Güzelleme, Âşık Halk Edebiyatı'nda kullanılan; konusu aşk ve sevgi olan lirik şiirlere verilen ad. Güzellemeler, semai ya da koşma nazım biçimleriyle yazılırlar.
Anlamsal yapı
Güzellemeler coşku ve övgü içerikli şiirlerdir. Sevilen kişilere veya varlıklara karşı olan bağlılığı ifade etmek için yazılırlar. Güzellemelerde ele alınan konular ayrı ayrı ya da birlikte ele alınabilir. Özele indirgendiğinde, temel güzelleme temleri: bir kadına, at gibi Türk kültüründe önemli yeri olan hayvan ya da varlıklara, doğaya... duyulan sevgidir. Bunun yanında güzellemeler özlem gibi düşünsel-estetik konuları da işler. Güzellemeler halk edebiyatında en çok tercih edilen türlerdendir. Bugün güzellemeler anlamsal boyutta özellikle adlandırma bazında modern edebiyata da tesir etmiştir. Örneğin Tuna'yı anlatan bir seyahat kitabına Tuna Güzellemesi adı verilirken, İkinci Yeni şiirinin temsilcilerinden Cemal Süreya'nın anlam bakımından güzellemeye yaklaşan bir şiirinin adı da güzelleme dir. Güzelleme yalnızca koşma biçimine mensup şiirler için kullanılan bir tabir olmayıp, anlamsal bir içeriği vardır. Bunun için güzelleme konularını işleyen semailer de güzelleme olarak değerlendirilir. Güzelleme türünün en önemli temsilcisi olarak lirik söyleyişleriyle 17. yüzyıl halk ozanı Karacaoğlan kabul edilmektedir. Karacaoğlan'dan örnek bir güzelleme incelersek:
- Kömür gözlüm ne salının karşımda,
- Gündüz hayalimde, gece düşümde.
- Bir güzelin sevdası var başımda,
- Yar sevdası çetin olur yaradan.
Görüldüğü gibi bu şiirde ozan yârini ne kadar sevdiğini lirik bir söylemle dile getirmiştir. İşte güzellemeler, anlatılan duyguyu lirik bir biçimde övgüyle anlatan Türk halk şiiri ürünleridir.
Kaynakça
- ^ Feride Turan. (PDF). s. 25. 31 Ocak 2012 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2011.
- ^ Haluk Dursun (2004). Tuna Güzellemesi. Kubbealtı Yayınları. ISBN . Erişim tarihi: 5 Ekim 2011.
- ^ . 23 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2011.
- ^ Cemal Süreya Şiirinde Geleneğin Görünüşü. Dergâh. 2000. s. 87.
- ^ a b . 2 Haziran 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2011.
Edebiyat ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Guzelleme Asik Halk Edebiyati nda kullanilan konusu ask ve sevgi olan lirik siirlere verilen ad Guzellemeler semai ya da kosma nazim bicimleriyle yazilirlar Anlamsal yapiGuzellemeler cosku ve ovgu icerikli siirlerdir Sevilen kisilere veya varliklara karsi olan bagliligi ifade etmek icin yazilirlar Guzellemelerde ele alinan konular ayri ayri ya da birlikte ele alinabilir Ozele indirgendiginde temel guzelleme temleri bir kadina at gibi Turk kulturunde onemli yeri olan hayvan ya da varliklara dogaya duyulan sevgidir Bunun yaninda guzellemeler ozlem gibi dusunsel estetik konulari da isler Guzellemeler halk edebiyatinda en cok tercih edilen turlerdendir Bugun guzellemeler anlamsal boyutta ozellikle adlandirma bazinda modern edebiyata da tesir etmistir Ornegin Tuna yi anlatan bir seyahat kitabina Tuna Guzellemesi adi verilirken Ikinci Yeni siirinin temsilcilerinden Cemal Sureya nin anlam bakimindan guzellemeye yaklasan bir siirinin adi da guzelleme dir Guzelleme yalnizca kosma bicimine mensup siirler icin kullanilan bir tabir olmayip anlamsal bir icerigi vardir Bunun icin guzelleme konularini isleyen semailer de guzelleme olarak degerlendirilir Guzelleme turunun en onemli temsilcisi olarak lirik soyleyisleriyle 17 yuzyil halk ozani Karacaoglan kabul edilmektedir Karacaoglan dan ornek bir guzelleme incelersek Komur gozlum ne salinin karsimda Gunduz hayalimde gece dusumde Bir guzelin sevdasi var basimda Yar sevdasi cetin olur yaradan Goruldugu gibi bu siirde ozan yarini ne kadar sevdigini lirik bir soylemle dile getirmistir Iste guzellemeler anlatilan duyguyu lirik bir bicimde ovguyle anlatan Turk halk siiri urunleridir Kaynakca Feride Turan PDF s 25 31 Ocak 2012 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 5 Ekim 2011 Haluk Dursun 2004 Tuna Guzellemesi Kubbealti Yayinlari ISBN 9757663999 Erisim tarihi 5 Ekim 2011 23 Haziran 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Ekim 2011 Cemal Sureya Siirinde Gelenegin Gorunusu Dergah 2000 s 87 erisim tarihi kullanmak icin url gerekiyor yardim a b 2 Haziran 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Ekim 2011 Edebiyat ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz