Prof. Dr. Gordon V. Childe (d. 14 Nisan 1892 – ö. 19 Ekim 1957), Avustralyalı arkeolog.
Arkeolojiye Marksist bakış açısını getirmiştir. Arkeolojik bulguları tarihsel bütünlük ve gelişim içinde kavrayıp yorumlamaya çalışmış olup, bu anlayışla yazdığı yapıtları, arkeolojik ve tarihsel bulguların sosyalizm açısından değerlendirilmesinde ufuk açan yapıtlar olarak klasikler arasında girmiştir.
Özgeçmiş
Gordon Childe 1892 Avustralya'nın Sidney şehrinde doğdu. Sidney ve Oxford üniversitelerini bitirmiştir. 1925 yılında arkeoloji teorisi üzerine yazdığı "The Dawn of Europeon Civilization" adlı kitapı onun hızlı bir şekilde tanınmasını sağladı İlk kitabında Avrupa veya batı uygarlığının doğuşunda Yakın doğunun rolü ve etkilen üzerinde düşüncelerini yansıtmıştır. G.Childe çok iyi bir dilbilimci olarak, 1927 yılında İskoçya'daki Edinburgh Üniversitesi'nde Arkeoloji profesörü olarak atandı. Bu süreçte Britanya neolitiği üzerine kazı çalışmaları yürütür. Çok iyi bir teorisyen olduğundan arkeolojik kazılarca bulunmuş verileri değerlendirmesi ile hep ön plana çıkmıştır. Nitekim 1928 yılında yazdığı "The Most Ancient East" adlı kitabı oldukça ilgi görmüştür. Ayrıca Yunanistan, Balkanlar, Irak, Hindistan ve ABD'de kazı birçok çalışmalarına katıldı. Özellikle Sovyetler Birliğine yaptığı ziyaretlerin kendi arkeolojik kişiliğini geliştirdiğini söyleyebiliriz.
Özellikle marxist düşünceden etkilendiği ve teorilerini bu etkide geliştirdiği kabul edilir, 1946-1956 yılları arasında Londra Üniversitesinde Tarih Öncesi Arkeolojisi profesörlüğü ve Arkeoloji Enstitüsü yöneticiliği yaptı. G.Childe'ın en çok okunan iki kitabı "Tarihte Neler oldu" (What Happened in History) ve "Kendini Yaratan İnsan" (Man Makes Himself) 'dır. Edinburgh'dan sonra 1956 yılından da emekli olduğu Londra Üniversitesindeki Arkeoloji bölümüne dekan olarak atanmıştır. 1957 yılında Avustralya'ya döndü ve Blue Mountain de intihar etmiştir.
Gordon Childe'ın arkeoloji dünyasına kattığı ve en önemli iki teorisi "Neolitik Devrim/Neolithic Revolution" ve "Şehircilik Devrimi/Urban Revolution" dir Bu iki teori üzerine arkeolojik çalışmalar yapmış ve bunların kayıtlarını tutan ilk kişilerden birisidir ve bu çalışmaları hala günümüzde de geçerliliğini devam ettirmektedir. Özellikle Avrupa Dünyasının Neolitikleşme süreci ile ilgili ortaya attığı teoriler sürekli olarak arkeoloji dünyasında tartışılmaktadır. Vaha Teorisi (Oasis hyothesis) olarak bilinen ve insanların avcılık ve toplayıcılıktan yerleşik düzene geçiş sürecini açıklayan teorisi ile neolitik devrimin ortaya çıkışanı açıklayıcı bir model ortaya sermiştir. Ayrıca bu kapsamda "Ex oriente lux" (Doğudan Yükselen Işık), olarak bilinen söylemiyle batı veya Avrupa uygarlığının köklerinin yakın doğudan batıya doğru göç ettiği savını ileri sürmüştür. Yine. şehircilik ve devlet oluşumu ile ilgili teoriler ortaya atmıştır. Neolitik Devrim ve Şehircilik devrim kavramları dışında arkeoloji ve Hint-Avrupa dilleri üzerine çalışmalar yapmış ve bu Hint-Avrupa dillerinde daha sonra Hint-Avrupalıların kökenleri konusunda teoriler geliştirmiştir. Bunun sonucu Aryan tezini ortaya koymuştur.
Sonuç olarak, Gordon Childe'in özellikle Avrupa ve Yakın Doğu prehistoryasına yön veren en önemli kişiler arasında sayıldığı söylenebilir. Özeiiikle Neolitik Devrim ve Şehircilik devrim teorileri prehistorik arkeolojiye yön vermiştir.
Bazı önemli eserleri
- Avrupa Uygarlığının Şafağı - The Dawn of European Civilization (1925)
- Tarih Öncesinde Tuna - The Danube in Prehistory (1929)
- Bronz Çağı - The Bronze Age (1930)
- En Eski Doğu - New Light on the Most Ancient East (1935)
- İskoçya'nın Tarih Öncesi - Prehistory of Scotland (1935)
- İnsan Kendini Yaratır (Kendini Yaratan İnsan) - Man Makes Himself (1936, 1951)
- Britanya Adaları'ndaki Tarih Öncesi Topluluklar - Prehistoric communities of the British Isles (1940, 1947)
- Tarihte Neler Oldu - What Happened in History (1942)
- Gelişme ve Arkeoloji - Progress and Archaeology (1944, 1945)
- Tarih - History (1947)
- Toplumsal Evrim - Social Evolution (1952)
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- Gordon Childe, Tarihte Neler Oldu, Alan Yayıncılık (6. Baskı-1995) Çev.: Mete Tunçay - Alaaddin Şenel
- Gordon Childe, Kendini Yaratan İnsan, Varlık Yayınları (4. Basım-1992) Çev.: Filiz Ofluoğlu
- Kısa Özgeçmiş 10 Eylül 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Prof Dr Gordon V Childe d 14 Nisan 1892 o 19 Ekim 1957 Avustralyali arkeolog Vere Gordon Childe Arkeolojiye Marksist bakis acisini getirmistir Arkeolojik bulgulari tarihsel butunluk ve gelisim icinde kavrayip yorumlamaya calismis olup bu anlayisla yazdigi yapitlari arkeolojik ve tarihsel bulgularin sosyalizm acisindan degerlendirilmesinde ufuk acan yapitlar olarak klasikler arasinda girmistir OzgecmisGordon Childe 1892 Avustralya nin Sidney sehrinde dogdu Sidney ve Oxford universitelerini bitirmistir 1925 yilinda arkeoloji teorisi uzerine yazdigi The Dawn of Europeon Civilization adli kitapi onun hizli bir sekilde taninmasini sagladi Ilk kitabinda Avrupa veya bati uygarliginin dogusunda Yakin dogunun rolu ve etkilen uzerinde dusuncelerini yansitmistir G Childe cok iyi bir dilbilimci olarak 1927 yilinda Iskocya daki Edinburgh Universitesi nde Arkeoloji profesoru olarak atandi Bu surecte Britanya neolitigi uzerine kazi calismalari yurutur Cok iyi bir teorisyen oldugundan arkeolojik kazilarca bulunmus verileri degerlendirmesi ile hep on plana cikmistir Nitekim 1928 yilinda yazdigi The Most Ancient East adli kitabi oldukca ilgi gormustur Ayrica Yunanistan Balkanlar Irak Hindistan ve ABD de kazi bircok calismalarina katildi Ozellikle Sovyetler Birligine yaptigi ziyaretlerin kendi arkeolojik kisiligini gelistirdigini soyleyebiliriz Ozellikle marxist dusunceden etkilendigi ve teorilerini bu etkide gelistirdigi kabul edilir 1946 1956 yillari arasinda Londra Universitesinde Tarih Oncesi Arkeolojisi profesorlugu ve Arkeoloji Enstitusu yoneticiligi yapti G Childe in en cok okunan iki kitabi Tarihte Neler oldu What Happened in History ve Kendini Yaratan Insan Man Makes Himself dir Edinburgh dan sonra 1956 yilindan da emekli oldugu Londra Universitesindeki Arkeoloji bolumune dekan olarak atanmistir 1957 yilinda Avustralya ya dondu ve Blue Mountain de intihar etmistir Gordon Childe in arkeoloji dunyasina kattigi ve en onemli iki teorisi Neolitik Devrim Neolithic Revolution ve Sehircilik Devrimi Urban Revolution dir Bu iki teori uzerine arkeolojik calismalar yapmis ve bunlarin kayitlarini tutan ilk kisilerden birisidir ve bu calismalari hala gunumuzde de gecerliligini devam ettirmektedir Ozellikle Avrupa Dunyasinin Neolitiklesme sureci ile ilgili ortaya attigi teoriler surekli olarak arkeoloji dunyasinda tartisilmaktadir Vaha Teorisi Oasis hyothesis olarak bilinen ve insanlarin avcilik ve toplayiciliktan yerlesik duzene gecis surecini aciklayan teorisi ile neolitik devrimin ortaya cikisani aciklayici bir model ortaya sermistir Ayrica bu kapsamda Ex oriente lux Dogudan Yukselen Isik olarak bilinen soylemiyle bati veya Avrupa uygarliginin koklerinin yakin dogudan batiya dogru goc ettigi savini ileri surmustur Yine sehircilik ve devlet olusumu ile ilgili teoriler ortaya atmistir Neolitik Devrim ve Sehircilik devrim kavramlari disinda arkeoloji ve Hint Avrupa dilleri uzerine calismalar yapmis ve bu Hint Avrupa dillerinde daha sonra Hint Avrupalilarin kokenleri konusunda teoriler gelistirmistir Bunun sonucu Aryan tezini ortaya koymustur Sonuc olarak Gordon Childe in ozellikle Avrupa ve Yakin Dogu prehistoryasina yon veren en onemli kisiler arasinda sayildigi soylenebilir Ozeiiikle Neolitik Devrim ve Sehircilik devrim teorileri prehistorik arkeolojiye yon vermistir Bazi onemli eserleriAvrupa Uygarliginin Safagi The Dawn of European Civilization 1925 Tarih Oncesinde Tuna The Danube in Prehistory 1929 Bronz Cagi The Bronze Age 1930 En Eski Dogu New Light on the Most Ancient East 1935 Iskocya nin Tarih Oncesi Prehistory of Scotland 1935 Insan Kendini Yaratir Kendini Yaratan Insan Man Makes Himself 1936 1951 Britanya Adalari ndaki Tarih Oncesi Topluluklar Prehistoric communities of the British Isles 1940 1947 Tarihte Neler Oldu What Happened in History 1942 Gelisme ve Arkeoloji Progress and Archaeology 1944 1945 Tarih History 1947 Toplumsal Evrim Social Evolution 1952 Ayrica bakinizMarksist arkeolojiKaynakcaGordon Childe Tarihte Neler Oldu Alan Yayincilik 6 Baski 1995 Cev Mete Tuncay Alaaddin Senel ISBN 975 7414 12 3 Gordon Childe Kendini Yaratan Insan Varlik Yayinlari 4 Basim 1992 Cev Filiz Ofluoglu ISBN 975 434 016 1 Kisa Ozgecmis 10 Eylul 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde