Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Gaz, maddenin 4 temel hâlinden biridir. Bu haldeyken maddenin yoğunluğu çok az, akışkanlığı son derece fazladır. Gaz halindeki maddelerin belirli bir şekli ve hacmi yoktur. Katı bir madde ısıtıldığı zaman, katı halden sıvı, sıvı halden de gaz haline geçer. Bu duruma faz (safha) değişikliği denir. Sıvıyı meydana getiren tanecikler (atom veya moleküller) birbirlerini çeker. Sıvı ısıtıldığı zaman, tanecikler arasındaki çekim kuvveti yenilir ve tanecikler sıvı fazdan (ortamdan) ayrılarak gaz haline dönüşürler. Gazı meydana getiren tanecikler her yönde hareket edebilir ve bulundukları kabın hacmini alabilirler.
Gazlar birbiriyle her oranda karışabilir. Gazların birbiri ile oluşturdukları karışımlar homojendir. Hacimleri, dolayısıyla yoğunlukları basınç ve sıcaklığa tabidir. Genellikle gazın basınç veya sıcaklığının az miktarda değişmesi, gazın hacminde çok büyük değişiklikler meydana getirir. Bütün gazların genişleme ve sıkışma katsayıları aynıdır. Fakat sıvı ve katıların böyle bir özelliği yoktur. Bu yüzdendir ki, gazlar, katı ve sıvılardan daha kolay incelenir. Hareket halindeki gaz moleküllerinin (taneciklerinin), bulunduğu kabın cidarına (duvarına) çarpması sonucu meydana gelen etkiye, gazın basıncı denir. Bir silindir içindeki gaz, piston ile sıkıştırılırsa pistonun geri itildiği, ilk haline döndürülmek istendiği görülür ki, bu yukarıdaki olayın sonucudur. Pistonu ittirmek için yapılan iş, gazın basıncına karşı yapılan iştir. İzole halde yani çevreden yalıtılmış bir gaz, sıkıştırılınca ısınır. Sıkıştırılmış gaz genişletilirse soğur, yani yine bir iş yapar ve gaz moleküllerinin ortalama hızları düşer. Böylece basınç da azalmış olur.
Özellikleri
- Gaz partikülleri noktadaki kütleli, sabit, rastgele ve doğrusal hareket yapar.
- Gaz partikülleri birbirinden çok uzak mesafededirler.
- Tüm çarpışmalar hızlı ve elastiktir.
- Toplam enerji sabit kalır.
- Sıkıştırılabilir.
- Gazları oluşturan atomlar çok hızlı hareket eder.
Tarihçe
Gazlar hakkındaki mevcut bilgilerin ana kaynakları, hava üzerindeki ilmî çalışmalar, çeşitli gazların keşfi ve ısıyla ilgili araştırmalardır.
Torricelli, hava ile deneyler yaptı ve atmosfer basıncını keşfetti. 1208'de ilk cıva barometresini yaptı. Pascal ise yüksek yerlerdeki hava basıncının deniz seviyesindekinden daha düşük olduğunu tespit etti. Otto von Guericke de, birbiri ile birleştirilmiş ve içindeki havası boşaltılmış iki yarım kürenin birbirinden ayrılması ile ilgili deneyi yaptı.
Ayrıca bakınız
- Gazların fiziksel özellikleri (Gaz kanunları)
- Gaz ayırma
Kaynakça
- ^ "Definition of GAS". www.merriam-webster.com (İngilizce). 14 Temmuz 2023. 29 Mart 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Temmuz 2023.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Gaz maddenin 4 temel halinden biridir Bu haldeyken maddenin yogunlugu cok az akiskanligi son derece fazladir Gaz halindeki maddelerin belirli bir sekli ve hacmi yoktur Kati bir madde isitildigi zaman kati halden sivi sivi halden de gaz haline gecer Bu duruma faz safha degisikligi denir Siviyi meydana getiren tanecikler atom veya molekuller birbirlerini ceker Sivi isitildigi zaman tanecikler arasindaki cekim kuvveti yenilir ve tanecikler sivi fazdan ortamdan ayrilarak gaz haline donusurler Gazi meydana getiren tanecikler her yonde hareket edebilir ve bulunduklari kabin hacmini alabilirler Gazlar birbiriyle her oranda karisabilir Gazlarin birbiri ile olusturduklari karisimlar homojendir Hacimleri dolayisiyla yogunluklari basinc ve sicakliga tabidir Genellikle gazin basinc veya sicakliginin az miktarda degismesi gazin hacminde cok buyuk degisiklikler meydana getirir Butun gazlarin genisleme ve sikisma katsayilari aynidir Fakat sivi ve katilarin boyle bir ozelligi yoktur Bu yuzdendir ki gazlar kati ve sivilardan daha kolay incelenir Hareket halindeki gaz molekullerinin taneciklerinin bulundugu kabin cidarina duvarina carpmasi sonucu meydana gelen etkiye gazin basinci denir Bir silindir icindeki gaz piston ile sikistirilirsa pistonun geri itildigi ilk haline dondurulmek istendigi gorulur ki bu yukaridaki olayin sonucudur Pistonu ittirmek icin yapilan is gazin basincina karsi yapilan istir Izole halde yani cevreden yalitilmis bir gaz sikistirilinca isinir Sikistirilmis gaz genisletilirse sogur yani yine bir is yapar ve gaz molekullerinin ortalama hizlari duser Boylece basinc da azalmis olur OzellikleriGaz partikulleri noktadaki kutleli sabit rastgele ve dogrusal hareket yapar Gaz partikulleri birbirinden cok uzak mesafededirler Tum carpismalar hizli ve elastiktir Toplam enerji sabit kalir Sikistirilabilir Gazlari olusturan atomlar cok hizli hareket eder TarihceGazlar hakkindaki mevcut bilgilerin ana kaynaklari hava uzerindeki ilmi calismalar cesitli gazlarin kesfi ve isiyla ilgili arastirmalardir Torricelli hava ile deneyler yapti ve atmosfer basincini kesfetti 1208 de ilk civa barometresini yapti Pascal ise yuksek yerlerdeki hava basincinin deniz seviyesindekinden daha dusuk oldugunu tespit etti Otto von Guericke de birbiri ile birlestirilmis ve icindeki havasi bosaltilmis iki yarim kurenin birbirinden ayrilmasi ile ilgili deneyi yapti Ayrica bakinizGazlarin fiziksel ozellikleri Gaz kanunlari Gaz ayirmaKaynakca Definition of GAS www merriam webster com Ingilizce 14 Temmuz 2023 29 Mart 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Temmuz 2023