GBU-31: JDAM eklenmiş Mk84 bombası | |
Joint Direct Attack Munition (JDAM) | |
Temel fonksiyonu: | Genel güdümsüz bombalara eklenebilen GPS/INS akıllı kuyruk takımı |
Uzunluk: | 3.0 - 3.9 metre arası |
Kanat genişliği (wingspan): | 483 – 635 mm arası |
Menzil: | 24 km |
JDAM (Joint Direct Attack Munition) Boeing tarafından üretilen müşterek doğrudan taarruz mühimmatıdır. Kuyruk bölümünde bulunan INS/GPS sistemleri sayesinde uçaktan bırakıldıktan sonra hedefin belirlenen koordinatına doğru uçuşunu bağımsız olarak gerçekleştiren sistemdir. Pilota, yoğun bulutlu ve sisli/dumanlı ortamlarda, düşman hava savunma sistemlerinin etkili menziline girmeden, güvenli bir mesafeden taarruz edebilme kabiliyeti kazandıran müşterek doğrudan taarruz mühimmatı JDAM, halen mevcut serbest düşüşlü mühimmatıları, hedefi büyük bir doğrulukla güdümleyerek birer akıllı mühimmat haline getirmektedir.
Sistem
Bu işlem kuyruk bölümleri içine yerleştirilen Atalet Seyrüsefer Sistemi (INS) ve Küresel Mevki Tespit Sistemi (GPS) sayesinde başarılmaktadır. Kalkış öncesinde uçak bilgisayarına yüklenen hedefin koordinatları gerek görüldüğü zaman uçuş mürettebatı tarafından hedefe doğru bırakılmadan kısa bir süre önce manuel olarak değiştirilebilmektedir. Eğer uçak hedefleme podu taşıyor ise podun elde ettiği koordinat bilgileri otomatik olarak uçak bilgisayarına oradan da JDAM'a yüklenebilmektedir. Çok alçak ve çok yüksek irtifalardan bırakılabilen JDAM, pilota tek geçişte bir hedefe birden fazla mühimmatla taarruz kabiliyeti sağlar.
Mühimmatılar
Tarih
JDAM, 1997 yılında geliştirilmiş ve test uçuşları 1981 yılında icra edilmiştir. 450'nin üzerinde JDAM'ın kullanıldığı testler sırasında 9,6m'lik dairesel sapma elde edilmiştir.
Performansı
Yaklaşik 25 km menzile sahip olan JDAM, düşük maliyetli katlanabilir kanatların (DiamondBlack kanat kiti gibi) kullanımı ile yaklaşık 65 km menzile ulaşabilmektedir.
JDAM Kitlerin Başarısı
Halen ABD Hava ve Deniz Kuvvetleri ile ilk ihracat müşterisi olan İsrail Hava Kuvetleri tarafından kullanılmakta olan JDAM güdüm kitleri aralarında Türkiye'nin de bulunduğu birçok ülke tarafından sipariş edilmiştir. 100.000'inci JDAM güdüm kitini Kasım 2004 tarihinde ABD Ordusu'na teslim eden Boeing halen ayda 2.800 adet kit üretimi gerçekleştirmektedir. ABD Savunma Bakanlığı 230.000 adet JDAM güdüm kiti tedarik etmeyi planlamaktadır.
JDAM'in geliştirme Programı
Boeing, ABD Hava ve Deniz Kuvvetleri'nin istekleri doğrultusunda sistemin gerek vuruş hassasiyetini, gerekse hareketli kara hedeflerine karşı kullanılabilme kabiliyetini geliştirmek üzere çalışmalarını da sürdürmektedir
Gerçekleştirilen çalışmalar kapsamında standart JDAM güdüm kitlerinde bulunan INS/GPS sistemlerine özellikle açık havalarda kullanılmak üzere bir lazer sensörü başlığı ilavesi yapılarak Lazer JDAM geliştirilmiş, böylelikle silahın kötü hava şartlarında sabit hedeflere, açık havalarda ise hareketli hedeflere karşı kullanılabilmesi sağlanmıştır.
Özgün Türk Güdüm Kitleri
Mk-84 güdümsüz bombalarına takılmak üzere Türkiye'de yerel ve özgün olarak TÜBİTAK-SAGE tarafından geliştirilmiş olan Hassas Güdüm Kitleridir. Kısa isimleri HGK'dır.
Kavramsal ve dış görünüş olarak JDAM'e benzese de JDAM'den çok farklı ve ileri özelliklere sahiptir.
İlk olarak 2006 yılında gerçekleştirilen Anadolu Kartalı-2006/1 eğitim tatbikatında kullanılmışlardır. Hava Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Faruk Cömert, yapılan atışlarda elde edilen çok başarılı sonuçlar sonrasından kamuoyuna "Uzaktan atılan bu bombalardan yüzde 100 başarı elde ettik. Bu atışlar Ar-Ge faaliyetlerine önemli bir motivasyon sağladı. Ayrıca Hava Kuvvetlerimiz'in yerli mühimmatlarla uzaktan ateş etme kapasitesine de kavuştukları görüldü." açıklamasını yapmıştır.
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
GBU 31 JDAM eklenmis Mk84 bombasiJoint Direct Attack Munition JDAM Temel fonksiyonu Genel gudumsuz bombalara eklenebilen GPS INS akilli kuyruk takimiUzunluk 3 0 3 9 metre arasiKanat genisligi wingspan 483 635 mm arasiMenzil 24 km JDAM Joint Direct Attack Munition Boeing tarafindan uretilen musterek dogrudan taarruz muhimmatidir Kuyruk bolumunde bulunan INS GPS sistemleri sayesinde ucaktan birakildiktan sonra hedefin belirlenen koordinatina dogru ucusunu bagimsiz olarak gerceklestiren sistemdir Pilota yogun bulutlu ve sisli dumanli ortamlarda dusman hava savunma sistemlerinin etkili menziline girmeden guvenli bir mesafeden taarruz edebilme kabiliyeti kazandiran musterek dogrudan taarruz muhimmati JDAM halen mevcut serbest dususlu muhimmatilari hedefi buyuk bir dogrulukla gudumleyerek birer akilli muhimmat haline getirmektedir SistemBu islem kuyruk bolumleri icine yerlestirilen Atalet Seyrusefer Sistemi INS ve Kuresel Mevki Tespit Sistemi GPS sayesinde basarilmaktadir Kalkis oncesinde ucak bilgisayarina yuklenen hedefin koordinatlari gerek goruldugu zaman ucus murettebati tarafindan hedefe dogru birakilmadan kisa bir sure once manuel olarak degistirilebilmektedir Eger ucak hedefleme podu tasiyor ise podun elde ettigi koordinat bilgileri otomatik olarak ucak bilgisayarina oradan da JDAM a yuklenebilmektedir Cok alcak ve cok yuksek irtifalardan birakilabilen JDAM pilota tek geciste bir hedefe birden fazla muhimmatla taarruz kabiliyeti saglar MuhimmatilarJDAM gudum kiti MK 84 veya 2 000 lb 900 kg gt Gbu 31 JDAM gudum kiti MK 83 veya 1 000 lb 450 kg gt Gbu 35 JDAM gudum kiti MK 82 500 lb 225 kg gt Gbu 38USAF artist rendering of JDAM kits fitted to Mk 84 BLU 109 Mk 83 and Mk 82 iron bombs TarihJDAM 1997 yilinda gelistirilmis ve test ucuslari 1981 yilinda icra edilmistir 450 nin uzerinde JDAM in kullanildigi testler sirasinda 9 6m lik dairesel sapma elde edilmistir PerformansiYaklasik 25 km menzile sahip olan JDAM dusuk maliyetli katlanabilir kanatlarin DiamondBlack kanat kiti gibi kullanimi ile yaklasik 65 km menzile ulasabilmektedir JDAMs loaded onto a Multiple Ejector Rack under the wing of a B 52H StratofortressJDAM Kitlerin BasarisiHalen ABD Hava ve Deniz Kuvvetleri ile ilk ihracat musterisi olan Israil Hava Kuvetleri tarafindan kullanilmakta olan JDAM gudum kitleri aralarinda Turkiye nin de bulundugu bircok ulke tarafindan siparis edilmistir 100 000 inci JDAM gudum kitini Kasim 2004 tarihinde ABD Ordusu na teslim eden Boeing halen ayda 2 800 adet kit uretimi gerceklestirmektedir ABD Savunma Bakanligi 230 000 adet JDAM gudum kiti tedarik etmeyi planlamaktadir JDAM in gelistirme ProgramiBoeing ABD Hava ve Deniz Kuvvetleri nin istekleri dogrultusunda sistemin gerek vurus hassasiyetini gerekse hareketli kara hedeflerine karsi kullanilabilme kabiliyetini gelistirmek uzere calismalarini da surdurmektedir Gerceklestirilen calismalar kapsaminda standart JDAM gudum kitlerinde bulunan INS GPS sistemlerine ozellikle acik havalarda kullanilmak uzere bir lazer sensoru basligi ilavesi yapilarak Lazer JDAM gelistirilmis boylelikle silahin kotu hava sartlarinda sabit hedeflere acik havalarda ise hareketli hedeflere karsi kullanilabilmesi saglanmistir Ozgun Turk Gudum KitleriMk 84 gudumsuz bombalarina takilmak uzere Turkiye de yerel ve ozgun olarak TUBITAK SAGE tarafindan gelistirilmis olan Hassas Gudum Kitleridir Kisa isimleri HGK dir Kavramsal ve dis gorunus olarak JDAM e benzese de JDAM den cok farkli ve ileri ozelliklere sahiptir Ilk olarak 2006 yilinda gerceklestirilen Anadolu Kartali 2006 1 egitim tatbikatinda kullanilmislardir Hava Kuvvetleri Komutani Orgeneral Faruk Comert yapilan atislarda elde edilen cok basarili sonuclar sonrasindan kamuoyuna Uzaktan atilan bu bombalardan yuzde 100 basari elde ettik Bu atislar Ar Ge faaliyetlerine onemli bir motivasyon sagladi Ayrica Hava Kuvvetlerimiz in yerli muhimmatlarla uzaktan ates etme kapasitesine de kavustuklari goruldu aciklamasini yapmistir Kaynakca Ingilizce boeing com 22 Nisan 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 10 Subat 2021 sage tubitak gov tr 27 Mart 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 10 Subat 2021