Grönland İnuitleri (Danca grønlændere), Danimarka'ya bağlı özerk Grönland'da yaşayan İnuit kolundan Eskimo halkı. 2012 yılı itibarıyla nüfusları 51.349 kişidir. Dillerinin batı şivesi Grönland'ın resmi dilidir.
Eskimo kayığı ile fok avlayan Grönland İnuiti, , Grönland, 2006 Okulun ilk günü ilkokul öğrencileri, Upernavik, Grönland, Ağustos 2007 | |
Toplam nüfus | |
---|---|
51.349 (2012) | |
Önemli nüfusa sahip bölgeler | |
Diller | |
Din | |
Hristiyanlık (), eskiden Şamanizm |
Dil ve kültür açısından üç ayrı grupta toplanırlar:
- (Inuktun) ve Kuzey Grönland İnuitleri (Inughuit)
- (Kalaallisut) ve Batı Grönland İnuitleri (Kalaallit)
- (Tunumiisut) ve Doğu Grönland İnuitleri (Tunumiit)
Kabileler ve lehçeler
Eskimo kabile adları tipik olarak -miut («halk») ekiyle biter ve dil ile şiveleri belitrmek için de buna -ut eki getirilir.
- ve Kuzey Grönland İnuitleri (kendilerince Avannarhuarmiutut (yazı dili: Avanersuarmiut[u]ut), Kalaallihut, Inuktun, Taissumanialungmiut, Inughuit; İng. North[ern] Greenlandic, dialect of Avanersuaq, Polar Greenlandic, Polar Inuit; Dan. nordgrønlandsk, polareskimoisk i Thuleområdet). Qaanaaq şehrinde konuşulur.
- ve Batı Grönland İnuitleri (kendilerince Kitaamiutut/Kalaallisut; İng. West[ern] Greenlandic, West Greenland Inuit, Dialect of Kitaa; Dan. vestgrønlandsk)
- Kuzey Batı Grönland İnuitçesi (İng. North West Greenlandic; Dan. nordvestgrønlandsk). Upernavik, Uummannaq, Diskobugt ve Aasiaat şehirlerinde konuşulur.
- Avangnamiut (İng. dialect of Upernavik; Dan. Upernavik-dialekt)
- Kangaatsiaq-Uummannaq şivesi (İng. Kangaatsiaq-Uummannaq (sub-)dialect)
- Qeqertarsuarmiut
- Kangiamiut
- Akunermiut
- Orta Batı Grönland İnuitçesi (İng. Central West Greenlandic; Dan. centralgrønlandsk). Sisimiut, Maniitsoq ve Nuuk şehirlerinde konuşulur.
- Quavaitmiut
- Kalatditmiut. Yazı dilinin temelini oluşturur.
- Güney Batı Grönland İnuitçesi (İng. South West Greenlandic; Dan. sydvestgrønlandsk). Paamiut, Qadortoq ve Kap Farvel (Nunap Isua) şehirlerinde konuşulur.
- Paamiut şivesi (İng. Paamiut (sub-)dialect; Dan. Paamiut (kommunes) dialekt)
- Nanortalik-Qaqortoq şivesi (İng. Nanortalik-Qaqortoq (sub-)dialect; Dan. Qassimiut-Nanortalik dialekten)
- Kap Farvel şivesi (İng. Kap Farvel; Dan. Kap Farvel dialekten)
- Kuzey Batı Grönland İnuitçesi (İng. North West Greenlandic; Dan. nordvestgrønlandsk). Upernavik, Uummannaq, Diskobugt ve Aasiaat şehirlerinde konuşulur.
- ve Doğu Grönland İnuitleri (İng. East[ern] Greenlandic, East Greenland Inuit, dialect of Tunu; Dan. østgrønlandsk). Angmagssalik ve Ittoqqortoormiut (Illoqqortoormiut) şehirlerinde konuşulur.
- Angmagsalingmiut
Tarih
Grönland'da tarihi olarak Dorset kültürü ile sonrasında gelişen Thule kültürü görülür ve günümüzdeki diğer İnuit halkları gibi Grönland İnuitleri de Thule kültürünün torunlarıdır.
1850 lerde Kanada İnuitlerinden Kuzey Grönland İnuit yerleşimlerine katılım olmuştur
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ a b c "Greenland." 9 Mayıs 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde . CIA World Factbook. Retrieved 6 Aug 2012.
- ^ Hessel, Ingo. Arctic Spirit. Vancouver: Douglas and McIntyre, 2006
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Gronland Inuitleri Danca gronlaendere Danimarka ya bagli ozerk Gronland da yasayan Inuit kolundan Eskimo halki 2012 yili itibariyla nufuslari 51 349 kisidir Dillerinin bati sivesi Gronland in resmi dilidir Gronland InuitleriEskimo kayigi ile fok avlayan Gronland Inuiti Gronland 2006 Okulun ilk gunu ilkokul ogrencileri Upernavik Gronland Agustos 2007Toplam nufus51 349 2012 Onemli nufusa sahip bolgelerDillerGronland Inuitcesi DancaDinHristiyanlik eskiden SamanizmGronland in bolgeleri Dil ve kultur acisindan uc ayri grupta toplanirlar Inuktun ve Kuzey Gronland Inuitleri Inughuit Kalaallisut ve Bati Gronland Inuitleri Kalaallit Tunumiisut ve Dogu Gronland Inuitleri Tunumiit Kabileler ve lehcelerEskimo kabile adlari tipik olarak miut halk ekiyle biter ve dil ile siveleri belitrmek icin de buna ut eki getirilir ve Kuzey Gronland Inuitleri kendilerince Avannarhuarmiutut yazi dili Avanersuarmiut u ut Kalaallihut Inuktun Taissumanialungmiut Inughuit Ing North ern Greenlandic dialect of Avanersuaq Polar Greenlandic Polar Inuit Dan nordgronlandsk polareskimoisk i Thuleomradet Qaanaaq sehrinde konusulur ve Bati Gronland Inuitleri kendilerince Kitaamiutut Kalaallisut Ing West ern Greenlandic West Greenland Inuit Dialect of Kitaa Dan vestgronlandsk Kuzey Bati Gronland Inuitcesi Ing North West Greenlandic Dan nordvestgronlandsk Upernavik Uummannaq Diskobugt ve Aasiaat sehirlerinde konusulur Avangnamiut Ing dialect of Upernavik Dan Upernavik dialekt Kangaatsiaq Uummannaq sivesi Ing Kangaatsiaq Uummannaq sub dialect Qeqertarsuarmiut Kangiamiut Akunermiut Orta Bati Gronland Inuitcesi Ing Central West Greenlandic Dan centralgronlandsk Sisimiut Maniitsoq ve Nuuk sehirlerinde konusulur Quavaitmiut Kalatditmiut Yazi dilinin temelini olusturur Guney Bati Gronland Inuitcesi Ing South West Greenlandic Dan sydvestgronlandsk Paamiut Qadortoq ve Kap Farvel Nunap Isua sehirlerinde konusulur Paamiut sivesi Ing Paamiut sub dialect Dan Paamiut kommunes dialekt Nanortalik Qaqortoq sivesi Ing Nanortalik Qaqortoq sub dialect Dan Qassimiut Nanortalik dialekten Kap Farvel sivesi Ing Kap Farvel Dan Kap Farvel dialekten ve Dogu Gronland Inuitleri Ing East ern Greenlandic East Greenland Inuit dialect of Tunu Dan ostgronlandsk Angmagssalik ve Ittoqqortoormiut Illoqqortoormiut sehirlerinde konusulur AngmagsalingmiutTarihGronland da tarihi olarak Dorset kulturu ile sonrasinda gelisen Thule kulturu gorulur ve gunumuzdeki diger Inuit halklari gibi Gronland Inuitleri de Thule kulturunun torunlaridir 1850 lerde Kanada Inuitlerinden Kuzey Gronland Inuit yerlesimlerine katilim olmusturAyrica bakinizInuit Circumpolar Council Skraeling 1953 Eskimo TehciriKaynakca a b c Greenland 9 Mayis 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde CIA World Factbook Retrieved 6 Aug 2012 Hessel Ingo Arctic Spirit Vancouver Douglas and McIntyre 2006 ISBN 978 1 55365 189 5