Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Prusya Krallığı (Almanca: Königreich Preußen, [ˈkøːnɪkʁaɪç ˈpʁɔʏsn̩] olarak telaffuz edilir) 1701 ile 1918 yılları arasında Alman İmparatorluğu'nun Prusya eyaletini oluşturan bir krallıktı. 1866'da Almanya'nın birleşmesinin arkasındaki itici güçtü ve 1918'de dağılıncaya kadar Alman İmparatorluğu'nun önde gelen devletiydi. Adını Prusya denilen bölgeden alsa da merkezi Brandenburg Margravlığı'ydı. Başkenti Berlin'di.
Prusya Krallığı Königreich Preußen | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1701-1918 | |||||||||||||
 (1892–1918)  (1873-1918) | |||||||||||||
 | |||||||||||||
| Başkent | Berlin | ||||||||||||
| Yaygın dil(ler) | Almanca | ||||||||||||
| Hükûmet | Monarşi | ||||||||||||
| Kral | |||||||||||||
| |||||||||||||
| Başbakan | |||||||||||||
| |||||||||||||
| Tarihçe | |||||||||||||
| |||||||||||||
| Yüzölçümü | |||||||||||||
• Toplam | 348,779 km2 | ||||||||||||
| Nüfus | |||||||||||||
| |||||||||||||
| Para birimi | Reichsthaler (1750'ye kadar) Prusya taleri (1750-1857) Vereinsthaler (1857-1871) Goldmark (1871-1914) Papiermark (1914-1918) | ||||||||||||
| |||||||||||||
Prusya kralları Hohenzollern Hanedanı'ndandı. Krallığın selefi Brandenburg-Prusya, "Büyük Seçmen" olarak bilinen Brandenburg Seçmeni Frederick William'ın yönetimi altında askeri bir güç haline geldi. Bir krallık olarak Prusya, özellikle "Büyük" II. Frederick'in hükümdarlığı sırasında iktidara yükselişini sürdürdü.Büyük Frederick, Yedi Yıl Savaşı'nın (1756-1763) başlatılmasında etkili oldu; Avusturya, Rusya, Fransa ve İsveç'e karşı kendini korudu ve Prusya'nın Alman devletleri arasında baskın rolünü oluşturmanın yanı sıra ülkeyi Avrupa'nın büyük bir gücü olarak kurdu. Güçlü Prusya Ordusunun zaferleri sayesinde. Prusya, tüm Alman devletlerini (İsviçre'deki Alman kantonları hariç) kendi yönetimi altında birleştirmek için girişimlerde bulundu ve Avusturya'nın böylesine birleşik bir Alman alanına dahil edilip edilmeyeceği süregelen bir soru haline geldi. Napolyon Savaşları Alman Konfederasyonunun kurulmasına yol açtıktan sonra, Alman devletlerini birleştirme meselesi 1848-1849 Alman devrimlerine neden oldu ve tüm eyaletlerin temsilcileri kendi anayasaları altında birleşmeye çalıştı. Bir federasyon kurma girişimleri başarısız oldu ve Alman Konfederasyonu, 1866'da en güçlü iki üye devlet arasında Avusturya-Prusya Savaşı çıktığında çöktü.
Daha sonra Prusya, 1866'da Kuzey Almanya Konfederasyonu'nun kurulmasının ardındaki itici güç oldu; 1871'de birleşik Alman İmparatorluğu'na dönüştürüldü ve bugünkü Federal Almanya Cumhuriyeti'nin en eski yasal selefi olarak kabul edildi. Kuzey Almanya Konfederasyonu, Avusturya-Prusya Savaşı'nın ardından daha çok askerî güç ittifakı olarak görüldü, ancak yasalarının çoğu daha sonra Alman İmparatorluğu'nda kullanıldı. Alman İmparatorluğu, 1870-1871 Fransa-Prusya Savaşı'nda III. Napolyon'un yenilgisi nedeniyle, Avusturya ve İsviçre dışındaki tüm Alman devletlerini Prusya hegemonyası altında başarıyla birleştirdi. Savaş, tüm Alman devletlerini ortak bir düşmana karşı birleştirdi ve zaferle birlikte, birleşmeye karşı olan bazı kişilerin görüşlerini değiştiren ezici bir milliyetçilik dalgası geldi.
1918-1919 Alman Devrimi ile Prusya Krallığı, Bağımsız Prusya Devleti'ne dönüştürüldü.
Arka plan ve kuruluş
Hohenzollern'ler, 1518'de Brandenburg Margravlığı'nın hükümdarları oldular. 1529'da Hohenzollern'ler, bir dizi çatışmanın ardından Pomeranya Dükalığı'nın eski haline dönmesini sağladılar ve Vestfalya Barışı'nın ardından doğu kısmını ele geçirdiler.
1618'de Brandenburg seçmenleri, 1511'den beri Hohenzollern Hanesi'nin daha genç bir kolu tarafından yönetilen Prusya Dükalığ'nı da miras aldı. 1525 yılında Töton Şövalyeleri'nin son Büyük Üstadı ve Prusya'nın ilk hükümdarı Albrecht, bölgesini laikleştirdi ve onu bir dükalığa dönüştürdü. "Brandenburg-Prusya" olarak bilinen Brandenburg ile kişisel bir birlik içinde yönetiliyordu. Brandenburg hâlâ yasal olarak Kutsal Roma İmparatorluğu'nun bir parçası olduğundan ve Prusya Dükalığı Polonya'nın bir tımarı olduğundan tam bir birlik mümkün değildi. Töton Tarikatı 1466'dan beri Polonya'ya saygı gösteriyordu ve Hohenzollern'ler, Dük Prusya'yı laikleştirdikten sonra da saygı göstermeye devam ettiler.
İkinci Kuzey Savaşı sırasında, Labiau ve Wehlau-Bromberg anlaşmaları, Eylül 1657'ye kadar Hohenzollern'lere Prusya Dükalığı üzerinde tam egemenlik sağladı.
İspanya Veraset Savaşı'nda Fransa'ya karşı bir ittifak karşılığında, Büyük Seçmen'in oğlu III.Frederick'in, 16 Kasım 1700 tarihli Kraliyet Antlaşması ile Prusya'yı bir krallığa yükseltmesine izin verildi. Frederick, kendisini Frederick olarak "Prusya Kralı" olarak taçlandırdı. 18 Ocak 1701'de I. Kutsal Roma İmparatorluğu'nda yasal olarak Bohemya dışında hiçbir krallık var olamazdı. Ancak Frederick, Prusya'nın hiçbir zaman imparatorluğun bir parçası olmadığı ve Hohenzollern'lerin tamamen egemen olduğu için Prusya'yı bir krallığa yükseltebileceği fikrini benimsedi. Yaklaşan İspanyol Veraset Savaşı'nda Frederick'in desteğini güvence altına almak isteyen İmparator Leopold I, razı oldu.
"Prusya'daki Kral" tarzı, Hohenzollern'lerin yalnızca eski dükalıklarında yasal olarak kral oldukları yönündeki yasal kurguyu kabul etmek için benimsendi. Brandenburg'da ve imparatorluk içindeki topraklarının bazı kısımlarında, yasal olarak hâlâ yalnızca imparatorun derebeyliği altında seçmenlerdi. Ancak bu zamana kadar imparatorun yetkisi yalnızca nominaldi. İmparatorluğun çeşitli bölgelerinin yöneticileri, büyük ölçüde egemen devletlerin yöneticileri gibi hareket ediyorlardı ve imparatorun hükümdarlığını yalnızca resmi bir şekilde kabul ediyorlardı. Ayrıca düklük, Prusya bölgesinin yalnızca doğudaki büyük kısmını oluşturuyordu; En batıdaki parça, Polonya Kralı tarafından Prusya Kralı unvanıyla birlikte tutulan, Vistula'nın doğusundaki Kraliyet Prusya'nın kısmını oluşturuyordu. Brandenburg ile Prusya arasındaki kişisel birlik, imparatorluğun 1806'daki sonuna kadar yasal olarak devam ederken, 1701'den itibaren Brandenburg fiilen krallığın ayrılmaz bir parçası olarak muamele gördü. Hohenzollern'ler, kendi topraklarının imparatorluğun parçası olan kısımlarında sözde hala imparatorun tebaası olduğundan, imparatorluk dağılıncaya kadar ek Brandenburg Seçmeni unvanını kullanmaya devam ettiler. Polonya'nın Birinci Bölünmesinde Kraliyet Prusya'nın satın alınmasının ardından "Prusya Kralı" unvanı 1772 yılına kadar kabul edilmedi.
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Prusya Kralligi Almanca Konigreich Preussen ˈkoːnɪkʁaɪc ˈpʁɔʏsn olarak telaffuz edilir 1701 ile 1918 yillari arasinda Alman Imparatorlugu nun Prusya eyaletini olusturan bir krallikti 1866 da Almanya nin birlesmesinin arkasindaki itici guctu ve 1918 de dagilincaya kadar Alman Imparatorlugu nun onde gelen devletiydi Adini Prusya denilen bolgeden alsa da merkezi Brandenburg Margravligi ydi Baskenti Berlin di Prusya KralligiKonigreich Preussen1701 1918 1892 1918 1873 1918 BaskentBerlinYaygin dil ler AlmancaHukumetMonarsiKral 1701 1713I Friedrich 1888 1918II WilhelmBasbakan 1848 ilk Adolf Heinrich von Arnim Boitzenburg 1918 son Maximilian von BadenTarihce Kurulusu1701 Dagilisi1918Yuzolcumu Toplam348 779 km2Nufus 17564 500 000 187124 689 000 191040 169 219Para birimiReichsthaler 1750 ye kadar Prusya taleri 1750 1857 Vereinsthaler 1857 1871 Goldmark 1871 1914 Papiermark 1914 1918 Onculler ArdillarLehistan Litvanya BirligiBrandenburg Prusya Bagimsiz Prusya DevletiIkinci Polonya Cumhuriyeti Prusya krallari Hohenzollern Hanedani ndandi Kralligin selefi Brandenburg Prusya Buyuk Secmen olarak bilinen Brandenburg Secmeni Frederick William in yonetimi altinda askeri bir guc haline geldi Bir krallik olarak Prusya ozellikle Buyuk II Frederick in hukumdarligi sirasinda iktidara yukselisini surdurdu Buyuk Frederick Yedi Yil Savasi nin 1756 1763 baslatilmasinda etkili oldu Avusturya Rusya Fransa ve Isvec e karsi kendini korudu ve Prusya nin Alman devletleri arasinda baskin rolunu olusturmanin yani sira ulkeyi Avrupa nin buyuk bir gucu olarak kurdu Guclu Prusya Ordusunun zaferleri sayesinde Prusya tum Alman devletlerini Isvicre deki Alman kantonlari haric kendi yonetimi altinda birlestirmek icin girisimlerde bulundu ve Avusturya nin boylesine birlesik bir Alman alanina dahil edilip edilmeyecegi suregelen bir soru haline geldi Napolyon Savaslari Alman Konfederasyonunun kurulmasina yol actiktan sonra Alman devletlerini birlestirme meselesi 1848 1849 Alman devrimlerine neden oldu ve tum eyaletlerin temsilcileri kendi anayasalari altinda birlesmeye calisti Bir federasyon kurma girisimleri basarisiz oldu ve Alman Konfederasyonu 1866 da en guclu iki uye devlet arasinda Avusturya Prusya Savasi ciktiginda coktu Daha sonra Prusya 1866 da Kuzey Almanya Konfederasyonu nun kurulmasinin ardindaki itici guc oldu 1871 de birlesik Alman Imparatorlugu na donusturuldu ve bugunku Federal Almanya Cumhuriyeti nin en eski yasal selefi olarak kabul edildi Kuzey Almanya Konfederasyonu Avusturya Prusya Savasi nin ardindan daha cok askeri guc ittifaki olarak goruldu ancak yasalarinin cogu daha sonra Alman Imparatorlugu nda kullanildi Alman Imparatorlugu 1870 1871 Fransa Prusya Savasi nda III Napolyon un yenilgisi nedeniyle Avusturya ve Isvicre disindaki tum Alman devletlerini Prusya hegemonyasi altinda basariyla birlestirdi Savas tum Alman devletlerini ortak bir dusmana karsi birlestirdi ve zaferle birlikte birlesmeye karsi olan bazi kisilerin goruslerini degistiren ezici bir milliyetcilik dalgasi geldi 1918 1919 Alman Devrimi ile Prusya Kralligi Bagimsiz Prusya Devleti ne donusturuldu Arka plan ve kurulus1525 1648 yillari arasi Brandenburg Prusya Hohenzollern ler 1518 de Brandenburg Margravligi nin hukumdarlari oldular 1529 da Hohenzollern ler bir dizi catismanin ardindan Pomeranya Dukaligi nin eski haline donmesini sagladilar ve Vestfalya Barisi nin ardindan dogu kismini ele gecirdiler 1618 de Brandenburg secmenleri 1511 den beri Hohenzollern Hanesi nin daha genc bir kolu tarafindan yonetilen Prusya Dukalig ni da miras aldi 1525 yilinda Toton Sovalyeleri nin son Buyuk Ustadi ve Prusya nin ilk hukumdari Albrecht bolgesini laiklestirdi ve onu bir dukaliga donusturdu Brandenburg Prusya olarak bilinen Brandenburg ile kisisel bir birlik icinde yonetiliyordu Brandenburg hala yasal olarak Kutsal Roma Imparatorlugu nun bir parcasi oldugundan ve Prusya Dukaligi Polonya nin bir timari oldugundan tam bir birlik mumkun degildi Toton Tarikati 1466 dan beri Polonya ya saygi gosteriyordu ve Hohenzollern ler Duk Prusya yi laiklestirdikten sonra da saygi gostermeye devam ettiler Ikinci Kuzey Savasi sirasinda Labiau ve Wehlau Bromberg anlasmalari Eylul 1657 ye kadar Hohenzollern lere Prusya Dukaligi uzerinde tam egemenlik sagladi Ispanya Veraset Savasi nda Fransa ya karsi bir ittifak karsiliginda Buyuk Secmen in oglu III Frederick in 16 Kasim 1700 tarihli Kraliyet Antlasmasi ile Prusya yi bir kralliga yukseltmesine izin verildi Frederick kendisini Frederick olarak Prusya Krali olarak taclandirdi 18 Ocak 1701 de I Kutsal Roma Imparatorlugu nda yasal olarak Bohemya disinda hicbir krallik var olamazdi Ancak Frederick Prusya nin hicbir zaman imparatorlugun bir parcasi olmadigi ve Hohenzollern lerin tamamen egemen oldugu icin Prusya yi bir kralliga yukseltebilecegi fikrini benimsedi Yaklasan Ispanyol Veraset Savasi nda Frederick in destegini guvence altina almak isteyen Imparator Leopold I razi oldu Prusya daki Kral tarzi Hohenzollern lerin yalnizca eski dukaliklarinda yasal olarak kral olduklari yonundeki yasal kurguyu kabul etmek icin benimsendi Brandenburg da ve imparatorluk icindeki topraklarinin bazi kisimlarinda yasal olarak hala yalnizca imparatorun derebeyligi altinda secmenlerdi Ancak bu zamana kadar imparatorun yetkisi yalnizca nominaldi Imparatorlugun cesitli bolgelerinin yoneticileri buyuk olcude egemen devletlerin yoneticileri gibi hareket ediyorlardi ve imparatorun hukumdarligini yalnizca resmi bir sekilde kabul ediyorlardi Ayrica dukluk Prusya bolgesinin yalnizca dogudaki buyuk kismini olusturuyordu En batidaki parca Polonya Krali tarafindan Prusya Krali unvaniyla birlikte tutulan Vistula nin dogusundaki Kraliyet Prusya nin kismini olusturuyordu Brandenburg ile Prusya arasindaki kisisel birlik imparatorlugun 1806 daki sonuna kadar yasal olarak devam ederken 1701 den itibaren Brandenburg fiilen kralligin ayrilmaz bir parcasi olarak muamele gordu Hohenzollern ler kendi topraklarinin imparatorlugun parcasi olan kisimlarinda sozde hala imparatorun tebaasi oldugundan imparatorluk dagilincaya kadar ek Brandenburg Secmeni unvanini kullanmaya devam ettiler Polonya nin Birinci Bolunmesinde Kraliyet Prusya nin satin alinmasinin ardindan Prusya Krali unvani 1772 yilina kadar kabul edilmedi Kaynakca Ernest John Knapton Revolutionary and Imperial France 1750 1815 Scribner 1971 Page 12 Almanca 28 Kasim 2001 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Mayis 2007 Almanca 18 Kasim 2005 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Mayis 2007