Bu maddedeki bilgilerin için ek kaynaklar gerekli.Haziran 2022) () ( |
Gerhart Johann Robert Hauptmann, (d. 15 Kasım 1862; Ober Salzbrunn, Silezya - ö. 6 Haziran 1946; Agnetendorf, Aşağı Silezya), Alman oyun yazarı ve yazar. Doğalcı bir yaklaşımla ele aldığı oyunlarıyla çağdaş Alman tiyatrosunu hazırlayan öncü yazarlardandır. Natüralizm akımının en önemli Alman temsilcisi olarak bilinir. Ancak çalışmalarında başka tarzlarla da bütünleşmiştir. Kendisinin muhtelif Avrupa ve ABD üniversitelerinde onursal doktora unvanları bulunuyor. Üç tane Grillparzer, bir tane Goethe ve 1912 yılında Nobel Edebiyat Ödülü'ne lâyık görülmüştür.
Gerhart Hauptmann | |
---|---|
Gerhart Hauptmann | |
Doğum | 15 Kasım 1862 , Silezya, Prusya Krallığı |
Ölüm | 6 Haziran 1946 (83 yaşında) (Jagniątków), Polonya |
Meslek | Oyun yazarı |
Milliyet | Almanya |
Dönem | 19. yüzyıl sonları - 20. yüzyıl başları |
Edebî akım | Doğalcılık |
Önemli ödülleri | Nobel Edebiyat Ödülü (1912) (1932) |
İmza | |
Hayatı
Çocukluğu ve Gençliği
Gerhart Hauptmann, 15 Kasım 1862 tarihinde Polanya'da Aşağı Silezya'nın Ober Salzbrunn şehrinde doğdu. Ebeveyni, yörede bir otel işleten Robert ve Marie (Straehler) Hauptmann çiftiydi. Hauptmann'ın kendinden büyük üç kardeşi vardı: Georg (1853–1899), Johanna (1856–1943) ve Carl (1858–1921). Genç Hauptmann muhitte masalcı olarak tanınıyordu.
1868'de köy okuluna başladı. 10 Nisan 1874'te Breslau'da ön yeterlilik sınavını geçtiği liseye yazıldı. Hauptmann büyükşehirde gördüğü yeni çevreye alışmakta zorluklar yaşadı. Bir papazın yanında barınmadan önce, ağabeyi Carl'la birlikte perişan bir öğrenci pansiyonunda kaldı. Bundan başka, okulu ona problemler çıkardı. Okulda onu en çok rahatsız eden şey öğretmenlerinin ona karşı sert, soylu ailelerin çocuklarına karşı ise iyi davranmasıydı. Kendinde bu sebeplerle isteksizlik ve yakalandığı hastalıklar nedeniyle derslere katılamadığından ilk yılını tekrarlamak zorunda kaldı. Hauptmann 1878 baharında amcası Gustav Schubert'in 'deki çiftliğinde tarım öğrenmek için ortaokuldan ayrıldı. Bir buçuk yıl sonra bu öğrenimi tamamlamak zorunda kaldı. Fiziksel açıdan yetersizdi ve onu 20 yıl boyunca ölümle burun buruna getirecek olan bir akciğer hastalığına yakalanmıştı.
1880 yılında Breslau Sanat Enstitüsünde heykeltıraşçılık eğitimi alan Hauptmann 1883 yılında heykeltıraş olarak Roma’ya yerleşir. İki yıl sonra zengin bir iş insanının kızı olan Marie Thielmann ile evlenir ve çiftin üç çocuğu olur. Berlin yakınlarında Erkner semtine yerleşirler ve Hauptmann natüralist düşünceye sahip şairlerin derneği olan “Durch” ile iletişime geçer. Hauptmann 1889 yılında “Freie Bühne” (Serbest Sahne) isimli derneği kurar ve birçok eseri burada sahnelenir. “Vor Sonnenaufgang” (Güneşin doğuşu) isimli ilk yapıtının prömiyesi bu sahnede yapılır. Böylelikle modern çağın dramasının ileri gelen temsilcisi olur. Gerhart Hauptmann 1904 yılında eşinden boşandıktan sonra müzisyen öğrencisi Margarete Marschalke ile evlenir. İkinci eşinden bir oğlu dünyaya gelir. “Die Ratten” (Fareler) yapıtının prömiyesi 1911 yılında Berlin’de bulunan Lessing tiyatrosunda sahnelenir. Birçok ödüle layık görülen Hauptmann, 1918 yılında Alman Cumhuriyetinin kuruluşunda da aktif olur. Nasyonal sosyalizm’e bir beyanatta bulunmayan Hauptmann 1933'te kamu hayatından çekilir. 6 Haziran 1946 yılında 84 yaşında Agnetendorf’ da hayata veda eden Hauptmann’ın Yahudilere uygulanan tatbikatı anlatan öyküsü “Die Finsternisse” (Karanlıklar) ölümünden sonra yayınlanır. Türkçeye çevrilmiş eserinin adı "Dokumacılar"dır.
Eserleri
- 1885 – Promethidenlos
- 1888 –
- 1889 –
- 1890 – Das Friedensfest
- 1891 – Yalnız İnsanlar (Einsame Menschen)
- 1892 – Kollege Crampton
- 1893 – Die Weber
- 1893 –
- 1893 – Hanneles Himmelfahrt
- 1896 –
- 1897 – Die versunkene Glocke
- 1898 – Fuhrmann Henschel
- 1900 – Schluck und Jau
- 1900 –
- 1901 – Der rote Hahn
- 1902 –
- 1903 –
- 1905 – Elga
- 1904 – Die Weber
- 1906 – Und Pippa tanzt!
- 1909 – Griselda
- 1910 – Der Narr in Christo Emanuel Quint
- 1910 – Peter Brauer (Tragikomödie)
- 1911 – Die Ratten
- 1912 – Atlantis
- 1912 – Gabriel Schillings Flucht
- 1913 – Festspiel in deutschen Reimen
- 1914 – Der Bogen des Odysseus
- 1917 – Der weisse Heiland
- 1917 – Winterballade
- 1918 – Der Ketzer von Soana
- 1921 – Anna
- 1922 – Festaktus zur Eröffnung des Deutschen Museums
- 1925 – Veland
- 1925 – Die Insel der großen Mutter oder Das Wunder von Île des Dames
- 1928 – Des großen Kampffliegers, Landfahrers, Gauklers und Magiers Till Eulenspiegel Abenteuer
- 1928 – Wanda
- 1929 – Dorothea Angermann
- 1930 – Die Spitzhacke
- 1932 –
- 1937 – Das Abenteuer meiner Jugend (Autobiographie)
- 1939 – Die Tochter der Kathedrale
- 1939 – Ährenlese
- 1941 – Iphigenie in Delphi
- 1941 – Das Märchen
- 1942 – Magnus Garbe (erster Version: 1914)
- 1944 – Iphigenie in Aulis
- 1946 – Neue Gedichte
- 1947 – Mignon (posthum)
- 1948 – Agamemnons Tod/Elektra (posthum)
Kaynakça
Alman yazar ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu maddedeki bilgilerin dogrulanabilmesi icin ek kaynaklar gerekli Lutfen guvenilir kaynaklar ekleyerek maddenin gelistirilmesine yardimci olun Kaynaksiz icerik itiraz konusu olabilir ve kaldirilabilir Kaynak ara Gerhart Hauptmann haber gazete kitap akademik JSTOR Haziran 2022 Bu sablonun nasil ve ne zaman kaldirilmasi gerektigini ogrenin Gerhart Johann Robert Hauptmann d 15 Kasim 1862 Ober Salzbrunn Silezya o 6 Haziran 1946 Agnetendorf Asagi Silezya Alman oyun yazari ve yazar Dogalci bir yaklasimla ele aldigi oyunlariyla cagdas Alman tiyatrosunu hazirlayan oncu yazarlardandir Naturalizm akiminin en onemli Alman temsilcisi olarak bilinir Ancak calismalarinda baska tarzlarla da butunlesmistir Kendisinin muhtelif Avrupa ve ABD universitelerinde onursal doktora unvanlari bulunuyor Uc tane Grillparzer bir tane Goethe ve 1912 yilinda Nobel Edebiyat Odulu ne layik gorulmustur Gerhart HauptmannGerhart HauptmannDogum15 Kasim 1862 1862 11 15 Silezya Prusya KralligiOlum6 Haziran 1946 83 yasinda Jagniatkow PolonyaMeslekOyun yazariMilliyet AlmanyaDonem19 yuzyil sonlari 20 yuzyil baslariEdebi akimDogalcilikOnemli odulleriNobel Edebiyat Odulu 1912 1932 ImzaHayatiCocuklugu ve Gencligi Gerhart Hauptmann 15 Kasim 1862 tarihinde Polanya da Asagi Silezya nin Ober Salzbrunn sehrinde dogdu Ebeveyni yorede bir otel isleten Robert ve Marie Straehler Hauptmann ciftiydi Hauptmann in kendinden buyuk uc kardesi vardi Georg 1853 1899 Johanna 1856 1943 ve Carl 1858 1921 Genc Hauptmann muhitte masalci olarak taniniyordu 1868 de koy okuluna basladi 10 Nisan 1874 te Breslau da on yeterlilik sinavini gectigi liseye yazildi Hauptmann buyuksehirde gordugu yeni cevreye alismakta zorluklar yasadi Bir papazin yaninda barinmadan once agabeyi Carl la birlikte perisan bir ogrenci pansiyonunda kaldi Bundan baska okulu ona problemler cikardi Okulda onu en cok rahatsiz eden sey ogretmenlerinin ona karsi sert soylu ailelerin cocuklarina karsi ise iyi davranmasiydi Kendinde bu sebeplerle isteksizlik ve yakalandigi hastaliklar nedeniyle derslere katilamadigindan ilk yilini tekrarlamak zorunda kaldi Hauptmann 1878 baharinda amcasi Gustav Schubert in deki ciftliginde tarim ogrenmek icin ortaokuldan ayrildi Bir bucuk yil sonra bu ogrenimi tamamlamak zorunda kaldi Fiziksel acidan yetersizdi ve onu 20 yil boyunca olumle burun buruna getirecek olan bir akciger hastaligina yakalanmisti 1880 yilinda Breslau Sanat Enstitusunde heykeltirascilik egitimi alan Hauptmann 1883 yilinda heykeltiras olarak Roma ya yerlesir Iki yil sonra zengin bir is insaninin kizi olan Marie Thielmann ile evlenir ve ciftin uc cocugu olur Berlin yakinlarinda Erkner semtine yerlesirler ve Hauptmann naturalist dusunceye sahip sairlerin dernegi olan Durch ile iletisime gecer Hauptmann 1889 yilinda Freie Buhne Serbest Sahne isimli dernegi kurar ve bircok eseri burada sahnelenir Vor Sonnenaufgang Gunesin dogusu isimli ilk yapitinin promiyesi bu sahnede yapilir Boylelikle modern cagin dramasinin ileri gelen temsilcisi olur Gerhart Hauptmann 1904 yilinda esinden bosandiktan sonra muzisyen ogrencisi Margarete Marschalke ile evlenir Ikinci esinden bir oglu dunyaya gelir Die Ratten Fareler yapitinin promiyesi 1911 yilinda Berlin de bulunan Lessing tiyatrosunda sahnelenir Bircok odule layik gorulen Hauptmann 1918 yilinda Alman Cumhuriyetinin kurulusunda da aktif olur Nasyonal sosyalizm e bir beyanatta bulunmayan Hauptmann 1933 te kamu hayatindan cekilir 6 Haziran 1946 yilinda 84 yasinda Agnetendorf da hayata veda eden Hauptmann in Yahudilere uygulanan tatbikati anlatan oykusu Die Finsternisse Karanliklar olumunden sonra yayinlanir Turkceye cevrilmis eserinin adi Dokumacilar dir Eserleri1885 Promethidenlos 1888 1889 1890 Das Friedensfest 1891 Yalniz Insanlar Einsame Menschen 1892 Kollege Crampton 1893 Die Weber 1893 1893 Hanneles Himmelfahrt 1896 1897 Die versunkene Glocke 1898 Fuhrmann Henschel 1900 Schluck und Jau 1900 1901 Der rote Hahn 1902 1903 1905 Elga 1904 Die Weber 1906 Und Pippa tanzt 1909 Griselda 1910 Der Narr in Christo Emanuel Quint 1910 Peter Brauer Tragikomodie 1911 Die Ratten 1912 Atlantis 1912 Gabriel Schillings Flucht 1913 Festspiel in deutschen Reimen 1914 Der Bogen des Odysseus 1917 Der weisse Heiland 1917 Winterballade 1918 Der Ketzer von Soana 1921 Anna 1922 Festaktus zur Eroffnung des Deutschen Museums 1925 Veland 1925 Die Insel der grossen Mutter oder Das Wunder von Ile des Dames 1928 Des grossen Kampffliegers Landfahrers Gauklers und Magiers Till Eulenspiegel Abenteuer 1928 Wanda 1929 Dorothea Angermann 1930 Die Spitzhacke 1932 1937 Das Abenteuer meiner Jugend Autobiographie 1939 Die Tochter der Kathedrale 1939 Ahrenlese 1941 Iphigenie in Delphi 1941 Das Marchen 1942 Magnus Garbe erster Version 1914 1944 Iphigenie in Aulis 1946 Neue Gedichte 1947 Mignon posthum 1948 Agamemnons Tod Elektra posthum Kaynakca Lewis Derek 2016 Historical dictionary of contemporary Germany 2 bas Lanham Md Rowman amp Littlefield Publishers ISBN 978 1442269569 Watanabe O Kelly Helen 1997 The Cambridge history of German literature Cambridge Cambridge University Press ISBN 978 0521434171 Alman yazar ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz