Gwangju Ayaklanması veya Gwangju Demokrasi Hareketi (Korece: 광주 민주화 운동, 光州民主化運動, Gwangju Minjuhwa Undong), Güney Kore'nin Gwangju kentinde 18-27 Mayıs 1980 tarihleri arasında darbe yönetimine karşı gerçekleşen protesto gösterileridir. Bu süre zarfında, Chun Doo-hwan hükûmetine karşı gösteri yapan yerel Jeonnam Üniversitesi öğrencileri hükûmet birlikleri tarafından görülmemiş bir şekilde saldırıya uğrayarak dövüldüğünde ve öldürüldüğünde, Gwangju vatandaşları yerel silah ve polis karakollarını basarak silahla direniş gösterdi. Ayaklanma 27 Mayıs 1980 tarihinde bastırıldı. Olay bazen başladığı zamana değin 5 · 18 (18 Mayıs, 오일팔, 五一 八 Oilpal) olarak da anılır.
Gwangju Ayaklanması | |||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Minjung hareketi ve Soğuk Savaş | |||||||||||||||||||||||||
18 Mayıs anıtı | |||||||||||||||||||||||||
|
Chun Doo-hwan'ın başkanlığı sırasında yetkili makamlar olayları komünist sempatizanlar ve ayaklanmacılar tarafından kışkırtılan bir ayaklanma olarak tanımladılar. 1997 yılında gelindiğinde ulusal bir mezarlık ve anma günü (18 Mayıs) ilan edilmesinin yanı sıra mağdurlara tazminat ödendi ve itibarları iade edildi.
Olayla ilgili bazı eleştirmenler, Chun Doo-hwan'ın resmi olarak cumhurbaşkanı olmadan önce gerçekleştiği ve basit bir öğrenci protestosuyla başlamadığını belirtmektedirler. Bununla birlikte, Chun Doo-hwan, 12 Aralık 1979'da bir önceki Güney Kore hükûmetine karşı düzenlenen bir askerî darbeye öncülük ettikten sonra, Güney Kore'nin varsayılan lideri haline geldi.
2011 yılında, Askeri Rejime karşı 18 Mayıs Demokratik Ayaklanması hakkında Gwangju belediye binasında bulunan arşivler UNESCO Dünya Kayıt Belgesi'ne dahil edildi.
Kaynakça
- ^ Embassy of the United States in Seoul, Korea. . 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mart 2017.
- ^ Sallie Yea, "Rewriting Rebellion and Mapping Memory in South Korea: The (Re)presentation of the 1980 Kwangju Uprising through Mangwol-dong Cemetery," Urban Studies, Vol. 39, no. 9, (2002): 1556–1557
- ^ Patricia Ebrey et al., "East Asia: A Cultural, Social, and Political History (Second Edition)" United States of America: Wadsworth Cengage Learning (2009): 500
- ^ "TV shows tarnish Gwangju history," JoongAng Daily, May 21st, 2013: http://koreajoongangdaily.joins.com/news/article/article.aspx?aid=2971886 9 Ağustos 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ May, The Triumph of Democracy. Ed. Shin Bok-jin, Hwang Chong-gun, Kim Jun-tae, Na Kyung-taek, Kim Nyung-man, Ko Myung-jin. Gwangju: May 18 Memorial Foundation, 2004. Page 275.
- ^ Sallie Yea, "Rewriting Rebellion and Mapping Memory in South Korea: The (Re)presentation of the 1980 Kwangju Uprising through Mangwol-dong Cemetery," Urban Studies, Vol. 39, no. 9, (2002): 1556
- ^ "Dying for democracy: 1980 Gwangju uprising transformed South Korea," The Japan Times, May 17th, 2014: http://www.japantimes.co.jp/news/2014/05/17/asia-pacific/politics-diplomacy-asia-pacific/dying-democracy-1980-gwangju-uprising-transformed-south-korea/#.U-SllvldWZg 11 Ağustos 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ "Human Rights Documentary Heritage 1980 Archives for the May 18th Democratic Uprising against Military Regime, in Gwangju, Republic of Korea". UNESCO. 11 Kasım 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Mart 2016.
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Gwangju Ayaklanması ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- 18 Mayıs Anıtı Vakfı 14 Mart 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Korece) (İngilizce)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Gwangju Ayaklanmasi veya Gwangju Demokrasi Hareketi Korece 광주 민주화 운동 光州民主化運動 Gwangju Minjuhwa Undong Guney Kore nin Gwangju kentinde 18 27 Mayis 1980 tarihleri arasinda darbe yonetimine karsi gerceklesen protesto gosterileridir Bu sure zarfinda Chun Doo hwan hukumetine karsi gosteri yapan yerel Jeonnam Universitesi ogrencileri hukumet birlikleri tarafindan gorulmemis bir sekilde saldiriya ugrayarak dovuldugunde ve olduruldugunde Gwangju vatandaslari yerel silah ve polis karakollarini basarak silahla direnis gosterdi Ayaklanma 27 Mayis 1980 tarihinde bastirildi Olay bazen basladigi zamana degin 5 18 18 Mayis 오일팔 五一 八 Oilpal olarak da anilir Gwangju AyaklanmasiMinjung hareketi ve Soguk Savas18 Mayis anitiTarih 18 Mayis 1980 1980 05 18 27 Mayis 1980 44 yil once 1980 05 27 Yer Gwangju Guney KoreHedef DemokratiklesmeYontem Gosteriler ve sivil itaatsizlik sonrasinda silahli baskaldirmaSonuc Demokrasi yanlisi hareketin ayaklanmasi sivil ve askeri kayiplarTaraflarGwangju vatandaslari Hanahoe Guney Kore ordusuOne cikan kisilerMerkezi olmayan liderlik sonradan Yerlesim Komiteleri Chun Doo hwan Roh Tae wu Chung Ho yongKayiplar165 olu 76 kayip 3 515 yarali kaynak belirtilmeli 41 olu 37 asker 4 polis ve 253 yarali 109 asker 144 polis 14 asker hatali atislar sonucu oldu kaynak belirtilmeli 2 000 den fazla Chun Doo hwan in baskanligi sirasinda yetkili makamlar olaylari komunist sempatizanlar ve ayaklanmacilar tarafindan kiskirtilan bir ayaklanma olarak tanimladilar 1997 yilinda gelindiginde ulusal bir mezarlik ve anma gunu 18 Mayis ilan edilmesinin yani sira magdurlara tazminat odendi ve itibarlari iade edildi Olayla ilgili bazi elestirmenler Chun Doo hwan in resmi olarak cumhurbaskani olmadan once gerceklestigi ve basit bir ogrenci protestosuyla baslamadigini belirtmektedirler Bununla birlikte Chun Doo hwan 12 Aralik 1979 da bir onceki Guney Kore hukumetine karsi duzenlenen bir askeri darbeye onculuk ettikten sonra Guney Kore nin varsayilan lideri haline geldi 2011 yilinda Askeri Rejime karsi 18 Mayis Demokratik Ayaklanmasi hakkinda Gwangju belediye binasinda bulunan arsivler UNESCO Dunya Kayit Belgesi ne dahil edildi Kaynakca Embassy of the United States in Seoul Korea 3 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Mart 2017 Sallie Yea Rewriting Rebellion and Mapping Memory in South Korea The Re presentation of the 1980 Kwangju Uprising through Mangwol dong Cemetery Urban Studies Vol 39 no 9 2002 1556 1557 Patricia Ebrey et al East Asia A Cultural Social and Political History Second Edition United States of America Wadsworth Cengage Learning 2009 500 TV shows tarnish Gwangju history JoongAng Daily May 21st 2013 http koreajoongangdaily joins com news article article aspx aid 2971886 9 Agustos 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde May The Triumph of Democracy Ed Shin Bok jin Hwang Chong gun Kim Jun tae Na Kyung taek Kim Nyung man Ko Myung jin Gwangju May 18 Memorial Foundation 2004 Page 275 Sallie Yea Rewriting Rebellion and Mapping Memory in South Korea The Re presentation of the 1980 Kwangju Uprising through Mangwol dong Cemetery Urban Studies Vol 39 no 9 2002 1556 Dying for democracy 1980 Gwangju uprising transformed South Korea The Japan Times May 17th 2014 http www japantimes co jp news 2014 05 17 asia pacific politics diplomacy asia pacific dying democracy 1980 gwangju uprising transformed south korea U SllvldWZg 11 Agustos 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde Human Rights Documentary Heritage 1980 Archives for the May 18th Democratic Uprising against Military Regime in Gwangju Republic of Korea UNESCO 11 Kasim 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 30 Mart 2016 Dis baglantilarWikimedia Commons ta Gwangju Ayaklanmasi ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir 18 Mayis Aniti Vakfi 14 Mart 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde Korece Ingilizce