Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Gördes halısı, Manisa'inin Gördes ilçesi yöresine özgü özellikler taşıyan halı türüne denir. Figür ve motifleri geçmişin izlerini yaşatmaktadır.
Anadolu Türk halılarının düğüm tekniğine isim veren Gördes halıcılığı 17. yüzyıl'dan itibaren yayılmaya başlamış ve Gördes Batı Anadolu’nun önemli halı merkezlerinden biri haline gelmiştir. Hiçbir ustasının adı belli değildir. Çevresini, doğayı,duygu ve hayellerini ilmek ilmek,iplikleredolayan o genç kızların,kadınların adları,sanları asla bilinmez. Bilinen sadece yöresinin adıdır.
Gördes düğümünde, halının tüylü kısmı eskise bile bağlantı yapan kısmı asırlarca kilim gibi kullanılır, desenini kaybetmez. 10 cm²’de 3600 düğüm ile çok ince ve sanatkârane bir işçilik gösterir. Malzeme ise eski Gördes halılarının değerini arttıran en önemli unsurdur. Tamamen koyun tüyü olan yapağıdan, el ile iğrilerek yapılır. Halıların ayrı bir özelliği de kullanılan renklerin doğada yetişen bitkilerin köklerinden elde edilmesidir.
Tarihi Gördes halılarını , Sultanahmet Camii, Konya Mevlana Müzesi’nde görmek mümkündür.
Gördes halılarında kullanılan kök boyalar
Gördes halılarında kullanılan kök boyası çeşitli bitkilerden elde edilmektedir. Bu bitkilerin başlıcaları; soğan kabuğundan koyu sarı renk; ceviz kabuğundan koyu kahverengi, krem ve bej renkleri; boya kökünden koyu kırmızı, açık kırmızı, şeker rengi ve tarçın rengi; somak'tan kirli sarı; sarıkızotu'ndan tarçın rengi; sarıkızotu-indigo Hindistan’da yetişen bir bitkidir) karşımından yeşil renk; palamut'tan kızıl devetüyü, açık devetüyü ve gri renkler; mazı'dan koyu sarı; kızılçam kabuğundan sarı, kızıllı sarı, tarçın sarısı; adaçayı'ndan fildişi rengi ve bej rengi elde edilir. Sarımtırak tonlar veren basama otu ise genellikle renk karışımlarında kullanılır.
Bu boyaları elde etmek için, boya bitkileri bir gün önceden boyama kazanındaki suya bırakılıp, erimeleri sağlanır. Yünler ise;iyice ıslatılmış ve sıkılmış olarak boyaya atılır. 80 ve 90 derecede kaynatılır. Boya işlemi biten yünler, sabunlu ılık su ile yıkanıp gölgede kurutulur ve halıda kullanılmak üzere hazır hale getirilir.
Dış bağlantılar
- Gördes Halıları 29 Nisan 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (manisakulturturizm.gov.tr)
- Gördes Halısı 28 Temmuz 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (gordes.bel.tr)
- Osmanlı Dönemi Gördes Halıcılığı14 Haziran 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Doç. Dr. Ertan Gökmen)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Gordes halisi Manisa inin Gordes ilcesi yoresine ozgu ozellikler tasiyan hali turune denir Figur ve motifleri gecmisin izlerini yasatmaktadir Turk dugumu Gordes Anadolu Turk halilarinin dugum teknigine isim veren Gordes haliciligi 17 yuzyil dan itibaren yayilmaya baslamis ve Gordes Bati Anadolu nun onemli hali merkezlerinden biri haline gelmistir Hicbir ustasinin adi belli degildir Cevresini dogayi duygu ve hayellerini ilmek ilmek iplikleredolayan o genc kizlarin kadinlarin adlari sanlari asla bilinmez Bilinen sadece yoresinin adidir Gordes dugumunde halinin tuylu kismi eskise bile baglanti yapan kismi asirlarca kilim gibi kullanilir desenini kaybetmez 10 cm de 3600 dugum ile cok ince ve sanatkarane bir iscilik gosterir Malzeme ise eski Gordes halilarinin degerini arttiran en onemli unsurdur Tamamen koyun tuyu olan yapagidan el ile igrilerek yapilir Halilarin ayri bir ozelligi de kullanilan renklerin dogada yetisen bitkilerin koklerinden elde edilmesidir Tarihi Gordes halilarini Sultanahmet Camii Konya Mevlana Muzesi nde gormek mumkundur Gordes halilarinda kullanilan kok boyalarGordes halilarinda kullanilan kok boyasi cesitli bitkilerden elde edilmektedir Bu bitkilerin baslicalari sogan kabugundan koyu sari renk ceviz kabugundan koyu kahverengi krem ve bej renkleri boya kokunden koyu kirmizi acik kirmizi seker rengi ve tarcin rengi somak tan kirli sari sarikizotu ndan tarcin rengi sarikizotu indigo Hindistan da yetisen bir bitkidir karsimindan yesil renk palamut tan kizil devetuyu acik devetuyu ve gri renkler mazi dan koyu sari kizilcam kabugundan sari kizilli sari tarcin sarisi adacayi ndan fildisi rengi ve bej rengi elde edilir Sarimtirak tonlar veren basama otu ise genellikle renk karisimlarinda kullanilir Bu boyalari elde etmek icin boya bitkileri bir gun onceden boyama kazanindaki suya birakilip erimeleri saglanir Yunler ise iyice islatilmis ve sikilmis olarak boyaya atilir 80 ve 90 derecede kaynatilir Boya islemi biten yunler sabunlu ilik su ile yikanip golgede kurutulur ve halida kullanilmak uzere hazir hale getirilir Dis baglantilarGordes Halilari 29 Nisan 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde manisakulturturizm gov tr Gordes Halisi 28 Temmuz 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde gordes bel tr Osmanli Donemi Gordes Haliciligi14 Haziran 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde Doc Dr Ertan Gokmen