Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Venedik Cumhuriyeti (İtalyanca: Repubblica di Venezia, Venedikçe: Repùblica Vèneta ya da Repùblica de Venesia), 7. yüzyıl ile 18. yüzyıl arasında İtalya Yarımadası'nda bugünkü Venedik kenti civarında hüküm sürmüş olan bir kent-devleti ve deniz cumhuriyetiydi. Genellikle "En sükunetli" anlamına gelen Serenissima sözcüğüyle anılırdı. MS 697'den MS 1797'ye kadar hüküm sürdü. Müreffeh Venedik şehrinin lagün toplulukları üzerinde yoğunlaşan cumhuriyet, Orta Çağ'da bir ticaret gücü haline geldi ve Rönesans'ta bu konumunu güçlendirdi.
Venedik Cumhuriyeti | |||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 697-1797 | |||||||||||||||
  Üst: Standart ve bayrak (1659) Alt: Savaş bayrağı  Arma (16-18. yüzyıl) | |||||||||||||||
Slogan Viva San Marco | |||||||||||||||
 Fransız Devrimi'nin hemen öncesinde, 1789 yılında Venedik Cumhuriyeti | |||||||||||||||
 15/16. yüzyılda Venedik Cumhuriyeti'nin Dominii'si. | |||||||||||||||
| Başkent | Eraclea (697-742) Lido (742-810) Venedik (810-1797) | ||||||||||||||
| Resmî dil(ler) | |||||||||||||||
| Yaygın dil(ler) | |||||||||||||||
| Resmî din | Katolik Kilisesi | ||||||||||||||
| Demonim | Venedikli | ||||||||||||||
| Hükûmet | Denizci bir oligarşi altında üniter karma parlamenter klasik cumhuriyet | ||||||||||||||
| Doçe | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
| Yasama organı | Onlar Konseyi (1310'dan beri) | ||||||||||||||
| Tarihî dönem | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
| Para birimi | Düka | ||||||||||||||
| |||||||||||||||
Atlas Okyanusu üzerinden Amerika ve Doğu Hint Adaları'na yeni ticaret yollarının açılması, güçlü bir deniz cumhuriyeti olan Venedik'in düşüşünün başlangıcı oldu. Venedik 19. yüzyılda birleşik İtalya'nın bir parçası haline geldi.
Tarihi
Venedik kenti başlangıçta Bizans İmparatorluğu'nun bir parçasıydı. 7. yüzyılda bağımsız oldu. Orta Çağ'ın ortalarında büyük bir deniz filosu kurarak Akdeniz ülkeleriyle yaptığı ticaret sonucu zengin bir ülke haline geldi. 1204 yılında Konstantinopolis'i (İstanbul) talan eden Dördüncü Haçlı Seferi'nin başını çekti. Venedik bu seferin sonucu olarak Girit adasını eline geçirdi.
1271-1295 yılları arasında Venedikli tüccar Marko Polo ilk defa Avrupa'dan İpek Yolu'nu izleyerek Çin'e kadar ulaştı. Moğol kağanı Kubilay Han'ın huzuruna çıktı ve yolculuklarının öyküsünü bir kitap haline getirdi.
1348 yılında çıkan bir veba salgını Venedik'in nüfusunun yarısının ölmesine neden oldu.
Osmanlı Devleti'nin Yunan Yarımadası, Sırbistan, Arnavutluk, Bosna-Hersek'i fethetmesiyle Venedik birdenbire Osmanlı Devleti'yle deniz ve kara komşusu haline geldi. 1463-1478 arasında süren uzun bir savaş sonunda Venedik Osmanlı Devleti'yle barış anlaşması yapmaya razı oldu. Venedikliler Arnavutluk'ta İşkodra ve Akçahisarı, Ege'de Limni ve Eğriboz adalarını ve Güneybatı Peleponnesos'ta Maina Yarımadası'nı Osmanlılar'a bıraktı. Osmanlılar da Mora, Arnavutluk ve Dalmaçya'da aldıkları Venedik topraklarından bazılarını iki ay içinde iade etmeyi kabul ettiler. Venedikliler iki yıl içinde 100.000 düka altın tazminat ödemeye söz verdiler, ayrıca Osmanlı İmparatorluğu'nda ithalat ve ihracat vergisi ödemeden serbest ticaret yapabilme hakkı için yıllık 10.000 düka ödemeyi de kabul ettiler. Venedik'in Osmanlı başkentinde yaşayan ve iş yapan Venedikliler üzerinde sivil yetkiye sahip bir balyosu İstanbul'da bulundurmasına izin verildi. Ayrıca bu anlaşmanın bir parçası olarak 72. Venedik dükü ressam Gentile Bellini'yi Fatih'in tablosunu yapmak üzere İstanbul'a gönderdi.
1489 yılında Venedik donanması Kıbrıs'ı ele geçirdi. Ama 1571 yılında adayı Osmanlı Devleti'ne kaybetti. 1645 yılında Girit'i, 1669'da adadaki Kandiye kalesini, 1718'de de yakın küçük adacıkları Osmanlı Devleti'ne bırakmak zorunda kaldı.
15. ve 16. yüzyıllarda Venedik Cumhuriyeti İtalya yarımadasındaki Floransa, Roma ve Cenova gibi diğer kent-devletlerle birlikte Rönesans döneminin en önemli kentleri arasında yer aldı.1797 yılında Napolyon Bonapart Venedik'i işgal etti ve kenti Avusturya'ya devretti. Böylece Venedik Cumhuriyeti'nin 1100 yıl süren bağımsızlığı sona ermiş oldu. 1866 yılında da kent ilk defa olarak İtalya'nın bir parçası haline geldi.[]
Koyu kırmızı: Kuruluş
Kırmızı: 15. yüzyıl başında topraklar
Pembe: Geçici olarak ele geçirilen yerler
Sarı: Ana ticaret yolları ve hakim olunan karasular
Eflatun: Koloniler
Devlet yönetimi
Cumhuriyetin ilk yıllarında Venedik Doçe'si ülkeyi otokratik bir şekilde yönetirdi. Sonradan adlı, her doçenin göreve gelmeden ettiği yeminle doçenin gücü azaltıldı. Bununla beraber doçe gücünü 480 patrici aile üyesinden oluşan Venedik Büyük Konseyi ile bölüştü.
1223'te Signoria adı verilen merkezi devlet dairesi oluşturularak doçenin gücü azaltıldı. Signoria devletin siyasi yönetimi konsey şeklinde üstlendi.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ . www.newworldencyclopedia.org. 30 Mart 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mart 2021.
- ^ . ITALY Magazine (İngilizce). 16 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mart 2021.
- ^ Dario (7 Eylül 2018). . Venice by Venetians (İngilizce). 28 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mart 2021.
- ^ . Encyclopedia Britannica (İngilizce). 19 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mart 2021.
- ^ The Grand Turk/Sultan Mehmet II-Conqueror of Constantinople,Master of an Empire and Lord of Two Seas, John Freely.
Dış bağlantılar
| Wikimedia Commons'ta Republic of Venice ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- , , Leiden Üniversitesi, Hollanda, 1998 (Aydınoğlu ve Menteşe Beylikleri ile ilişkiler ile birlikte)
- Norwich, John Julius (1982). A History of Venice (İngilizce). New York: Alfred A. Knopf.
- Pedani, Maria Pia, (2013), "Venedik" TDV İslam Ansiklopedisi Cilt:43 Sayfa:44-47, Online: [1]25 Mart 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Venedik Cumhuriyeti Italyanca Repubblica di Venezia Venedikce Republica Veneta ya da Republica de Venesia 7 yuzyil ile 18 yuzyil arasinda Italya Yarimadasi nda bugunku Venedik kenti civarinda hukum surmus olan bir kent devleti ve deniz cumhuriyetiydi Genellikle En sukunetli anlamina gelen Serenissima sozcuguyle anilirdi MS 697 den MS 1797 ye kadar hukum surdu Mureffeh Venedik sehrinin lagun topluluklari uzerinde yogunlasan cumhuriyet Orta Cag da bir ticaret gucu haline geldi ve Ronesans ta bu konumunu guclendirdi Venedik CumhuriyetiSerenissima Repubblica di Venezia Italyanca Serenisima Republega de Venesia Venedikce 697 1797Ust Standart ve bayrak 1659 Alt Savas bayragi Arma 16 18 yuzyil Slogan Viva San MarcoFransiz Devrimi nin hemen oncesinde 1789 yilinda Venedik Cumhuriyeti15 16 yuzyilda Venedik Cumhuriyeti nin Dominii si BaskentEraclea 697 742 Lido 742 810 Venedik 810 1797 Resmi dil ler Italyanca Venedikce LatinceYaygin dil ler Furlanca Lombardca Istriotca Dalmacyaca Arnavutca Yunanca Sirp Hirvatca SlovenceResmi dinKatolik KilisesiDemonimVenedikliHukumetDenizci bir oligarsi altinda uniter karma parlamenter klasik cumhuriyetDoce 697 717Paolo Lucio Anafesto ilk 1789 1797Ludovico Manin son Yasama organiOnlar Konseyi 1310 dan beri Tarihi donemOrta CagYeni Cag Kurulusu697 Bizans Venedik Antlasmasi1082 Konstantinopolis Kusatmasi 1204 1204 Inebahti Deniz Muharebesi1571 Pasarofca Antlasmasi1718 Campo Formio Antlasmasi1797Para birimiDukaOnculler ArdillarRavenna Eksarhligi Venedik eyalet Avusturya ImparatorluguCisalpin CumhuriyetiYunanistan bolumleri Atlas Okyanusu uzerinden Amerika ve Dogu Hint Adalari na yeni ticaret yollarinin acilmasi guclu bir deniz cumhuriyeti olan Venedik in dususunun baslangici oldu Venedik 19 yuzyilda birlesik Italya nin bir parcasi haline geldi TarihiVenedik kenti baslangicta Bizans Imparatorlugu nun bir parcasiydi 7 yuzyilda bagimsiz oldu Orta Cag in ortalarinda buyuk bir deniz filosu kurarak Akdeniz ulkeleriyle yaptigi ticaret sonucu zengin bir ulke haline geldi 1204 yilinda Konstantinopolis i Istanbul talan eden Dorduncu Hacli Seferi nin basini cekti Venedik bu seferin sonucu olarak Girit adasini eline gecirdi 1271 1295 yillari arasinda Venedikli tuccar Marko Polo ilk defa Avrupa dan Ipek Yolu nu izleyerek Cin e kadar ulasti Mogol kagani Kubilay Han in huzuruna cikti ve yolculuklarinin oykusunu bir kitap haline getirdi 1348 yilinda cikan bir veba salgini Venedik in nufusunun yarisinin olmesine neden oldu Osmanli Devleti nin Yunan Yarimadasi Sirbistan Arnavutluk Bosna Hersek i fethetmesiyle Venedik birdenbire Osmanli Devleti yle deniz ve kara komsusu haline geldi 1463 1478 arasinda suren uzun bir savas sonunda Venedik Osmanli Devleti yle baris anlasmasi yapmaya razi oldu Venedikliler Arnavutluk ta Iskodra ve Akcahisari Ege de Limni ve Egriboz adalarini ve Guneybati Peleponnesos ta Maina Yarimadasi ni Osmanlilar a birakti Osmanlilar da Mora Arnavutluk ve Dalmacya da aldiklari Venedik topraklarindan bazilarini iki ay icinde iade etmeyi kabul ettiler Venedikliler iki yil icinde 100 000 duka altin tazminat odemeye soz verdiler ayrica Osmanli Imparatorlugu nda ithalat ve ihracat vergisi odemeden serbest ticaret yapabilme hakki icin yillik 10 000 duka odemeyi de kabul ettiler Venedik in Osmanli baskentinde yasayan ve is yapan Venedikliler uzerinde sivil yetkiye sahip bir balyosu Istanbul da bulundurmasina izin verildi Ayrica bu anlasmanin bir parcasi olarak 72 Venedik duku ressam Gentile Bellini yi Fatih in tablosunu yapmak uzere Istanbul a gonderdi 1489 yilinda Venedik donanmasi Kibris i ele gecirdi Ama 1571 yilinda adayi Osmanli Devleti ne kaybetti 1645 yilinda Girit i 1669 da adadaki Kandiye kalesini 1718 de de yakin kucuk adaciklari Osmanli Devleti ne birakmak zorunda kaldi 15 ve 16 yuzyillarda Venedik Cumhuriyeti Italya yarimadasindaki Floransa Roma ve Cenova gibi diger kent devletlerle birlikte Ronesans doneminin en onemli kentleri arasinda yer aldi 1797 yilinda Napolyon Bonapart Venedik i isgal etti ve kenti Avusturya ya devretti Boylece Venedik Cumhuriyeti nin 1100 yil suren bagimsizligi sona ermis oldu 1866 yilinda da kent ilk defa olarak Italya nin bir parcasi haline geldi kaynak belirtilmeli Venedik Cumhuriyeti nin siyasi etkisi Koyu kirmizi Kurulus Kirmizi 15 yuzyil basinda topraklar Pembe Gecici olarak ele gecirilen yerler Sari Ana ticaret yollari ve hakim olunan karasular Eflatun KolonilerDevlet yonetimiPiri Reis in Kitab i Bahriye sinde Venedik lagunu Cumhuriyetin ilk yillarinda Venedik Doce si ulkeyi otokratik bir sekilde yonetirdi Sonradan adli her docenin goreve gelmeden ettigi yeminle docenin gucu azaltildi Bununla beraber doce gucunu 480 patrici aile uyesinden olusan Venedik Buyuk Konseyi ile bolustu 1223 te Signoria adi verilen merkezi devlet dairesi olusturularak docenin gucu azaltildi Signoria devletin siyasi yonetimi konsey seklinde ustlendi Ayrica bakinizVenedik Cumhuriyeti doceleri listesi Onlar Konseyi Ceneviz Venedik savaslariKaynakca www newworldencyclopedia org 30 Mart 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 31 Mart 2021 ITALY Magazine Ingilizce 16 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 31 Mart 2021 Dario 7 Eylul 2018 Venice by Venetians Ingilizce 28 Ekim 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 31 Mart 2021 Encyclopedia Britannica Ingilizce 19 Haziran 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 31 Mart 2021 The Grand Turk Sultan Mehmet II Conqueror of Constantinople Master of an Empire and Lord of Two Seas John Freely Dis baglantilarWikimedia Commons ta Republic of Venice ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Leiden Universitesi Hollanda 1998 Aydinoglu ve Mentese Beylikleri ile iliskiler ile birlikte Norwich John Julius 1982 A History of Venice Ingilizce New York Alfred A Knopf Pedani Maria Pia 2013 Venedik TDV Islam Ansiklopedisi Cilt 43 Sayfa 44 47 Online 1 25 Mart 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde