Getiren sinir lifleri, bir bölgeye gelen akson demetlerine denir. Sinir lifleri bölgeden çıkış yaptığında bu akson demetine adı verilir. Bu terimler çevresel sinir sistemi (ÇSS) ve merkezi sinir sistemi (MSS) için kullanıldığında biraz farklı anlam taşırlar.
ÇSS içinde, getiren ve götüren sinir lifleri tamamen omurilik perspektifinden incelenir. ÇSS getirenleri, vücudun her yerinden duyu bilgisini omuriliğe taşıyan duyu nöronlarının aksonlarıdır. ÇSS götürenleri, motor-hareket sinyallerini omurilikten kaslara taşıyan omurilik motor nöronlarının aksonlarıdır.
MSS için kullanıldığında getiren ve götüren sinir lifleri beynin herhangi bir bölgesi için kullanılabilir. Bu sebeple beynin her bölgesinin kendisine has getiren ve götüren sinir demetleri mevcuttur.
Yapı
Getiren nöron somaları çevresel sinir sisteminde gangliada yer alırlar. Bu hücrelerin aksonları gangliondan gangliona gezer ve omuriliğe geri döner. Bu hücrelerin çoğunluğu ve duyu organına uzanan tek bir aksona sahiptirler. Getiren sinirleri içerek dorsal kökteki tüm aksonlar somatosensoriyel bilginin iletiminde kullanılır. Somatosensoriyel reseptörler ağrı, dokunma, sıcaklık, kaşıntı ve esneme gibi duyuları içerir. Örneğin, denilen kas lifi, paralel uzanan bir tür getiren nörondur ve kas uzunluğunu tespit ederek esneme hakkında bilgi verir. Tüm bu duyular beyne doğru aynı yoldan seyahat ederler; dorsal kök ganglionundan omuriliğe doğru, omurilikten medullaya, daha sonrasında da beyin ortasına (midbrain). Buradan parietal lobda bulunan birincil somatosensoral kortekse iletilir.
Türleri
Getiren sinir lifleri (GSA), (PGF), (ASA) ve oluşur. (SVA).
Tür | Birincil/ikincil | Yanıt |
Tip Ia | birincil | Kas uzunluğu ve hızındaki değişime çabuk adapte olarak yanıt verir |
Türü İb | N/A | nda, kas gerginlik farklılıklarına yanıt verir |
Tip II | ikincil | Durgun haldeki kas için pozisyon bilgisi sağlar, kas sabitken atım yapar. |
İşlev
Sinir sisteminde kapalı bir döngü vardır; duyu, karar alma ve tepki vermeden oluşur. Bu süreç duyu nöronları, internöronlar ve motor nöronlar tarafından yönetilir.
Bir dokunuş ya da ağrılı bir , ancak getiren sinir lifleri bu duyuları beyne ilettikten sonra bir his oluşturur. Getiren sinir lifleri , kısa bir hücre gövdesi ve uzun bir yan dalı vardır. Bu hücrelerin dendritleri yoktur. Omuriliğin hemen dışında olarak bilinen binlerce getiren sinir gövdesi birikmiş bir halde bulunmaktadır.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Mader S. S. (2000): Human biology. McGraw-Hill, New York, ; .
- ^ Hall J. E., Guyton A. C. (2006): Textbook of medical physiology, 11th edition. Elsevier Saunders, St. Louis, Mo, .
- ^ Warrell D. A., Cox T. M., Firth J. D. (2010): The Oxford Textbook of Medicine 21 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Webarşiv şablonunda hata:
|url=
value. Boş. (5th ed.). Oxford University Press - ^ Michael-Titus, Adina T (2007). Nervous System: Systems of the Body Series. Churchill Livingstone. ISBN .
- ^ MacCallum, Don. . University of Michigan Medical School. 7 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Haziran 2014.
- ^ Carlson, Neil (2016). Physiology of Behavior. Upper Saddle River, New Jersey: Pearson Education, Inc. ISBN .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Getiren sinir lifleri bir bolgeye gelen akson demetlerine denir Sinir lifleri bolgeden cikis yaptiginda bu akson demetine adi verilir Bu terimler cevresel sinir sistemi CSS ve merkezi sinir sistemi MSS icin kullanildiginda biraz farkli anlam tasirlar CSS icinde getiren ve goturen sinir lifleri tamamen omurilik perspektifinden incelenir CSS getirenleri vucudun her yerinden duyu bilgisini omurilige tasiyan duyu noronlarinin aksonlaridir CSS goturenleri motor hareket sinyallerini omuriliktenkaslara tasiyan omurilik motor noronlarinin aksonlaridir MSS icin kullanildiginda getiren ve goturen sinir lifleri beynin herhangi bir bolgesi icin kullanilabilir Bu sebeple beynin her bolgesinin kendisine has getiren ve goturen sinir demetleri mevcuttur YapiSinir Sistemi Organizasyonu Motor ve Duyu Sistemleri Getiren noron somalari cevresel sinir sisteminde gangliada yer alirlar Bu hucrelerin aksonlari gangliondan gangliona gezer ve omurilige geri doner Bu hucrelerin cogunlugu ve duyu organina uzanan tek bir aksona sahiptirler Getiren sinirleri icerek dorsal kokteki tum aksonlar somatosensoriyel bilginin iletiminde kullanilir Somatosensoriyel reseptorler agri dokunma sicaklik kasinti ve esneme gibi duyulari icerir Ornegin denilen kas lifi paralel uzanan bir tur getiren norondur ve kas uzunlugunu tespit ederek esneme hakkinda bilgi verir Tum bu duyular beyne dogru ayni yoldan seyahat ederler dorsal kok ganglionundan omurilige dogru omurilikten medullaya daha sonrasinda da beyin ortasina midbrain Buradan parietal lobda bulunan birincil somatosensoral kortekse iletilir Turleri Getiren sinir lifleri GSA PGF ASA ve olusur SVA Tur Birincil ikincil YanitTip Ia birincil Kas uzunlugu ve hizindaki degisime cabuk adapte olarak yanit verirTuru Ib N A nda kas gerginlik farkliliklarina yanit verirTip II ikincil Durgun haldeki kas icin pozisyon bilgisi saglar kas sabitken atim yapar IslevSinir sisteminde kapali bir dongu vardir duyu karar alma ve tepki vermeden olusur Bu surec duyu noronlari internoronlar ve motor noronlar tarafindan yonetilir Bir dokunus ya da agrili bir ancak getiren sinir lifleri bu duyulari beyne ilettikten sonra bir his olusturur Getiren sinir lifleri kisa bir hucre govdesi ve uzun bir yan dali vardir Bu hucrelerin dendritleri yoktur Omuriligin hemen disinda olarak bilinen binlerce getiren sinir govdesi birikmis bir halde bulunmaktadir Ayrica bakinizOtonom sinir sistemiKaynakca Mader S S 2000 Human biology McGraw Hill New York 0 07 290584 0 0 07 117940 2 Hall J E Guyton A C 2006 Textbook of medical physiology 11th edition Elsevier Saunders St Louis Mo 0 7216 0240 1 Warrell D A Cox T M Firth J D 2010 The Oxford Textbook of Medicine 21 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Webarsiv sablonunda hata url value Bos 5th ed Oxford University Press Michael Titus Adina T 2007 Nervous System Systems of the Body Series Churchill Livingstone ISBN 9780443071799 MacCallum Don University of Michigan Medical School 7 Temmuz 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 24 Haziran 2014 Carlson Neil 2016 Physiology of Behavior Upper Saddle River New Jersey Pearson Education Inc ISBN 9780205239399