Otonom sinir sistemi ya da özerk sinir sistemi, periferik sinir sisteminin, istemsiz yapılan hareketleri ve organ fonksiyonlarının kontrolünü gerçekleştiren bölümüdür. Kalp hızı, sindirim, solunum, tükürük salgılanması, terleme, işeme fonksiyonu, cinsel uyarılma gibi durumlarda istem dışı etkilidir.Visseral sinir sistemi veya vejetatif sinir sistemi olarak da bilinir. Parasempatik sinir sistemi ve sempatik sinir sistemi olarak ikiye ayrılır.
Otonom sinir sistemi | |
---|---|
![]() Otonom Sinir Sistemi etki diyagramı | |
Latince isim | pars autonomica systematis nervosi peripherici |
Sistem | Çevresel sinir sistemi |
Tanımlayıcılar | |
JSTOR | autonomic-nervous-system |
Microsoft Academic | 2777372248 |
MeSH | D001341 |
TA | 6600 |
FMA | 9905 |
Otonom sinir sistemine biyolojik yaşamla yakınlığından dolayı Vejetatif (bitkisel) sinir sistemi denir. Organlarla ilgili olmasından Visseral sinir sistemi denir. Otonom sinir sistemi, sinir sistemini kalp kası, damarlar, akciğerler ve organların düz kasları ile dış salgı bezleri gibi isteğimiz dışında çalışan organları innerve eden bölümdür.
Sempatik sinir sistemi
Sempatik sistem doku ve organlara gönderdiği sinyallerle genel olarak vücudun aktivitesini, enerji tüketimini artırıcı yönde hareket eder. Örneğin sempatik sinirler kalbin çalışma hızını ve atardamarlardaki kan basıncını artırır. Sempatik sistem aynı zamanda organizmanın korku, öfke, dehşet, heyecan ve şiddetli ağrı gibi stres yaratan durumlarda tepki oluşturmasını sağlar. Örneğin kas aktivitesi gerektiren stres durumlarında, hipotalamusun uyarılmasıyla sempatik sistem organizmada bazı değişikliklere yol açar. Bunlardan bazıları kandaki glikoz yoğunluğunun artışı, atardamarlarda kan basıncının yükselmesi ve kas gücünün artmasıdır. Bu değişiklikler organizmanın stresle baş etmesinde etkili olur.
Sempatik sinir sistemi nöronları, medulla spinalisin ve bölgesindeki ön ve bulunur. Sempatik nöronlardan çıkan sinir lifleri, spinal sinirin içerisinde medulla spinalisi terk ederek spinal sinirin yapısına katılırlar. Bu lifler, vertebraların her iki tarafında bulunan gelirler. Burada bulunan gelen sinir liflerinin bazıları buradaki nöronlarla sinaps yaparlar. Bazıları ise doğrudan organa giderler.
Parasempatik sinir sistemi
Parasempatik sinir sistemi hareketlerimizi yavaşlatır. Parasempatik sistem doku ve organlara gönderdiği sinyallerle genel olarak vücutta enerjinin korunmasını sağlayacak yönde etki eder. Örneğin: kalp atışının yavaşlaması, sindirimin artması gibi.
Kaynakça
- ^ . 16 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mart 2012.
Dış bağlantılar
- Receptors of the heart: Mnemonic
- ANS Medical Notes on rahulgladwin.com28 Aralık 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Nöroanatomi veya sinir sistemi ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Otonom sinir sistemi ya da ozerk sinir sistemi periferik sinir sisteminin istemsiz yapilan hareketleri ve organ fonksiyonlarinin kontrolunu gerceklestiren bolumudur Kalp hizi sindirim solunum tukuruk salgilanmasi terleme iseme fonksiyonu cinsel uyarilma gibi durumlarda istem disi etkilidir Visseral sinir sistemi veya vejetatif sinir sistemi olarak da bilinir Parasempatik sinir sistemi ve sempatik sinir sistemi olarak ikiye ayrilir Otonom sinir sistemiOtonom Sinir Sistemi etki diyagramiLatince isimpars autonomica systematis nervosi periphericiSistemCevresel sinir sistemiTanimlayicilarJSTORautonomic nervous systemMicrosoft Academic2777372248MeSHD001341TA6600FMA9905 Otonom sinir sistemine biyolojik yasamla yakinligindan dolayi Vejetatif bitkisel sinir sistemi denir Organlarla ilgili olmasindan Visseral sinir sistemi denir Otonom sinir sistemi sinir sistemini kalp kasi damarlar akcigerler ve organlarin duz kaslari ile dis salgi bezleri gibi istegimiz disinda calisan organlari innerve eden bolumdur Sempatik sinir sistemiSempatik sistem doku ve organlara gonderdigi sinyallerle genel olarak vucudun aktivitesini enerji tuketimini artirici yonde hareket eder Ornegin sempatik sinirler kalbin calisma hizini ve atardamarlardaki kan basincini artirir Sempatik sistem ayni zamanda organizmanin korku ofke dehset heyecan ve siddetli agri gibi stres yaratan durumlarda tepki olusturmasini saglar Ornegin kas aktivitesi gerektiren stres durumlarinda hipotalamusun uyarilmasiyla sempatik sistem organizmada bazi degisikliklere yol acar Bunlardan bazilari kandaki glikoz yogunlugunun artisi atardamarlarda kan basincinin yukselmesi ve kas gucunun artmasidir Bu degisiklikler organizmanin stresle bas etmesinde etkili olur Sempatik sinir sistemi noronlari medulla spinalisin ve bolgesindeki on ve bulunur Sempatik noronlardan cikan sinir lifleri spinal sinirin icerisinde medulla spinalisi terk ederek spinal sinirin yapisina katilirlar Bu lifler vertebralarin her iki tarafinda bulunan gelirler Burada bulunan gelen sinir liflerinin bazilari buradaki noronlarla sinaps yaparlar Bazilari ise dogrudan organa giderler Parasempatik sinir sistemiParasempatik sinir sistemi hareketlerimizi yavaslatir Parasempatik sistem doku ve organlara gonderdigi sinyallerle genel olarak vucutta enerjinin korunmasini saglayacak yonde etki eder Ornegin kalp atisinin yavaslamasi sindirimin artmasi gibi Kaynakca 16 Mart 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Mart 2012 Dis baglantilarReceptors of the heart Mnemonic ANS Medical Notes on rahulgladwin com28 Aralik 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde Noroanatomi veya sinir sistemi ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz