Bu maddede birçok sorun bulunmaktadır. Lütfen sayfayı geliştirin veya bu sorunlar konusunda bir yorum yapın.
|
Gösterli, Niğde ilinin Merkez ilçesine bağlı bir köydür.
Gösterli | |
---|---|
Niğde'nin Türkiye'deki konumu | |
Gösterli Gösterli'nin Niğde'deki konumu | |
Ülke | Türkiye |
İl | Niğde |
İlçe | Merkez |
Coğrafi bölge | İç Anadolu Bölgesi |
Rakım | 1385 m |
Nüfus (2022) | |
• Toplam | 914 |
Zaman dilimi | (TSİ) |
İl alan kodu | 0388 |
İl plaka kodu | 51 |
Posta kodu | 51300 |
Tarihçe
Köy, 1928 yılından beri aynı adı taşımaktadır. Köy, daha önceleri Çiftlik ilçesine bağlıyken 16 Nisan 1994 tarihinde Niğde Merkez ilçeye bağlandı.
Gösterli köyü Bizans’ lılar döneminde kurulmuştur. Kuruluş tarihinin 8. yüzyıla dayandığı sanılmaktadır. Kaynak suyu etrafında kurulması, yeşillikler arasında ve jeolojik bir katman üzerinde bulunmasından dolayı eski isminin Gösterişli olduğu değişik kaynaklardan anlaşılmaktadır. Adı değişerek “Gösterli” olmuştur.
Köyün eski evleri “Kapadokya Mimarisi” tarzında yapılmıştır. Oyma ve yarı oyma şeklindedir. 1958 yılında meydana gelen sel felaketi sonucu köy, eski yerinin (yukarı köy) doğusunda kalan düzlük, yeni yerleşim yerine devlet desteği ile taşınmıştır.
İlk dönemlerden Cumhuriyete
Coğrafi olarak bölgesinde yer alan köy ilk dönem hristiyanlarının yerleşim alanlarından biridir. Köyde Çatak mevkiinde kayalıklara oyulmuş ilk dönem hristiyanlarına ait ibadet ve yerleşim yerleri ile kaya mezarları bulunmaktadır. Günümüzde yer alan ilköğretim okulunun bulunduğu alanda çıkan mezarlarda ise Selçuklu, Arap ve eski Roma devri kalıntılarına rastlanmıştır.
Gösterli köyü tarihi ipek yolu geçiş güzergahında bulunduğu için zaman zaman istilalara uğramıştır. Eski dönemlere ait olan kalıntılar çok fazla tahribata uğramıştır. Fakat yapılan araştırmalar neticesinde köy hakkında yazılı bazı kayıtlarda bulunmuştur. Niğde tapu kadastrosu ve nüfus müdürlüğünde Osmanlıdan günümüze ve İstanbul’daki Fransız Anadolu Medeniyetleri Akademisi arşivlerinde köyün tarihi hakkında yazılı kayıtlar vardır.
Cumhuriyet dönemi
Cumhuriyet kurulduktan sonra Niğde merkez ilçesine bağlı bir muhtarlık olmuştur. 1989 yılında Çiftlik, Niğde ilçesi kurulurken Çiftlik ilcesine bağlanmak istenen köy muhtarlığı, halkın karşı çıkması üzerine bağlanmamıştır. Niğde merkez ilçesine bağlı en uzak köydür.
Coğrafi konum
Köy; Niğde il merkezine 82 km uzaklıktadır. Niğde merkez ilçesine bağlı en uzak köy olan Gösterli, Aksaray'ın Gülağaç ve Nevşehir'in Acıgöl ve Derinkuyu ilçeleri sınırındadır. Batısında Narköy , kuzeybatısında Sofular ve Nenezi, Aksaray, güneyinde Kayırlı ve kuzeydoğusunda Kuyulutatlar, Derinkuyu köyleri bulunmaktadır.
Gösterli'nin komşu yerleşim birimleri ve coğrafi bölgelere göre konumu aşağıda gösterilmiştir .
Nüfus
Yıllara göre köy nüfus verileri | |
---|---|
2022 | 914 |
2021 | 976 |
2020 | 1.026 |
2019 | 1.068 |
2018 | 1.100 |
2017 | 1.147 |
2016 | 1.212 |
2015 | 1.247 |
2014 | 1.360 |
2013 | 1.444 |
2012 | 1.535 |
2011 | 1.626 |
2010 | 1.663 |
2009 | 1.694 |
2008 | 1.709 |
2007 | 1.711 |
2000 | 1.783 |
Ekonomi
Çalışan erkek nüfusun %80 ‘e yakını inşaat işiyle uğraşmaktadır. Fayans, duvar, sıva ustalığı ön plandadır. Yaklaşık olarak 50 kişi yurt dışında çalışmaktadır. Tarımla uğraşanlar patates, pancar, soğan, fasulye, buğday ekmekte ve hayvancılık yapmaktadır. Köyde ziraat genel olarak susuz olarak yapılmaktadır. Karacaören mevkisinde yaklaşık %20’ si devlet destekli olarak sulu tarım yapılmaktadır.
Tarım ve hayvancılık
Tarım arazileri taşlıklı ve kayalıklı, engebeli olmasına karşın verimlidir. Bu yüzden sürülemeyen bu arazilerde üzüm bağları ya da elma ve kayısı ve bahçeleri oluşturulmuştur.
Köyün sadece Karacören denilen mevkiinde sulu tarım yapılmakta ve bu mevkiide genel olarak patates ekimi tercih edilmektedir.Köyün tarım yapılabilen ancak sulanmayan arazilerinden Uzun Ev ve Bünüş civarında tahıl ve bakliyat, Kızıl agıl bölgesinde ise yalnızca tahıl tarımı yapılmaktadır.
Ayrıca köyde Keçıkıran ve Hüyük bağlarında üzüm yetiştirilir ve pekmez yapılır. PEKMEZİ.Karacaören de yetişen patatesi. Bünüş ve Uzunevde yetişen bakliyatları.vede Kızıl agıl bölgesinde yetişen kaliteli buğdayıyla bölgesinde bir örnek teşkil etmektedir.
Hayvancılık fazla gelişmemesine karşın inek, koyun keçi ve kümes hayvanı (daha çok tavuk ve az da olsa hindi ve ördek) yetiştirilir. Bunlar ekonomik gelir olmaktan çok ihtiyacı karşılamaya yöneliktir.
Ulaşım ve altyapı
Köyde köy konağı, ilköğretim okulu, sağlık evi ve elektrik, telefon ve içme suyu şebekesi mevcuttur. Köyde 1935 yılından bu yana okul bulunmaktadır.
Gösterli köyü Niğde’ye 73 km’ dir. Köy Nevşehir'in Derinkuyu ilçesine 23 km ve Aksaray iline 65 km mesafededir. Hafta içi her gün Niğde’ye köy otobüsü sabah 07:00'de köyden Niğde' ye, öğleden sonra 15:00'da Niğde merkezden (Eski Terminal) köye dönmek üzere gidip gelmekte ancak hafta sonları Niğde merkezinden köye doğrudan vasıta bulunmamaktadır. Cumartesi günü köy otobüsü yalnızca Nevşehir ili Derinkuyu ilçesine 08:00-12:00 saatleri arasında gidiş-dönüş olarak sefer düzenlemektedir.
Eğitim
Köyde sadece bir ilköğretim okulu vardır. Daha yüksek öğrenim görmek isteyenler çevre il ve ilçelerde yatılı okumakta veya aileleri ile birlikte köyden taşınmaktadır.
Gösterli Köyü İlköğretim Okulu
İlk defa 1923 yılında köyün eşrafından Mehmet Doğanay tarafından inşa ettirilmiştir. Okulun yapımında kullanılan taşlar Güzelyurt’tan develer ile taşınmıştır. İlk yapılan okul üç sınıftan müteşekkil olup 1935'te iki sınıf daha ilave edilerek beş sınıfa tamamlanmıştır. Okul 1962 yılındaki sel felaketinde kullanılamaz hale gelmiştir. Sel felaketinden sonra şimdiki okulun bulunduğu alanda yeniden beş sınıflı bir ilkokul inşa edilmiştir. Zamanla kullanılamaz hale gelen bu okul yıkılarak, 1981’de ilk hizmet binası, 1994 yılında ise ikinci hizmet binası yaptırılmıştır.
2009 yılında ise Niğde Milli Eğitim Müdürlüğü tarafından ikinci hizmet binası kaldırılarak, 1 Müdür odası, 1 öğretmenler odası, 13 derslik, 1 bilgisayar sınıfı, 1 fen laboratuvarı, 1 adet konferans salonu, 1 Hizmetli odası, kız öğrenci tuvaletleri, erkek öğrenci tuvaletleri, personel tuvaletleri ve kalorifer kazan dairesinden oluşan kaloriferli yeni hizmet binası inşa edilerek 2009/2010 eğitim öğretim yılında faaliyete başlamıştır.
Kültür
Köy sakinleri gelenek ve göreneklerine bağlı, misafirperver bir kişiliğe sahiptir. Daha çok doğa turizmi açısından tercih edilen köyde Kötü Yayla ve Çatak (Boğaz) mevkiinde dağcılık ve trekking, kuzeyinde bulunan Nargöl'de ise kaplıca faaliyetleri yapılabilir.
Köyde halay, iki ayak, üç ayak, kaşık oyunu, ağıtlama, ağırlama gibi folklorik oyunlar oynanmaktadır.
Köyde düğünlerde arap, çoban, deve oyunları oynanmaktadır. Gelin çar denilen bir kıyafetle baba evinden çıkarılmaktadır. Cenaze merasimlerine hemen hemen tüm köy halkı katılmaktadır.
Dil
Köyde Orta Anadolu Türkçesi konuşulmaktadır. Bazı sözcükler kısmen değişime uğramışlar, bazıları ise tamamen değişmişlerdir. Köyde ayrıca Osmanlı Türkçesinde de bulunan ń (ng) sesi halen kullanılır. Bu ses 'n' sesinin burundan çıkarılması ile elde edilir.
Yaygın Türkçe ile yerel konuşmanın arasındaki bazı farklar aşağıdaki gibidir
|
|
Köyün yemekleri
Köyde sıkça pişirilen yemekler şunlardır:
- Yemekler: Patates yemeği, kuru fasulye, tandırda mercimek ve fasulye, mercimekli pilav, nohutlu bulgur pilavı , tirit, soğan aşı, taze fasulye,
- Çorbalar: Aşure çorbası, sütlü çorba, erişte çorbası, eşkiya salatası.
- Tatlılar: Palize, kuymak, hotuh tatlısı, pahla karabatak.
Kaynakça
- ^ "Gosterli, Turkey Page" (İngilizce). Fallingrain.com. 1 Haziran 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Aralık 2022.
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o p q . Nufusune.com. 3 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Aralık 2022.
- ^ Son Taksimatı Mülkiyede Köylerimizin Adları. T.C. Dahiliye Vekaleti. 1928.
- ^ (PDF). Resmî Gazete. 21 Nisan 1994. 9 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mayıs 2021.
- ^ a b "Gösterli Köyü". YerelNet.org.tr. 11 Kasım 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Aralık 2022.
- ^ a b [1]
- ^ "Türkiye Türkçesi Ağızları Sözlüğü - Zibil". Türk Dil Kurumu. Erişim tarihi: 6 Şubat 2010.[]
- ^ "Türkiye Türkçesi Ağızları Sözlüğü - Lenger". Türk Dil Kurumu. Erişim tarihi: 6 Şubat 2010.[]
Dış bağlantılar
- Gösterli, Niğde için uzaydan görüntü siteleri: Google, Yahoo, Microsoft
Niğde ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
Türkiye'deki bir köy ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu maddede bircok sorun bulunmaktadir Lutfen sayfayi gelistirin veya bu sorunlar konusunda tartisma sayfasinda bir yorum yapin Bu maddenin listelenen kaynaklarindan bazilari guvenilir olmayabilir Lutfen daha iyi daha guvenilir kaynaklar arayarak bu maddeye yardimci olun Guvenilir olmayan kaynaklar sorgulanabilir veya silinebilir Haziran 2024 Bu sablonun nasil ve ne zaman kaldirilmasi gerektigini ogrenin Bu maddenin veya bolumun ozgun arastirma dogrulanamaz veya yoruma dayali ifadeler icerdigi dusunulmektedir Lutfen iddialari kontrol ederek ve yeni kaynaklar ekleyerek gelistirin Ozgun arastirmadan olusmus ifadeler kaldirilabilir Ayrintilar maddenin tartisma sayfasinda bulunabilir Gosterli Nigde ilinin Merkez ilcesine bagli bir koydur GosterliKoyNigde nin Turkiye deki konumuGosterliGosterli nin Nigde deki konumuUlkeTurkiyeIlNigdeIlceMerkezCografi bolgeIc Anadolu BolgesiRakim1385 mNufus 2022 Toplam914Zaman dilimiUTC 03 00 TSI Il alan kodu0388Il plaka kodu51Posta kodu51300TarihceKoy 1928 yilindan beri ayni adi tasimaktadir Koy daha onceleri Ciftlik ilcesine bagliyken 16 Nisan 1994 tarihinde Nigde Merkez ilceye baglandi Gosterli koyu Bizans lilar doneminde kurulmustur Kurulus tarihinin 8 yuzyila dayandigi sanilmaktadir Kaynak suyu etrafinda kurulmasi yesillikler arasinda ve jeolojik bir katman uzerinde bulunmasindan dolayi eski isminin Gosterisli oldugu degisik kaynaklardan anlasilmaktadir Adi degiserek Gosterli olmustur Koyun eski evleri Kapadokya Mimarisi tarzinda yapilmistir Oyma ve yari oyma seklindedir 1958 yilinda meydana gelen sel felaketi sonucu koy eski yerinin yukari koy dogusunda kalan duzluk yeni yerlesim yerine devlet destegi ile tasinmistir Ilk donemlerden Cumhuriyete Cografi olarak bolgesinde yer alan koy ilk donem hristiyanlarinin yerlesim alanlarindan biridir Koyde Catak mevkiinde kayaliklara oyulmus ilk donem hristiyanlarina ait ibadet ve yerlesim yerleri ile kaya mezarlari bulunmaktadir Gunumuzde yer alan ilkogretim okulunun bulundugu alanda cikan mezarlarda ise Selcuklu Arap ve eski Roma devri kalintilarina rastlanmistir Gosterli koyu tarihi ipek yolu gecis guzergahinda bulundugu icin zaman zaman istilalara ugramistir Eski donemlere ait olan kalintilar cok fazla tahribata ugramistir Fakat yapilan arastirmalar neticesinde koy hakkinda yazili bazi kayitlarda bulunmustur Nigde tapu kadastrosu ve nufus mudurlugunde Osmanlidan gunumuze ve Istanbul daki Fransiz Anadolu Medeniyetleri Akademisi arsivlerinde koyun tarihi hakkinda yazili kayitlar vardir Cumhuriyet donemi Cumhuriyet kurulduktan sonra Nigde merkez ilcesine bagli bir muhtarlik olmustur 1989 yilinda Ciftlik Nigde ilcesi kurulurken Ciftlik ilcesine baglanmak istenen koy muhtarligi halkin karsi cikmasi uzerine baglanmamistir Nigde merkez ilcesine bagli en uzak koydur Cografi konumKoy Nigde il merkezine 82 km uzakliktadir Nigde merkez ilcesine bagli en uzak koy olan Gosterli Aksaray in Gulagac ve Nevsehir in Acigol ve Derinkuyu ilceleri sinirindadir Batisinda Narkoy kuzeybatisinda Sofular ve Nenezi Aksaray guneyinde Kayirli ve kuzeydogusunda Kuyulutatlar Derinkuyu koyleri bulunmaktadir Gosterli nin komsu yerlesim birimleri ve cografi bolgelere gore konumu asagida gosterilmistir NufusYillara gore koy nufus verileri2022 9142021 9762020 1 0262019 1 0682018 1 1002017 1 1472016 1 2122015 1 2472014 1 3602013 1 4442012 1 5352011 1 6262010 1 6632009 1 6942008 1 7092007 1 7112000 1 783EkonomiCalisan erkek nufusun 80 e yakini insaat isiyle ugrasmaktadir Fayans duvar siva ustaligi on plandadir Yaklasik olarak 50 kisi yurt disinda calismaktadir Tarimla ugrasanlar patates pancar sogan fasulye bugday ekmekte ve hayvancilik yapmaktadir Koyde ziraat genel olarak susuz olarak yapilmaktadir Karacaoren mevkisinde yaklasik 20 si devlet destekli olarak sulu tarim yapilmaktadir Tarim ve hayvancilik Tarim arazileri taslikli ve kayalikli engebeli olmasina karsin verimlidir Bu yuzden surulemeyen bu arazilerde uzum baglari ya da elma ve kayisi ve bahceleri olusturulmustur Koyun sadece Karacoren denilen mevkiinde sulu tarim yapilmakta ve bu mevkiide genel olarak patates ekimi tercih edilmektedir Koyun tarim yapilabilen ancak sulanmayan arazilerinden Uzun Ev ve Bunus civarinda tahil ve bakliyat Kizil agil bolgesinde ise yalnizca tahil tarimi yapilmaktadir Ayrica koyde Kecikiran ve Huyuk baglarinda uzum yetistirilir ve pekmez yapilir PEKMEZI Karacaoren de yetisen patatesi Bunus ve Uzunevde yetisen bakliyatlari vede Kizil agil bolgesinde yetisen kaliteli bugdayiyla bolgesinde bir ornek teskil etmektedir Hayvancilik fazla gelismemesine karsin inek koyun keci ve kumes hayvani daha cok tavuk ve az da olsa hindi ve ordek yetistirilir Bunlar ekonomik gelir olmaktan cok ihtiyaci karsilamaya yoneliktir Ulasim ve altyapi Koyde koy konagi ilkogretim okulu saglik evi ve elektrik telefon ve icme suyu sebekesi mevcuttur Koyde 1935 yilindan bu yana okul bulunmaktadir Gosterli koyu Nigde ye 73 km dir Koy Nevsehir in Derinkuyu ilcesine 23 km ve Aksaray iline 65 km mesafededir Hafta ici her gun Nigde ye koy otobusu sabah 07 00 de koyden Nigde ye ogleden sonra 15 00 da Nigde merkezden Eski Terminal koye donmek uzere gidip gelmekte ancak hafta sonlari Nigde merkezinden koye dogrudan vasita bulunmamaktadir Cumartesi gunu koy otobusu yalnizca Nevsehir ili Derinkuyu ilcesine 08 00 12 00 saatleri arasinda gidis donus olarak sefer duzenlemektedir EgitimKoyde sadece bir ilkogretim okulu vardir Daha yuksek ogrenim gormek isteyenler cevre il ve ilcelerde yatili okumakta veya aileleri ile birlikte koyden tasinmaktadir Gosterli Koyu Ilkogretim Okulu Ilk defa 1923 yilinda koyun esrafindan Mehmet Doganay tarafindan insa ettirilmistir Okulun yapiminda kullanilan taslar Guzelyurt tan develer ile tasinmistir Ilk yapilan okul uc siniftan mutesekkil olup 1935 te iki sinif daha ilave edilerek bes sinifa tamamlanmistir Okul 1962 yilindaki sel felaketinde kullanilamaz hale gelmistir Sel felaketinden sonra simdiki okulun bulundugu alanda yeniden bes sinifli bir ilkokul insa edilmistir Zamanla kullanilamaz hale gelen bu okul yikilarak 1981 de ilk hizmet binasi 1994 yilinda ise ikinci hizmet binasi yaptirilmistir 2009 yilinda ise Nigde Milli Egitim Mudurlugu tarafindan ikinci hizmet binasi kaldirilarak 1 Mudur odasi 1 ogretmenler odasi 13 derslik 1 bilgisayar sinifi 1 fen laboratuvari 1 adet konferans salonu 1 Hizmetli odasi kiz ogrenci tuvaletleri erkek ogrenci tuvaletleri personel tuvaletleri ve kalorifer kazan dairesinden olusan kaloriferli yeni hizmet binasi insa edilerek 2009 2010 egitim ogretim yilinda faaliyete baslamistir KulturKoy sakinleri gelenek ve goreneklerine bagli misafirperver bir kisilige sahiptir Daha cok doga turizmi acisindan tercih edilen koyde Kotu Yayla ve Catak Bogaz mevkiinde dagcilik ve trekking kuzeyinde bulunan Nargol de ise kaplica faaliyetleri yapilabilir Koyde halay iki ayak uc ayak kasik oyunu agitlama agirlama gibi folklorik oyunlar oynanmaktadir Koyde dugunlerde arap coban deve oyunlari oynanmaktadir Gelin car denilen bir kiyafetle baba evinden cikarilmaktadir Cenaze merasimlerine hemen hemen tum koy halki katilmaktadir Dil Koyde Orta Anadolu Turkcesi konusulmaktadir Bazi sozcukler kismen degisime ugramislar bazilari ise tamamen degismislerdir Koyde ayrica Osmanli Turkcesinde de bulunan n ng sesi halen kullanilir Bu ses n sesinin burundan cikarilmasi ile elde edilir Yaygin Turkce ile yerel konusmanin arasindaki bazi farklar asagidaki gibidir Turkce ile yerel konusma arasindaki farklarKiraathane gayvepatates pateyiz kompurde mi lehavlu piskiryastik yasdigdakika dagkasamanlik samanniganneanne ya da babaanne adi anne mesela nene adi Elmas ise Elmas annehala amateyze hala Turkce ile yerel konusma arasindaki farklarcop zibilavlu avline yapiyorsun nasilsin noruyon la domates Domatpeynir pindirbasamak sekimont ceket gocukRecep irecebRabia irebeAyse Ansa Koyun yemekleri Koyde sikca pisirilen yemekler sunlardir Yemekler Patates yemegi kuru fasulye tandirda mercimek ve fasulye mercimekli pilav nohutlu bulgur pilavi tirit sogan asi taze fasulye Corbalar Asure corbasi sutlu corba eriste corbasi eskiya salatasi Tatlilar Palize kuymak hotuh tatlisi pahla karabatak Kaynakca Gosterli Turkey Page Ingilizce Fallingrain com 1 Haziran 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Aralik 2022 a b c d e f g h i j k l m n o p q Nufusune com 3 Temmuz 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Aralik 2022 Son Taksimati Mulkiyede Koylerimizin Adlari T C Dahiliye Vekaleti 1928 PDF Resmi Gazete 21 Nisan 1994 9 Mayis 2021 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 9 Mayis 2021 a b Gosterli Koyu YerelNet org tr 11 Kasim 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Aralik 2022 a b 1 Turkiye Turkcesi Agizlari Sozlugu Zibil Turk Dil Kurumu Erisim tarihi 6 Subat 2010 olu kirik baglanti Turkiye Turkcesi Agizlari Sozlugu Lenger Turk Dil Kurumu Erisim tarihi 6 Subat 2010 olu kirik baglanti Dis baglantilarGosterli Nigde icin uzaydan goruntu siteleri Google Yahoo MicrosoftNigde ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz Turkiye deki bir koy ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz