Patrici Gregori (Yunanca: Γρηγόριος, Latince: Flavius Gregorius, ö.647), Bizans İmparatorluğu Afrika (modern Tunus ve Doğu Cezayir) Eksarhı. İktidarda bulunan Herakleios Hanedanı'nın akrabası olarak, keskin bir Kalkedon İnancı taraftarıydı ve 646 yılında Monotelitizmi destekleyen İmparator II. Konstans'a karşı bir isyana önderlik etmiştir. Kısa bir süre sonra kendini imparator ilan etmiş, 647 yılında Dört Halife dönemi Müslüman istilası ile karşılaşmıştır. İstilaya gelenler ile yüzleşmiş ancak Sbeitla'da mağlup olup, öldürülmüştür. Ölümünden sonra ve Müslümanların geri çekilmesinden sonra Afrika imparatorluk egemenliğine geri döndüğünde Bizans hakimiyetinin kurumları ağır şekilde tahrip olmuştu.
Gregori | |
---|---|
Bizans İmparatorluğu gaspçısı | |
Hüküm süresi | 646–647 |
Ölüm | 647 Sufetula |
Hanedan | Herakleios Hanedanı |
Hayatı
Patrici Gregori'nin, imparator Herakleios (610-641 arası hükümdar) ve torunu II. Konstans (641-668 arası hükümdar) ile kan bağı vardır ve muhtemelen Herakleios'un kuzeni Niketas'ın oğluydu.Afrika Eksarhı (Theofanis'e göre "Afrika patrikios'u") olarak Temmuz 645 tarihinde ilk görülür, fakat Herakleios yönetiminde zaten atanmış olabilir.
Eksarhlık, o zamanlar, başlıca Ortodoks Kalkedon İnancı'na sahip nüfusla, Kalkedon İnancı ile Monofizitizm arasında uzlaşma girişimi olup Herakleios tarafından 638 yılında geliştirilmiş ve ilerletilmiş Monotelitizm destekçileri arasındaki çatışma nedeniyle iç karışıklık içindi. Afrika'da Monotelitizm genellikle Mısır'dan gelen mülteciler tarafından savunuluyordu. Gerilimi azaltmak amacıyla Temmuz 645'te Gregori, Eksarhlığın başkenti Kartaca'da Kalkedon Günah Çıkartıcı Maximus ile Monotelit eski Konstantinopolis Patriği arasında bir teolojik tartışmaya ev sahipliği yaptı. Gregori ikisi arasında bir uzlaşı sağlamaya yardımcı oldu ve Pirros, Kalkedon konumunu yeniden kabul etti. Ertesi birkaç ay boyunca, Afrika'daki birkaç yerel sinod, Monotelitizmi dalalet olarak kınamaya başladı.
646'da Gregori, Konstans'a karşı bir isyan başlattı. Açıkça görülen sebep, Konstans'ın Monotelitizme destek olması görünse de şüphesiz Müslümanların Mısır'ı fethine ve Bizans Afrika'sına sunduğu tehdide bir karşılıktır. Konstantinopolis'teki imparatorluk hükûmetinin Müslümanların ilerlemesini durdurması konusundaki başarısızlığı göz önüne alındığında, Charles Diehl'in sözleriyle "Afrika'nın güçlü valisi için varlıklarını savunmak konusunda beceriksiz olan zayıf ve uzak imparatorluktan ayrılmak büyük bir cazibeydi". Doktrinlerin farklılıklarının yanı sıra Afrika'daki Eksarhlığın uzun süredir var olan özerkliği bu eğilimi güçlendirdi. Diğer taraftan Arap vakanüvis Taberî, Gregori'nin isyanının Konstans'ın talep ettiği 300 pound altınlık verginin tetiklediğini iddia eder. Arap kaynakları, kendisini imparator ilan ettikten sonra madeni paralara kendi resmini bastırdığını iddia ederler, ancak bugüne kadar böyle bir para bulunamamıştır. Hem Günah Çıkartıcı Maximus hem de Papa I. Theodore teşvik etmiş ya da en azından bu girişimde Gregori'yi destekledikleri görülür. Böylece Papa iddiaya göre Maximus'un rüyalarını iletmesi için bir elçi göndermişti, rüya iki rakip melek korosunun "Konstantin [Konstans] Augustus'a zafer" ve "Gregori Augustus'a zafer" diye bağırıyorlardı, birincisi kademeli olarak sessiz kalıp, ikincisi kazanması üzerineydi. İsyan, yalnızca Romalı Afrikalılar arasında değil ayrıca iç taraftaki Berberiler arasında geniş bir destek bulduğu görülür.
642-643'te Araplar, Trablus ile birlikte Sirenayka ve Trablusgarp'ın doğu yarısını ele geçirdiler. Ancak Halife Ömer (634-644) batı yönündeki genişlemeleri durduran bir emir verdi.
Ancak 647'de Ömer'in ardılı Osman, 'a 20.000 kişilik orduyla Eksarhlığı istila etmesini emretti. Müslümanlar batı Trablusgarp'ı istila ederek Bizans eyaleti Byzacena'nın kuzey sınırına kadar ilerlediler. Gregori, Araplar ile geri dönerken Sbeitla'da karşılaştı, ancak yenildi ve öldürüldü.Hierapolisli Agapius ve bazı Süryanice kaynakları, yenilgiden kurtulduğunu ve Konstantinopolis'e kaçıp orada Konstans ile anlaşmaya vardığını iddia ederler, ancak modern bilim insanlarının çoğu, Arap tarihçilerinin savaştaki ölümüyle ilgili açıklamalarını kabul ederler. Arap anlatımları, Müslümanların Gregori'nin babasının yanında savaşmış olan kızını ele geçirdiğini iddia ederler. Ganimetin bir parçası olarak Mısır'a götürüldü ancak yürüyen deveden düştü ve öldü. Gregori öldükten sonra, Araplar Sufetula'yı yağmaladılar ve Bizanslılar kalelerine çekilirken Eksarhlık boyunca talan yaptılar. Bizans tahkimatlarını yıkamadılar ve yaptıkları muazzam miktardaki yağmalardan memnun olan Araplar, ağır bir haraç altın ödemesi karşılığında ayrılmaya karar verdiler.
Arap baskınları takip eden bir süre olmadı ve Konstantinopolis ile olan bağların tekrar kurulması gerçeğine rağmen, Bizans'ın Afrika üzerindeki egemenliği Gregori'nin isyanı ve Arap zaferiyle köklerinden sallandı. Berberi kabileleri, özellikle İmparatorluğa bağlılıkları zayıfladı ve güney Tunus'un çoğu, Kartaca'nın denetiminin dışında kaymış gibi görünüyordu. Böylece Sufetula Muharebesi, Tarihçi Diehl'e göre: "Bizans'ın Afrika'da hakimiyetinin kaçınılmaz öyle ya da böyle sonudur.".
Kaynakça
- Özel
- ^ a b c d e f g h Hollingsworth (1991), p. 875
- ^ a b c d Moore (1999)
- ^ a b c d e f Winkelmann et al. (2000), pp. 49–50
- ^ a b c d Martindale, Jones & Morris (1992), p. 554
- ^ Pringle (1981), p. 46
- ^ Diehl (1896), pp. 554–556
- ^ a b Diehl (1896), p. 557
- ^ cf. Guery, R. (1981). Le pseudo-monnayage de l'usurpateur Grégoire, patrice d'Afrique."Bulletin de la societé francaise de numismatique". Bulletin de la societé francaise de numismatique (Fransızca). ss. 66-68.
- ^ Diehl (1896), pp. 556–557
- ^ Diehl (1896), pp. 557–558
- ^ Diehl (1896), pp. 558–559
- ^ Pringle (1981), p. 47
- ^ Diehl (1896), p. 559
- ^ Diehl (1896), pp. 559–560
- ^ Diehl (1896), pp. 560–561
- ^ Diehl (1896), p. 562
- Genel
- Diehl, Charles (1896). L'Afrique Byzantine. Histoire de la Domination Byzantine en Afrique (533–709) (Fransızca). Paris: Ernest Leroux.
- Hollingsworth, Paul A. (1991). "The Oxford Dictionary of Byzantium". Alexander Kazhdan (Ed.). The Oxford Dictionary of Byzantium (İngilizce). Oxford ve New York: Oxford University Press. s. 875. ISBN .
- Martindale, John Robert; Jones, Arnold Hugh Martin; Morris, J., (Ed.) (1992). The Prosopography of the Later Roman Empire, Volume III: A.D. 527–641 (İngilizce). Cambridge, United Kingdom: Cambridge University Press. ISBN . 1 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Ağustos 2015.
- Moore, R. Scott (1999). . De Imperatoribus Romanis. 17 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Haziran 2012.
- Pringle, Denys (1981). The Defence of Byzantine Africa from Justinian to the Arab Conquest: An Account of the Military History and Archaeology of the African Provinces in the Sixth and Seventh Century (İngilizce). Oxford, United Kingdom: British Archaeological Reports. ISBN . 10 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Ağustos 2015.
- Winkelmann, Friedhelm; Lilie, Ralph-Johannes; Ludwig, Claudia; Pratsch, Thomas; Rochow, Ilse (2000). "Gregorios (# 2345)". Prosopographie der mittelbyzantinischen Zeit (Almanca). Walter de Gruyter. ss. 49-50. ISBN .
Unknown Last known title holder: Yaşlı Herakleios | Afrika Eksarhlığı before 645 – 646 | Sonra gelen |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Patrici Gregori Yunanca Grhgorios Latince Flavius Gregorius o 647 Bizans Imparatorlugu Afrika modern Tunus ve Dogu Cezayir Eksarhi Iktidarda bulunan Herakleios Hanedani nin akrabasi olarak keskin bir Kalkedon Inanci taraftariydi ve 646 yilinda Monotelitizmi destekleyen Imparator II Konstans a karsi bir isyana onderlik etmistir Kisa bir sure sonra kendini imparator ilan etmis 647 yilinda Dort Halife donemi Musluman istilasi ile karsilasmistir Istilaya gelenler ile yuzlesmis ancak Sbeitla da maglup olup oldurulmustur Olumunden sonra ve Muslumanlarin geri cekilmesinden sonra Afrika imparatorluk egemenligine geri dondugunde Bizans hakimiyetinin kurumlari agir sekilde tahrip olmustu GregoriBizans Imparatorlugu gaspcisiHukum suresi646 647Olum647 SufetulaHanedanHerakleios HanedaniHayatiPatrici Gregori nin imparator Herakleios 610 641 arasi hukumdar ve torunu II Konstans 641 668 arasi hukumdar ile kan bagi vardir ve muhtemelen Herakleios un kuzeni Niketas in ogluydu Afrika Eksarhi Theofanis e gore Afrika patrikios u olarak Temmuz 645 tarihinde ilk gorulur fakat Herakleios yonetiminde zaten atanmis olabilir Eksarhlik o zamanlar baslica Ortodoks Kalkedon Inanci na sahip nufusla Kalkedon Inanci ile Monofizitizm arasinda uzlasma girisimi olup Herakleios tarafindan 638 yilinda gelistirilmis ve ilerletilmis Monotelitizm destekcileri arasindaki catisma nedeniyle ic karisiklik icindi Afrika da Monotelitizm genellikle Misir dan gelen multeciler tarafindan savunuluyordu Gerilimi azaltmak amaciyla Temmuz 645 te Gregori Eksarhligin baskenti Kartaca da Kalkedon Gunah Cikartici Maximus ile Monotelit eski Konstantinopolis Patrigi arasinda bir teolojik tartismaya ev sahipligi yapti Gregori ikisi arasinda bir uzlasi saglamaya yardimci oldu ve Pirros Kalkedon konumunu yeniden kabul etti Ertesi birkac ay boyunca Afrika daki birkac yerel sinod Monotelitizmi dalalet olarak kinamaya basladi Yaklasik 650 yilinda Akdeniz havzasinin politik durumu 646 da Gregori Konstans a karsi bir isyan baslatti Acikca gorulen sebep Konstans in Monotelitizme destek olmasi gorunse de suphesiz Muslumanlarin Misir i fethine ve Bizans Afrika sina sundugu tehdide bir karsiliktir Konstantinopolis teki imparatorluk hukumetinin Muslumanlarin ilerlemesini durdurmasi konusundaki basarisizligi goz onune alindiginda Charles Diehl in sozleriyle Afrika nin guclu valisi icin varliklarini savunmak konusunda beceriksiz olan zayif ve uzak imparatorluktan ayrilmak buyuk bir cazibeydi Doktrinlerin farkliliklarinin yani sira Afrika daki Eksarhligin uzun suredir var olan ozerkligi bu egilimi guclendirdi Diger taraftan Arap vakanuvis Taberi Gregori nin isyaninin Konstans in talep ettigi 300 pound altinlik verginin tetikledigini iddia eder Arap kaynaklari kendisini imparator ilan ettikten sonra madeni paralara kendi resmini bastirdigini iddia ederler ancak bugune kadar boyle bir para bulunamamistir Hem Gunah Cikartici Maximus hem de Papa I Theodore tesvik etmis ya da en azindan bu girisimde Gregori yi destekledikleri gorulur Boylece Papa iddiaya gore Maximus un ruyalarini iletmesi icin bir elci gondermisti ruya iki rakip melek korosunun Konstantin Konstans Augustus a zafer ve Gregori Augustus a zafer diye bagiriyorlardi birincisi kademeli olarak sessiz kalip ikincisi kazanmasi uzerineydi Isyan yalnizca Romali Afrikalilar arasinda degil ayrica ic taraftaki Berberiler arasinda genis bir destek buldugu gorulur 642 643 te Araplar Trablus ile birlikte Sirenayka ve Trablusgarp in dogu yarisini ele gecirdiler Ancak Halife Omer 634 644 bati yonundeki genislemeleri durduran bir emir verdi Ancak 647 de Omer in ardili Osman a 20 000 kisilik orduyla Eksarhligi istila etmesini emretti Muslumanlar bati Trablusgarp i istila ederek Bizans eyaleti Byzacena nin kuzey sinirina kadar ilerlediler Gregori Araplar ile geri donerken Sbeitla da karsilasti ancak yenildi ve olduruldu Hierapolisli Agapius ve bazi Suryanice kaynaklari yenilgiden kurtuldugunu ve Konstantinopolis e kacip orada Konstans ile anlasmaya vardigini iddia ederler ancak modern bilim insanlarinin cogu Arap tarihcilerinin savastaki olumuyle ilgili aciklamalarini kabul ederler Arap anlatimlari Muslumanlarin Gregori nin babasinin yaninda savasmis olan kizini ele gecirdigini iddia ederler Ganimetin bir parcasi olarak Misir a goturuldu ancak yuruyen deveden dustu ve oldu Gregori oldukten sonra Araplar Sufetula yi yagmaladilar ve Bizanslilar kalelerine cekilirken Eksarhlik boyunca talan yaptilar Bizans tahkimatlarini yikamadilar ve yaptiklari muazzam miktardaki yagmalardan memnun olan Araplar agir bir harac altin odemesi karsiliginda ayrilmaya karar verdiler Arap baskinlari takip eden bir sure olmadi ve Konstantinopolis ile olan baglarin tekrar kurulmasi gercegine ragmen Bizans in Afrika uzerindeki egemenligi Gregori nin isyani ve Arap zaferiyle koklerinden sallandi Berberi kabileleri ozellikle Imparatorluga bagliliklari zayifladi ve guney Tunus un cogu Kartaca nin denetiminin disinda kaymis gibi gorunuyordu Boylece Sufetula Muharebesi Tarihci Diehl e gore Bizans in Afrika da hakimiyetinin kacinilmaz oyle ya da boyle sonudur KaynakcaOzel a b c d e f g h Hollingsworth 1991 p 875 a b c d Moore 1999 a b c d e f Winkelmann et al 2000 pp 49 50 a b c d Martindale Jones amp Morris 1992 p 554 Pringle 1981 p 46 Diehl 1896 pp 554 556 a b Diehl 1896 p 557 cf Guery R 1981 Le pseudo monnayage de l usurpateur Gregoire patrice d Afrique Bulletin de la societe francaise de numismatique Bulletin de la societe francaise de numismatique Fransizca ss 66 68 Diehl 1896 pp 556 557 Diehl 1896 pp 557 558 Diehl 1896 pp 558 559 Pringle 1981 p 47 Diehl 1896 p 559 Diehl 1896 pp 559 560 Diehl 1896 pp 560 561 Diehl 1896 p 562 GenelDiehl Charles 1896 L Afrique Byzantine Histoire de la Domination Byzantine en Afrique 533 709 Fransizca Paris Ernest Leroux Hollingsworth Paul A 1991 The Oxford Dictionary of Byzantium Alexander Kazhdan Ed The Oxford Dictionary of Byzantium Ingilizce Oxford ve New York Oxford University Press s 875 ISBN 0 19 504652 8 Martindale John Robert Jones Arnold Hugh Martin Morris J Ed 1992 The Prosopography of the Later Roman Empire Volume III A D 527 641 Ingilizce Cambridge United Kingdom Cambridge University Press ISBN 978 0 521 20160 5 1 Mayis 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Agustos 2015 Moore R Scott 1999 De Imperatoribus Romanis 17 Mart 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 17 Haziran 2012 Pringle Denys 1981 The Defence of Byzantine Africa from Justinian to the Arab Conquest An Account of the Military History and Archaeology of the African Provinces in the Sixth and Seventh Century Ingilizce Oxford United Kingdom British Archaeological Reports ISBN 0 86054 119 3 10 Temmuz 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Agustos 2015 Winkelmann Friedhelm Lilie Ralph Johannes Ludwig Claudia Pratsch Thomas Rochow Ilse 2000 Gregorios 2345 Prosopographie der mittelbyzantinischen Zeit Almanca Walter de Gruyter ss 49 50 ISBN 978 3 11 016672 9 UnknownLast known title holder Yasli Herakleios Afrika Eksarhligi before 645 646 Sonra gelen