Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Gabriyel (Kapriel) Efendi Noradunkyan (Ermenice: Գաբրիել Նորադունքեան; 6 Kasım 1852İstanbul - 1936 Paris), Hariciye Nazırlığı, Babıali Hukuk Müşavirliği gibi yüksek düzeyde görevlerde bulunmuş Ermeni asıllı Osmanlı diplomat ve devlet adamı. Ayrıca Paris Barış Konferansı ve Lozan Barış Konferansı'nda Ermenileri temsil etmiştir.
| Gabriyel Efendi Noradunkyan | |
|---|---|
 | |
| Osmanlı Hariciye Nazırı | |
| Görev süresi 1912-1913 | |
| Yerine geldiği | Mustafa Asım Bey |
| Yerine gelen | Said Halim Paşa |
| Kişisel bilgiler | |
| Doğum | 6 Kasım 1852 İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu |
| Ölüm | 1936 (84 yaşında) Paris, Fransa |
| Dini | Hristiyan |
Yaşamı
Gabriyel Noradunkyan Efendi 6 Kasım 1852 tarihinde İstanbul'un Üsküdar ilçesindeki Selamsız semtinde doğdu. 100 yılı aşkın süreyle Ekmekçibaşı unvanını taşıyan İstanbullu tanınmış Noradunkyan ailesinin soyundandır. 1807 Yeniçeri ayaklanmasında yeniçeriler tarafından öldürülen Tophane Ekmekçibaşısı Harutyun Amira Noradunkyan'ın torunudur.
Saint Joseph Lisesi'ni bitirdikten sonra Babıali girdi. 1871'de Paris'e üniversite eğitimi için gönderildi. Sorbonne Üniversitesi’nde hukuk ve siyaset bilimi okudu. Öğrencilik yıllarında Paris'teki Osmanlı Büyükelçiliği'nde çalıştıktan sonra 1875 yılında İstanbul'a geri döndü. Bâbıâli'de divan kâtipliği yaptı ve Hariciye Nazırlığında çeşitli görevlerde çalıştı. Osmanlı Devleti'nin büyük bir yenilgiye uğradığı 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı sonrasında sınır komisyonlarında çalıştı. 1881'de Karadağ'a konsolosluk sekreteri olarak gönderildi. 1883'ten Hariciye Nezareti hukuk müşavirliğine atandı. 29 yıl boyunca bu görevde kaldı. Bu yıllar içerisinde dört ciltlik bir seri hâlinde yayımladığı Osmanlı Devleti'nin uluslararası anlaşmaları, araştırmacılar tarafından bugün de kullanılan bir başvuru kaynağıdır.
Gabriyel Noradunkyan II. Meşrutiyet'in ilanından sonra 1908 yılının Ağustos ayında Nafıa ve Ticaret Nazırlığı’na getirildi. Aynı yılın Aralık ayında da Meclis-i Ayan üyeliğine de atandı. Bu görevde 1910 yılının Ocak ayına kadar kaldı. 22 Temmuz 1912'de kurulan Ahmet Muhtar Paşa hükûmetinde (Büyük Kabine) Hariciye Nazırlığına getirildi. İki ay sonra çıkan Balkan Savaşı'nın diplomatik cephesini yönetti. 29 Ekim 1912'de kurulan Kâmil Paşa hükûmetinde de aynı görevde kaldı. 23 Ocak 1913'te Bâb-ı Âli Baskını ile hükûmetin devrilmesi üzerine görevden ayrıldı. 1913'te kurulan İttihat ve Terakki hükûmeti döneminde Balkan Savaşları'ndaki rolü nedeniyle eleştirilere maruz kalınca İstanbul'dan ayrılıp Paris'e yerleşti.
Osmanlı Devleti'nin I. Dünya Savaşında uğradığı yenilgiden sonra toplanan Paris Barış Konferansına katılarak Ermenilere Osmanlı topraklarından bir pay verilmesi için çalıştı. Daha sonra Lozan Barış Konferansı görüşmeleri sırasında Ermeni haklarını gündeme getiren Boğos Nubar Paşa'nın önderlik yaptığı "Ermeni Ulusal Heyeti"nin üyelerindendi. Lozan sonrasında siyaseti bırakarak Ermeni Hayırseverler Birliği ile Ermeni Yardım Fonu'nun fahri başkanlığını yaptı. 1936'da Paris'te öldü.
Noradunkyan Efendi Osmanlı Devleti'nde nazırlık yapan 13'üncü ve Hariciye Nazırlığı (Dışişleri Bakanlığı) görevinde bulunan üçüncü ve son gayrımüslimdir. Daha önce Hariciye Nazırlığı yapan gayrimüslimler Aleksandros Karatodori Paşa (1878-1879) ve Sava Paşa (1879-1880) idi.
Kaynakça
- ^ 27 Ekim 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Eylül 2007.
- ^ "Abdullah Bey, Ermeni bakan konusunda fena yanıltıldı, Murat Bardakçı, Sabah Gazetesi, 2 Kasım 2007". 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Temmuz 2012.
- ^ Recueil d'actes internationaux de l'Empire ottoman: 1878-1902, Gabriel Effendi Noradounghian,İstanbul, 1903
- ^ Osmanlı Hariciyesinde Bir Ermeni Nazır: Gabriyel Noradunkyan Efendi, Karakoç, Ercan,, Uluslararası İlişkiler, Cilt 7, Sayı 25 (Bahar2010), s. 157-177
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Gabriyel Kapriel Efendi Noradunkyan Ermenice Գաբրիել Նորադունքեան 6 Kasim 1852Istanbul 1936 Paris Hariciye Nazirligi Babiali Hukuk Musavirligi gibi yuksek duzeyde gorevlerde bulunmus Ermeni asilli Osmanli diplomat ve devlet adami Ayrica Paris Baris Konferansi ve Lozan Baris Konferansi nda Ermenileri temsil etmistir Gabriyel Efendi NoradunkyanOsmanli Hariciye NaziriGorev suresi 1912 1913Yerine geldigi Mustafa Asim BeyYerine gelen Said Halim PasaKisisel bilgilerDogum 6 Kasim 1852 Istanbul Osmanli ImparatorluguOlum 1936 84 yasinda Paris FransaDini HristiyanYasamiGabriyel Noradunkyan Efendi 6 Kasim 1852 tarihinde Istanbul un Uskudar ilcesindeki Selamsiz semtinde dogdu 100 yili askin sureyle Ekmekcibasi unvanini tasiyan Istanbullu taninmis Noradunkyan ailesinin soyundandir 1807 Yeniceri ayaklanmasinda yeniceriler tarafindan oldurulen Tophane Ekmekcibasisi Harutyun Amira Noradunkyan in torunudur Saint Joseph Lisesi ni bitirdikten sonra Babiali girdi 1871 de Paris e universite egitimi icin gonderildi Sorbonne Universitesi nde hukuk ve siyaset bilimi okudu Ogrencilik yillarinda Paris teki Osmanli Buyukelciligi nde calistiktan sonra 1875 yilinda Istanbul a geri dondu Babiali de divan katipligi yapti ve Hariciye Nazirliginda cesitli gorevlerde calisti Osmanli Devleti nin buyuk bir yenilgiye ugradigi 1877 1878 Osmanli Rus Savasi sonrasinda sinir komisyonlarinda calisti 1881 de Karadag a konsolosluk sekreteri olarak gonderildi 1883 ten Hariciye Nezareti hukuk musavirligine atandi 29 yil boyunca bu gorevde kaldi Bu yillar icerisinde dort ciltlik bir seri halinde yayimladigi Osmanli Devleti nin uluslararasi anlasmalari arastirmacilar tarafindan bugun de kullanilan bir basvuru kaynagidir Gabriyel Noradunkyan II Mesrutiyet in ilanindan sonra 1908 yilinin Agustos ayinda Nafia ve Ticaret Nazirligi na getirildi Ayni yilin Aralik ayinda da Meclis i Ayan uyeligine de atandi Bu gorevde 1910 yilinin Ocak ayina kadar kaldi 22 Temmuz 1912 de kurulan Ahmet Muhtar Pasa hukumetinde Buyuk Kabine Hariciye Nazirligina getirildi Iki ay sonra cikan Balkan Savasi nin diplomatik cephesini yonetti 29 Ekim 1912 de kurulan Kamil Pasa hukumetinde de ayni gorevde kaldi 23 Ocak 1913 te Bab i Ali Baskini ile hukumetin devrilmesi uzerine gorevden ayrildi 1913 te kurulan Ittihat ve Terakki hukumeti doneminde Balkan Savaslari ndaki rolu nedeniyle elestirilere maruz kalinca Istanbul dan ayrilip Paris e yerlesti Osmanli Devleti nin I Dunya Savasinda ugradigi yenilgiden sonra toplanan Paris Baris Konferansina katilarak Ermenilere Osmanli topraklarindan bir pay verilmesi icin calisti Daha sonra Lozan Baris Konferansi gorusmeleri sirasinda Ermeni haklarini gundeme getiren Bogos Nubar Pasa nin onderlik yaptigi Ermeni Ulusal Heyeti nin uyelerindendi Lozan sonrasinda siyaseti birakarak Ermeni Hayirseverler Birligi ile Ermeni Yardim Fonu nun fahri baskanligini yapti 1936 da Paris te oldu Noradunkyan Efendi Osmanli Devleti nde nazirlik yapan 13 uncu ve Hariciye Nazirligi Disisleri Bakanligi gorevinde bulunan ucuncu ve son gayrimuslimdir Daha once Hariciye Nazirligi yapan gayrimuslimler Aleksandros Karatodori Pasa 1878 1879 ve Sava Pasa 1879 1880 idi Kaynakca 27 Ekim 2007 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 19 Eylul 2007 Abdullah Bey Ermeni bakan konusunda fena yaniltildi Murat Bardakci Sabah Gazetesi 2 Kasim 2007 4 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Temmuz 2012 Recueil d actes internationaux de l Empire ottoman 1878 1902 Gabriel Effendi Noradounghian Istanbul 1903 Osmanli Hariciyesinde Bir Ermeni Nazir Gabriyel Noradunkyan Efendi Karakoc Ercan Uluslararasi Iliskiler Cilt 7 Sayi 25 Bahar2010 s 157 177