Guillaume de Jerphanion (d. 3 Mart 1877, Pontevès - Fransa - ö. 22 Ekim 1948, Roma - İtalya) Cizvit rahibi, Fransız sanat tarihçisi, epigraf, fotoğrafçı.
Bir arkeolog olarak tanınmıştır, Bizans sanat tarihçisi, Kapadokya’daki taşa oyulmuş kiliseler hakkında ilk sistematik olarak araştırma yapan kişi olarak, bir arkeolog olarak, Bizans sanat tarihçisi, coğrafya uzmanı ve fotoğrafçı olarak tanınmıştır.
Biyografisi
Guillaume de Jerphanion 3 Mart 1877’de sekiz çocuklu bir ailenin üçüncü çocuğu olarak dünyaya gelmiştir. Ailesi Fransa’daki Haute-Loire’ye dayanan eski asilzadelerdendir. Bir deniz subayı olmak yerine 16 yaşında cizvitlere katılmaya karar vermiştir.
1903’te Guillaume Türkiye’deki Tokat iline orada yaşayan ermeni çocuklara eğitim sağlayan çok sayıdaki Cizvit okullarından birine, bilim dersleri vermek için gönderilmiştir. 1907’ye kadar Tokat’ta kalmıştır. Bu süreçte Türkçe öğrenmiş, dile hakimiyetini mükemmelleştirmiştir. Fransa’ya teoloji okumaya ve rahip olarak atanmak için dönmeden önce Anadolu'yu gezmiş (Amasya, Ankara, Samsun, Sivas…) ve Kapadokya'yı keşfetmiştir.
Anadolu’daki Cizvit Okulları Hakkında
Cizvit Okulu - Tokat (1907 civarında)Cizvit okulu 2 - Tokat (1907 civarında)
1881 ve 1924 yılları arasında Cizvitler Anadolu'da kız ve erkek öğrenciler için 11 ücretsiz ve karma okulla beraber 6 ücretsiz kız okulu ve 12 ücretli okul açmıştır. 1886’da 550 öğrencileri varken bu sayı 1924’te 5,521’e ulaşmıştır. Bu okullarda eğitim veren Cizvit sayısı ise en fazla 60’a yaklaşmıştır. Okullarda eğitim dili olarak Fransızca kullanılmıştır. Okullarda asıl olarak hristiyan öğrencilere eğitim verilmiştir ancak aynı zamanda “gece okulları”nda hristiyan olmayanlara, Yahudilere ve dönemin diplomasi ve ticaret dili olan Fransızca ile ilgilenen tanınmış Türklerin çocuklarına da eğitim verilmiştir. Kız okullarında Cizvitler rahibelerden destek almışlardır. Gençleri okul saatleri dışında da meşgul etmek amacıyla Cizvitler konferanslar ve aktivitelerde (bando, müzik dersleri, tiyatro dersleri vb.) düzenlemişlerdir.
Papalık Şarkiyat Enstitüsü - 1926
1911’de Türkiye’ye dönen Guillaume de Jerphanion, İstanbul’daki Cizvit topluluğunun bir parçasıydı ve Kapadokya’ya gezilerini buradan düzenlemiştir. I. Dünya Savaşı sebebiyle ülkeden ayrılmış, 1921’de geri dönmüştür. Kapadokya’daki taşa oyulmuş kiliseler hakkındaki yazıları ile ilgilenirken aynı zamanda Cizvitlerin doğu illerindeki okul ve evlerinin kapatılmasıyla da ilgilenmekteydi. Guillaume de Jerphanion Türkiye’den 1927 yılında ayrılmıştır ve Roma’da Instituto Orientale'de (Papalık Şarkiyat Enstitüsü) Hristiyan arkeolojisi profesörü olmuştur. Roma’da 1948 yılında ölmüştür.
Guillaume de Jerphanion, yazar ve fotoğrafçı
Ermeni köylüleri- Amasya - (1904 civarında)Türk köylüleri - Amasya
Guillaume de Jerphanion gezileri boyunca keşiflerini ve izlenimlerini yazdığı bir günlük tutmuştur. Toprağa bağlı bir aristokrasiden gelmesinin bir etkisi olarak, Anadolu'ya hükmeden fakirliğin boyularından; köylülerin içinde olduğu acınası durumdan ve topraklarını kiraladıkları büyük toprak sahipleri tarafından sömürülmelerinden etkilenmiştir. İzlenimlerini yazarken bir yandan da, fotoğraflar çekmiştir. Doğa manzaralarını, taşra manzaralarını, insanları ve anıtları fotoğraflamıştır. Bugün fotoğrafları Cizvitlerin Beyrut, Roma ve Paris arşivleri arasında dağılmıştır.
Eseri: "Une nouvelle province de l'art byzantin, les églises rupestres de Cappadoce" (5 volumes, 1925-42).
"Une nouvelle province de l'art byzantin, les églises rupestres de Cappadoce" eseri Kapadokya’daki kiliseler hakkındadır ve şu üç gezide yazılmıştır; ilki Ağustos 1907, ikinci ve en önemli olanı 1911’de (Ağustos 1911’den Ocak 1912’ye) ve son olarak Ağustos-Eylül 1912’de.
Beş ciltten oluşan eserde, 9. ve 13. yüzyıllar arasından anıtların tümü, çoğunlukla Ürgüp bölgesinden olan, metodolojik ve homojen olarak listelenmiştir. Eserin tamamı aynı nedenden ötürü büyük bir envanter niteliği de taşımaktadır. Hristiyan Kapadokya’nın yaklaşık 100 kiliseye ve 230’dan fazla kilise anıtına sahip olduğunu detaylarıyla bu eserden öğrenmekteyiz. Metinlere kiliselerin krokileri ve fotoğrafları ile birlikte, el çizimleri ve bazı renk paletleri eşlik etmektedir.
Jerphanion kitapları
Eserin ilk yayınlanma tarihi olarak 1913 planlanmıştır. Kendi açıklamalarına göre (ilk cilde giriş’e bakınız) 1. Dünya Savaşı başladığı sırada Beyrut’ta eserin dörtte üçü yayınlanmaya hazırdı. Savaşın sonunda ise elyazmaları ve renk paletleri bir sığınakta kötü koşullarda bırakıldığından kullanılamaz haldeydi, dolayısıyla Guillaume de Jerphanion yeniden başlamak zorunda kaldı. Şansına İstanbul’daki Cizvit evindeki notları ve Fransa’da yanında sakladığı fotoğrafları sağlamdı. Nihayetinde eserin yayınlanması 1925 ve 1942 yılları arasına yayıldı.
Guillaume de Jerphan Kapadokya çalışmalarının kurucusu olarak Kabul edilmektedir.
Ölümünden sonra
Ölümünün 50. yılında (1997) anısına ithafen Roma'da gerçekleşen sergide Türkiye’deki çalışmaları sırasında çektiği, fakat çok azını yayımladığı yüzlerce fotoğraf gösterime çıkmış ve aynı yıl bunların büyük bir kısmı V. Ruggieri tarafından hakkında çıkarılan kitapta toplanmıştır.
Hakkında Bibliografi
Ruggieri, Vincenzo (1978). Soveria Mannelli (Ed.). Guillaume de Jerphanion et la Turquie de jadis (İtalyanca). Rubbettino. ISBN . OCLC 490056173. 24 Kasım 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Kasım 2021.
"Mélanges de l'École française de Rome - La Turquie de Guillaume de Jerphanion s.j. Actes du colloque de Rome (9-10 mai 1997) réunis par Philippe Luisier". Moyen Âge. 110 (2). Roma: École française de Rome. 1998. ss. 773-970. ISSN 1123-9883. 22 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Mart 2022.
Wikimedia Commons'ta Guillaume de Jerphanion ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.
Kaynakça
^Vincenzo Ruggieri (1997). Guillaume de Jerphanion et la Turquie de Jadis. Rubbettino Editore. ss. 13-17.
^Philippe Luisier (1998). La Turquie de Guillaume de Jerphanion sj. Ecole Française de Rome. s. 787.
^Philippe Luisier (1998). La Turquie de Guillaume de Jerphanion sj. s. 793.
^Catherine Jolivet-Lévy (1998). La Turquie de Guillaume de Jerphanion sj. s. 898.
^Nicole Thierry (1998). La Turquie de Guillaume de Jerphanion sj. s. 867.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Guillaume de Jerphanion d 3 Mart 1877 Ponteves Fransa o 22 Ekim 1948 Roma Italya Cizvit rahibi Fransiz sanat tarihcisi epigraf fotografci Guillaume de JerphanionDogum3 Mart 1877 Ponteves FransaOlum22 Ekim 1948 Roma ItalyaVatandaslikFransizKariyeriDaliSanat tarihcisi epigraf fotografci Bir arkeolog olarak taninmistir Bizans sanat tarihcisi Kapadokya daki tasa oyulmus kiliseler hakkinda ilk sistematik olarak arastirma yapan kisi olarak bir arkeolog olarak Bizans sanat tarihcisi cografya uzmani ve fotografci olarak taninmistir BiyografisiGuillaume de Jerphanion 3 Mart 1877 de sekiz cocuklu bir ailenin ucuncu cocugu olarak dunyaya gelmistir Ailesi Fransa daki Haute Loire ye dayanan eski asilzadelerdendir Bir deniz subayi olmak yerine 16 yasinda cizvitlere katilmaya karar vermistir 1903 te Guillaume Turkiye deki Tokat iline orada yasayan ermeni cocuklara egitim saglayan cok sayidaki Cizvit okullarindan birine bilim dersleri vermek icin gonderilmistir 1907 ye kadar Tokat ta kalmistir Bu surecte Turkce ogrenmis dile hakimiyetini mukemmellestirmistir Fransa ya teoloji okumaya ve rahip olarak atanmak icin donmeden once Anadolu yu gezmis Amasya Ankara Samsun Sivas ve Kapadokya yi kesfetmistir Anadolu daki Cizvit Okullari HakkindaCizvit Okulu Tokat 1907 civarinda Cizvit okulu 2 Tokat 1907 civarinda 1881 ve 1924 yillari arasinda Cizvitler Anadolu da kiz ve erkek ogrenciler icin 11 ucretsiz ve karma okulla beraber 6 ucretsiz kiz okulu ve 12 ucretli okul acmistir 1886 da 550 ogrencileri varken bu sayi 1924 te 5 521 e ulasmistir Bu okullarda egitim veren Cizvit sayisi ise en fazla 60 a yaklasmistir Okullarda egitim dili olarak Fransizca kullanilmistir Okullarda asil olarak hristiyan ogrencilere egitim verilmistir ancak ayni zamanda gece okullari nda hristiyan olmayanlara Yahudilere ve donemin diplomasi ve ticaret dili olan Fransizca ile ilgilenen taninmis Turklerin cocuklarina da egitim verilmistir Kiz okullarinda Cizvitler rahibelerden destek almislardir Gencleri okul saatleri disinda da mesgul etmek amaciyla Cizvitler konferanslar ve aktivitelerde bando muzik dersleri tiyatro dersleri vb duzenlemislerdir Papalik Sarkiyat Enstitusu 1926 1911 de Turkiye ye donen Guillaume de Jerphanion Istanbul daki Cizvit toplulugunun bir parcasiydi ve Kapadokya ya gezilerini buradan duzenlemistir I Dunya Savasi sebebiyle ulkeden ayrilmis 1921 de geri donmustur Kapadokya daki tasa oyulmus kiliseler hakkindaki yazilari ile ilgilenirken ayni zamanda Cizvitlerin dogu illerindeki okul ve evlerinin kapatilmasiyla da ilgilenmekteydi Guillaume de Jerphanion Turkiye den 1927 yilinda ayrilmistir ve Roma da Instituto Orientale de Papalik Sarkiyat Enstitusu Hristiyan arkeolojisi profesoru olmustur Roma da 1948 yilinda olmustur Guillaume de Jerphanion yazar ve fotografciErmeni koyluleri Amasya 1904 civarinda Turk koyluleri Amasya Guillaume de Jerphanion gezileri boyunca kesiflerini ve izlenimlerini yazdigi bir gunluk tutmustur Topraga bagli bir aristokrasiden gelmesinin bir etkisi olarak Anadolu ya hukmeden fakirligin boyularindan koylulerin icinde oldugu acinasi durumdan ve topraklarini kiraladiklari buyuk toprak sahipleri tarafindan somurulmelerinden etkilenmistir Izlenimlerini yazarken bir yandan da fotograflar cekmistir Doga manzaralarini tasra manzaralarini insanlari ve anitlari fotograflamistir Bugun fotograflari Cizvitlerin Beyrut Roma ve Paris arsivleri arasinda dagilmistir Eseri Une nouvelle province de l art byzantin les eglises rupestres de Cappadoce 5 volumes 1925 42 Une nouvelle province de l art byzantin les eglises rupestres de Cappadoce eseri Kapadokya daki kiliseler hakkindadir ve su uc gezide yazilmistir ilki Agustos 1907 ikinci ve en onemli olani 1911 de Agustos 1911 den Ocak 1912 ye ve son olarak Agustos Eylul 1912 de Bes ciltten olusan eserde 9 ve 13 yuzyillar arasindan anitlarin tumu cogunlukla Urgup bolgesinden olan metodolojik ve homojen olarak listelenmistir Eserin tamami ayni nedenden oturu buyuk bir envanter niteligi de tasimaktadir Hristiyan Kapadokya nin yaklasik 100 kiliseye ve 230 dan fazla kilise anitina sahip oldugunu detaylariyla bu eserden ogrenmekteyiz Metinlere kiliselerin krokileri ve fotograflari ile birlikte el cizimleri ve bazi renk paletleri eslik etmektedir Jerphanion kitaplari Eserin ilk yayinlanma tarihi olarak 1913 planlanmistir Kendi aciklamalarina gore ilk cilde giris e bakiniz 1 Dunya Savasi basladigi sirada Beyrut ta eserin dortte ucu yayinlanmaya hazirdi Savasin sonunda ise elyazmalari ve renk paletleri bir siginakta kotu kosullarda birakildigindan kullanilamaz haldeydi dolayisiyla Guillaume de Jerphanion yeniden baslamak zorunda kaldi Sansina Istanbul daki Cizvit evindeki notlari ve Fransa da yaninda sakladigi fotograflari saglamdi Nihayetinde eserin yayinlanmasi 1925 ve 1942 yillari arasina yayildi Guillaume de Jerphan Kapadokya calismalarinin kurucusu olarak Kabul edilmektedir Olumunden sonraOlumunun 50 yilinda 1997 anisina ithafen Roma da gerceklesen sergide Turkiye deki calismalari sirasinda cektigi fakat cok azini yayimladigi yuzlerce fotograf gosterime cikmis ve ayni yil bunlarin buyuk bir kismi V Ruggieri tarafindan hakkinda cikarilan kitapta toplanmistir Hakkinda BibliografiRuggieri Vincenzo 1978 Soveria Mannelli Ed Guillaume de Jerphanion et la Turquie de jadis Italyanca Rubbettino ISBN 8872845149 OCLC 490056173 24 Kasim 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Kasim 2021 Melanges de l Ecole francaise de Rome La Turquie de Guillaume de Jerphanion s j Actes du colloque de Rome 9 10 mai 1997 reunis par Philippe Luisier Moyen Age 110 2 Roma Ecole francaise de Rome 1998 ss 773 970 ISSN 1123 9883 22 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Mart 2022 Wikimedia Commons ta Guillaume de Jerphanion ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Kaynakca Vincenzo Ruggieri 1997 Guillaume de Jerphanion et la Turquie de Jadis Rubbettino Editore ss 13 17 Philippe Luisier 1998 La Turquie de Guillaume de Jerphanion sj Ecole Francaise de Rome s 787 Philippe Luisier 1998 La Turquie de Guillaume de Jerphanion sj s 793 Catherine Jolivet Levy 1998 La Turquie de Guillaume de Jerphanion sj s 898 Nicole Thierry 1998 La Turquie de Guillaume de Jerphanion sj s 867 Ruggieri 1978 s 261 TDV Islam Ansiklopedisi nde Guillaume de Jerphanion
Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
