| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Beyazın b5, c4 ve e5'teki piyonları; siyahın d4'teki piyonu geçer piyondur. |
Satrançta geçer piyon, sekizinci yataya ilerlemesini engelleyecek rakip piyonun bulunmadığı bir piyondur yani ne aynı dikeyde ne de bitişik dikeyde önünde rakip piyon yoktur. Geçer piyona bazen halk dilinde geçer denir . Geçer piyonlar avantajlıdır çünkü yalnızca rakibin taşları onların ilerlemesini engelleyebilir.
Diyagramda b5, c4 ve e5'teki beyaz piyonlar ve d4'teki siyah piyon geçer piyondur. Eğer
siyah ...fxg4 oynarsa g4'teki siyah piyon ve ayrıca f4'teki beyaz piyon geçer olacaktır.
Korunmuş geçer piyon
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Hamle sırası beyazlarda |
Kendi piyonları tarafından korunan geçer piyona korunmuş geçer piyon denir. Bu makaledeki ilk diyagramda, b ve e hatlarındaki piyonlar korunmuş geçer piyonlardır. Bitişik dikeylerdeki iki veya daha fazla geçer piyona bağlı geçer piyonlar denir (bkz. bağlı piyonlar) ve bunlar çok güçlüdür. En üstteki diyagramda, Beyaz'ın b ve c piyonları bağlı geçer piyonlardır. Bir çift bağlı geçer piyona bazen ezici güç (steamroller) adı verilir. Bağlı geçer piyonları olan tarafın onları aynı sıraya yerleştirmesi ve ardından birlikte ilerletmesi genellikle stratejik olarak avantajlıdır çünkü bu onların bloke edilmesini daha zor hale getirir. Bazen bir piyonun sekizinci yataya terfi edebilmesi için hafif taşlar feda edilir. Gösterilen örnekte (Mikhail Botvinnik–José Capablanca, AVRO 1938), beyazlar e6'daki geçer piyondan yararlanmak ve siyahın vezirinin blokajını kırmak için oynadı:
- 30. Fa3! Vxa3 31. Ah5+! gxh5 32. Vg5+ Şf8 33. Vxf6+
e piyonun terfisini garanti ederek. Geçer piyonun değeri, terfi için filin feda edilmesine fazlasıyla değer. E piyonun ilerlemesini engelleyen tek taş siyah vezir ve attır ve bunlar gittikten sonra piyonun terfi için boş bir yolu vardır. Siyahın piyonları da bunu durdurmak konusunda çaresiz kalmıştır.
Uzak geçer piyon
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Hamle sırası beyazlarda. Beyazlar uzak geçer piyon sayesinde kazanır. |
Uzak geçer piyon, diğer piyonlardan birkaç dikey ile ayrılan ve rakip şahı (ve bazen diğer taşları) diğer piyonların savunmasından saptıran bir geçer piyondur. Böyle bir piyon genellikle sahibi için güçlü bir avantaj oluşturur çünkü rakip şahın tahtanın her iki tarafını da kapsayacak menzili yoktur.
Bobby Fischer ve Bent Larsen arasındaki 1971 Adaylar Turnuvası maçının beşinci oyunundaki şematik konumda, a hattındaki uzak geçer piyon, materyal eşit olmasına rağmen beyaza bir kazanma avantajı sağlıyor. Piyon, siyahın şahını beyazın vezir çıkma tehditiyle alıkoyacak ve beyazın şahını, siyahın kalan piyonlarını ele geçirip oyunu kazanma konusunda özgür bırakacaktır. Beyaz şu hamlelerle kazandı:
- 41. Şd4 Şd6
- 42. a5 f6
- 43. a6 Şc6
- 44. a7 Şb7
- 45. Şd5 h4
Eğer 45...f5 oynarsa 46.h4 kazanır.
- 46. Şe6 1-0
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Beyaz oynar, berabere |
Uzak geçer piyon da hafif taş oyun sonunda güçlüdür. Tarrasch kuralında olduğu gibi, kalelerin olduğu bir oyun sonunda rakip kalenin piyonun arkasına geçmesi o kadar güçlü değildir (şemaya bakın: Levenfish & Smyslov, 1957).
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Beyazin b5 c4 ve e5 teki piyonlari siyahin d4 teki piyonu gecer piyondur Satrancta gecer piyon sekizinci yataya ilerlemesini engelleyecek rakip piyonun bulunmadigi bir piyondur yani ne ayni dikeyde ne de bitisik dikeyde onunde rakip piyon yoktur Gecer piyona bazen halk dilinde gecer denir Gecer piyonlar avantajlidir cunku yalnizca rakibin taslari onlarin ilerlemesini engelleyebilir Diyagramda b5 c4 ve e5 teki beyaz piyonlar ve d4 teki siyah piyon gecer piyondur Eger siyah fxg4 oynarsa g4 teki siyah piyon ve ayrica f4 teki beyaz piyon gecer olacaktir Korunmus gecer piyonBotvinnik vs Capablanca 1938 Hamle sirasi beyazlarda Kendi piyonlari tarafindan korunan gecer piyona korunmus gecer piyon denir Bu makaledeki ilk diyagramda b ve e hatlarindaki piyonlar korunmus gecer piyonlardir Bitisik dikeylerdeki iki veya daha fazla gecer piyona bagli gecer piyonlar denir bkz bagli piyonlar ve bunlar cok gucludur En ustteki diyagramda Beyaz in b ve c piyonlari bagli gecer piyonlardir Bir cift bagli gecer piyona bazen ezici guc steamroller adi verilir Bagli gecer piyonlari olan tarafin onlari ayni siraya yerlestirmesi ve ardindan birlikte ilerletmesi genellikle stratejik olarak avantajlidir cunku bu onlarin bloke edilmesini daha zor hale getirir Bazen bir piyonun sekizinci yataya terfi edebilmesi icin hafif taslar feda edilir Gosterilen ornekte Mikhail Botvinnik Jose Capablanca AVRO 1938 beyazlar e6 daki gecer piyondan yararlanmak ve siyahin vezirinin blokajini kirmak icin oynadi 30 Fa3 Vxa3 31 Ah5 gxh5 32 Vg5 Sf8 33 Vxf6 e piyonun terfisini garanti ederek Gecer piyonun degeri terfi icin filin feda edilmesine fazlasiyla deger E piyonun ilerlemesini engelleyen tek tas siyah vezir ve attir ve bunlar gittikten sonra piyonun terfi icin bos bir yolu vardir Siyahin piyonlari da bunu durdurmak konusunda caresiz kalmistir Uzak gecer piyonFischer vs Larsen 1971 Hamle sirasi beyazlarda Beyazlar uzak gecer piyon sayesinde kazanir Uzak gecer piyon diger piyonlardan birkac dikey ile ayrilan ve rakip sahi ve bazen diger taslari diger piyonlarin savunmasindan saptiran bir gecer piyondur Boyle bir piyon genellikle sahibi icin guclu bir avantaj olusturur cunku rakip sahin tahtanin her iki tarafini da kapsayacak menzili yoktur Bobby Fischer ve Bent Larsen arasindaki 1971 Adaylar Turnuvasi macinin besinci oyunundaki sematik konumda a hattindaki uzak gecer piyon materyal esit olmasina ragmen beyaza bir kazanma avantaji sagliyor Piyon siyahin sahini beyazin vezir cikma tehditiyle alikoyacak ve beyazin sahini siyahin kalan piyonlarini ele gecirip oyunu kazanma konusunda ozgur birakacaktir Beyaz su hamlelerle kazandi 41 Sd4 Sd6 42 a5 f6 43 a6 Sc6 44 a7 Sb7 45 Sd5 h4 Eger 45 f5 oynarsa 46 h4 kazanir 46 Se6 1 0Levenfish amp Smyslov 1957 Beyaz oynar berabere Uzak gecer piyon da hafif tas oyun sonunda gucludur Tarrasch kuralinda oldugu gibi kalelerin oldugu bir oyun sonunda rakip kalenin piyonun arkasina gecmesi o kadar guclu degildir semaya bakin Levenfish amp Smyslov 1957 Kaynakca Mikhail Botvinnik vs Jose Raul Capablanca 1938 30 Temmuz 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Nisan 2018 Robert James Fischer vs Bent Larsen 1971 26 Agustos 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Nisan 2018