Girit yaban keçisi (Capra aegagrus cretica) veya kri-kri, kürkü açık kahverenginde olan 15 ila 40 kilo ağırlığında büyük çoğunluğu Giritte yaşayan boynuzlu bir yaban keçisi türü.
Özellikleri
Girit yaban keçisinin sırtında yaşlandıkça daha belirgin hale gelen koyu renkli bir çizgi vardır. Boynuzları 80 santimetreye kadar ulaşır. 12 ila 18 yıl kadar yaşarlar.
Moleküler genetik çalışmalar, erken evcil keçi ırklarından türediğini göstermektedir. Bununla birlikte, Asya'daki ilgili evcilleştirilmemiş yaban keçisi ırklarına kıyasla morfoloji, renk ve davranış açısından orijinal özellikleri büyük ölçüde korunmuştur.
Habitat
Kri-kriler bilhassa Batı Girit'te Lefka Ori'deki Samaria Kanyonu'nda yaşamaktadırlar. Dia, Aya Todori ve Aya Pandes adalarında da küçük popülasyonlar bırakılmıştır. Habitatları, kızılçam (Pinus brutia), doğu akçaağacı (Acer sempervirens), Kermes meşesi (Quercus coccifera), Akdeniz servisi (Cupressus sempervirens) ve Juniperus deltoides dağ ormanlarının bulunduğu karstik kayalık bölgelerden oluşur.
Davranış ve üreme
Girit yaban keçisi, alacakaranlıkta veya geceleri yiyecek arar ve insanlara yakın olmaktan kaçınır. Yapraklar, tomurcuklar, otlar ve bitkiler tüketir. Üreme sezonu ekim ve aralık ayları arasındadır. 142 ila 153 günlük bir gebelik döneminden sonra, yaklaşık 2 kilo ağırlığındaki ilk yavrular nisan ve mayıs aylarında doğar, üç ila dört buçuk ay sonra sütten kesilirler. Yavrular on ila on bir ay sonra eşeysel olgunluğa ulaşırlar.
Girit yaban keçisi ve insan
Başlangıçta düşünüldüğü gibi yaban keçisinin gerçek bir alt türü değil, daha çok 7500 ila 8000 yıl önce Levant ve Doğu Akdeniz'in diğer bölgelerinde var olan ilk evcilleştirilmiş keçilerin doğada vahşileşmiş formudur.
Arkeolojik kazılar sırasında Girit yaban keçilerini tasvir eden bazı duvar resimleri keşfedilmiştir. Bazı akademisyenler, bu hayvana eski zamanlarda adalılar tarafından tapıldığını düşünmektedir. MÖ 11. yüzyıldan kalma bir lahit üzerinde köpek ve girit yaban keçilerinin tasvir edildiği bir av sahnesi bulunmaktadır.
Eskiden Girit'in her yerinde bulunabilen bu keçiler, 20. yüzyılın ilk yarısında şiddetli bir biçimde avlanmış, bu nedenden ötürü günümüzde sadece Samaria Kanyonunda yaşamaktadırlar.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Girit yaban kecisi Capra aegagrus cretica veya kri kri kurku acik kahverenginde olan 15 ila 40 kilo agirliginda buyuk cogunlugu Giritte yasayan boynuzlu bir yaban kecisi turu Girit yaban kecisiGirit yaban kecisiOzellikleriGirit yaban kecisinin sirtinda yaslandikca daha belirgin hale gelen koyu renkli bir cizgi vardir Boynuzlari 80 santimetreye kadar ulasir 12 ila 18 yil kadar yasarlar Molekuler genetik calismalar erken evcil keci irklarindan turedigini gostermektedir Bununla birlikte Asya daki ilgili evcillestirilmemis yaban kecisi irklarina kiyasla morfoloji renk ve davranis acisindan orijinal ozellikleri buyuk olcude korunmustur HabitatKri kriler bilhassa Bati Girit te Lefka Ori deki Samaria Kanyonu nda yasamaktadirlar Dia Aya Todori ve Aya Pandes adalarinda da kucuk populasyonlar birakilmistir Habitatlari kizilcam Pinus brutia dogu akcaagaci Acer sempervirens Kermes mesesi Quercus coccifera Akdeniz servisi Cupressus sempervirens ve Juniperus deltoides dag ormanlarinin bulundugu karstik kayalik bolgelerden olusur Uzerinde yaban kecisi tasvirleri barindiran bir kap Zakros Sarayi Minos donemiDavranis ve uremeGirit yaban kecisi alacakaranlikta veya geceleri yiyecek arar ve insanlara yakin olmaktan kacinir Yapraklar tomurcuklar otlar ve bitkiler tuketir Ureme sezonu ekim ve aralik aylari arasindadir 142 ila 153 gunluk bir gebelik doneminden sonra yaklasik 2 kilo agirligindaki ilk yavrular nisan ve mayis aylarinda dogar uc ila dort bucuk ay sonra sutten kesilirler Yavrular on ila on bir ay sonra eseysel olgunluga ulasirlar Girit yaban kecisi ve insanBaslangicta dusunuldugu gibi yaban kecisinin gercek bir alt turu degil daha cok 7500 ila 8000 yil once Levant ve Dogu Akdeniz in diger bolgelerinde var olan ilk evcillestirilmis kecilerin dogada vahsilesmis formudur Arkeolojik kazilar sirasinda Girit yaban kecilerini tasvir eden bazi duvar resimleri kesfedilmistir Bazi akademisyenler bu hayvana eski zamanlarda adalilar tarafindan tapildigini dusunmektedir MO 11 yuzyildan kalma bir lahit uzerinde kopek ve girit yaban kecilerinin tasvir edildigi bir av sahnesi bulunmaktadir Eskiden Girit in her yerinde bulunabilen bu keciler 20 yuzyilin ilk yarisinda siddetli bir bicimde avlanmis bu nedenden oturu gunumuzde sadece Samaria Kanyonunda yasamaktadirlar