Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Görüntü kirliliği (görsel kirlilik), insan faaliyetleri ve çevresini tahrip etmesi ile oluşan çirkin görüntü ve düzensizlikleri ifade eder. Yapay ve doğal çevre içinde bulunan, hafızada negatif simgeler bırakan düzensiz, uyumsuz biçimlemelerin tümüdür. Görsel kirlilik, estetik bir konudur ve birinin manzaraya bakma yeteneğini zayıflatan kirliliğin etkilerini ifade eder. Görsel kirlilik, çoğunlukla doğada bulunan düzensiz oluşumların tümü olarak tanımlanmaktadır.
Görsel kirliliğin en belirgin olduğu yerler şehirlerdir. Bu kirlilik fiziksel bir engel olmamasına rağmen, kişiler üzerinde dolaylı psikolojik etkilere sebep olmaktadır.
Genel görsel kirlilik türleri
İnsanlar genellikle aşağıdaki görsel kirliliklerle muhatap olurlar:
- Geniş alanlarda görsel kirlilik; kirletilmiş sular ve kıyılar, erozyona uğramış arazi, yanık orman alanları, ışık kirliliği.
- Kentsel görsel kirlilik; yeşil alan yoksunluğu, hava kirliliği, görüş alanı darlığı, iç içe ve tekdüze yapılaşma, dış cephelerdeki kargaşa, gecekondular, düzensiz trafik, savaş/afet enkazı, düzensiz atıklar, tabela ve levhalardaki gelişigüzellik ve orantısızlık, direkler ve teller, antenler.
- İç mekanlarda; kötü ışıklandırma, basıklık-darlık, fazla köşeli yapılar, verimsiz düzenlemeler, renk uyumsuzluğu, toplumsal alanlarda kirli malzeme kullanımı, kullanıcının kültür ve zevkine uyumsuz eşya düzeni.
- İnsan ile ilgili görüntüler; bakımsız ve kirli insan bedeni (yüz, diş, tırnak ve saç), bakımsız ve kirli kıyafetler, uygunsuz hareketler ve kötü davranışlar, yoksulluk istismarı(dilencilik).
Görsel kirliliğin insana etkileri
Görsel kirliliğin olduğu düzensiz yerlerde genel olarak insanlarda bezginlik, hoşnutsuzluk oluşturup konsantrasyonu bozar. Kişisel farklara göre başka sonuçlar da görülebilir:
- Dikkat dağınıklığı, verimsizlik, isteksizlik, gözlerde yorgunluk.
- Tekdüzelik nedeniyle uyarılmada azalma, düşünce çeşitliği ve duygusal dönüşümde azalma.
- Karmaşa nedeniyle, öfke, sinirlilik, uyum güçlüğü, davranış bozukluğu.
- Devamlı kötü görüntüler ile karşılaşma sonucu Psikosomatik hastalıklarda artış, yaşam sevincini yitirme ve kötümserlik.
- İstenmeyen manzaralar sonucu baş dönmesi, bulantı, ruhsal travma.
Görsel kirliliği etkileyen kirlilik türleri
- Hava kirliliği: Binaların dış cephesi, duvarları ve çatısı hava kirliliğinden etkilenmektedir. Anıtlar, tarihi binalar ve heykeller hava kirliliğine bağlı olarak renklerini kaybetmekte ve kirli görünmektedir. Asit yağmurları bu yapılara zarar vermektedir. Hava kirliliğin oluşturduğu siyah sis tabakası görsel kirlilik oluşturmaktadır.
- Renk kirliliği: İnsanın görüş alanındaki nesne ve yüzeylerin renkleri arasındaki uyumsuzluğu ifade eder. Görme alanındaki renkler uyumlu seçilmediğinde renksel hoşnutsuzluk ve rahatsızlık oluşur. Londra ve Varşova'da bina dış cephe renkleri kamu otoritesi kontrolündedir. Türkiye'de ise Bodrum'da bina dış cephelerin beyaz olmasına karar verilmiştir.
- Işık kirliliği: Cadde, sokak ve yol aydınlatmaları ışık kirliliğinin ana nedenidir. Ayrıca, yerleşim yerleri, tatil beldeleri, parklar, spor alanları, dış cephe aydınlatmaları, reklam panoları, güvenlik aydınlatmaları diğer ışık kirliliği nedenleridir.
Kaynakça
- ^ a b c d ÖNDER, Serpil; KONAKLI, Nurgül (2002). . S. Ü. Ziraat Fakültesi Dergisi. 4 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Eylül 2019.
- ^ İZ BÖLÜKOĞLU, Doç. Hülya (2003). "GÖRSEL KİRLİLİK VE SANAT EĞİTİMİ". dergipark.org.tr. Erişim tarihi: 4 Eylül 2019.
- ^ "Bodrum Evlerinin Rengi Beyaz Olacak". yapi.com.tr. 26 Haziran 2006. 29 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Eylül 2019.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Goruntu kirliligi gorsel kirlilik insan faaliyetleri ve cevresini tahrip etmesi ile olusan cirkin goruntu ve duzensizlikleri ifade eder Yapay ve dogal cevre icinde bulunan hafizada negatif simgeler birakan duzensiz uyumsuz bicimlemelerin tumudur Gorsel kirlilik estetik bir konudur ve birinin manzaraya bakma yetenegini zayiflatan kirliligin etkilerini ifade eder Gorsel kirlilik cogunlukla dogada bulunan duzensiz olusumlarin tumu olarak tanimlanmaktadir Marilao Bulacan FilipinlerBir GSM istasyonunu gizlemek icin yapay agac Capo Vaticano Calabria Italya Gorsel kirliligin en belirgin oldugu yerler sehirlerdir Bu kirlilik fiziksel bir engel olmamasina ragmen kisiler uzerinde dolayli psikolojik etkilere sebep olmaktadir Genel gorsel kirlilik turleriInsanlar genellikle asagidaki gorsel kirliliklerle muhatap olurlar Genis alanlarda gorsel kirlilik kirletilmis sular ve kiyilar erozyona ugramis arazi yanik orman alanlari isik kirliligi Kentsel gorsel kirlilik yesil alan yoksunlugu hava kirliligi gorus alani darligi ic ice ve tekduze yapilasma dis cephelerdeki kargasa gecekondular duzensiz trafik savas afet enkazi duzensiz atiklar tabela ve levhalardaki gelisiguzellik ve orantisizlik direkler ve teller antenler Ic mekanlarda kotu isiklandirma basiklik darlik fazla koseli yapilar verimsiz duzenlemeler renk uyumsuzlugu toplumsal alanlarda kirli malzeme kullanimi kullanicinin kultur ve zevkine uyumsuz esya duzeni Insan ile ilgili goruntuler bakimsiz ve kirli insan bedeni yuz dis tirnak ve sac bakimsiz ve kirli kiyafetler uygunsuz hareketler ve kotu davranislar yoksulluk istismari dilencilik Gorsel kirliligin insana etkileriGorsel kirliligin oldugu duzensiz yerlerde genel olarak insanlarda bezginlik hosnutsuzluk olusturup konsantrasyonu bozar Kisisel farklara gore baska sonuclar da gorulebilir Dikkat daginikligi verimsizlik isteksizlik gozlerde yorgunluk Tekduzelik nedeniyle uyarilmada azalma dusunce cesitligi ve duygusal donusumde azalma Karmasa nedeniyle ofke sinirlilik uyum guclugu davranis bozuklugu Devamli kotu goruntuler ile karsilasma sonucu Psikosomatik hastaliklarda artis yasam sevincini yitirme ve kotumserlik Istenmeyen manzaralar sonucu bas donmesi bulanti ruhsal travma Gorsel kirliligi etkileyen kirlilik turleriHava kirliligi Binalarin dis cephesi duvarlari ve catisi hava kirliliginden etkilenmektedir Anitlar tarihi binalar ve heykeller hava kirliligine bagli olarak renklerini kaybetmekte ve kirli gorunmektedir Asit yagmurlari bu yapilara zarar vermektedir Hava kirliligin olusturdugu siyah sis tabakasi gorsel kirlilik olusturmaktadir Renk kirliligi Insanin gorus alanindaki nesne ve yuzeylerin renkleri arasindaki uyumsuzlugu ifade eder Gorme alanindaki renkler uyumlu secilmediginde renksel hosnutsuzluk ve rahatsizlik olusur Londra ve Varsova da bina dis cephe renkleri kamu otoritesi kontrolundedir Turkiye de ise Bodrum da bina dis cephelerin beyaz olmasina karar verilmistir Isik kirliligi Cadde sokak ve yol aydinlatmalari isik kirliliginin ana nedenidir Ayrica yerlesim yerleri tatil beldeleri parklar spor alanlari dis cephe aydinlatmalari reklam panolari guvenlik aydinlatmalari diger isik kirliligi nedenleridir Kaynakca a b c d ONDER Serpil KONAKLI Nurgul 2002 S U Ziraat Fakultesi Dergisi 4 Eylul 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Eylul 2019 IZ BOLUKOGLU Doc Hulya 2003 GORSEL KIRLILIK VE SANAT EGITIMI dergipark org tr Erisim tarihi 4 Eylul 2019 Bodrum Evlerinin Rengi Beyaz Olacak yapi com tr 26 Haziran 2006 29 Agustos 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Eylul 2019