Gebelikte maternal fizyolojik değişiklikler, gebe bir kadının hamileliği esnasında vücudunda ve metabolizmasında meydana gelen embriyonun veya fetüsün gelişimi için gerekli olan normal adaptasyon mekanizmalarıdır. Bazı değişimler gebelik dışında patolojik kabul edilmelerine rağmen gebelikte fizyolojik kabul edilirler. Bu değişimler temel olarak metabolizma, kardiyovasküler sistem, , solunum sistemi, Üriner sistem, endokrin sistem ve bağışıklık sisteminde meydana gelir.
Metabolik değişiklikler
Kilo alımı
Gebelikteki en belirgin değişikliktir. Kilo alımı kişiden kişiye farklılık göstermekle birlikte önerilen kilo alımı 11–16 kg arasıdır. Gebelikte ortalama bir kilo artışı şu parametrelerden oluşur;
- Fetüs: 3400 gram
- Yağ birikimi: 3400 gram
- Kan hacmi artışı: 1500 gram
- Damar dışı sıvı birikimi (ödem): 1500 gram
- Rahim: 1000 gram
- Amniyon sıvısı: 800 gram
- Plasenta: 650 gram
- Meme: 400 gram.
Toplam yaklaşık olarak 12.5 kg
Protein metabolizması
Gebelikte total protein ve albumin düşmesine rağmen diyetle alınan protein daha etkin kullanıldığından fetüs için gereken protein ihtiyacında problem yaşanmaz.
Karbonhidrat metabolizması
Gebelikte açlıkta hipoglisemi eğilimi ve yemek sonrası hiperglisemi eğilimi vardır. Çevresel dokularda insülin rezistansı artmıştır. Eğer gebede diyabet varsa ağırlaşabilir.
Yağ metabolizması
Gebelikte tüm lipidler artar. Leptin hormonu da (yağ ve enerji metabolizmasında etkin) artış gösterir.
Su ve mineral metabolizması
Gebelerde vücutta su tutulumu olur ve buna bağlı ödem gelişir. Gebelerde ödem normaldir.
Total kalsiyum seviyeleri azalır ancak iyonize kalsiyum değişmez.
Folik asit metabolizması
Gebelerde folik asit ihtiyacı artar. Folik asit eksikliğinde fetüste nöral tüp defekti ve annede megaloblastik anemi gibi ciddi problemler yaşanabileceğinden tüm gebelere, gebeliğin ilk aylarında folik asit tedavisi verilmesi gerekir.
Hematolojik değişiklikler
Kan hacmi
Kan hacminde yaklaşık 1600 ml artış olur. Bu artışın çoğunluğu plazma kaynaklıdır (1200 ml).eritrosit hacmi daha az arttığından seyreltilmiş olur bu nedenle fizyolojik bir anemi mevcuttur.
Demir metabolizması
Gebelikte demir ihtiyacı artar. Bu nedenle gebelere demir desteği verilmelidir.
Koagülasyon sistemi
Gebelikte genel olarak pıhtılaşmaya bir eğilim vardır. eritme sistemi yetersiz kalır. Bu yüzden riski normal kadınlara oranla daha fazladır. Emboli riskinden dolayı gebelerin çok fazla hareketsiz kalması önerilmez.
Kardiyovasküler sistem
Kalp
EKG'de sol aks deviasyonu olur. şiddetlenir. Sistolik üfürüm duyulabilir. ve nabız artar.
Hemodinami
ve nabız artar.
Tansiyon
Gebeliğin sürecinde kan basıncı hafif düşer ancak doğuma yakın normal seviyelerine gelir.
Solunum sistemi
Akciğer solunum fonksiyonları ve kapasitelerinde bir takım değişimler meydana gelir. (normalde eforsuz alınıp verilen hava miktarı) artarken (kullanılabilen akciğer hava volümü) değişmez. Hiperventilasyon (solunum hız ve derinliğnde artış) olur.
Üriner sistem
- Böbrek boyutlarında ve hacminde artış olur.
- Semptomsuz görülebilir.
- Günlük idrar hacmi artar.
- %50 artar (GFR)
- Kreatinin klirensi artar.
Gastrointestinal sistem
- Bulantı-kusma gebelerin çoğunluğunda görülür.
- görülebilir.
- Dişetlerinde kabalaşma görülür.
- Mide hacmi artar.
- Kabızlık görülebilir.
- Hemoroid sıkça görülür.
- Safra taşı oluşumu kolaylaşır.
Endokrin sistem
- Hipofiz çok büyür.
- Prolaktin artar.
- Tiroid hormonlarının düzeylerinde değişimler olur ancak TSH seviyesi değişmez
- Paratiroid hormonu artar.
- Kalsitonin hormonu artar.
- Kortizol hormonu seviyesi artar.
- Aktif D vitamini seviyesi artar.
- Testosteron hormonu seviyesi artar ancak hemen tamamı östrojene çevrildiğinden yan etki oluşturmaz.
Bağışıklık sistemi
Gebelikte humoral bağışıklık ve sisteminin bazı komponentleri baskılanır. Özellikle Th1 (T helper hücreleri) ilişkili bağışıklık baskılanır. Bu durum bazı otoimmün hastalıkların (multipl skleroz, romatoid artrit gibi) remisyona girmelerine neden olur.
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Gebelikte maternal fizyolojik degisiklikler gebe bir kadinin hamileligi esnasinda vucudunda ve metabolizmasinda meydana gelen embriyonun veya fetusun gelisimi icin gerekli olan normal adaptasyon mekanizmalaridir Bazi degisimler gebelik disinda patolojik kabul edilmelerine ragmen gebelikte fizyolojik kabul edilirler Bu degisimler temel olarak metabolizma kardiyovaskuler sistem solunum sistemi Uriner sistem endokrin sistem ve bagisiklik sisteminde meydana gelir Metabolik degisikliklerKilo alimi Gebelikteki en belirgin degisikliktir Kilo alimi kisiden kisiye farklilik gostermekle birlikte onerilen kilo alimi 11 16 kg arasidir Gebelikte ortalama bir kilo artisi su parametrelerden olusur Fetus 3400 gram Yag birikimi 3400 gram Kan hacmi artisi 1500 gram Damar disi sivi birikimi odem 1500 gram Rahim 1000 gram Amniyon sivisi 800 gram Plasenta 650 gram Meme 400 gram Toplam yaklasik olarak 12 5 kg Protein metabolizmasi Gebelikte total protein ve albumin dusmesine ragmen diyetle alinan protein daha etkin kullanildigindan fetus icin gereken protein ihtiyacinda problem yasanmaz Karbonhidrat metabolizmasi Gebelikte aclikta hipoglisemi egilimi ve yemek sonrasi hiperglisemi egilimi vardir Cevresel dokularda insulin rezistansi artmistir Eger gebede diyabet varsa agirlasabilir Yag metabolizmasi Gebelikte tum lipidler artar Leptin hormonu da yag ve enerji metabolizmasinda etkin artis gosterir Su ve mineral metabolizmasi Gebelerde vucutta su tutulumu olur ve buna bagli odem gelisir Gebelerde odem normaldir Total kalsiyum seviyeleri azalir ancak iyonize kalsiyum degismez Folik asit metabolizmasi Gebelerde folik asit ihtiyaci artar Folik asit eksikliginde fetuste noral tup defekti ve annede megaloblastik anemi gibi ciddi problemler yasanabileceginden tum gebelere gebeligin ilk aylarinda folik asit tedavisi verilmesi gerekir Hematolojik degisikliklerKan hacmi Kan hacminde yaklasik 1600 ml artis olur Bu artisin cogunlugu plazma kaynaklidir 1200 ml eritrosit hacmi daha az arttigindan seyreltilmis olur bu nedenle fizyolojik bir anemi mevcuttur Demir metabolizmasi Gebelikte demir ihtiyaci artar Bu nedenle gebelere demir destegi verilmelidir Koagulasyon sistemi Gebelikte genel olarak pihtilasmaya bir egilim vardir eritme sistemi yetersiz kalir Bu yuzden riski normal kadinlara oranla daha fazladir Emboli riskinden dolayi gebelerin cok fazla hareketsiz kalmasi onerilmez Kardiyovaskuler sistemKalp EKG de sol aks deviasyonu olur siddetlenir Sistolik ufurum duyulabilir ve nabiz artar Hemodinami ve nabiz artar Tansiyon Gebeligin surecinde kan basinci hafif duser ancak doguma yakin normal seviyelerine gelir Solunum sistemiAkciger solunum fonksiyonlari ve kapasitelerinde bir takim degisimler meydana gelir normalde eforsuz alinip verilen hava miktari artarken kullanilabilen akciger hava volumu degismez Hiperventilasyon solunum hiz ve derinlignde artis olur Uriner sistemBobrek boyutlarinda ve hacminde artis olur Semptomsuz gorulebilir Gunluk idrar hacmi artar 50 artar GFR Kreatinin klirensi artar Gastrointestinal sistemBulanti kusma gebelerin cogunlugunda gorulur gorulebilir Disetlerinde kabalasma gorulur Mide hacmi artar Kabizlik gorulebilir Hemoroid sikca gorulur Safra tasi olusumu kolaylasir Endokrin sistemHipofiz cok buyur Prolaktin artar Tiroid hormonlarinin duzeylerinde degisimler olur ancak TSH seviyesi degismez Paratiroid hormonu artar Kalsitonin hormonu artar Kortizol hormonu seviyesi artar Aktif D vitamini seviyesi artar Testosteron hormonu seviyesi artar ancak hemen tamami ostrojene cevrildiginden yan etki olusturmaz Bagisiklik sistemiGebelikte humoral bagisiklik ve sisteminin bazi komponentleri baskilanir Ozellikle Th1 T helper hucreleri iliskili bagisiklik baskilanir Bu durum bazi otoimmun hastaliklarin multipl skleroz romatoid artrit gibi remisyona girmelerine neden olur Kaynakca BravadoDesigns com 10 Nisan 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Subat 2012 Guyton and hall 2005 Textbook of Medical Physiology edisyon 11 Ingilizce Philadelphia Saunders s 103g ISBN 81 8147 920 3