GnuTLS (İngilizce: GNU Transport Layer Security Library, Türkçe: GNU Taşıma Katmanı Güvenliği Kütüphanesi) TLS, SSL ve DTLS iletişim kurallarının uyarlaması olan özgür bir yazılımdır. Uygulamaların ağ taşıma katmanı üzerinde güvenli haberleşmesini, X.509, , OpenPGP ve diğer yapılara erişebilmesi için uygulama programlama arayüzü sağlar.
Geliştirici(ler) | Nikos Mavrogiannopoulos Simon Josefsson |
---|---|
Güncel sürüm | 3.8.3 / 16 Ocak 2024 | )
Geliştirme durumu | Etkin |
Programlama dili | C |
Platform | Çoklu platform |
Tür | Güvenlik kütüphanesi |
Lisans | GNU Kısıtlı Genel Kamu Lisansı sürüm 2.1 veya sonrası |
Resmî sitesi | gnutls.org |
Kod deposu |
|
Özellikler
GnuTLS istemci uygulamaların mevcut iletişim kurallarını kullanarak güvenli oturum başlatmasını sağlayan bir kütüphaneden oluşur. Ayrıca X.509 sertifika yöneticisi, deneme istemcisi ve sunucusu, rastgele anahtar ve parola oluşturucu dahil komut satırı araçlarını temin eder. 2011'den itibaren yöneticiler TLS 1.2 desteği için Apache web sunucusunu GnuTLS ile yapılandırabilir.
GnuTLS şu özelliklere sahiptir:
- TLS 1.2, TLS 1.1, TLS 1.0 ve SSL 3.0 iletişim kuralları
- (DTLS) 1.2 ve DTLS 1.0 iletişim kuralları
- TLS yetkilendirmesi için
- TLS yetkilendirmesi için (PSK)
- X.509 ve OpenPGP sertifika işlemesi
- Merkezi işlem birimi destekli şifreleme ve şifre yazısal hızlandırıcı desteği (), ve komut kümesi
- Akıllı kartlar ve donanım güvenliği modülleri için destek
- Şifre yazısal anahtarların sistemin 'nde depolanması
Geçmiş
Köken
GnuTLS ilk olarak GNU Tasarısı yazılımlarının TLS gibi güvenli iletişim kurallarını kullanması amacıyla Mart 2003'te Nikos Mavrogiannopoulos tarafından oluşturuldu. OpenSSL'in halihazırda bulunmasına rağmen, OpenSSL'in lisansı GPL ile uyumsuzdur; bu GPL altındaki yazılımın, mesela GNU yazılımının GPL bağlama istisnası yapmadan OpenSSL'i kullanamaması demektir.
Lisans
Dahil edilen uygulamalar GNU Genel Kamu Lisansı kullanırken GnuTLS kütüphanesi aslen GNU Kısıtlı Genel Kamu Lisansı sürüm 2 altında lisanslanmıştır.
Ağustos 2011'de kütüphane LGPL sürüm 3'e güncellenmiştir. Lisans değişikliğinin diğer özgür yazılımlarda yarattığı lisans uyuşmazlığı fark edilince, çıkan tartışmaların ardından Mart 2013'te lisans yeniden LGPL sürüm 2.1'e düşürülmüştür.
GNU/FSF'den ayrılma
Aslen GNU Tasarısı için oluşturulmuştur,Özgür Yazılım Vakfı ile çeşitli ilkeler üzerinde yaşadığı anlaşmazlıkların ardından geliştirici Aralık 2012'de GNU'dan bağlantısını koparmıştır. Richard Stallman bu hamleye karşı çıkmış ve tasarının çatallanmasını önermiştir, bu öneri yoksayılmıştır. Bu hareket GNU Sed geliştiricisi Paolo Bonzini tarafından takip edilmiş ve Aralık 2012 sonlarında geliştiricilikten çıkmıştır.
Dağıtım
GnuTLS kullanan yazılım çıkınları:
Kaynakça
- ^ "[gnutls-devel] gnutls 3.8.3". 21 Eylül 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Eylül 2017.
- ^ . 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2016.
- ^ RFC 6091
- ^ . 30 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2016.
- ^ "Changelog 0.0.5". 19 Kasım 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Nisan 2016.
- ^ Mark McLoughlin (22 Haziran 2004). "The OpenSSL License and The GPL". 11 Nisan 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Nisan 2011.
- ^ . 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2016.
- ^ Mavrogiannopoulos, Nikos (26 Mart 2013). "The perils of LGPLv3". gnutls.org. 2 Nisan 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Kasım 2015.
- ^ . 18 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2016.
- ^ GnuTLS, copyright assignment, and GNU project governance 23 Nisan 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde . on lwn.net by Michael Kerrisk (December 20, 2012)
- ^ Nikos Mavrogiannopoulos (18 Aralık 2012). "gnutls is moving". 3 Nisan 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Aralık 2012.
- ^ GNUTLS is not going anywhere 12 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde . on lists.gnu.org "you cannot take GNUTLS out of the GNU Project." (11 Dec 2012)
- ^ Subject: GNU sed 4.2.2 released, and a rant from the maintainer 7 Ocak 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde . on gmane.comp.lang.smalltalk.gnu.general by Paolo Bonzini (on 2012-12-22)
- ^ a b c "GnuTLS - GNU Project - Free Software Foundation (FSF)". Free Software Foundation. 22 Mayıs 2010. 31 Mayıs 2010 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Ocak 2015.
Dış bağlantılar
- Resmi web sitesi30 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- – bir 2003 söyleşisi
- Fellowship interview with Simon Josefsson22 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde . – bir 2009 söyleşisi
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
GnuTLS Ingilizce GNU Transport Layer Security Library Turkce GNU Tasima Katmani Guvenligi Kutuphanesi TLS SSL ve DTLS iletisim kurallarinin uyarlamasi olan ozgur bir yazilimdir Uygulamalarin ag tasima katmani uzerinde guvenli haberlesmesini X 509 OpenPGP ve diger yapilara erisebilmesi icin uygulama programlama arayuzu saglar GnuTLSGelistirici ler Nikos Mavrogiannopoulos Simon JosefssonGuncel surum3 8 3 16 Ocak 2024 5 ay once 2024 01 16 Gelistirme durumuEtkinProgramlama diliCPlatformCoklu platformTurGuvenlik kutuphanesiLisansGNU Kisitli Genel Kamu Lisansi surum 2 1 veya sonrasiResmi sitesignutls orgKod deposugitlab com gnutls gnutls gitOzelliklerGnuTLS istemci uygulamalarin mevcut iletisim kurallarini kullanarak guvenli oturum baslatmasini saglayan bir kutuphaneden olusur Ayrica X 509 sertifika yoneticisi deneme istemcisi ve sunucusu rastgele anahtar ve parola olusturucu dahil komut satiri araclarini temin eder 2011 den itibaren yoneticiler TLS 1 2 destegi icin Apache web sunucusunu GnuTLS ile yapilandirabilir GnuTLS su ozelliklere sahiptir TLS 1 2 TLS 1 1 TLS 1 0 ve SSL 3 0 iletisim kurallari DTLS 1 2 ve DTLS 1 0 iletisim kurallari TLS yetkilendirmesi icin TLS yetkilendirmesi icin PSK X 509 ve OpenPGP sertifika islemesi Merkezi islem birimi destekli sifreleme ve sifre yazisal hizlandirici destegi ve komut kumesi Akilli kartlar ve donanim guvenligi modulleri icin destek Sifre yazisal anahtarlarin sistemin nde depolanmasiGecmisKoken GnuTLS ilk olarak GNU Tasarisi yazilimlarinin TLS gibi guvenli iletisim kurallarini kullanmasi amaciyla Mart 2003 te Nikos Mavrogiannopoulos tarafindan olusturuldu OpenSSL in halihazirda bulunmasina ragmen OpenSSL in lisansi GPL ile uyumsuzdur bu GPL altindaki yazilimin mesela GNU yaziliminin GPL baglama istisnasi yapmadan OpenSSL i kullanamamasi demektir Lisans Dahil edilen uygulamalar GNU Genel Kamu Lisansi kullanirken GnuTLS kutuphanesi aslen GNU Kisitli Genel Kamu Lisansi surum 2 altinda lisanslanmistir Agustos 2011 de kutuphane LGPL surum 3 e guncellenmistir Lisans degisikliginin diger ozgur yazilimlarda yarattigi lisans uyusmazligi fark edilince cikan tartismalarin ardindan Mart 2013 te lisans yeniden LGPL surum 2 1 e dusurulmustur GNU FSF den ayrilma Aslen GNU Tasarisi icin olusturulmustur Ozgur Yazilim Vakfi ile cesitli ilkeler uzerinde yasadigi anlasmazliklarin ardindan gelistirici Aralik 2012 de GNU dan baglantisini koparmistir Richard Stallman bu hamleye karsi cikmis ve tasarinin catallanmasini onermistir bu oneri yoksayilmistir Bu hareket GNU Sed gelistiricisi Paolo Bonzini tarafindan takip edilmis ve Aralik 2012 sonlarinda gelistiricilikten cikmistir DagitimGnuTLS kullanan yazilim cikinlari GNOME wireshark Lynx EmacsKaynakca gnutls devel gnutls 3 8 3 21 Eylul 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Eylul 2017 4 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Nisan 2016 RFC 6091 30 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Nisan 2016 Changelog 0 0 5 19 Kasim 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Nisan 2016 Mark McLoughlin 22 Haziran 2004 The OpenSSL License and The GPL 11 Nisan 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Nisan 2011 4 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Nisan 2016 Mavrogiannopoulos Nikos 26 Mart 2013 The perils of LGPLv3 gnutls org 2 Nisan 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Kasim 2015 18 Nisan 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Nisan 2016 GnuTLS copyright assignment and GNU project governance 23 Nisan 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde on lwn net by Michael Kerrisk December 20 2012 Nikos Mavrogiannopoulos 18 Aralik 2012 gnutls is moving 3 Nisan 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Aralik 2012 GNUTLS is not going anywhere 12 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde on lists gnu org you cannot take GNUTLS out of the GNU Project 11 Dec 2012 Subject GNU sed 4 2 2 released and a rant from the maintainer 7 Ocak 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde on gmane comp lang smalltalk gnu general by Paolo Bonzini on 2012 12 22 a b c GnuTLS GNU Project Free Software Foundation FSF Free Software Foundation 22 Mayis 2010 31 Mayis 2010 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Ocak 2015 Dis baglantilarResmi web sitesi30 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde bir 2003 soylesisi Fellowship interview with Simon Josefsson22 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde bir 2009 soylesisi