 Ekim 1905 7 Aralik 1993 Fildisili doktor ve siyasetci Houphouet Boigny Afrika ulkesi Fildisi Sahili nin ilk devlet baskani olarak 1960 yilindan 1993 yilindaki olumune kadar 33 yil devlet baskanligi makaminda bulunmustur Felix Houphouet BoignyFildisi Sahili Devlet BaskaniGorev suresi 3 Kasim 1960 7 Aralik 1993Yerine geldigi Makam olusturulduYerine gelen Henri Konan BedieFildisi Sahili BasbakaniGorev suresi 7 Agustos 1960 27 Kasim 1960Yerine geldigi Makam olusturulduYerine gelen Makam kaldirildiKisisel bilgilerDogum 18 Ekim 1905 1905 10 18 Yamoussoukro Fildisi Sahili Fransiz Bati AfrikasiOlum 7 Aralik 1993 88 yasinda Yamoussoukro Fildisi SahiliPartisiEvlilik ler Marie Therese Houphouet Boigny 1905 yilinda ailesinin sef oldugu ve kakao ve kahve yetistiricisi olarak gorev yaptiklari Akoue kabilesinin bir uyesi olarak dunyaya gelen Houphouet Boigny 1915 yilindan itibaren o donemde baskent olan de ilk ogretim hayatina baslamistir 1921 yilindan itibaren Dakar da tip alaninda ogrenim gormeye baslayan Houphouet Boigny 1925 yilinda asistan doktor olarak tezini tamamlayarak 1940 yilina kadar bu meslegi uygulamistir 1939 yilinda kabilesinin sefi secilen Houphouet Boigny 1944 yilinda siyahi kakao ve kahve yetistiricilerine karsi ayrimcilik yapilmasi nedeniyle Afrika Ciftci Sendikasi ni Syndicat Agricole Africain SAA kurmustur Bu sendikanin genel baskani olarak uyesi bulundugu 20 000 e yakin ciftci ile ulke genelinde siyahilerin haklari zorunlu calismanin kaldirilmasi gibi konularda faaliyetlerde bulunmustur Bu olusumun etkisi ile 1945 yilinda ni Parti Democratique de Cote d Ivoire kurarak bugune kadar bolgesel olan gucunu icerisinde ogrenci ve entelektuel kisileri de icerisine alacak sekilde Abidjan a kadar genisletmistir Kasim 1945 ile Haziran 1946 yilinda gerceklestirilen vekil secimlerinde Paris e vekil olarak gitmistir 1946 yilindan 1959 yilina kadar Fransa da bulunan Houphouet Boigny bu surecte ulkesi de dahil Fransa nin denizasiri koloni bolgelerinin haklari konusunda faaliyetlerde bulunmus Dorduncu Fransiz Cumhuriyeti nde gerceklestirilen referandumda bu haklarin kisitlanmasi yonunde kararlarin oylamaya sunulmasi ve akabinde de kabul edilmesi ile birlikte Afrika kokenli diger vekiller ile Bamako da toplanti gerceklestirmistir Bu toplantida nun Rassemblement Democratique Africain RDA genel baskanligina secilen Houphouet Boigny bunyesine donemin Fransa nin koloni bolgelerin onemli Afrikali liderlerini dahil etmistir 1950 yilinda Fildisi Sahili nde yasanan kanli olaylar neticesinde kendisi hakkinda yakalama karari cikartilmis olsa da diplomatik dokunulmazlik sayesinde kendisine karsi bir islem saglanamamistir 1951 ile 1956 yillari arasinda geri planda kalmayi tercih eden Houphouet Boigny 1956 yilinda bakan olarak hukumet icerisinde yer almis Gaston Defferre ile Fransa denizasiri bolgelerin durumunu yasal cerceveye alma imkanini veren yasasi uzerinde calismistir Dorduncu Fransiz Cumhuriyeti nin cokmesi ile birlikte kurulan Besinci Fransiz Cumhuriyeti nde anayasanin olusturulmasi konusunda katki sunan Houphouet Boigny 1959 yilina kadar Charles de Gaulle hukumetinde bakan olarak gorev almistir 1959 yilinda ulkesine geri donen Houphouet Boigny ulkesinde hukumetin basina gecmis ve Afrika koloni bolgelerinin kisa surede bagimsizliklarini kazanmamasi gerektigini ifade etmistir Ancak 1959 yilinin sonlarina dogru bagimsizlik yanlisi bir tutum icerisine giren Houphouet Boigny ulkesinin 7 Agustos 1960 tarihinde bagimsizligini kazanmasini saglamistir 27 Kasim 1960 yilinda gerceklestirilen ilk secimlerde oylarin 98 ini elde eden Houphouet Boigny bagimsiz ulkenin ilk basbakani olarak basbakanlik makamina secilmistir Bu gorevi kisa bir sure yuruten Houphouet Boigny Kasim 1960 tarihinden itibaren ulkenin ilk devlet baskani olarak devlet baskanligi makamina cikmis ve basbakanlik makamini kaldirmistir Devlet baskanligi gorevini 1965 1970 1975 1980 1985 ve 1990 yillarinda gerceklestirilen secimleri de kazanarak 33 yil boyunca surduren Houphouet Boigny 7 Aralik 1993 yilinda olmustur Kaynakca Felix Houphouet Boigny hakkinda bilgiler 8 Eylul 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Eylul 2017 Peter Scholl Latour Mord am grossen Fluss Ein Vierteljahrhundert afrikanische Unabhangigkeit dtv 1991 Sayfa 24 25 Fildisi Sahili devlet baskani hayatini kaybetti 8 Eylul 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Eylul 2017 Dis baglantilarWikimedia Commons ta Felix Houphouet Boigny ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir African Elections Database secim sonuclari14 Mayis 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce La documentation Francaise da yer alan kisa biyografi 8 Eylul 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde Fransizca Siyasi goreviOnce gelen Makam olusturuldu Fildisi Sahili Devlet Baskani 3 Kasim 1960 7 Aralik 1993 Sonra gelen Henri Konan BedieOnce gelen Makam olusturuldu Fildisi Sahili Basbakani 7 Agustos 1960 27 Kasim 1960 Sonra gelen Makam kaldirildi