Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Gyges (/ˈdʒaɪdʒiːz/, /ˈɡaɪdʒiːz/; Lidyaca: 𐤨𐤰𐤨𐤠𐤮 Kukaś; Akadca: 𒄖𒊌𒄖 Guggu, 𒄖𒄖 Gugu; Antik Yunanca: Γύγης Gū́gēs; MÖ 680-644 yılları arasında hüküm sürdü.) Lidya krallığında Mermnad hanedanının kurucusudur. Tahtı ele geçirmek için suikast düzenlediği selefi Candaules'in korumasıydı. Eylemi tarafından onaylandı ve bu karar Lydia'da iç savaşı engelledi. Tahta çıktıktan sonra, Gyges kendini krallığını sağlamlaştırmaya ve onu askeri bir güç haline getirmeye adadı. Onu oğlu II. Ardis'in hükümdarlığı takip etmiştir.
Gyges'in iktidara yükselişinin alegorik hikayeleri
Antik tarih boyunca yazarlar, Gyges'in iktidara yükselişiyle ilgili, ayrıntılarda önemli ölçüde farklılık gösteren farklı hikâyeler anlatmışlardır, ancak hemen hemen hepsinde, Gyges'in kralı, Candaules'i öldürdükten sonra tahtı ele geçirmesini ve Candaules'in dul eşiyle evlenmesini içerir.
Gygesle ilgili ana kaynak, izi Paros'lu şair Archilochus'a kadar götürülebilecek olan Herodot'tur. Buna göre Gyges, karısının dünyadaki en güzel kadın olduğuna inanan Candaules'in korumasıydı. Gyges'e karısının soyunduğunu görmesi konusunda ısrar etti ve bu ihanet karısını o kadar öfkelendirdi ki karısı Gyges'e, kocasını öldürme ve kendini kral yapma ya da kendisi ölüme mahkûm etme şeklinde iki seçenek sundu.
Herodot, Gyges'in Kahin (Delfi'deki baş rahibesi)'e sayısız hediyelerle, özellikle de Sart Çayından çıkarılan otuz talant ağırlığında altın karıştırma kabını hediye ederek nasıl eğildiğini kaydetmeye devam eder. Kahin, Gyges'i Lidya'nın meşru kralı olarak onayladı ve Lidyalılara İyonyalılarla olan çatışmalarında manevi destek verdi. Baş rahibe yine de Gyges hanedanının beşinci nesilde düşeceğini ilan etti. Bu tahmin daha sonra Gyges'in dördüncü torunu Kroisos, Büyük Kiros'un Ahameniş İmparatorluğu'na saldırması sonucunda krallığı kaybettiğinde gerçekleşti.
Eflatun'un Cumhuriyet'inde, Gyges'in atalarından biri, sihirli bir görünmezlik yüzüğü keşfeden, bu sayede kralı öldüren ve kraliçenin sevgisini kazanan bir çobandı.
Şamlı Nicolaus hikâyenin hem Herodot'tan hem de Eflatun'dan oldukça farklı olan kendi versiyonunu sunar.
Hikâye eski bir Lydia Kralı olan Ardys tarafından yapılan çok kuşaklı bir laneti içerir; Güvenilir danışmanı Dascylus, onun artan gücünü kıskanan Ardys'in Sadyattes (veya Adyattes) adlı oğlu tarafından öldürülmüştür. Katiller asla bulunamadı, bu yüzden Kral Ardys onları lanetledi.
Dascylus'un hamile olan karısı, Frigya'ya (evine) kaçar ve yine Dascylus adında bir oğul doğurur. Dascylus'un genç bir adam olarak Lydia'ya gelen ve kral tarafından olağanüstü yetenekleriyle tanınan bir oğlu (Gyges) Kraliyet korumasına atanır.
Gyges kısa süre sonra Candaules'in gözdesi oldu ve Lidya kralının kraliçesi yapmak istediği Mysia'lı Arnossus'un kızı Tudo'yu getirmesi için onun tarafından gönderildi. Yolda Gyges, Sadyates'e davranışlarından şikayet eden Tudo'ya aşık oldu. Kralın kendisini ölümle cezalandırmak niyetinde olduğu konusunda önceden uyarılmış olan Gyges, Candaules'e geceleyin suikast düzenlemiş ve tahtı ele geçirmiştir. Plutarch'a göre Gyges, Lydia muhafızlarının komutanı Milas'lı Arselis'in yardımıyla iktidarı ele geçirdi ve davasını kazandı.
Gyges kendine sadık adamlardan kurulu bir saltanat ve krallık kurmuş ve güçlü bir ordu tesis etmiştir. Yunanlardan Colophon, Troad fethedilmiş, İzmir kuşatılmış ve ittifak yapılmış, Efes ve Milet içlerine kadar girilmiştir.
Gyges'in ordusu Küçük Asya'yı (Anadolu) tahrip eden Kimmerleri defalarca yenmiştir. MÖ 650 dolaylarında barbarlara karşı ittifak yapmak umuduyla Asur Devleti başkenti Ninova'ya bir elçilik heyeti gönderilmiştir. Ancak Asurlulardan beklenen yanıt alınamamış ve bu sefer Mısırlılarla ittifak arayışı başlamış ve 660 dolaylarında Psammetichus'u Asur boyunduruğundan kurtarmak için paralı askerlerden ve güvenilir Karyalı askerlerden müteşekkil bir kuvvet Mısır'a göndermiştir.
Giges daha sonra Sardes'in daha aşağı taraflarını ele geçiren Dugdamme komutası altındaki Kimmerlere karşı yaptığı savaşı kaybetti. Ancak Giges'in oğlu Ardys tarafından daha sonraları bu kuvvetler bozguna uğratılarak kaybedilen yerler yeniden kazanıldı.
Diğer bağlantılar
Birçok İncil bilgini Lidyalı Gyges'in, Hezekiel Kitabı ve Vahiy Kitabı'nda adı geçen Magog'un hükümdarı Gog'un İncil'deki figürü olduğuna inanır. (Ye'cüc ve Me'cüc hikâyesi)
İngiliz hasta adlı romanda, Kont Almásy'nin (ismini Herodot'un talebesinden almakta), evli bir kadın olan Katherine Clifton'a aşık olması tıpkı Giges'in hikâyesine benzemektedir
Kaynakça
- ^ Her name is traditionally known as 'Nyssia', but this is not found in Herodotus. Apparently this name was supplied by the ancient historian .
- ^ Herodotus 1975, ss. 44–45
- ^ Herodotus 1975, s. 46
- ^ Plato 1987, ss. 46–47
- ^ JOHN R. PORTER, Nicolaus Reads Euphiletus: A Note on the Nachleben of Lysias 1. 24 Şubat 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Ancient Narrative, Volume 3 (2003), 82–87
- ^ Max Duncker, The History of Antiquity 24 Şubat 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Volume 3. R. Bentley & son, 1879. pp. 419ff
- ^ Debra Hamel, Reading Herodotus: A Guided Tour Through the Wild Boars, Dancing Suitors, and Crazy Tyrants of 'The History'. 24 Şubat 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde . JHU Press, 2012. p.12
- ^ "F. Delitzsch probably was the first to suggest that Ezekiel took the name Gog from the Lydian king Gyges. This has later become the most recognized hypothesis among scholars, though considerable doubt and many objections have been raised against this identification..... Detailed references are found in Weicker's article on Gyges, Weiker 1912. CF. also Smith, K. F. 1902; and Reinhardt 1960: 139-43 about Gyges, and pp. 175-183 about 'Gyges un sein Ring'. For an updated account, cf. Rollig 1987." Gog and Magog: Ezekiel 38-39 as Pre-text for Revelation 19,17-21 and 20,7-10, Volume 135 of 2], [Wissenschaftliche Untersuchungen zum Neuen Testament, ISSN 0340-9570 Wissunt Zum Neun Testament Ser. Ii, 135, see https://books.google.com/books?id=vettpBoVOX4C 24 Şubat 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde ..
- Nos ancêtres de l'Antiquité, 1991, , p. 152
Dış bağlantılar
- Livius.org: Gyges of Lydia9 Mayıs 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Gyges ˈdʒaɪdʒiːz ˈɡaɪdʒiːz Lidyaca 𐤨𐤰𐤨𐤠𐤮 Kukas Akadca 𒄖𒊌𒄖 Guggu 𒄖𒄖 Gugu Antik Yunanca Gyghs Gu ges MO 680 644 yillari arasinda hukum surdu Lidya kralliginda Mermnad hanedaninin kurucusudur Tahti ele gecirmek icin suikast duzenledigi selefi Candaules in korumasiydi Eylemi tarafindan onaylandi ve bu karar Lydia da ic savasi engelledi Tahta ciktiktan sonra Gyges kendini kralligini saglamlastirmaya ve onu askeri bir guc haline getirmeye adadi Onu oglu II Ardis in hukumdarligi takip etmistir Lidya kraliCandaules yataga giderken karisini gizlice bakanlarindan birisi olan Gigis e gosteriyor William Etty Gyges in iktidara yukselisinin alegorik hikayeleriAntik tarih boyunca yazarlar Gyges in iktidara yukselisiyle ilgili ayrintilarda onemli olcude farklilik gosteren farkli hikayeler anlatmislardir ancak hemen hemen hepsinde Gyges in krali Candaules i oldurdukten sonra tahti ele gecirmesini ve Candaules in dul esiyle evlenmesini icerir Gygesle ilgili ana kaynak izi Paros lu sair Archilochus a kadar goturulebilecek olan Herodot tur Buna gore Gyges karisinin dunyadaki en guzel kadin olduguna inanan Candaules in korumasiydi Gyges e karisinin soyundugunu gormesi konusunda israr etti ve bu ihanet karisini o kadar ofkelendirdi ki karisi Gyges e kocasini oldurme ve kendini kral yapma ya da kendisi olume mahkum etme seklinde iki secenek sundu Herodot Gyges in Kahin Delfi deki bas rahibesi e sayisiz hediyelerle ozellikle de Sart Cayindan cikarilan otuz talant agirliginda altin karistirma kabini hediye ederek nasil egildigini kaydetmeye devam eder Kahin Gyges i Lidya nin mesru krali olarak onayladi ve Lidyalilara Iyonyalilarla olan catismalarinda manevi destek verdi Bas rahibe yine de Gyges hanedaninin besinci nesilde dusecegini ilan etti Bu tahmin daha sonra Gyges in dorduncu torunu Kroisos Buyuk Kiros un Ahamenis Imparatorlugu na saldirmasi sonucunda kralligi kaybettiginde gerceklesti Eflatun un Cumhuriyet inde Gyges in atalarindan biri sihirli bir gorunmezlik yuzugu kesfeden bu sayede krali olduren ve kralicenin sevgisini kazanan bir cobandi Gyges tablet British Museum Samli Nicolaus hikayenin hem Herodot tan hem de Eflatun dan oldukca farkli olan kendi versiyonunu sunar Hikaye eski bir Lydia Krali olan Ardys tarafindan yapilan cok kusakli bir laneti icerir Guvenilir danismani Dascylus onun artan gucunu kiskanan Ardys in Sadyattes veya Adyattes adli oglu tarafindan oldurulmustur Katiller asla bulunamadi bu yuzden Kral Ardys onlari lanetledi Dascylus un hamile olan karisi Frigya ya evine kacar ve yine Dascylus adinda bir ogul dogurur Dascylus un genc bir adam olarak Lydia ya gelen ve kral tarafindan olaganustu yetenekleriyle taninan bir oglu Gyges Kraliyet korumasina atanir Gyges kisa sure sonra Candaules in gozdesi oldu ve Lidya kralinin kralicesi yapmak istedigi Mysia li Arnossus un kizi Tudo yu getirmesi icin onun tarafindan gonderildi Yolda Gyges Sadyates e davranislarindan sikayet eden Tudo ya asik oldu Kralin kendisini olumle cezalandirmak niyetinde oldugu konusunda onceden uyarilmis olan Gyges Candaules e geceleyin suikast duzenlemis ve tahti ele gecirmistir Plutarch a gore Gyges Lydia muhafizlarinin komutani Milas li Arselis in yardimiyla iktidari ele gecirdi ve davasini kazandi Gyges kendine sadik adamlardan kurulu bir saltanat ve krallik kurmus ve guclu bir ordu tesis etmistir Yunanlardan Colophon Troad fethedilmis Izmir kusatilmis ve ittifak yapilmis Efes ve Milet iclerine kadar girilmistir Gyges in ordusu Kucuk Asya yi Anadolu tahrip eden Kimmerleri defalarca yenmistir MO 650 dolaylarinda barbarlara karsi ittifak yapmak umuduyla Asur Devleti baskenti Ninova ya bir elcilik heyeti gonderilmistir Ancak Asurlulardan beklenen yanit alinamamis ve bu sefer Misirlilarla ittifak arayisi baslamis ve 660 dolaylarinda Psammetichus u Asur boyundurugundan kurtarmak icin parali askerlerden ve guvenilir Karyali askerlerden mutesekkil bir kuvvet Misir a gondermistir Giges daha sonra Sardes in daha asagi taraflarini ele geciren Dugdamme komutasi altindaki Kimmerlere karsi yaptigi savasi kaybetti Ancak Giges in oglu Ardys tarafindan daha sonralari bu kuvvetler bozguna ugratilarak kaybedilen yerler yeniden kazanildi Diger baglantilarBircok Incil bilgini Lidyali Gyges in Hezekiel Kitabi ve Vahiy Kitabi nda adi gecen Magog un hukumdari Gog un Incil deki figuru olduguna inanir Ye cuc ve Me cuc hikayesi Ingiliz hasta adli romanda Kont Almasy nin ismini Herodot un talebesinden almakta evli bir kadin olan Katherine Clifton a asik olmasi tipki Giges in hikayesine benzemektedirKaynakca Her name is traditionally known as Nyssia but this is not found in Herodotus Apparently this name was supplied by the ancient historian Herodotus 1975 ss 44 45 Herodotus 1975 s 46 Plato 1987 ss 46 47 JOHN R PORTER Nicolaus Reads Euphiletus A Note on the Nachleben of Lysias 1 24 Subat 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ancient Narrative Volume 3 2003 82 87 Max Duncker The History of Antiquity 24 Subat 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde Volume 3 R Bentley amp son 1879 pp 419ff Debra Hamel Reading Herodotus A Guided Tour Through the Wild Boars Dancing Suitors and Crazy Tyrants of The History 24 Subat 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde JHU Press 2012 p 12 F Delitzsch probably was the first to suggest that Ezekiel took the name Gog from the Lydian king Gyges This has later become the most recognized hypothesis among scholars though considerable doubt and many objections have been raised against this identification Detailed references are found in Weicker s article on Gyges Weiker 1912 CF also Smith K F 1902 and Reinhardt 1960 139 43 about Gyges and pp 175 183 about Gyges un sein Ring For an updated account cf Rollig 1987 Gog and Magog Ezekiel 38 39 as Pre text for Revelation 19 17 21 and 20 7 10 Volume 135 of 2 Wissenschaftliche Untersuchungen zum Neuen Testament ISSN 0340 9570 Wissunt Zum Neun Testament Ser Ii 135 see https books google com books id vettpBoVOX4C 24 Subat 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde Nos ancetres de l Antiquite 1991 p 152Dis baglantilarLivius org Gyges of Lydia9 Mayis 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde