Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Asit yağmuru, asidik kimyasalların yağmur, kar, sis, çiy veya kuru parçacıklar halinde yeryüzüne düşmesine verilen isimdir.
Atmosfere yayılan kükürt dioksit, azot dioksit ve karbondioksit gazlarının kimyasal dönüşümlerden geçtikten sonra bulutlardaki su damlacıkları tarafından emilmesi ile oluşur. Daha sonra bu damlacıklar yeryüzüne yağmur, kar gibi yollarla düşerler. Bu toprağın asitlik miktarını arttırır ve tatlı su kaynaklarının kimyasal dengesini bozar. Havadaki tipik çap konsantrasyonunda oluşan yağmurun pH'ı 5.6 civarındadır. Bu yüzden pH'ı 5.6'nın altındaki yağmur asit yağmuru olarak nitelendirilir. Ama doğal asit kaynakları yüzünden yağmurun pH'ı zaten 4.5 ile 5.6 arasında değiştiği için 5.0'ın altı daha doğru bir ölçü olarak nitelendirilebilir. Asit yağmuru akarsuların zehirlenmesi ve yüksek irtifalardaki ormanların zarar görmesinin başlıca sebeplerindendir. Daha çok Endüstriyel faaliyetlerin ve enerji tüketiminin fazla olduğu Çin, ABD, Rusya gibi ülkelerde görülür.
Tarihçe
Endüstri devriminden beri atmosferdeki kükürt ve azot oksitlerinin seviyesi arttı. Yoğun endüstrinin olduğu yerlerde ara sıra 2.4 gibi pH oranları okunmaya başlandı. Çin, Doğu Avrupa, Rusya gibi yerlerde ve rüzgarın bulutları bu ülkelerden taşıyıp yağmur bıraktıkları yerlerde asit yağmurları ciddi bir problem olmaya başladı. Bu bölgelerin ortak özelliği kükürt açısından zengin olan kömürü elektrik ve ısı üretiminde kullanmalarıdır. Yerel kirliliği düşürmek için yapılan yüksek bacalar dumanı atmosferin hareketli olan bandına taşıdığı için asit yağmurlarının yayılmasına katkıda bulundu.Asit yağmurları ilk olarak Endüstri Devriminin önemli şehirlerinden [İngiltere] [Manchester]'da fark edildi. 1852'de Robert Angus Smith hava kirliliği ile asit yağmurları arasındaki ilişkiyi fark etti.1894'te keşfedilmiş olmasına rağmen 1960'lara kadar bu olay bilim camiasının ilgisini çekmedi.
santral emisyonlarının azaltılmasını savunan en önemli organizasyonların başında gelir. Yayınladıkları "Acid Rain: A Continuing National Tragedy" (Asit yağmurları: Süregiden bir ulusal trajedi) isimli raporda bu olguyla ilgili önemli bilgileri açıklamışlardır.
Asit yağmurlarına yol açan emisyonlar
Asit yağmurlarına yol açan gazların en önemlisi kükürt dioksittir. Kükürtlü bileşiklerin kullanımı üzerindeki kontrol arttıkça nitrojen oksit de önem kazanmaktadır. Senede 70 Tg(S) SO2fosil yakıt tüketimi ile endüstriyel tüketim sonucunda, 2.8 Tg(S) orman yangınlarından, 7-8 Tg(S) de yanardağlardan atmosfere karışmaktadır.
Doğal kaynakları
Asit yağmurlarına sebep olan gazların, doğada bulunan en önemli kaynağı yanardağlardır. Karada, bataklıklarda ve okyanusta yaşayan bazı canlılar da bu biyolojik süreçlerin sonucunda bu gazları yayarlar.
İnsan faaliyetleri
Asit yağmuruna yol açan en önemli faktör insan faaliyetidir. Elektrik üretimi, fabrikalar ve gibi pek çok insan yapımı nesne zararlı gazları atmosfere bırakır. Bu gazlar aside dönüşüp yere geri düşmeden önce yüzlerce km taşınabilirler. Ayrıca asit yağmuruna neden olan sebeplerden en önemlisi parfüm ve deodorantlardır. Bu yüzden parfüm ve deodorantların kullanımı dünya çapında azaltılmalıdır.
Asit yağmurlarının insan sağlığına etkileri
| Asit yağmurlarının özellikle tarım alanları etkilemesi direkt olarak insan ve diğer canlılarının etkilenmesine neden olacaktır. Asit yağmurlarının insan sağlığı üzerindeki etkileri konusunda üzerine yapılan araştırmalar sonucunda asit depolanmasının insan sağlığı üzerinde dolaylı ve dolaysız olmak üzere 2 tür etkisi belirlenmiştir. Bu güne kadar yapılan araştırmalar henüz asit depolanmasının insanlar üzerinde dolaysız bir etkisini belirleyememiştir. | |||
| Bununla beraber deri, göz ve solunum sistemindeki direkt etkileri dikkat çekicidir. pH 4.6’ ya kadar asitlenmiş göl sularında insan ve tavşan denekleri üzerinde yapılan araştırmalarda belirli bir takım etkiler belirlenmiş, pH’ ın 4 ten düşük olduğu değerlerde gözde tahriş ve kızarıklık oluşmuştur. Asidik zerrecikler genellikle sülfürdioksit ve nitrikoksitlerin atmosferdeki dispersiyonu ile oluşur. Sonuçta oluşan nitrik ve sülfürik asit diğer partiküller (toz, is, kurum, duman vs) üzerine yapışır. Bu partiküllerin direkt olarak solunması bu asidik yapıların doğrudan akciğerlere kadar gitmesine neden olmaktadır. Asit yağmurları sadece insan sağlığına değil,heykel,büst gibi doğal taşlardan yapılan sanat eserlerine zarar vermektedir. | |||
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Asit yagmuru asidik kimyasallarin yagmur kar sis ciy veya kuru parcaciklar halinde yeryuzune dusmesine verilen isimdir Cekyandeki asit yagmurunun etkisi Atmosfere yayilan kukurt dioksit azot dioksit ve karbondioksit gazlarinin kimyasal donusumlerden gectikten sonra bulutlardaki su damlaciklari tarafindan emilmesi ile olusur Daha sonra bu damlaciklar yeryuzune yagmur kar gibi yollarla duserler Bu topragin asitlik miktarini arttirir ve tatli su kaynaklarinin kimyasal dengesini bozar Havadaki tipik cap konsantrasyonunda olusan yagmurun pH i 5 6 civarindadir Bu yuzden pH i 5 6 nin altindaki yagmur asit yagmuru olarak nitelendirilir Ama dogal asit kaynaklari yuzunden yagmurun pH i zaten 4 5 ile 5 6 arasinda degistigi icin 5 0 in alti daha dogru bir olcu olarak nitelendirilebilir Asit yagmuru akarsularin zehirlenmesi ve yuksek irtifalardaki ormanlarin zarar gormesinin baslica sebeplerindendir Daha cok Endustriyel faaliyetlerin ve enerji tuketiminin fazla oldugu Cin ABD Rusya gibi ulkelerde gorulur TarihceEndustri devriminden beri atmosferdeki kukurt ve azot oksitlerinin seviyesi artti Yogun endustrinin oldugu yerlerde ara sira 2 4 gibi pH oranlari okunmaya baslandi Cin Dogu Avrupa Rusya gibi yerlerde ve ruzgarin bulutlari bu ulkelerden tasiyip yagmur biraktiklari yerlerde asit yagmurlari ciddi bir problem olmaya basladi Bu bolgelerin ortak ozelligi kukurt acisindan zengin olan komuru elektrik ve isi uretiminde kullanmalaridir Yerel kirliligi dusurmek icin yapilan yuksek bacalar dumani atmosferin hareketli olan bandina tasidigi icin asit yagmurlarinin yayilmasina katkida bulundu Asit yagmurlari ilk olarak Endustri Devriminin onemli sehirlerinden Ingiltere Manchester da fark edildi 1852 de Robert Angus Smith hava kirliligi ile asit yagmurlari arasindaki iliskiyi fark etti 1894 te kesfedilmis olmasina ragmen 1960 lara kadar bu olay bilim camiasinin ilgisini cekmedi santral emisyonlarinin azaltilmasini savunan en onemli organizasyonlarin basinda gelir Yayinladiklari Acid Rain A Continuing National Tragedy Asit yagmurlari Suregiden bir ulusal trajedi isimli raporda bu olguyla ilgili onemli bilgileri aciklamislardir Asit yagmurlarina yol acan emisyonlar Asit yagmurlarina yol acan gazlarin en onemlisi kukurt dioksittir Kukurtlu bilesiklerin kullanimi uzerindeki kontrol arttikca nitrojen oksit de onem kazanmaktadir Senede 70 Tg S SO2fosil yakit tuketimi ile endustriyel tuketim sonucunda 2 8 Tg S orman yanginlarindan 7 8 Tg S de yanardaglardan atmosfere karismaktadir Dogal kaynaklari Asit yagmurlarina sebep olan gazlarin dogada bulunan en onemli kaynagi yanardaglardir Karada batakliklarda ve okyanusta yasayan bazi canlilar da bu biyolojik sureclerin sonucunda bu gazlari yayarlar Insan faaliyetleri Asit yagmuruna yol acan en onemli faktor insan faaliyetidir Elektrik uretimi fabrikalar ve gibi pek cok insan yapimi nesne zararli gazlari atmosfere birakir Bu gazlar aside donusup yere geri dusmeden once yuzlerce km tasinabilirler Ayrica asit yagmuruna neden olan sebeplerden en onemlisi parfum ve deodorantlardir Bu yuzden parfum ve deodorantlarin kullanimi dunya capinda azaltilmalidir Asit yagmurlarinin insan sagligina etkileri Asit yagmurlarinin ozellikle tarim alanlari etkilemesi direkt olarak insan ve diger canlilarinin etkilenmesine neden olacaktir Asit yagmurlarinin insan sagligi uzerindeki etkileri konusunda uzerine yapilan arastirmalar sonucunda asit depolanmasinin insan sagligi uzerinde dolayli ve dolaysiz olmak uzere 2 tur etkisi belirlenmistir Bu gune kadar yapilan arastirmalar henuz asit depolanmasinin insanlar uzerinde dolaysiz bir etkisini belirleyememistir Bununla beraber deri goz ve solunum sistemindeki direkt etkileri dikkat cekicidir pH 4 6 ya kadar asitlenmis gol sularinda insan ve tavsan denekleri uzerinde yapilan arastirmalarda belirli bir takim etkiler belirlenmis pH in 4 ten dusuk oldugu degerlerde gozde tahris ve kizariklik olusmustur Asidik zerrecikler genellikle sulfurdioksit ve nitrikoksitlerin atmosferdeki dispersiyonu ile olusur Sonucta olusan nitrik ve sulfurik asit diger partikuller toz is kurum duman vs uzerine yapisir Bu partikullerin direkt olarak solunmasi bu asidik yapilarin dogrudan akcigerlere kadar gitmesine neden olmaktadir Asit yagmurlari sadece insan sagligina degil heykel bust gibi dogal taslardan yapilan sanat eserlerine zarar vermektedir Kaynakca