Gölge kabine veya gölge hükûmet, İngiliz Westminster yönetim sisteminde Ana Muhalefet partisinin Liderinin önderliğinde söz konusu partinin üst düzey sözcülerinden oluşan (veya diğer muhalefet partileri için de kullanılır) ve her biri iktidar partisinin yönetimdeki bakanlarının birine alternatif (gölge) oluşturan, kendileri iktidar olursa iktidar partisinin belli bir konuda yaptığı uygulamadan farklı olarak ne şekilde davranacaklarını belirten üyeler topluluğudur.
Gölge Hükûmetin üyeleri genellikle partileri iktidar olduğunda daha önce gölgesi oldukları bakanın işgal ettiği makamı alırlar. (Fakat her zaman böyle olması şart değildir.) Mevcut Hükûmetin yürütme ile ilgili uygulamalarına yönelik eleştiri ve bunlara alternatif politika önerileri üretmek Gölge Kabinelerin sorumluluğundadır.
Birleşik Krallık ve Kanada'da Ana Muhalefet Partisi ve bunun gölge kabinesi genellikle Majestelerinin Sadık Muhalefeti olarak adlandırılır. "Sadık" sıfatı bilinçli olarak kullanılmaktadır, zira söz konusu parti muhalefet görevini Majestelerinin Hükûmetine Karşı yürütürken, Majestelerinin Hükümdarlık hakkını veya söz konusu hükûmetin meşruiyetini sorgulamaz. Fakat Westminster sisteminin uygulandığı diğer ülkelerde (örneğin Avustralya ve Yeni Zelanda'da), Muhalefet basitçe "Parlamenter Muhalefet" olarak adlandırılmaktadır.
Bazı Parlamenter Partiler, örneğin İngiliz ve Avustralya İşçi Partileri, Gölge Kabinelerinin üyelerini ve liderini parti içi bir seçim ile belirler ve Gölge Bakanlara ilgilenecekleri konuları içeren dosyalar tahsis eder. Diğer bazı parlamenter partilerde, liderlik ve Gölge Kabine basitçe parti liderince belirlenir.
Gölge Kabine'nin en önemli yararları; Hükûmet Politikalarına karşı tıpkı futbolda olduğu gibi adam adama markaj yapılması, her bir politikanın ciddi bir eleştiri ve geliştirme sürecine tabi tutulması, muhalefet partisi iktidar olunca kimin bakan olacağının belli olması nedeniyle Bakan belirleme mesaisine gerek bulunmaması ve belki de en önemlisi, Bakan olan kişinin Bakanlığının ne olduğunu, ne iş yaptığını, önceki dönem politikalarının neler olduğunu, kendisinin neler yapacağını aşağı yukarı daha ilk günden biliyor olmasıdır.
Kültürel uygulamalar
Birleşik Krallık, Kanada, Yeni Zelanda ve Avustralya'da, ana muhalefet partisi ve özellikle gölge kabinesi, "Majestelerinin Sadık Muhalefeti" olarak adlandırılmaktadır. Bu terim, İngiltere Kraliçesi veya Kralı'na olan sadakati vurgulayarak, hükûmete karşı gelen önemli bir muhalefet rolünü ifade etmektedir. Bu ülkelerdeki politik sistemin bir parçası olan Majestelerinin Sadık Muhalefeti, mevcut iktidarı denetleme, eleştiri yapma ve alternatif politikalar sunma görevini üstlenmektedir. Görevleri arasında hükûmetin politikalarını sorgulamak, yasa tasarılarını incelemek ve halkın çıkarlarını temsil etmek yer almaktadır. "Sadık" sıfatı kullanılmaktadır çünkü muhalefetin rolü, Hükûmete karşı çıkmak olmasına rağmen, egemenin taht hakkını ve dolayısıyla hükûmetin meşruiyetini sorgulamamaktadır. Bununla birlikte, Westminster sistemini kullanan diğer ülkelerde, muhalefet sadece "parlamento muhalefeti" olarak bilinir.
Bazı parlamento partileri, özellikle Avustralya İşçi Partisi, gölge kabine üyelerini parti içi bir oylama ile seçer ve Muhalefet Lideri daha sonra gölge bakanlara portföyleri dağıtır. Diğer parlamento partilerinde, Gölge Kabine'nin üyeliği ve kompozisyonu genellikle sadece Muhalefet Lideri tarafından belirlenir.[]
İlgili bir terim olan gölge bütçe, genellikle gölge kabine tarafından hazırlanır (ve yayınlandığında genellikle gölge maliye bakanı veya benzeri tarafından sunulur) ve hükûmet tarafından sunulan gerçek bütçeye alternatif olarak gösterilir. Bir seçim yılında hazırlanıp yayınlandığında, muhalefet partisinin gölge bütçesi genellikle parti manifestosunun önemli bir parçasını oluşturacak ve muhalefet partisi sonrasında hükûmeti oluşturursa (özellikle mutlak çoğunluğu kazanırsa), büyük ölçüde, hatta tamamen uygulanacaktır.[]
Üçüncü partiler
Birçok yargı alanında, hükûmetin ya da resmi muhalefetin üyesi olmayan üçüncü partiler, kendi sözcülerinden oluşan parlamento ön sıraları oluşturabilirler. Ancak, partilerin konuşma hakkına ilişkin parlamento içtüzükleri genellikle, bu hakkın sadece bir partinin veya grubun, partinin kaydedilmiş bir asgari üye sayısına sahip olması durumunda verilebileceğini belirtir. Örneğin, İrlanda'da teknik gruplar sıkça üçüncü partiler ve bağımsız milletvekilleri tarafından Dáil Éireann'da oluşturulur; bu, üyelerin hükûmet ya da muhalefetin ön sıralarında konuşma hakkına sahip olan daha büyük partilere karşı konuşma hakkını artırmayı amaçlar.
Hükûmet kabinesiyle neredeyse aynı büyüklükte olan muhalefet parlamento partileri genellikle seçilmiş tüm üyelerini kendi gölge kabinesine veya buna eşdeğer bir yapıya atarlar; bu tür düzenlemelerde resmi muhalefet partilerine kıyasla üçüncü partilerin daha fazla kullanma eğiliminde olduğu görülür. Eğer parlamento partisi hükûmet kabinesinden sadece biraz daha büyükse, liderlikleri, gölge kabinesinden dışarıda bırakılan küçük bir azınlık milletvekiline utanç verici bir şekilde davranma riskiyle karşı karşıya kalabilir. Öte yandan, Westminster sistemine bağlı yeni hükûmetler, göreve başladıklarında bakanlık sayısını ve/veya kompozisyonunu değiştirebilirler. Bu nedenle, söz konusu sorun ortaya çıktığında bir çözüm, hükûmette yer alacakları gerçekten amaçladığı henüz mevcut olmayan kabine görevlerine karşılık gelen adlandırılmış gölge "bakanlıkları" oluşturmaktır. Bir muhalefet partisi, gölge bakanlıklarını da gerçek kabine görevlerine uyumlu hale getirmek veya başka şekilde ortadan kaldırmak amacıyla bu süreci tersine çevirebilir.[]
Diğer ülkelerde kullanımı
Parlamentoda gölge kabine veya ön sıralar uygulaması Almanya'da yaygın olmasa da, parti liderleri sıkça uzman ve danışmanlardan oluşan bir "uzman ekip" veya (CDU/CSU) ve SPD'de "yetenek ekibi" (Kompetenzteam) veya (Birlik 90/Yeşiiler'de) "üst düzey ekip" (Spitzenteam) adı verilen bir danışma kurulu oluşturmuşlardır.
Fransa'da gölge kabine oluşturmak zorunlu veya yaygın olmasa da, birkaç gölge kabine oluşturulmuştur.
Macaristan'da ise en güçlü muhalefet partisi Demokratik Koalisyon liderliğinde Klára Dobrev tarafından 2022 yılında ilk kez bir gölge kabine kurulmuştur.
Türkiye
Kaynakça
- ^ Mary Durkin; Oonagh Gay (21 Haziran 2006). "Her Majesty's Opposition, SN/PC/3910" (PDF). Commons Standard Notes. Library of the House of Commons, UK Parliament. 24 Eylül 2015 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 22 Eylül 2012.
This note outlines the rights and privileges of Her Majesty’s Loyal Opposition, or the Official Opposition, as the party with the second largest number of seats within the House of Commons is known.
- ^ ; Pinner, Philip (19 Aralık 2011). . . . 12 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Eylül 2013.
- ^ Joel Bateman. "In The Shadows: The Shadow Cabinet in Australia" (PDF). Parliament of Australia: Department of Parliamentary Services. 7 Nisan 2012 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 22 Eylül 2012.
- ^ McGee, Harry (11 Ocak 2012). "Technical group makes voice heard and gives bigger parties run for their money". The Irish Times. 12 Ocak 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Mayıs 2012.
- ^ "TDs agree to form Dáil technical group". The Irish Times. 3 Mart 2011. 23 Ekim 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Mayıs 2012.
- ^ Árnyékkormányt alakít Dobrev Klára 9 Mayıs 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde . – , 16 September 2022
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Golge kabine veya golge hukumet Ingiliz Westminster yonetim sisteminde Ana Muhalefet partisinin Liderinin onderliginde soz konusu partinin ust duzey sozculerinden olusan veya diger muhalefet partileri icin de kullanilir ve her biri iktidar partisinin yonetimdeki bakanlarinin birine alternatif golge olusturan kendileri iktidar olursa iktidar partisinin belli bir konuda yaptigi uygulamadan farkli olarak ne sekilde davranacaklarini belirten uyeler toplulugudur Golge Hukumetin uyeleri genellikle partileri iktidar oldugunda daha once golgesi olduklari bakanin isgal ettigi makami alirlar Fakat her zaman boyle olmasi sart degildir Mevcut Hukumetin yurutme ile ilgili uygulamalarina yonelik elestiri ve bunlara alternatif politika onerileri uretmek Golge Kabinelerin sorumlulugundadir Birlesik Krallik ve Kanada da Ana Muhalefet Partisi ve bunun golge kabinesi genellikle Majestelerinin Sadik Muhalefeti olarak adlandirilir Sadik sifati bilincli olarak kullanilmaktadir zira soz konusu parti muhalefet gorevini Majestelerinin Hukumetine Karsi yuruturken Majestelerinin Hukumdarlik hakkini veya soz konusu hukumetin mesruiyetini sorgulamaz Fakat Westminster sisteminin uygulandigi diger ulkelerde ornegin Avustralya ve Yeni Zelanda da Muhalefet basitce Parlamenter Muhalefet olarak adlandirilmaktadir Bazi Parlamenter Partiler ornegin Ingiliz ve Avustralya Isci Partileri Golge Kabinelerinin uyelerini ve liderini parti ici bir secim ile belirler ve Golge Bakanlara ilgilenecekleri konulari iceren dosyalar tahsis eder Diger bazi parlamenter partilerde liderlik ve Golge Kabine basitce parti liderince belirlenir Golge Kabine nin en onemli yararlari Hukumet Politikalarina karsi tipki futbolda oldugu gibi adam adama markaj yapilmasi her bir politikanin ciddi bir elestiri ve gelistirme surecine tabi tutulmasi muhalefet partisi iktidar olunca kimin bakan olacaginin belli olmasi nedeniyle Bakan belirleme mesaisine gerek bulunmamasi ve belki de en onemlisi Bakan olan kisinin Bakanliginin ne oldugunu ne is yaptigini onceki donem politikalarinin neler oldugunu kendisinin neler yapacagini asagi yukari daha ilk gunden biliyor olmasidir Kulturel uygulamalarAndrew Scheer Golge Hukumet ile birlikte 2019 Birlesik Krallik Kanada Yeni Zelanda ve Avustralya da ana muhalefet partisi ve ozellikle golge kabinesi Majestelerinin Sadik Muhalefeti olarak adlandirilmaktadir Bu terim Ingiltere Kralicesi veya Krali na olan sadakati vurgulayarak hukumete karsi gelen onemli bir muhalefet rolunu ifade etmektedir Bu ulkelerdeki politik sistemin bir parcasi olan Majestelerinin Sadik Muhalefeti mevcut iktidari denetleme elestiri yapma ve alternatif politikalar sunma gorevini ustlenmektedir Gorevleri arasinda hukumetin politikalarini sorgulamak yasa tasarilarini incelemek ve halkin cikarlarini temsil etmek yer almaktadir Sadik sifati kullanilmaktadir cunku muhalefetin rolu Hukumete karsi cikmak olmasina ragmen egemenin taht hakkini ve dolayisiyla hukumetin mesruiyetini sorgulamamaktadir Bununla birlikte Westminster sistemini kullanan diger ulkelerde muhalefet sadece parlamento muhalefeti olarak bilinir Bazi parlamento partileri ozellikle Avustralya Isci Partisi golge kabine uyelerini parti ici bir oylama ile secer ve Muhalefet Lideri daha sonra golge bakanlara portfoyleri dagitir Diger parlamento partilerinde Golge Kabine nin uyeligi ve kompozisyonu genellikle sadece Muhalefet Lideri tarafindan belirlenir kaynak belirtilmeli Ilgili bir terim olan golge butce genellikle golge kabine tarafindan hazirlanir ve yayinlandiginda genellikle golge maliye bakani veya benzeri tarafindan sunulur ve hukumet tarafindan sunulan gercek butceye alternatif olarak gosterilir Bir secim yilinda hazirlanip yayinlandiginda muhalefet partisinin golge butcesi genellikle parti manifestosunun onemli bir parcasini olusturacak ve muhalefet partisi sonrasinda hukumeti olusturursa ozellikle mutlak cogunlugu kazanirsa buyuk olcude hatta tamamen uygulanacaktir kaynak belirtilmeli Ucuncu partiler Bircok yargi alaninda hukumetin ya da resmi muhalefetin uyesi olmayan ucuncu partiler kendi sozculerinden olusan parlamento on siralari olusturabilirler Ancak partilerin konusma hakkina iliskin parlamento ictuzukleri genellikle bu hakkin sadece bir partinin veya grubun partinin kaydedilmis bir asgari uye sayisina sahip olmasi durumunda verilebilecegini belirtir Ornegin Irlanda da teknik gruplar sikca ucuncu partiler ve bagimsiz milletvekilleri tarafindan Dail Eireann da olusturulur bu uyelerin hukumet ya da muhalefetin on siralarinda konusma hakkina sahip olan daha buyuk partilere karsi konusma hakkini artirmayi amaclar Hukumet kabinesiyle neredeyse ayni buyuklukte olan muhalefet parlamento partileri genellikle secilmis tum uyelerini kendi golge kabinesine veya buna esdeger bir yapiya atarlar bu tur duzenlemelerde resmi muhalefet partilerine kiyasla ucuncu partilerin daha fazla kullanma egiliminde oldugu gorulur Eger parlamento partisi hukumet kabinesinden sadece biraz daha buyukse liderlikleri golge kabinesinden disarida birakilan kucuk bir azinlik milletvekiline utanc verici bir sekilde davranma riskiyle karsi karsiya kalabilir Ote yandan Westminster sistemine bagli yeni hukumetler goreve basladiklarinda bakanlik sayisini ve veya kompozisyonunu degistirebilirler Bu nedenle soz konusu sorun ortaya ciktiginda bir cozum hukumette yer alacaklari gercekten amacladigi henuz mevcut olmayan kabine gorevlerine karsilik gelen adlandirilmis golge bakanliklari olusturmaktir Bir muhalefet partisi golge bakanliklarini da gercek kabine gorevlerine uyumlu hale getirmek veya baska sekilde ortadan kaldirmak amaciyla bu sureci tersine cevirebilir kaynak belirtilmeli Diger ulkelerde kullanimi Parlamentoda golge kabine veya on siralar uygulamasi Almanya da yaygin olmasa da parti liderleri sikca uzman ve danismanlardan olusan bir uzman ekip veya CDU CSU ve SPD de yetenek ekibi Kompetenzteam veya Birlik 90 Yesiiler de ust duzey ekip Spitzenteam adi verilen bir danisma kurulu olusturmuslardir Fransa da golge kabine olusturmak zorunlu veya yaygin olmasa da birkac golge kabine olusturulmustur Macaristan da ise en guclu muhalefet partisi Demokratik Koalisyon liderliginde Klara Dobrev tarafindan 2022 yilinda ilk kez bir golge kabine kurulmustur TurkiyeKaynakca Mary Durkin Oonagh Gay 21 Haziran 2006 Her Majesty s Opposition SN PC 3910 PDF Commons Standard Notes Library of the House of Commons UK Parliament 24 Eylul 2015 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 22 Eylul 2012 This note outlines the rights and privileges of Her Majesty s Loyal Opposition or the Official Opposition as the party with the second largest number of seats within the House of Commons is known Pinner Philip 19 Aralik 2011 12 Eylul 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 8 Eylul 2013 Joel Bateman In The Shadows The Shadow Cabinet in Australia PDF Parliament of Australia Department of Parliamentary Services 7 Nisan 2012 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 22 Eylul 2012 978 0 9806554 0 7 McGee Harry 11 Ocak 2012 Technical group makes voice heard and gives bigger parties run for their money The Irish Times 12 Ocak 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Mayis 2012 TDs agree to form Dail technical group The Irish Times 3 Mart 2011 23 Ekim 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Mayis 2012 Arnyekkormanyt alakit Dobrev Klara 9 Mayis 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde 16 September 2022