Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Guarana (Portekizce guaraná) (Paullinia cupana), sabunağacıgiller (Sapindaceae) küçük kırmızı meyveli, yüksek dozda kafein içeren tropik bir bitki türü. Brezilya'nın Amazon bölgesinde yaşayanlar guarana tohumlarını çiğneyerek ya da toz hale getirilip suda eritip içerek enerji sağlarlar. Ayrıca günümüzde enerji içecekleri sektöründe kullanılmaktadır.
| Guarana | ||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||||||
| Biyolojik sınıflandırma | ||||||||||||||
| ||||||||||||||
Paullinia cupana |
Alman botanikçi F.C. Paullini tarafından keşfedildiği XVIII. yüzyıldan beri Avrupalılar tarafından tanınmaktadır. Taneleri, yüksek yoğunlukta kafein maddesine sahiptir ki bu onu dünyada en yüksek oranda kafeine sahip olduğu bilinen bitki yapmaktadır. Uyarıcı özellikleri için ister taneleri kurutularak, ister ayıklanan tanelerden öğütülerek elde edilen tozu suda veya meyve suyunda eritilerek tüketilir. Toprağı anımsatan tadı acıdır, ama lezzeti çok özeldir. Kırmızı renkteki meyvesi, olgunlaştığında, tanesi gibi beyaz etlidir. Brezilya’da, guarana, (yabani halde) Amazonya Bölgesinde, Mato-Grosso ve Bahia’da yetiştirilir. Amazonya’da, Maués bölgesinin yakınında, onun özelliklerini ilk defa keşfeden Sateré-Mawé ulusundan Kızılderiler, bitkinin kaynağı konusunda efsaneler üretmeye devam etmektedirler.
Guarana, bitkisel ilaç olarak da çok popüler bir bitkidir. Kafeine ve kuşkusuz zihinsel yetenekleri etkileyebilecek diğer maddelere, özellikle de teobramin gibi diğer ksantinlere bağlı uyarıcı etkisi ile tanınır. Konsantrasyonu, hafızayı, zihinsel hesaplamayı geliştirir.
Brezilya’da çok popüler ve aynı şekilde guarana olarak isimlendirilen sodalı bir içecek türü, bitkinin özlerinden sentezlenmektedir. Portekiz’de, hatta Almanya’da ve İsviçre’de, -başlangıçta ithal edilen- bu tür bir içeceğin, 1990’lı yıllardan beri ticareti yapılmaktadır.
Psiko-tropik özellik
Taneler, çok yüksek dozda kafein içerir (100 gramında 4,5 gr.dan fazla) (pazarlama nedenlerinden dolayı bazen guaranin olarak da isimlendirilir), ancak teofilin (0,4 g) ve teobromin (0,005 g) gibi diğer alkoloidler ile aynıdır. Böylece, Güney Amerika yerlilerinin de (tonik, antidiareik, antinevraljik) birçok hastalığı iyileştirmek için geleneksel tıpta kullandıkları uyarıcı bir psiko-tropik maddedir. Hatta diyete ek olarak da yararlıdır. Birçok hastalığı iyileştirmek için Kolomb öncesi dönemde, Tupi-Gurani kolundan çeşitli kabileler (Andira, Satéré-Mawé) tarafından bitkisel ilaç olarak kullanıldı. Bitkiyi kullanmak için, Kızılderililer, bir hamur elde etmek için kavrulan ve soyulan taneleri az bir suyla ezerlerdi, sonra bu hamuru yoğurur ve bir sopa şeklinde yuvarlarlardı. Bu sopa, koruma sağlanması için birçok ay boyunca bir ateşin üzerine yerleştirilirdi. Daha sonra, Amazon Nehri’nin dev balığı olan ıslak diliyle bir su kabağının içine rendelenir. Satéré-Mawélerin geleneksel içeceği olan çapo yapmak için üzerine su eklenir. Taneleri, erojen stimülayona neden olarak, merkezi beyin sinirleri üzerine etki yapan yatıştırıcı tonik içerdiğinden, bazıları guaranaya afrodizyak özellikler atfeder.
Tane içinde bulunan elemanlar
Tane, adenin, kafein, guanin, hipoksantin, teofilin, teobromin, laksantin gibi farklı alkaloidler ve haberciler içermektedir. Aynı zamanda başka elemanlar da içerir: zamk, pektin, tanenler, amino asitler, esansiyel yağ asitleri, mineral tuzlar (kalsiyum, potasyum, fosfor, demir, bakır, çinko, magnezyum), eser elementler (selenyum, germanyum, stronsiyum) ve vitaminler (A, E, B1, B3 ve PP).
Kullanım
Olgunluktan hemen önce, Guarana salkımının garip bir görünümü vardır. Bu meyvenin kırmızımsı kabuğu şaşırtır ve gözbebeği gibi ortasında siyah çıkıntısı bulunan beyaz bir çekirdek görünür. Bu nedendendir ki Mawéler Guarana’yı «Ormanın Gözü» olarak isimlendirirler.
Öncelikle meyve, etli kabuğundan ayrılır. Sonra 6 gün 6 gece boyunca açık havada kurutulur. Kuruyan salkımlar, biraz su ile havanda dövülür. Hamur, Guarana hamurundan küçük somunlar şeklinde elde yuvarlanır. Bu somunlar, 40 gün boyunca tütsülenir. Tütsülenen somun artık uzun yıllar boyunca saklanmaya hazırdır.
İçecek
Guarana, aynı zamanda, bitkinin tanelerinden üretilen, tatlandırılmış, sodalı şekerli bir içeceğin adıdır. Bu içecek, başta Brezilya ve Almanya (Kicos)’da üretilmekte ve satılmakta, içecek olarak çok popülerdir. 350 ml.lik metalik kutularda ve 500 ml ila 2,5 litrelik şişelerde (Almanya’da: 700 ml.lik şişelerde) paketlenmiştir. Bu içeceği üreten başlıca dört marka vardır: Antarctica, Brezilya, Sarandi’de, ülkenin güneyinde satılan guaranalı içeceğin büyük çoğunluğunu üretmektedir; Brezilya’da Hristiyan işçiler derneğinin adil ticaret kooperatifinin ürettiği Guaranito ve Artisans du Monde şebekesi tarafından Fransa’da dağıtılan ve (Coca-Cola’ya ait marka) Kuat. Ayrıca İsviçre’de de kooperatife dağıtılan, Guaraná Antarctica adıyla da bulunmaktadır.
Enerji verici özellikleri nedeniyle bugün, gazlı içecekler, meyve suları, « enerji » içecekleri gibi (smart drink tipi) birçok içecek (Son zamanlarda (03/2011), FAB de Forever Living Products ,Dark Dog, So WOW, Guru veya Burn ve red bull ) ve hatta biralar da (Vores Øl, Desperados Red, Bière Sedania, Bière Propaganda, Kick de Molson ve Shok de Labatt) guarana içermektedir.
Biyo-çeşitlilik
Sateré-Mawé‘nin kendi guarana kültürünü korumak ve geliştirmek için, Presidio üreticileri, Sateré-Mawé yerlilerinin temsil organı olan Conselho Geral da Tribo Sateré Mawé (CGTSM) himayesinde bir kooperatif olarak gruplanmışlardır.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Guarana Portekizce guarana Paullinia cupana sabunagacigiller Sapindaceae kucuk kirmizi meyveli yuksek dozda kafein iceren tropik bir bitki turu Brezilya nin Amazon bolgesinde yasayanlar guarana tohumlarini cigneyerek ya da toz hale getirilip suda eritip icerek enerji saglarlar Ayrica gunumuzde enerji icecekleri sektorunde kullanilmaktadir GuaranaBiyolojik siniflandirmaAlem PlantaeBolum Magnoliophyta Kapali tohumlular Sinif Magnoliopsida Iki cenekliler Takim SapindalesFamilya Sapindaceae Sabunagacigiller Cins PaulliniaTur P cupanaIkili adlandirmaPaullinia cupana Alman botanikci F C Paullini tarafindan kesfedildigi XVIII yuzyildan beri Avrupalilar tarafindan taninmaktadir Taneleri yuksek yogunlukta kafein maddesine sahiptir ki bu onu dunyada en yuksek oranda kafeine sahip oldugu bilinen bitki yapmaktadir Uyarici ozellikleri icin ister taneleri kurutularak ister ayiklanan tanelerden ogutulerek elde edilen tozu suda veya meyve suyunda eritilerek tuketilir Topragi animsatan tadi acidir ama lezzeti cok ozeldir Kirmizi renkteki meyvesi olgunlastiginda tanesi gibi beyaz etlidir Brezilya da guarana yabani halde Amazonya Bolgesinde Mato Grosso ve Bahia da yetistirilir Amazonya da Maues bolgesinin yakininda onun ozelliklerini ilk defa kesfeden Satere Mawe ulusundan Kizilderiler bitkinin kaynagi konusunda efsaneler uretmeye devam etmektedirler Guarana bitkisel ilac olarak da cok populer bir bitkidir Kafeine ve kuskusuz zihinsel yetenekleri etkileyebilecek diger maddelere ozellikle de teobramin gibi diger ksantinlere bagli uyarici etkisi ile taninir Konsantrasyonu hafizayi zihinsel hesaplamayi gelistirir Brezilya da cok populer ve ayni sekilde guarana olarak isimlendirilen sodali bir icecek turu bitkinin ozlerinden sentezlenmektedir Portekiz de hatta Almanya da ve Isvicre de baslangicta ithal edilen bu tur bir icecegin 1990 li yillardan beri ticareti yapilmaktadir Psiko tropik ozellikTaneler cok yuksek dozda kafein icerir 100 graminda 4 5 gr dan fazla pazarlama nedenlerinden dolayi bazen guaranin olarak da isimlendirilir ancak teofilin 0 4 g ve teobromin 0 005 g gibi diger alkoloidler ile aynidir Boylece Guney Amerika yerlilerinin de tonik antidiareik antinevraljik bircok hastaligi iyilestirmek icin geleneksel tipta kullandiklari uyarici bir psiko tropik maddedir Hatta diyete ek olarak da yararlidir Bircok hastaligi iyilestirmek icin Kolomb oncesi donemde Tupi Gurani kolundan cesitli kabileler Andira Satere Mawe tarafindan bitkisel ilac olarak kullanildi Bitkiyi kullanmak icin Kizilderililer bir hamur elde etmek icin kavrulan ve soyulan taneleri az bir suyla ezerlerdi sonra bu hamuru yogurur ve bir sopa seklinde yuvarlarlardi Bu sopa koruma saglanmasi icin bircok ay boyunca bir atesin uzerine yerlestirilirdi Daha sonra Amazon Nehri nin dev baligi olan islak diliyle bir su kabaginin icine rendelenir Satere Mawelerin geleneksel icecegi olan capo yapmak icin uzerine su eklenir Taneleri erojen stimulayona neden olarak merkezi beyin sinirleri uzerine etki yapan yatistirici tonik icerdiginden bazilari guaranaya afrodizyak ozellikler atfeder Tane icinde bulunan elemanlarTane adenin kafein guanin hipoksantin teofilin teobromin laksantin gibi farkli alkaloidler ve haberciler icermektedir Ayni zamanda baska elemanlar da icerir zamk pektin tanenler amino asitler esansiyel yag asitleri mineral tuzlar kalsiyum potasyum fosfor demir bakir cinko magnezyum eser elementler selenyum germanyum stronsiyum ve vitaminler A E B1 B3 ve PP KullanimOlgunluktan hemen once Guarana salkiminin garip bir gorunumu vardir Bu meyvenin kirmizimsi kabugu sasirtir ve gozbebegi gibi ortasinda siyah cikintisi bulunan beyaz bir cekirdek gorunur Bu nedendendir ki Maweler Guarana yi Ormanin Gozu olarak isimlendirirler Oncelikle meyve etli kabugundan ayrilir Sonra 6 gun 6 gece boyunca acik havada kurutulur Kuruyan salkimlar biraz su ile havanda dovulur Hamur Guarana hamurundan kucuk somunlar seklinde elde yuvarlanir Bu somunlar 40 gun boyunca tutsulenir Tutsulenen somun artik uzun yillar boyunca saklanmaya hazirdir IcecekGuarana ayni zamanda bitkinin tanelerinden uretilen tatlandirilmis sodali sekerli bir icecegin adidir Bu icecek basta Brezilya ve Almanya Kicos da uretilmekte ve satilmakta icecek olarak cok populerdir 350 ml lik metalik kutularda ve 500 ml ila 2 5 litrelik siselerde Almanya da 700 ml lik siselerde paketlenmistir Bu icecegi ureten baslica dort marka vardir Antarctica Brezilya Sarandi de ulkenin guneyinde satilan guaranali icecegin buyuk cogunlugunu uretmektedir Brezilya da Hristiyan isciler derneginin adil ticaret kooperatifinin urettigi Guaranito ve Artisans du Monde sebekesi tarafindan Fransa da dagitilan ve Coca Cola ya ait marka Kuat Ayrica Isvicre de de kooperatife dagitilan Guarana Antarctica adiyla da bulunmaktadir Enerji verici ozellikleri nedeniyle bugun gazli icecekler meyve sulari enerji icecekleri gibi smart drink tipi bircok icecek Son zamanlarda 03 2011 FAB de Forever Living Products Dark Dog So WOW Guru veya Burn ve red bull ve hatta biralar da Vores Ol Desperados Red Biere Sedania Biere Propaganda Kick de Molson ve Shok de Labatt guarana icermektedir Biyo cesitlilikSatere Mawe nin kendi guarana kulturunu korumak ve gelistirmek icin Presidio ureticileri Satere Mawe yerlilerinin temsil organi olan Conselho Geral da Tribo Satere Mawe CGTSM himayesinde bir kooperatif olarak gruplanmislardir