Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Gündoğmuş, Antalya iline bağlı bir ilçedir.
| Gündoğmuş | |
|---|---|
 | |
 | |
 İlçe sınırları haritası | |
| Ülke | Türkiye |
| İl | Antalya |
| Coğrafi bölge | Akdeniz Bölgesi |
| İdare | |
| • Kaymakam | Murat Yeşilyurt |
| • Belediye başkanı | Ali Gülen (AK Parti) |
| Yüzölçümü | |
| • Toplam | 1.323 km² |
| Rakım | 890 m |
| Nüfus (2018) | |
| • Toplam | 8,726 |
| • Kır | - |
| • Şehir | 7.492 |
| Zaman dilimi | (TSİ) |
| İl alan kodu | 242 |
| İl plaka kodu | 07 |
Resmî site www.gundogmus.gov.tr | |
Tarihçe
Geçmişi antik çağlara dayanan Gündoğmuş'un bugünkü yeri Romalılar döneminde iskan edilmiş bir yerdir. İlçe sınırları içerisindeki Roma harabeleri, Taşahır Mevkiindeki Şehri harabeleri, Senir Köyü yakınındaki Kese Mevkiindeki Roma Harabeleri en eski harabeler olma özelliğini taşıdığı söylenebilir. Daha sonraki dönemlerde, özellikle Malazgirt Zaferi sonrasında Anadolu'nun Türkleşmesi döneminde, şehir Selçuklu Hanedanı'nın egemenliğinde kalmış ve II. Bayezid döneminde de Osmanlı Devleti topraklarına katılmıştır.
Bir rivayete göre; Konya'nın İksile köyünden çeşitli sebeplerle ayrılan bir ailenin bu bölgeye yerleştiği ve sonraları da buraya "Eksere" denildiği söylenmektedir. Eksere köyü 1936'ya kadar Akseki'ye bağlı bir köy iken 1936'da "Gündoğmuş" adıyla ilçe yapılmıştır.
Coğrafyası
'nın, eteklerine kurulmuş bir ilçedir. Yüzölçümü 1323 km² olup denizden yüksekliği 900 m'dir. Dağlık alanları ormanlarla kaplıdır. Alara Çayı doğu- batı yönünde ilçeyi böler.
Akdeniz iklimi'nin hakim olmasına karşın kışın biraz daha karasal iklim özellikleri gösterir. Bu nedenle kışın biraz sert geçer.
Antalya'ya 149 km uzaklıkta olan Gündoğmuş ilçesi, Akseki - Manavgat Karayoluna da 36 km'lik asfalt bir yolla bağlanır.
Ekonomi
İlçede işsizlik oranı çok yüksek düzeyde olup genç işgücü sahil ilçe ve beldelerindeki turizm sektörüne yönelmiş olduğundan ilçe sürekli göç vermektedir. İlçe istihdamında en önemli payı, mevsimlik işçi istihdam eden Orman İşletme Müdürlüğü almaktadır.
İlçede önemli bir sanayi kuruluşu mevcut değildir. Engebeli arazi yapısından dolayı tarım alanlarının sınırlı olması, tarımın teras şeklinde küçük alanlarda yapılmasına neden olmuştur.
Köylerde hayvancılık önemli bir yer tutmaktadır. Arıcılık, merkez dahil ilçe ekonomisinde önemli bir yer tutmaktadır. Köylerde kısmi olarak sebze ve meyve yetiştirilmektedir ancak sadece ihtiyaca yöneliktir.
Nüfus
Gelir kaynaklarının azlığı sebebiyle dışarıya sürekli göç veren bir ilçedir.
| Yıl | Toplam | Şehir | Kır |
|---|---|---|---|
| 1940 | 11.645 | 2.291 | 9.354 |
| 1945 | 11.224 | 934 | 10.290 |
| 1950 | 12.245 | 1.520 | 10.725 |
| 1955 | 12.933 | 1.471 | 11.462 |
| 1960 | 14.752 | 1.420 | 13.332 |
| 1965 | 16.368 | 1.662 | 14.706 |
| 1970 | 18.097 | 1.882 | 16.215 |
| 1975 | 16.551 | 2.078 | 14.473 |
| 1980 | 18.344 | 2.325 | 16.019 |
| 1985 | 17.948 | 3.052 | 14.896 |
| 1990 | 20.409 | 4.554 | 15.855 |
| 2000 | 21.513 | 5.021 | 16.492 |
| 2007 | 9.446 | 2.095 | 7.351 |
| 2008 | 9.246 | 2.135 | 7.111 |
| 2009 | 9.783 | 2.028 | 7.755 |
| 2010 | 9.163 | 1.991 | 7.172 |
| 2011 | 8.451 | 1.988 | 6.463 |
| 2012 | 8.053 | 2.003 | 6.050 |
| 2013 | 8.162 | 8.162 | veri yok |
| 2014 | 7.949 | 7.949 | veri yok |
| 2015 | 7.583 | 7.583 | veri yok |
| 2016 | 7.309 | 7.309 | veri yok |
| 2017 | 7.593 | 7.593 | veri yok |
| 2018 | 8.726 | 8.726 | veri yok |
| 2019 | 7.737 | 7.737 | veri yok |
| 2020 | 7.492 | 7.492 | veri yok |
Not: Büyükşehir yasası nedeniyle köyler mahalle statüsüne geçtiğinden 2013'ten itibaren kır nüfusu tabloda yer almamıştır.
Kültürel değerler
Arkeolojik kalıntılar olarak; Taşahır mevkiinde Kaseyir, Senir köyünün iki kilometre doğusunda harabeleri, Merkez ilçe içerisinde harabeleri, Karadere köyü, Hisar ve Kiliseönü mevkiindeki tarihi harabeler, Penbelik, Çayırözü ve Narağacı köyleri arasındaki tepelerdeki harabeler, Köprülü bucağına bağlı Karaköy, Bedan ve Balur (Akyar/Akyarı) köylerindeki tarihi harabeler, Güzelbağ bucağı içerisindeki henüz kazısı yapılmamış Ayasofya şehri sayılabilir.
İlçe merkezinde ise; Cem Sultan'in Silifke Valiliği döneminde yaptırıldığı sanılan Cem Paşa Cami ilçenin kültürel değerlerindendir.
İlçede çok fazla yayla yeri bulunmaktadır. Bunların bir kısmı Aliahmetler, Elibeyler, Kadılar gibi aile isimleriyle bilinir. Bir başka yayla da Çaşır yaylasıdır. İlçenin bu doğal güzelliğini keşfedenler tarafından yayla turizmi anlamında ekonomik bir faaliyet son yıllarda gelişmeye başlayan bir konudur.
İlçe merkezinde de birçok piknik alanı bulunmaktadır. Pınarbaşı mevkiindeki bu ormanlık alan koruma altına alınarak millî park olması için çalışmalar sürdürülmektedir.
Eğitim
İlçe merkezinde Merkez İlköğretim Okulu, Şehit Orman Mühendisi Abdullah Aydın Yatılı İlköğretim Bölge Okulu ve Gündoğmuş Lisesi olmak üzere üç okulda eğitim verilmektedir. Yatılı okulda uzak köylerin okuma imkânına sahip olmayan çocuklarına eğitim ve öğretim verilmektedir.
Ayrıca Bakınız
Kaynakça
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 27 Haziran 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Aralık 2012.
- ^ . (PDF). 20 İlkteşrin 1940 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 20 Ekim 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ekim 2016.
- ^ . (PDF). 21 Ekim 1945 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ . (PDF). 22 Ekim 1950 Umumi Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ . (PDF). 23 Ekim 1955 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ . (PDF). 23 Ekim 1960 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2021.
- ^ "1965 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1970 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1975 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1980 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1985 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1990 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013.
- ^ "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014.
- ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015.
- ^ a b c d e f
- "Merkezi Dağıtım Sistemi" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016.
- "Gündoğmuş Nüfusu - Antalya". nufusu.com. Erişim tarihi: 5 Şubat 2021.
- "Antalya Gündoğmuş Nüfusu". nufusune.com.
Dış bağlantılar
- Gündoğmuş kaymakamlığı 30 Nisan 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Gundogmus Antalya iline bagli bir ilcedir GundogmusIlceIlce sinirlari haritasiUlkeTurkiyeIlAntalyaCografi bolgeAkdeniz BolgesiIdare KaymakamMurat Yesilyurt Belediye baskaniAli Gulen AK Parti Yuzolcumu Toplam1 323 km Rakim890 mNufus 2018 Toplam8 726 Kir Sehir7 492Zaman dilimiUTC 03 00 TSI Il alan kodu242Il plaka kodu07Resmi site www gundogmus gov trTarihceGecmisi antik caglara dayanan Gundogmus un bugunku yeri Romalilar doneminde iskan edilmis bir yerdir Ilce sinirlari icerisindeki Roma harabeleri Tasahir Mevkiindeki Sehri harabeleri Senir Koyu yakinindaki Kese Mevkiindeki Roma Harabeleri en eski harabeler olma ozelligini tasidigi soylenebilir Daha sonraki donemlerde ozellikle Malazgirt Zaferi sonrasinda Anadolu nun Turklesmesi doneminde sehir Selcuklu Hanedani nin egemenliginde kalmis ve II Bayezid doneminde de Osmanli Devleti topraklarina katilmistir Bir rivayete gore Konya nin Iksile koyunden cesitli sebeplerle ayrilan bir ailenin bu bolgeye yerlestigi ve sonralari da buraya Eksere denildigi soylenmektedir Eksere koyu 1936 ya kadar Akseki ye bagli bir koy iken 1936 da Gundogmus adiyla ilce yapilmistir CografyasiIlcede bulunan Egri Gol Kasim 2019 nin eteklerine kurulmus bir ilcedir Yuzolcumu 1323 km olup denizden yuksekligi 900 m dir Daglik alanlari ormanlarla kaplidir Alara Cayi dogu bati yonunde ilceyi boler Akdeniz iklimi nin hakim olmasina karsin kisin biraz daha karasal iklim ozellikleri gosterir Bu nedenle kisin biraz sert gecer Antalya ya 149 km uzaklikta olan Gundogmus ilcesi Akseki Manavgat Karayoluna da 36 km lik asfalt bir yolla baglanir EkonomiIlcede issizlik orani cok yuksek duzeyde olup genc isgucu sahil ilce ve beldelerindeki turizm sektorune yonelmis oldugundan ilce surekli goc vermektedir Ilce istihdaminda en onemli payi mevsimlik isci istihdam eden Orman Isletme Mudurlugu almaktadir Ilcede onemli bir sanayi kurulusu mevcut degildir Engebeli arazi yapisindan dolayi tarim alanlarinin sinirli olmasi tarimin teras seklinde kucuk alanlarda yapilmasina neden olmustur Koylerde hayvancilik onemli bir yer tutmaktadir Aricilik merkez dahil ilce ekonomisinde onemli bir yer tutmaktadir Koylerde kismi olarak sebze ve meyve yetistirilmektedir ancak sadece ihtiyaca yoneliktir NufusGelir kaynaklarinin azligi sebebiyle disariya surekli goc veren bir ilcedir Yil Toplam Sehir Kir1940 11 645 2 291 9 3541945 11 224 934 10 2901950 12 245 1 520 10 7251955 12 933 1 471 11 4621960 14 752 1 420 13 3321965 16 368 1 662 14 7061970 18 097 1 882 16 2151975 16 551 2 078 14 4731980 18 344 2 325 16 0191985 17 948 3 052 14 8961990 20 409 4 554 15 8552000 21 513 5 021 16 4922007 9 446 2 095 7 3512008 9 246 2 135 7 1112009 9 783 2 028 7 7552010 9 163 1 991 7 1722011 8 451 1 988 6 4632012 8 053 2 003 6 0502013 8 162 8 162 veri yok2014 7 949 7 949 veri yok2015 7 583 7 583 veri yok2016 7 309 7 309 veri yok2017 7 593 7 593 veri yok2018 8 726 8 726 veri yok2019 7 737 7 737 veri yok2020 7 492 7 492 veri yok Not Buyuksehir yasasi nedeniyle koyler mahalle statusune gectiginden 2013 ten itibaren kir nufusu tabloda yer almamistir Kulturel degerlerArkeolojik kalintilar olarak Tasahir mevkiinde Kaseyir Senir koyunun iki kilometre dogusunda harabeleri Merkez ilce icerisinde harabeleri Karadere koyu Hisar ve Kiliseonu mevkiindeki tarihi harabeler Penbelik Cayirozu ve Naragaci koyleri arasindaki tepelerdeki harabeler Koprulu bucagina bagli Karakoy Bedan ve Balur Akyar Akyari koylerindeki tarihi harabeler Guzelbag bucagi icerisindeki henuz kazisi yapilmamis Ayasofya sehri sayilabilir Ilce merkezinde ise Cem Sultan in Silifke Valiligi doneminde yaptirildigi sanilan Cem Pasa Cami ilcenin kulturel degerlerindendir Ilcede cok fazla yayla yeri bulunmaktadir Bunlarin bir kismi Aliahmetler Elibeyler Kadilar gibi aile isimleriyle bilinir Bir baska yayla da Casir yaylasidir Ilcenin bu dogal guzelligini kesfedenler tarafindan yayla turizmi anlaminda ekonomik bir faaliyet son yillarda gelismeye baslayan bir konudur Ilce merkezinde de bircok piknik alani bulunmaktadir Pinarbasi mevkiindeki bu ormanlik alan koruma altina alinarak milli park olmasi icin calismalar surdurulmektedir EgitimIlce merkezinde Merkez Ilkogretim Okulu Sehit Orman Muhendisi Abdullah Aydin Yatili Ilkogretim Bolge Okulu ve Gundogmus Lisesi olmak uzere uc okulda egitim verilmektedir Yatili okulda uzak koylerin okuma imkanina sahip olmayan cocuklarina egitim ve ogretim verilmektedir Ayrica BakinizEgrigol AntalyaKaynakca Arsivlenmis kopya 27 Haziran 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Aralik 2012 PDF 20 Ilktesrin 1940 Genel Nufus Sayimi DIE 20 Ekim 2016 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 20 Ekim 2016 PDF 21 Ekim 1945 Genel Nufus Sayimi DIE 15 Agustos 2019 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 21 Subat 2021 PDF 22 Ekim 1950 Umumi Nufus Sayimi DIE 15 Agustos 2019 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 21 Subat 2021 PDF 23 Ekim 1955 Genel Nufus Sayimi DIE 2 Haziran 2021 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 21 Subat 2021 PDF 23 Ekim 1960 Genel Nufus Sayimi DIE 15 Agustos 2019 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 19 Subat 2021 1965 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 1970 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 1975 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 1980 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 1985 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 1990 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2000 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2007 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2008 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2009 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2010 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2011 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2012 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 20 Subat 2013 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 8 Mart 2013 2013 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 15 Subat 2014 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 15 Subat 2014 2014 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 10 Subat 2015 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 10 Subat 2015 a b c d e f Merkezi Dagitim Sistemi html Dogrudan bir kaynak olmayip ilgili veriye ulasmak icin sorgulama yapilmalidir Turkiye Istatistik Kurumu Erisim tarihi 13 Nisan 2016 Gundogmus Nufusu Antalya nufusu com Erisim tarihi 5 Subat 2021 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link Antalya Gundogmus Nufusu nufusune com Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link Dis baglantilarGundogmus kaymakamligi 30 Nisan 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde