Gelibolu Antlaşması, Ocak 1403'te veya Şubat başında akdetilmiştir, Balkanlar'daki Osmanlı topraklarının hükümdarı Süleyman Çelebi ile başlıca Hristiyan bölgesel güçleri Bizans İmparatorluğu, Ceneviz Cumhuriyeti, Venedik Cumhuriyeti, Hospitalier Şövalyeleri ve Nakşa Dükalığı arasında bir barış antlaşmasıdır. Ankara Muharebesi sonrasında akdetilen bu antlaşma ile Süleyman, kardeşleriyle veraset mücadelesinde kendi konumunu güçlendirmeye çalışırken, Hristiyan devletlere büyük tavizler getirdi, özellikle kaybettiği toprakları geri alan Bizanslılar Osmanlı hükümdarı üzerinde nominal bir üstünlük elde etti. Hükümleri Süleyman'ın yanı sıra Osmanlı veraset mücadelesinin galibi olan I. Mehmed tarafından onurlandırıldı, ancak Mehmed'in 1421'deki ölümünden sonra çöktü.
Tür | Süleyman Çelebi ile Bizans İmparatorluğu arasında ittifak antlaşması; Süleyman Çelebi ile Ceneviz, Venedik ve Yunanistan'daki mülkleri ve vasalları arasında barış ve ticaret antlaşması |
---|---|
İmzalanma | Ocak/Şubat 1403 |
Yer | Gelibolu |
İmzacılar |
Arka plan
26 Temmuz 1402'de Ankara Muharebesi'nde Osmanlı Sultanı I. Bayezid, Türk-Moğol savaş ağası Timur tarafından yenilerek esir alındı. Bu önemli olay, daha önce Bayezid tarafından alınan bağımsız Türk beyliklerinin çoğunu tekrar kuran Timur tarafından Anadolu'daki Osmanlı topraklarının bölünmesiyle bölgedeki güç dengesini altüst etti. Timur, Osmanlı fethinin de çok ilerlemiş olduğu Balkanlar'a müdahale etmedi: Ankara'dan önce, Bizans İmparatorluğunun neredeyse son kalıntısı olan Konstantinopolis'in bağlantıları kesildi ve Bayezid'e düşmenin eşiğine geldi. Anadolu'da olduğu gibi, Osmanlı gücünün ani çöküşü Balkanlar'da da bir iktidar boşluğu bıraktı, Osmanlı gücüne gerçekten meydan okumak için çok zayıf olan bölgedeki çeşitli Hristiyan güçleri -Bizanslılar, Macarlar, Venedik Cumhuriyeti ve bazı küçük hükümdarlar- her biri çıkarlarını mümkün olan en iyi şekilde korumaya çalıştılar.
Bayezid'ın en büyük oğlu Süleyman Çelebi Ankara'daki felaketten kaçıp 20 Ağustos günü Gelibolu'ya vardı. Diğer kardeşleri Anadolu'da Timur'la uğraşmak ve ellerinden geleni yapabilecekleri şekilde toprakları kurtarmaya çalışırken, Süleyman Balkanlar'daki Osmanlı topraklarının ("Rumeli") kontrolünü ele geçirdi. Ancak buradaki konumu güvensizdi ve ilk önceliği, özellikle bir gün Anadolu'ya dönme ve kardeşleri ve diğer rakipleriyle (Fetret Devri) mücadele etme zorunluluğu göz önüne alındığında, bölgenin Hristiyan güçleriyle temasa geçmek ve onlarla bir ateşkes sağlamaktı. Zaten 22 Eylül'de, Venedik Senatosu konuyu tartışıyordu ve Gelibolu'nun kontrolünü ele geçirmeyi umuyordu. Venedikliler ayrıca, o sırada Batı'da yardım aradığı büyük bir yolculuk için Paris'te bulunan Bizans imparatoru II. Manuil temasa geçerek, Manuil'in yeğeni ve naibi VII. İoannis Venedik'in denizcilik ve ticari rakipleri Cenova Cumhuriyeti'ne sempati duyduğu için, onu eve dönmeye çağırdılar.
Görüşmeler kısa süre sonra başladı ve Süleyman hem Venedik'e hem de Manuil'e elçi göndererek önemli tavizler verdi. Ancak Manuil, 9 Haziran 1403'e kadar Konstantinopolis'e dönmeyecekti ve yokluğunda üç buçuk ay süren görüşmelerden sonra bir anlaşmaya varıldı. Diğer kaygıların yanı sıra, Atina'yı ele geçiren Floransalı ile rekabetlerini çözmek için Osmanlı nüfuzunu kullanmak isteyen Venedikliler, en deneyimli diplomatlarını, Andros lordu 'yu ve Marco Grimani'yi müzakereci olarak müzakereci olarak gönderirlerken, Cenova ise Jean de Chateaumorand'ı doğudaki hükümdarların elçisi olarak atadı.
Hükümler
Antlaşmanın hazırlanmasındaki çalışmaları için 20 Şubat'ta Pera'daki yazıcılara ödeme yapıldığı gerçeğinden yola çıkarak, anlaşma Ocak 1403'te veya Şubat başında imzalandı. Türkçe aslının kötü bir Venedikçe tercümesi olan tek bir nüshası günümüze ulaşmıştır. Pietro Zeno ayrıca, Antlaşmanın Gelibolu'da imzalandığını belirttiği Osmanlılarla müzakerelerin bir kaydını bıraktı. Antlaşmanın hükümleri aşağıdaki gibidir:
- Sultan Süleyman, "Yunanların büyük imparatoru [VII. İoannis], babam" yanında "Rodos'un büyük komünleri (Hospitalier Şövalyeleri), Venedik, Ceneviz ve Sakız ve Nakşa Dükalığı ile Ege Denizi ve Karadeniz’deki tüm toprakları ve adaları ve mülkleri beraberine", "gerçek" barış" yaptı.
- Sultan Süleyman, Bizans imparatoruna "Selanik ve Kalamarya'yı ilgili tüm topraklarıyla", "Gallikos'tan Paravardaro Nehri'ne kadar" sahili ve Panidos'tan (Marmara Denizi'nde) Mesembria'ya (Karadeniz'de) ve tüm kaleleriyle Palateoria bölgesini terk etti. Bizanslıların artık haraç ödemeleri gerekmiyordu ve istedikleri gibi kale inşa etmekte özgürdüler. Dönemin Bizans tarihçisi Dukas, Süleyman'ın "Zetounion'a kadar olan Struma bölgelerini, Mora'yı ve [Konstantinopolis]'i çevreleyen toprakları Panidos'tan Hieron Stomion'a [yani Boğaziçi] ve Hieron Stomion'dan Varna'ya kadar Karadeniz boyunca uzanan tüm kıyı kalelerinin" teslim ettiğini kaydederek biraz daha farklı bir açıklama yapar. Bu metinler, Süleyman'ın Struma Nehri'nden Zetounion'a (modern Lamya), yani Makedonya kıyılarının (Halkidiki dahil) ve Teselya kıyılarından Maliac Körfezi'ne kadar aşağıya tüm kıyı bölgelerinin kontrolünü devrettiğini ima ettiği şeklinde yorumlanmıştır. Bu kontrolün ne kadar iç bölgelere yayıldığını kesin olarak söylemek imkansızdır.
- Süleyman, "imparatorun Türkiye'de sahip olduğu tüm kaleleri" terk etti. Anadolu kıyılarındaki bazı kalelerin iadesi, Bizans tarihçisi Laonikos Halkokondilis tarafından doğrulanır, ancak Bizans kaynaklarında hiçbir ayrıntı yer almamaktadır. Bu kalelerin en azından bir kısmının kimliği, Osmanlı tarihçisi Âşıkpaşazâde tarafından sağlanmaktadır, y. 1419'da Sultan I. Mehmed'in, İzmit Körfezi'nin kuzey kıyısında, o zamana kadar Bizans ellerinde bulunan Hereke, Eski Gebze, Darıca, Pendik ve Kartal kalelerini kurtardığını bildirir. Bununla birlikte, Âşıkpaşazâde'nin ifadesi, bu kalelerin daha sonra Bizanslılar ile tartışmalı kaldığını ve II.Mehmed'in (h. 1444-1446, 1451-1481) hükümdarlığına kadar kesinlikle Osmanlılar tarafından fethedilmediğini ileri sürer.
- Timur, Konstantinopolis'e saldırırsa, Süleyman kadırgaları ve denizcileriyle şehri savunmaya yardım edecektir.
- Süleyman ayrıca Kuzey Asporatlar olan Skopelos, İskados ve İskiri adalarını geri verdi ve haraçları da aynı şekilde iptal edildi.
- Tüm Konstantinopolis vatandaşlarının (yani Bizans imparatorunun) herhangi bir dayatma olmaksızın evlerine dönmelerine izin verildi.
- Süleyman'ın babası ve büyükbabasının zamanından itibaren, bireyler arasındaki borç davaları dışında tüm davalar düştü.
- Sırp hükümdarı Stefan Lazarević'e, Bayezid'e borçlu olunan yükümlülüklerin aynısını kabul etmesi, yani haraç ödemek ve askeri yardım sağlamak koşuluyla topraklarını elinde tutmasına izin verilecekti.
- Tüm Frenk, Venedik, Ceneviz, Rodos ve Yunan tüccarları, o zaman veya gelecekte Süleyman'ın sahip olduğu herhangi bir bölgede ticaret yapmakta özgürdü ve "daha önce olağan olan" vergileri ödemek zorundadır.
- Bir tüccar suç işlemişse fail dışında hiçbir tüccar cezalandırılmamalıdır.
- Süleyman'ın topraklarında bir gemi enkazı meydana gelirse, hem mallar hem de yolcular iade edilecektir.
- Süleyman'ın kontrolündeki tüm limanlar, kısıtlama olmaksızın tahıl ihraç etmelerine izin verilecek olan Hristiyan tüccarlara açık olacaktı. Konstantinopolis'te kullanılan ağırlıktaki her buşel (mozo) tahıl için vergi bir iperpiron olarak belirlendi.
- Bizans imparatoru ve Hristiyan ittifakından izin alınmadan Süleyman'ın gemilerinin Çanakkale Boğazı'nı terk etmesine izin verilmeyecekti.
- Süleyman'ın veya emrindeki beylerin tuttuğu tüm Bizans mahkumları serbest bırakılacaktı.
- Süleyman'ın veya emrindeki beylerin tuttuğu tüm Ceneviz mahkumları serbest bırakılacaktı.
- Cenevizli bir köle Osmanlı topraklarına kaçarsa iade edilecekti. Timur'un saldırısından sonra Cenevizliler tarafından tutulan herhangi bir Müslüman ise serbest bırakılacaktı.
- Osmanlılar tarafından tutulan Sakız Adası'ndan (bir Ceneviz kolonisi) yirmi beş tutuklu serbest bırakılacaktı.
- Karadeniz'deki Ceneviz kolonileri Osmanlılara haraçtan kurtuldu.
- O zamana kadar Sakız Adasının Alto Luogo'daki (Ayasuluk) Osmanlı valisine ödediği 500 duka haraç kesilecekti.
- Venediklilerden alınan tüm topraklar, kaleler, konutlar ve diğer her şey onlara iade edilecek ve Atina kendi egemenliğine dönecekti. İkinci hüküm hiçbir zaman fiilen uygulanmadı ve I. Antonio Acciaiuoli, Atina'nın kontrolünü elinde tuttu.
- Venedikliler, Yunan anakarasında Eğriboz Adası'nın (bir Venedik mülküdür) tam karşısındaki beş mil genişliğinde bir arazi şeridi aldılar, ancak Osmanlılar bölgedeki tuz düzlüklerini ve limanlarını elinde tutacaklardı. Venedikliler, gümrük vergisi ödemeden Osmanlı topraklarından tahıl alan herkesi cezalandırmayı da taahhüt ettiler.
- Süleyman, 'nden alınan ve Bayezid döneminde artırılan haracı, marki Tesalya'da Osmanlılara karşı komplo kurmasına rağmen artırmamayı kabul etti.
- Diğer tarafın topraklarından kaçmak isteyen her iki taraftan köleler iade edilecektir.
- O zamana kadar Nakşa tarafından ödenen 200 duka haraç sona erecekti.
- Süleyman, Venediklilerin ellerinde tuttukları tüm Osmanlı esirlerini serbest bırakmaları halinde 500 Venedikli esiri iade edecekti.
- O zamana kadar Nea Phocaea (bir Ceneviz kolonisi) tarafından ödenen 500 duka haraç sona erecekti.
- Mora Despotu I. Theodoros Paleologos tarafından Salona Kontluğu'nun Hospitalier Şövalyeleri'ne devri onaylandı.
Önemi ve neticesi
Antlaşma (veya benzer hükümlere sahip başka bir antlaşma), İmparator II. Manuil yıl içinde Batı'dan döndüğünde yeniden onaylandı. İmtiyazları nedeniyle Osmanlılar arasında yapılan antlaşma pek popüler değildi, ancak kardeşleriyle Fetret Devri iç savaşına girerken arka tarafını güvende tutma ihtiyacı, Süleyman'ı 1411'de kendi devrilmesine kadar buna bağlı kalmaya zorladı. Yine de, Gazi Evrenos Bey gibi güçlü Osmanlı sınır savaş ağalarının (Uç beyi) muhalefeti, antlaşmadan en az bir büyük ihmalle sonuçlanmış olabilir: Gelibolu'nun kendisi Osmanlı'nın elinde kaldı ve bu nedenle, bu durumdan kaynaklanan son derece dezavantajlı konumu önledi. Anadolu ve Avrupa'daki Osmanlı topraklarının etkili bir şekilde parçalandığı 1366'daki Savoyard Haçlı Seferi sonucu geçici olarak kaybedildi.
Tarihçi Nevra Necipoğlu, antlaşma boyunca Süleyman'ın Bizans imparatoruna "baba" olarak atıfta bulunmasına dikkat çekerek, Ankara Savaşı'nın getirdiği konumların dikkate değer bir şekilde tersine döndüğünü vurguluyor: yok olma eşiğinde, Ankara'dan sonra Bizanslılardan sonra sallanan Osmanlı vasallarından. Osmanlılara göre belirli bir avantaj elde etti ve bunu birkaç yıl boyunca ustaca diplomasi kullanarak ve rakip Osmanlı prensleri arasında desteği değiştirerek korumayı başardı. 1411'de Süleyman, Makedonya, Teselya ve Trakya'da Bizans'a bırakılan bölgelerin çoğunu ele geçirmeye devam eden kardeşi Musa tarafından devrildi ve öldürüldü. Ancak 1413'te Musa'nın I. Mehmed'e yenilmesinin ardından Osmanlı iç savaşına son veren yeni Sultan, Gelibolu Antlaşması hükümlerini ve İmparator Manuel'in "itaatkâr oğlu" konumunu bir kez daha onayladı ve 1421'de ölümüne kadar onları korudu.
II. Murad'ın tahta çıkması ve Manuil'in şahin oğlu VIII. İoannis'in yükselişinin ardından dostane Bizans-Osmanlı ilişkileri sona erdi: Murad, 1422'de Konstantinopolis'e kısa bir kuşatma ve uzun bir Selanik ablukası başlattı, Bizanslılar Selanik'i 1423'te Venedik'e teslim etmek zorunda kaldılar. Şubat 1424'te imzalanan barış antlaşmasında Bizanslılar, Gelibolu'da kazandıkları toprakların çoğunu tekrar kaybettiler ve bir kez daha haraç veren vasal statüsüne indiler.
Venedik tarafında, Süleyman'ın 1406'dan itibaren Anadolu'daki meselelerle meşgul olmasının ardından, yerel uç beyleri serbest bırakılmasıyla ilişkiler kötüleşirken, Venedik, batı Balkanlar'da bir Osmanlı vassalı olan yerel Hristiyan hükümdarı 'ya karşı bir içine girmişti. Venedik 1406–1409'da pek boşuna tekrar tekrar elçilerini Süleyman'a gönderdi. Bu dönemde Venedikliler, Süleyman'ın yanı sıra Üsküp hükümdarı Paşa Yiğit Bey ile doğrudan pazarlık yaptılar. Bununla birlikte, Venedik Büyükelçisi Francesco Giustinian, 1409'da Süleyman'la bir antlaşma yapmayı başardı ve Süleyman'ın düşüşünün ardından, benzer bir antlaşma olan Selymbria Antlaşması Eylül 1411'de Musa ile imzalandı.
Kaynakça
- Özel
- ^ Kastritsis 2007, ss. 1-2, 5.
- ^ Kastritsis 2007, ss. 5-8.
- ^ Dennis 1967, s. 72.
- ^ Setton 1976, s. 376.
- ^ Dennis 1967, ss. 72-73.
- ^ a b Dennis 1967, ss. 73-74.
- ^ a b Miller 1908, s. 361.
- ^ a b Dennis 1967, s. 74.
- ^ a b Dennis 1967, s. 75.
- ^ Dennis 1967, ss. 77-78, 81.
- ^ a b Dennis 1967, ss. 78, 81.
- ^ Magoulias 1975, s. 100.
- ^ Bakalopulos 1962, ss. 60-62.
- ^ Dennis 1967, ss. 78, 81 (esp. note 3).
- ^ Bakalopulos 1962, s. 60.
- ^ Foss 1996, s. 46.
- ^ Shukurov 2016, ss. 147-156.
- ^ a b c d e f g h i Dennis 1967, ss. 79, 81.
- ^ Dennis 1967, ss. 79, 81-82.
- ^ a b c d e f g h i j k l m Dennis 1967, ss. 80, 82.
- ^ Setton 1976, s. 377.
- ^ Miller 1908, ss. 361-362.
- ^ Setton 1976, ss. 377-378.
- ^ Dennis 1967, ss. 76-77.
- ^ Setton 1976, s. 378.
- ^ Kastritsis 2007, s. 53 (esp. note 37).
- ^ Necipoğlu 2009, ss. 33-34.
- ^ Bakalopulos 1962, s. 61.
- ^ Necipoğlu 2009, s. 34.
- ^ Necipoğlu 2009, ss. 34-36.
- ^ Kastritsis 2007, ss. 62, 126-129.
- ^ Kastritsis 2007, ss. 172-178.
- Genel
- Bakalopulos, A. (1962). "Les limites de l'empire byzantin depuis la fin du XIV' siècle jusqu'à sa chute (1453)". (Fransızca). 55 (1): 56-65. doi:10.1515/byzs.1962.55.1.56.
- Dennis, George T. (1967). "The Byzantine–Turkish Treaty of 1403". Orientalia Christiana Periodica (İngilizce). XXXIII: 72-88.
- Foss, Clive (1996). Survey of Medieval Castles of Anatolia, Vol. II: Nicomedia (İngilizce). Londra: British Institute of Archaeology at Ankara. ISBN . 2 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Ekim 2020.
- Kastritsis, Dimitris (2007). The Sons of Bayezid: Empire Building and Representation in the Ottoman Civil War of 1402-13 (İngilizce). BRILL. ISBN . 25 Mart 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Ekim 2020.
- Magoulias, Harry, (Ed.) (1975). Decline and Fall of Byzantium to the Ottoman Turks, by Doukas. An Annotated Translation of "Historia Turco-Byzantina" by Harry J. Magoulias, Wayne State University (İngilizce). Detroit: Wayne State University Press. ISBN .
- (1908). The Latins in the Levant: A History of Frankish Greece (1204–1566) (İngilizce). Londra: John Murray. OCLC 563022439.
- Necipoğlu, Nevra (2009). Byzantium between the Ottomans and the Latins: Politics and Society in the Late Empire (İngilizce). Cambridge: Cambridge University Press. ISBN . 1 Ekim 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Ekim 2020.
- Setton, Kenneth M. (1976). The Papacy and the Levant (1204–1571), Volume I: The Thirteenth and Fourteenth Centuries (İngilizce). Philadelphia: The American Philosophical Society. ISBN .
- Shukurov, Rustam (2016). The Byzantine Turks (1204–1461) (İngilizce). Leiden: Brill. ISBN . 18 Mart 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Ekim 2020.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Gelibolu Antlasmasi Ocak 1403 te veya Subat basinda akdetilmistir Balkanlar daki Osmanli topraklarinin hukumdari Suleyman Celebi ile baslica Hristiyan bolgesel gucleri Bizans Imparatorlugu Ceneviz Cumhuriyeti Venedik Cumhuriyeti Hospitalier Sovalyeleri ve Naksa Dukaligi arasinda bir baris antlasmasidir Ankara Muharebesi sonrasinda akdetilen bu antlasma ile Suleyman kardesleriyle veraset mucadelesinde kendi konumunu guclendirmeye calisirken Hristiyan devletlere buyuk tavizler getirdi ozellikle kaybettigi topraklari geri alan Bizanslilar Osmanli hukumdari uzerinde nominal bir ustunluk elde etti Hukumleri Suleyman in yani sira Osmanli veraset mucadelesinin galibi olan I Mehmed tarafindan onurlandirildi ancak Mehmed in 1421 deki olumunden sonra coktu Gelibolu AntlasmasiTurSuleyman Celebi ile Bizans Imparatorlugu arasinda ittifak antlasmasi Suleyman Celebi ile Ceneviz Venedik ve Yunanistan daki mulkleri ve vasallari arasinda baris ve ticaret antlasmasiImzalanmaOcak Subat 1403YerGeliboluImzacilarSuleyman Celebi Bizans Imparatorlugu Ceneviz Cumhuriyeti Venedik CumhuriyetiArka planAntlasmanin ana imzacilariRumeli hukumdari Suleyman Celebi nin 16 yuzyil sonlarina ait hayali temsili15 yuzyildan kalma minyatur VII Ioannis portresi amcasi II Manuil icin naip 26 Temmuz 1402 de Ankara Muharebesi nde Osmanli Sultani I Bayezid Turk Mogol savas agasi Timur tarafindan yenilerek esir alindi Bu onemli olay daha once Bayezid tarafindan alinan bagimsiz Turk beyliklerinin cogunu tekrar kuran Timur tarafindan Anadolu daki Osmanli topraklarinin bolunmesiyle bolgedeki guc dengesini altust etti Timur Osmanli fethinin de cok ilerlemis oldugu Balkanlar a mudahale etmedi Ankara dan once Bizans Imparatorlugunun neredeyse son kalintisi olan Konstantinopolis in baglantilari kesildi ve Bayezid e dusmenin esigine geldi Anadolu da oldugu gibi Osmanli gucunun ani cokusu Balkanlar da da bir iktidar boslugu birakti Osmanli gucune gercekten meydan okumak icin cok zayif olan bolgedeki cesitli Hristiyan gucleri Bizanslilar Macarlar Venedik Cumhuriyeti ve bazi kucuk hukumdarlar her biri cikarlarini mumkun olan en iyi sekilde korumaya calistilar Bayezid in en buyuk oglu Suleyman Celebi Ankara daki felaketten kacip 20 Agustos gunu Gelibolu ya vardi Diger kardesleri Anadolu da Timur la ugrasmak ve ellerinden geleni yapabilecekleri sekilde topraklari kurtarmaya calisirken Suleyman Balkanlar daki Osmanli topraklarinin Rumeli kontrolunu ele gecirdi Ancak buradaki konumu guvensizdi ve ilk onceligi ozellikle bir gun Anadolu ya donme ve kardesleri ve diger rakipleriyle Fetret Devri mucadele etme zorunlulugu goz onune alindiginda bolgenin Hristiyan gucleriyle temasa gecmek ve onlarla bir ateskes saglamakti Zaten 22 Eylul de Venedik Senatosu konuyu tartisiyordu ve Gelibolu nun kontrolunu ele gecirmeyi umuyordu Venedikliler ayrica o sirada Bati da yardim aradigi buyuk bir yolculuk icin Paris te bulunan Bizans imparatoru II Manuil temasa gecerek Manuil in yegeni ve naibi VII Ioannis Venedik in denizcilik ve ticari rakipleri Cenova Cumhuriyeti ne sempati duydugu icin onu eve donmeye cagirdilar Gorusmeler kisa sure sonra basladi ve Suleyman hem Venedik e hem de Manuil e elci gondererek onemli tavizler verdi Ancak Manuil 9 Haziran 1403 e kadar Konstantinopolis e donmeyecekti ve yoklugunda uc bucuk ay suren gorusmelerden sonra bir anlasmaya varildi Diger kaygilarin yani sira Atina yi ele geciren Floransali ile rekabetlerini cozmek icin Osmanli nufuzunu kullanmak isteyen Venedikliler en deneyimli diplomatlarini Andros lordu yu ve Marco Grimani yi muzakereci olarak muzakereci olarak gonderirlerken Cenova ise Jean de Chateaumorand i dogudaki hukumdarlarin elcisi olarak atadi Hukumler1410 da Osmanli Fetret Donemi nin son safhalarinda Guney Balkanlar ve Bati Anadolu nun haritasi Osmanli Imparatorlugu nun Balkanlar daki topraklari buyuk olcude Gelibolu Antlasmasi hukumlerine karsilik gelir Antlasmanin hazirlanmasindaki calismalari icin 20 Subat ta Pera daki yazicilara odeme yapildigi gerceginden yola cikarak anlasma Ocak 1403 te veya Subat basinda imzalandi Turkce aslinin kotu bir Venedikce tercumesi olan tek bir nushasi gunumuze ulasmistir Pietro Zeno ayrica Antlasmanin Gelibolu da imzalandigini belirttigi Osmanlilarla muzakerelerin bir kaydini birakti Antlasmanin hukumleri asagidaki gibidir Sultan Suleyman Yunanlarin buyuk imparatoru VII Ioannis babam yaninda Rodos un buyuk komunleri Hospitalier Sovalyeleri Venedik Ceneviz ve Sakiz ve Naksa Dukaligi ile Ege Denizi ve Karadeniz deki tum topraklari ve adalari ve mulkleri beraberine gercek baris yapti Sultan Suleyman Bizans imparatoruna Selanik ve Kalamarya yi ilgili tum topraklariyla Gallikos tan Paravardaro Nehri ne kadar sahili ve Panidos tan Marmara Denizi nde Mesembria ya Karadeniz de ve tum kaleleriyle Palateoria bolgesini terk etti Bizanslilarin artik harac odemeleri gerekmiyordu ve istedikleri gibi kale insa etmekte ozgurduler Donemin Bizans tarihcisi Dukas Suleyman in Zetounion a kadar olan Struma bolgelerini Mora yi ve Konstantinopolis i cevreleyen topraklari Panidos tan Hieron Stomion a yani Bogazici ve Hieron Stomion dan Varna ya kadar Karadeniz boyunca uzanan tum kiyi kalelerinin teslim ettigini kaydederek biraz daha farkli bir aciklama yapar Bu metinler Suleyman in Struma Nehri nden Zetounion a modern Lamya yani Makedonya kiyilarinin Halkidiki dahil ve Teselya kiyilarindan Maliac Korfezi ne kadar asagiya tum kiyi bolgelerinin kontrolunu devrettigini ima ettigi seklinde yorumlanmistir Bu kontrolun ne kadar ic bolgelere yayildigini kesin olarak soylemek imkansizdir Suleyman imparatorun Turkiye de sahip oldugu tum kaleleri terk etti Anadolu kiyilarindaki bazi kalelerin iadesi Bizans tarihcisi Laonikos Halkokondilis tarafindan dogrulanir ancak Bizans kaynaklarinda hicbir ayrinti yer almamaktadir Bu kalelerin en azindan bir kisminin kimligi Osmanli tarihcisi Asikpasazade tarafindan saglanmaktadir y 1419 da Sultan I Mehmed in Izmit Korfezi nin kuzey kiyisinda o zamana kadar Bizans ellerinde bulunan Hereke Eski Gebze Darica Pendik ve Kartal kalelerini kurtardigini bildirir Bununla birlikte Asikpasazade nin ifadesi bu kalelerin daha sonra Bizanslilar ile tartismali kaldigini ve II Mehmed in h 1444 1446 1451 1481 hukumdarligina kadar kesinlikle Osmanlilar tarafindan fethedilmedigini ileri surer Timur Konstantinopolis e saldirirsa Suleyman kadirgalari ve denizcileriyle sehri savunmaya yardim edecektir Suleyman ayrica Kuzey Asporatlar olan Skopelos Iskados ve Iskiri adalarini geri verdi ve haraclari da ayni sekilde iptal edildi Tum Konstantinopolis vatandaslarinin yani Bizans imparatorunun herhangi bir dayatma olmaksizin evlerine donmelerine izin verildi Suleyman in babasi ve buyukbabasinin zamanindan itibaren bireyler arasindaki borc davalari disinda tum davalar dustu Sirp hukumdari Stefan Lazarevic e Bayezid e borclu olunan yukumluluklerin aynisini kabul etmesi yani harac odemek ve askeri yardim saglamak kosuluyla topraklarini elinde tutmasina izin verilecekti Tum Frenk Venedik Ceneviz Rodos ve Yunan tuccarlari o zaman veya gelecekte Suleyman in sahip oldugu herhangi bir bolgede ticaret yapmakta ozgurdu ve daha once olagan olan vergileri odemek zorundadir Bir tuccar suc islemisse fail disinda hicbir tuccar cezalandirilmamalidir Suleyman in topraklarinda bir gemi enkazi meydana gelirse hem mallar hem de yolcular iade edilecektir Suleyman in kontrolundeki tum limanlar kisitlama olmaksizin tahil ihrac etmelerine izin verilecek olan Hristiyan tuccarlara acik olacakti Konstantinopolis te kullanilan agirliktaki her busel mozo tahil icin vergi bir iperpiron olarak belirlendi Bizans imparatoru ve Hristiyan ittifakindan izin alinmadan Suleyman in gemilerinin Canakkale Bogazi ni terk etmesine izin verilmeyecekti Suleyman in veya emrindeki beylerin tuttugu tum Bizans mahkumlari serbest birakilacakti Suleyman in veya emrindeki beylerin tuttugu tum Ceneviz mahkumlari serbest birakilacakti Cenevizli bir kole Osmanli topraklarina kacarsa iade edilecekti Timur un saldirisindan sonra Cenevizliler tarafindan tutulan herhangi bir Musluman ise serbest birakilacakti Osmanlilar tarafindan tutulan Sakiz Adasi ndan bir Ceneviz kolonisi yirmi bes tutuklu serbest birakilacakti Karadeniz deki Ceneviz kolonileri Osmanlilara haractan kurtuldu O zamana kadar Sakiz Adasinin Alto Luogo daki Ayasuluk Osmanli valisine odedigi 500 duka harac kesilecekti Venediklilerden alinan tum topraklar kaleler konutlar ve diger her sey onlara iade edilecek ve Atina kendi egemenligine donecekti Ikinci hukum hicbir zaman fiilen uygulanmadi ve I Antonio Acciaiuoli Atina nin kontrolunu elinde tuttu Venedikliler Yunan anakarasinda Egriboz Adasi nin bir Venedik mulkudur tam karsisindaki bes mil genisliginde bir arazi seridi aldilar ancak Osmanlilar bolgedeki tuz duzluklerini ve limanlarini elinde tutacaklardi Venedikliler gumruk vergisi odemeden Osmanli topraklarindan tahil alan herkesi cezalandirmayi da taahhut ettiler Suleyman nden alinan ve Bayezid doneminde artirilan haraci marki Tesalya da Osmanlilara karsi komplo kurmasina ragmen artirmamayi kabul etti Diger tarafin topraklarindan kacmak isteyen her iki taraftan koleler iade edilecektir O zamana kadar Naksa tarafindan odenen 200 duka harac sona erecekti Suleyman Venediklilerin ellerinde tuttuklari tum Osmanli esirlerini serbest birakmalari halinde 500 Venedikli esiri iade edecekti O zamana kadar Nea Phocaea bir Ceneviz kolonisi tarafindan odenen 500 duka harac sona erecekti Mora Despotu I Theodoros Paleologos tarafindan Salona Kontlugu nun Hospitalier Sovalyeleri ne devri onaylandi Onemi ve neticesiAntlasma veya benzer hukumlere sahip baska bir antlasma Imparator II Manuil yil icinde Bati dan dondugunde yeniden onaylandi Imtiyazlari nedeniyle Osmanlilar arasinda yapilan antlasma pek populer degildi ancak kardesleriyle Fetret Devri ic savasina girerken arka tarafini guvende tutma ihtiyaci Suleyman i 1411 de kendi devrilmesine kadar buna bagli kalmaya zorladi Yine de Gazi Evrenos Bey gibi guclu Osmanli sinir savas agalarinin Uc beyi muhalefeti antlasmadan en az bir buyuk ihmalle sonuclanmis olabilir Gelibolu nun kendisi Osmanli nin elinde kaldi ve bu nedenle bu durumdan kaynaklanan son derece dezavantajli konumu onledi Anadolu ve Avrupa daki Osmanli topraklarinin etkili bir sekilde parcalandigi 1366 daki Savoyard Hacli Seferi sonucu gecici olarak kaybedildi Tarihci Nevra Necipoglu antlasma boyunca Suleyman in Bizans imparatoruna baba olarak atifta bulunmasina dikkat cekerek Ankara Savasi nin getirdigi konumlarin dikkate deger bir sekilde tersine dondugunu vurguluyor yok olma esiginde Ankara dan sonra Bizanslilardan sonra sallanan Osmanli vasallarindan Osmanlilara gore belirli bir avantaj elde etti ve bunu birkac yil boyunca ustaca diplomasi kullanarak ve rakip Osmanli prensleri arasinda destegi degistirerek korumayi basardi 1411 de Suleyman Makedonya Teselya ve Trakya da Bizans a birakilan bolgelerin cogunu ele gecirmeye devam eden kardesi Musa tarafindan devrildi ve olduruldu Ancak 1413 te Musa nin I Mehmed e yenilmesinin ardindan Osmanli ic savasina son veren yeni Sultan Gelibolu Antlasmasi hukumlerini ve Imparator Manuel in itaatkar oglu konumunu bir kez daha onayladi ve 1421 de olumune kadar onlari korudu II Murad in tahta cikmasi ve Manuil in sahin oglu VIII Ioannis in yukselisinin ardindan dostane Bizans Osmanli iliskileri sona erdi Murad 1422 de Konstantinopolis e kisa bir kusatma ve uzun bir Selanik ablukasi baslatti Bizanslilar Selanik i 1423 te Venedik e teslim etmek zorunda kaldilar Subat 1424 te imzalanan baris antlasmasinda Bizanslilar Gelibolu da kazandiklari topraklarin cogunu tekrar kaybettiler ve bir kez daha harac veren vasal statusune indiler Venedik tarafinda Suleyman in 1406 dan itibaren Anadolu daki meselelerle mesgul olmasinin ardindan yerel uc beyleri serbest birakilmasiyla iliskiler kotulesirken Venedik bati Balkanlar da bir Osmanli vassali olan yerel Hristiyan hukumdari ya karsi bir icine girmisti Venedik 1406 1409 da pek bosuna tekrar tekrar elcilerini Suleyman a gonderdi Bu donemde Venedikliler Suleyman in yani sira Uskup hukumdari Pasa Yigit Bey ile dogrudan pazarlik yaptilar Bununla birlikte Venedik Buyukelcisi Francesco Giustinian 1409 da Suleyman la bir antlasma yapmayi basardi ve Suleyman in dususunun ardindan benzer bir antlasma olan Selymbria Antlasmasi Eylul 1411 de Musa ile imzalandi KaynakcaOzel Kastritsis 2007 ss 1 2 5 Kastritsis 2007 ss 5 8 Dennis 1967 s 72 Setton 1976 s 376 Dennis 1967 ss 72 73 a b Dennis 1967 ss 73 74 a b Miller 1908 s 361 a b Dennis 1967 s 74 a b Dennis 1967 s 75 Dennis 1967 ss 77 78 81 a b Dennis 1967 ss 78 81 Magoulias 1975 s 100 Bakalopulos 1962 ss 60 62 Dennis 1967 ss 78 81 esp note 3 Bakalopulos 1962 s 60 Foss 1996 s 46 Shukurov 2016 ss 147 156 a b c d e f g h i Dennis 1967 ss 79 81 Dennis 1967 ss 79 81 82 a b c d e f g h i j k l m Dennis 1967 ss 80 82 Setton 1976 s 377 Miller 1908 ss 361 362 Setton 1976 ss 377 378 Dennis 1967 ss 76 77 Setton 1976 s 378 Kastritsis 2007 s 53 esp note 37 Necipoglu 2009 ss 33 34 Bakalopulos 1962 s 61 Necipoglu 2009 s 34 Necipoglu 2009 ss 34 36 Kastritsis 2007 ss 62 126 129 Kastritsis 2007 ss 172 178 GenelBakalopulos A 1962 Les limites de l empire byzantin depuis la fin du XIV siecle jusqu a sa chute 1453 Fransizca 55 1 56 65 doi 10 1515 byzs 1962 55 1 56 Dennis George T 1967 The Byzantine Turkish Treaty of 1403 Orientalia Christiana Periodica Ingilizce XXXIII 72 88 Foss Clive 1996 Survey of Medieval Castles of Anatolia Vol II Nicomedia Ingilizce Londra British Institute of Archaeology at Ankara ISBN 978 1 8982 4907 8 2 Temmuz 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Ekim 2020 Kastritsis Dimitris 2007 The Sons of Bayezid Empire Building and Representation in the Ottoman Civil War of 1402 13 Ingilizce BRILL ISBN 978 90 04 15836 8 25 Mart 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Ekim 2020 Magoulias Harry Ed 1975 Decline and Fall of Byzantium to the Ottoman Turks by Doukas An Annotated Translation of Historia Turco Byzantina by Harry J Magoulias Wayne State University Ingilizce Detroit Wayne State University Press ISBN 0 8143 1540 2 1908 The Latins in the Levant A History of Frankish Greece 1204 1566 Ingilizce Londra John Murray OCLC 563022439 Necipoglu Nevra 2009 Byzantium between the Ottomans and the Latins Politics and Society in the Late Empire Ingilizce Cambridge Cambridge University Press ISBN 978 1 107 40388 8 1 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Ekim 2020 Setton Kenneth M 1976 The Papacy and the Levant 1204 1571 Volume I The Thirteenth and Fourteenth Centuries Ingilizce Philadelphia The American Philosophical Society ISBN 0 87169 114 0 Shukurov Rustam 2016 The Byzantine Turks 1204 1461 Ingilizce Leiden Brill ISBN 978 90 04 30512 0 18 Mart 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Ekim 2020