Gaspard Bauhin veya Caspar Bauhin (Latince: Casparus Bauhinus; 17 Ocak 1560 - 5 Aralık 1624), theatri botanici (1623) adlı eserinde binlerce bitkiyi tanımlayan ve onları Linnaeus'un ortaya koyduğu ikili adlandırma sisteminde yararlanacağı şekilde sınıflandıran İsviçreli bir botanikçidir. İtalyan doktor Girolamo Mercuriale'nin öğrencisiydi ve aynı zamanda insan anatomi adlandırmaları üzerinde de çalıştı.
Gaspard Bauhin | |
---|---|
Doğum | 17 Ocak 1560 Basel, İsviçre |
Ölüm | 5 Aralık 1624 (64 yaşında) Basel, İsviçre |
Diğer ad(lar)ı | Caspar Bauhin; Casparus Bauhinus |
Eğitim | Basel Üniversitesi (Doktor, 1581) |
Kariyeri | |
Dalı | Botanik |
Önemli öğrencileri | |
Linnaeus, Bauhinia cins adını Gaspard ve Jean Bauhin kardeşlere ithafen verdi.
Biyografi
Jean ve Gaspard, Protestanlığa geçmek için memleketini terk etmek zorunda kalan Fransız doktor Jean Bauhin'in (1511-1582) oğullarıydı. Gaspard, Basel'de doğdu. 1572'den itibaren memleketinde, Padua'da, Bologna'da, Montpellier'de, Paris'te ve Tübingen'de okudu. Botanik ve anatomi alanlarında özel dersler verdi. 1581'de Basel Üniversitesi'nden tıp doktorasını aldı. 1582'de aynı üniversitede Grekçe profesörlüğüne, 1588'de ise anatomi ve botanik kürsüsüne atandı. İlerleyen zamanlarda, şehir doktoru (Almanca: Stadtarzt) ve tıp profesörü oldu; üniversite rektörlüğü ve fakülte dekanlığı yaptı. Basel Üniversitesi'nde rektör olarak görev aldığı ilk yıl 1592'ti, ardından 1611 ve 1619'da da rektörlük yaptı. İkinci rektörlük görevi sırasında, 1532'de kaybedilen 1460 özgürlüklerini belediye meclisinden geri kazanmak için uğraştı.
Yaklaşık 6.000 türü tanımlayan ve bunları sınıflandıran Pinax theatri botanici, botanik tarihinde bir dönüm noktasıdır. "Ağaçlar", "çalılar" ve "otlar" gibi geleneksel grupları içeren ve kullanım yeri gibi farklı özellikleri gruplama için kullanan (örneğin baharatların Aromata adı altında gruplanması) sınıflandırma sistemi yenilikçi değildi. Buğdaygilleri, baklagilleri ve diğer birkaç sınıfı doğru bir şekilde gruplandırmıştı. En önemli katkısı cins ve türlerin tanımlanmasındadır. Daha sonra Linnaeus tarafından da benimsenen ve kullanılmaya devam eden birçok cins adını tanıttı. Türler için, açıklamaları olabildiğince az kelimeye indirgedi; çoğu durumda tek bir kelime açıklama olarak yeterliydi ve bu durum isimlere ikili adlandırma görünümü veriyordu. Bununla birlikte, tek kelimelik açıklama, keyfi olarak seçilmiş bir ad değil, teşhis amaçlı bir açıklamaydı (örneğin, Linnaeus tarafından ortaya konulan sistemde, birçok tür adı bireyleri onurlandırmak için seçilmiştir).
Pinax Theatri Botanici'ye ek olarak Gaspard, Theatrum Botanicum adlı başka bir çalışma planladı; on iki bölüm olarak planladığı eserin üçünü bitirdi, ancak yalnızca biri, ölümünden çok sonra, 1658'da yayımlandı. Ayrıca, Pietro Andrea Mattioli'nin (1500–1577) eserlerini önemli eklemelerle düzenledi ve Basel çevresinde yetişen bitkilerin ve florasının ayrıntılı bir listesini oluşturdu. Anatomi konusundaki başlıca eseri Theatrum Anatomicum infinitis locis auctum'dur (1592).
Çalışmaları
- (editör olarak), Petri Andreae Matthioli Opera Omnia, Johannes König, Basel, 1574.
- Theatrum anatomicum infinitis locis auctum, ad morbos accommodatum, Basel, 1592.
- Theatrum Anatomicum 24 Şubat 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Frankfurt am Main, 1605.
- Phytopinax seu enumeratio plantarum (Latince). Basel. Sebastian Henricpetri. 1596.
- Anatomica corporis virilis et muliebris historia, Leiden, 1597.
- Animadversiones in historiam generalem plantarum (Latince). Frankfurt am Main. Melchior Hartmann. 1601.
- Prodromos theatri botanici (Latince). 1620.
- Prodromos theatri botanici (Latince). Basel. Johann König. 1671.
- Pinax theatri botanici, Basel, 1623.
- Pinax theatri botanici (Latince). Basel. Johann König. 1671.
- Vivae imagines partium corporis humani (Latince). Frankfurt am Main. Matthäus Merian (I). 1640.
- Theatrum Botanicum, 1658.
- Histoire des plantes de l'Europe, et des plus usitées qui viennent d'Asie, d'Afrique, & de l'Amérique […], 2 cilt, Lyon, 1671.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ a b Mary Gunn (1981). Botanical exploration of southern Africa : an illustrated history of early botanical literature on the Cape flora : biographical accounts of the leading plant collectors and their activities in southern Africa from the days of the East India Company until modern times. L. E. W. Codd. Cape Town: Published for the Botanical Research Institute by A.A. Balkema. s. 15. ISBN . OCLC 8591273. 4 Ekim 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Şubat 2023.
- ^ a b c Duane Isely (2002). One hundred and one botanists. West Lafayette, Indiana: . ss. 49-52. ISBN . OCLC 947193619. 25 Kasım 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Şubat 2023.
- ^ a b Chisholm 1911.
- ^ . University of Basel. 28 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- kamu malı olan bir yayından alınan metni içeriyor: Chisholm, Hugh, (Ed.) (1911). "Bauhin, Gaspard". Encyclopædia Britannica. 3 (11. bas.). Cambridge University Press. s. 539. Bu madde artık
Dış bağlantılar
- Kyoto Üniversitesi 17 Ekim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Çevrimiçi Pinax theatri botanici (1623)
- Gaspard Bauhin'in eserlerinin ve/veya portrelerinin .jpg ve .tiff formatında yüksek çözünürlüklü görüntüleri.
- Theatrum anatomicum'dan Görüntüler 24 Şubat 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde . The College of Physicians of Philadelphia Digital Library'den
- Caspari (Gaspard) Bauhini, Prodromos Theatri Botanici (1620) Archive.org'da Sayısallaştırılmış Kopya
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Gaspard Bauhin veya Caspar Bauhin Latince Casparus Bauhinus 17 Ocak 1560 5 Aralik 1624 theatri botanici 1623 adli eserinde binlerce bitkiyi tanimlayan ve onlari Linnaeus un ortaya koydugu ikili adlandirma sisteminde yararlanacagi sekilde siniflandiran Isvicreli bir botanikcidir Italyan doktor Girolamo Mercuriale nin ogrencisiydi ve ayni zamanda insan anatomi adlandirmalari uzerinde de calisti Gaspard BauhinDogum17 Ocak 1560 Basel IsvicreOlum5 Aralik 1624 64 yasinda Basel IsvicreDiger ad lar iCaspar Bauhin Casparus BauhinusEgitimBasel Universitesi Doktor 1581 KariyeriDaliBotanikOnemli ogrencileri Linnaeus Bauhinia cins adini Gaspard ve Jean Bauhin kardeslere ithafen verdi BiyografiCaspar Bauhin 1623 Pinax Theatri Botanici sayfa 291 Bu sayfada bir dizi Tithymalus turu simdi Euphorbia listelenmekte aciklanmakta esanlamlilari ve referanslari verilmektedir Bauhin kitabinda turler icin iki terimli isimler kullandi ancak calisma boyunca tum turleri tutarli bir sekilde iki terimli olarak belirtmedi Jean ve Gaspard Protestanliga gecmek icin memleketini terk etmek zorunda kalan Fransiz doktor Jean Bauhin in 1511 1582 ogullariydi Gaspard Basel de dogdu 1572 den itibaren memleketinde Padua da Bologna da Montpellier de Paris te ve Tubingen de okudu Botanik ve anatomi alanlarinda ozel dersler verdi 1581 de Basel Universitesi nden tip doktorasini aldi 1582 de ayni universitede Grekce profesorlugune 1588 de ise anatomi ve botanik kursusune atandi Ilerleyen zamanlarda sehir doktoru Almanca Stadtarzt ve tip profesoru oldu universite rektorlugu ve fakulte dekanligi yapti Basel Universitesi nde rektor olarak gorev aldigi ilk yil 1592 ti ardindan 1611 ve 1619 da da rektorluk yapti Ikinci rektorluk gorevi sirasinda 1532 de kaybedilen 1460 ozgurluklerini belediye meclisinden geri kazanmak icin ugrasti Yaklasik 6 000 turu tanimlayan ve bunlari siniflandiran Pinax theatri botanici botanik tarihinde bir donum noktasidir Agaclar calilar ve otlar gibi geleneksel gruplari iceren ve kullanim yeri gibi farkli ozellikleri gruplama icin kullanan ornegin baharatlarin Aromata adi altinda gruplanmasi siniflandirma sistemi yenilikci degildi Bugdaygilleri baklagilleri ve diger birkac sinifi dogru bir sekilde gruplandirmisti En onemli katkisi cins ve turlerin tanimlanmasindadir Daha sonra Linnaeus tarafindan da benimsenen ve kullanilmaya devam eden bircok cins adini tanitti Turler icin aciklamalari olabildigince az kelimeye indirgedi cogu durumda tek bir kelime aciklama olarak yeterliydi ve bu durum isimlere ikili adlandirma gorunumu veriyordu Bununla birlikte tek kelimelik aciklama keyfi olarak secilmis bir ad degil teshis amacli bir aciklamaydi ornegin Linnaeus tarafindan ortaya konulan sistemde bircok tur adi bireyleri onurlandirmak icin secilmistir Pinax Theatri Botanici ye ek olarak Gaspard Theatrum Botanicum adli baska bir calisma planladi on iki bolum olarak planladigi eserin ucunu bitirdi ancak yalnizca biri olumunden cok sonra 1658 da yayimlandi Ayrica Pietro Andrea Mattioli nin 1500 1577 eserlerini onemli eklemelerle duzenledi ve Basel cevresinde yetisen bitkilerin ve florasinin ayrintili bir listesini olusturdu Anatomi konusundaki baslica eseri Theatrum Anatomicum infinitis locis auctum dur 1592 Calismalari editor olarak Petri Andreae Matthioli Opera Omnia Johannes Konig Basel 1574 Theatrum anatomicum infinitis locis auctum ad morbos accommodatum Basel 1592 Theatrum Anatomicum 24 Subat 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde Frankfurt am Main 1605 Phytopinax seu enumeratio plantarum Latince Basel Sebastian Henricpetri 1596 Anatomica corporis virilis et muliebris historia Leiden 1597 Animadversiones in historiam generalem plantarum Latince Frankfurt am Main Melchior Hartmann 1601 Prodromos theatri botanici Latince 1620 Prodromos theatri botanici Latince Basel Johann Konig 1671 Pinax theatri botanici Basel 1623 Pinax theatri botanici Latince Basel Johann Konig 1671 Vivae imagines partium corporis humani Latince Frankfurt am Main Matthaus Merian I 1640 Theatrum Botanicum 1658 Histoire des plantes de l Europe et des plus usitees qui viennent d Asie d Afrique amp de l Amerique 2 cilt Lyon 1671 Ayrica bakinizJoseph Pitton de TournefortKaynakca a b Mary Gunn 1981 Botanical exploration of southern Africa an illustrated history of early botanical literature on the Cape flora biographical accounts of the leading plant collectors and their activities in southern Africa from the days of the East India Company until modern times L E W Codd Cape Town Published for the Botanical Research Institute by A A Balkema s 15 ISBN 0 86961 129 1 OCLC 8591273 4 Ekim 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Subat 2023 a b c Duane Isely 2002 One hundred and one botanists West Lafayette Indiana ss 49 52 ISBN 1 55753 283 4 OCLC 947193619 25 Kasim 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Subat 2023 a b Chisholm 1911 University of Basel 28 Ekim 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Bu madde artik kamu mali olan bir yayindan alinan metni iceriyor Chisholm Hugh Ed 1911 Bauhin Gaspard Encyclopaedia Britannica 3 11 bas Cambridge University Press s 539 Dis baglantilarKyoto Universitesi 17 Ekim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Cevrimici Pinax theatri botanici 1623 Gaspard Bauhin in eserlerinin ve veya portrelerinin jpg ve tiff formatinda yuksek cozunurluklu goruntuleri Theatrum anatomicum dan Goruntuler 24 Subat 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde The College of Physicians of Philadelphia Digital Library den Caspari Gaspard Bauhini Prodromos Theatri Botanici 1620 Archive org da Sayisallastirilmis Kopya