Bu maddedeki bilgilerin için ek kaynaklar gerekli.Kasım 2021) () ( |
Selimov Hebib Bey Hacı Yusuf oğlu (Azerice: Səlimov Həbib bəy Hacı Yusif oğlu; 8 Şubat 1881 - 12 Haziran 1920) Tümgeneral, Azerbaycan Halk Cumhuriyeti'nin ilk Genelkurmay Başkanı, “Asgeran Savaşı Kahramanı” olarak bilinmektedir.
Hebib Bey Selimov | |
---|---|
Kişisel bilgiler | |
Doğum | 8 Şubat 1881 Erivan, Erivan Guberniyası, Rus İmparatorluğu |
Ölüm | 30 Aralık 1920 (39 yaşında) Bakü, Azerbaycan |
Bitirdiği okul | Nikolayev Asgeri Akademisi |
Dini | Islam |
Ödülleri | IV Dereceli Aziz Vladimir Nişanı |
Askerî hizmeti | |
Bağlılığı | Rus İmparatorluğu (1900-1920) Azerbaycan (1918-1920) |
Branşı | Azerbaycan Silahlı Kuvvetleri |
Hizmet yılları | 1900 - 1920 |
Rütbesi | Tümgeneral |
Çatışma/savaşları | Birinci Dünya Savaşı Göyçay Muharebesi Kürdemir Muharebesi Bakü Muharebesi |
Hayatı
Hebib Bey Selimov 1881 yılının 8 Şubat'ında Erivan şehrinde doğmuştur.
Eğitimi
Babası Yusuf Bey Erivan Guberniyası'nda mahkeme üyesi olmuştur. İlk eğitimini Erivan Öğretmenler Seminaryası'nda alan Hebib Bey daha sonra gimnaziyaya kabul olmuş və orayı birincilikle bitirmiştir.
Askeri kariyeri
Rus Çarlığı devri
1900 yılında gönüllü olarak orduya katılmış ve 156. Yelizavetpol Süvari Alayı'nda 1 yıl 2 ay hizmet etmiştir. Bu zaman astsubay rütbesi taşıyan Hebib Bey 1902 yılında Tiflis Süvari Okulu’nu bitirdikten sonra 3. Kafkas Avcı Taburu’nda hizmet etmeye başlamış ve Podpuruçik rütbesine yükselmiştir. 1905 yılında tabur kumandanının yaveri, 1907 yılında taburun 3. Bölüğünün kumandanı tayin edilmiştir. 1907 yılının Eylül'ünde Aziz Vladimir Nişanı’yla taltif edilmiştir. 1908-1910 yılları arasında 5. Kafkas Avcı Taburu’nun subayı sıfatıyla Nahçivan'ın Culfa ilinde hizmet etmiştir. Tahran’da gizli görevde olduktan sonra 1912 yılında Yüzbaşı rütbesine terfi etmiştir. Daha sonralar Peterburg’da Genelkurmay’ın Nikolayev Askeri Akademisi’ni bitirmiştir.
Azerbaycan Halk Cumhuriyeti devri
1918 yılında Azerbaycan Halk Cumhuriyeti yaratıldıktan sonra Azerbaycan'a geri dönen Yarbay Hebib Bey Cumhuriyet ordusunda Kalem İşleri görevinde çalışmıştır. Askeri eğitimi üst düzeyde olduğu için kısa zaman sonra tarafından Azerbaycan Özel Kolordusu'nun Genelkurmay Başkanı tayin edilmiştir. Kafkas İslam Ordusu’nun Gence’den Bakü’ye doğru olan yürüyüşünde güney orduları grubunun kumandanı olmuştur. Birçok yerleri Bolşevik-Daşnak birliklerinden geri almayı başardığı için Albay rütbesine terfi etmiştir.
Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti Millî Ordusu'nun Kalem İşleri Müdirliğiyle birlikte, Genelkurmay Başkanlığı görevinde de çalışmıştır. Kısa zaman zarfında Lenkeran ilinin gubernatoru olarak da hizmet etmiştir. Hebib Bey Selimov Bakü’nün geri alınmasından sonra AHC Savunma Bakanı Samed Bey Mehmandarov'un emriyle General rütbesine yekseltilmiştir.
Muğan Sovyet Cumhuriyeti ile savaş
1919 yılının Eylül ayında Azerbaycan'ın Muğan ve Lenkeran bölgelerine zamanında Ruslar tarafından göçürülen ve AHC yönetimini tanımayan Malakan, Rus ve Ermenilere karşı olan askeri harekatına kumandanlık etmiş ve zafer kazanmıştır.
Lenkeran harekatı
14 Ağustos'ta Salyan'a erişen Habib Bey kumandanlığındaki AHC ordusu Lenkeran’dakı asgari birliklere haber göndererek, hemen teslim olmayı emretti. 23 Ağustos'ta Lenkeran’a erişen Habib Bey yol üzerindeki tüm gayri-Türk köylerindeki silahları toplamayı başardı. Lenkeran savaş olmadan teslim oldu. Albay İlyaşeviç’in kumandanlığındaki Rus birlikleri teslim oldular. Bu zaman, Rus’lardan 1 uçakla birlikte, 24 top və 60 pulemyot da götürülmüştü.
Asgeran savaşı
1920 yılının Mart ayında Karabağ’dakı Ermeni'ler merkezi yönetime karşı isyana başladılar. Drastamat Kanayan'ın önderliğinde gelişen isyanı yatırmak için AHC Hebib Bey'in kumandanlığı altında ordu gönderdi. Bu zaman artık Asgeran geçidini ele geçirmeyi başaran isyançılar Karabağ’la Azerbaycan'ın iletişimini kesmeyi başarmıştılar. Fakat Hebib Bey Asgeran’da Ermeni’ler üzerinde zafer kazanmayı ve isyanı bastırmayı başardı.
Hakkında hatıralar
1918 yılında Kafkas İslam Ordusu'nun subayı olarak Azerbaycan’da olmuş Rüştü Vey “Bakünün Harb Yollarında” adlı kitabında Habib Bey’le ilgili şu sözleri demiştir:
“ | Cesur ve savaşın inceliklerini güzel bilen, Türk ordusunun yüksek rütbeli subayları tarafından layıkınca kiymetlendirilen Albay Hebib Bey Rus ordusunda yetişmiş Azerbaycanlı subaylardandır. Savaşlarda cebhe ikiye ayrılıyordu. Hebib Bey güney grupunun kumandanıydı. | ” |
Öldürülmesi
Kızıl Ordu'nun Azerbaycan'a müdahalesinden sonra Habib Bey Nahçivan’ın komiseri tayin edildi, fakat Bolşeviklerle çalışmayı reddettiği için 1920 yılının 1 Eylül tarihinde tutuklandı ve 30 Aralık tarihinde Bolşevik'ler tarafından kurşuna dizilerek idam edildi.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ . www.azadliq.org. 28 Mayıs 2018. 20 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ağustos 2021.
- ^ . Fayllar.org. 1 Ocak 2018. 22 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ağustos 2021.
- ^ Süleymanov, Manaf. Azərbaycan ordusu (Azerice). Bakü.
- ^ . Baymedia. 23 Kasım 2013. Erişim tarihi: 30 Eylül 2018.
- ^ Süleymanov, Manaf. Nuru Paşa və silahdaşları (Azerice). Bakü.
- ^ Азербайджанская Демократическая Республика (1918―1920). Законодательные акты [Azerbaijan Democratic Republic. Legislative acts (1918–1920)]. Baku: Archives. 1998. s. 196.
- ^ Nəzirli, Şəmistan. Генерал Габиб бек Салимов (1881–1920) (Rusça). Bakü.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu maddedeki bilgilerin dogrulanabilmesi icin ek kaynaklar gerekli Lutfen guvenilir kaynaklar ekleyerek maddenin gelistirilmesine yardimci olun Kaynaksiz icerik itiraz konusu olabilir ve kaldirilabilir Kaynak ara Habib Bey Selimov haber gazete kitap akademik JSTOR Kasim 2021 Bu sablonun nasil ve ne zaman kaldirilmasi gerektigini ogrenin Selimov Hebib Bey Haci Yusuf oglu Azerice Selimov Hebib bey Haci Yusif oglu 8 Subat 1881 12 Haziran 1920 Tumgeneral Azerbaycan Halk Cumhuriyeti nin ilk Genelkurmay Baskani Asgeran Savasi Kahramani olarak bilinmektedir Hebib Bey SelimovKisisel bilgilerDogum 8 Subat 1881 Erivan Erivan Guberniyasi Rus ImparatorluguOlum 30 Aralik 1920 39 yasinda Baku AzerbaycanBitirdigi okul Nikolayev Asgeri AkademisiDini IslamOdulleri IV Dereceli Aziz Vladimir NisaniAskeri hizmetiBagliligi Rus Imparatorlugu 1900 1920 Azerbaycan 1918 1920 Bransi Azerbaycan Silahli KuvvetleriHizmet yillari 1900 1920Rutbesi TumgeneralCatisma savaslari Birinci Dunya Savasi Goycay Muharebesi Kurdemir Muharebesi Baku MuharebesiHayatiHebib Bey Selimov 1881 yilinin 8 Subat inda Erivan sehrinde dogmustur Egitimi Babasi Yusuf Bey Erivan Guberniyasi nda mahkeme uyesi olmustur Ilk egitimini Erivan Ogretmenler Seminaryasi nda alan Hebib Bey daha sonra gimnaziyaya kabul olmus ve orayi birincilikle bitirmistir Askeri kariyeriRus Carligi devri 1900 yilinda gonullu olarak orduya katilmis ve 156 Yelizavetpol Suvari Alayi nda 1 yil 2 ay hizmet etmistir Bu zaman astsubay rutbesi tasiyan Hebib Bey 1902 yilinda Tiflis Suvari Okulu nu bitirdikten sonra 3 Kafkas Avci Taburu nda hizmet etmeye baslamis ve Podpurucik rutbesine yukselmistir 1905 yilinda tabur kumandaninin yaveri 1907 yilinda taburun 3 Bolugunun kumandani tayin edilmistir 1907 yilinin Eylul unde Aziz Vladimir Nisani yla taltif edilmistir 1908 1910 yillari arasinda 5 Kafkas Avci Taburu nun subayi sifatiyla Nahcivan in Culfa ilinde hizmet etmistir Tahran da gizli gorevde olduktan sonra 1912 yilinda Yuzbasi rutbesine terfi etmistir Daha sonralar Peterburg da Genelkurmay in Nikolayev Askeri Akademisi ni bitirmistir Azerbaycan Halk Cumhuriyeti devri 1918 yilinda Azerbaycan Halk Cumhuriyeti yaratildiktan sonra Azerbaycan a geri donen Yarbay Hebib Bey Cumhuriyet ordusunda Kalem Isleri gorevinde calismistir Askeri egitimi ust duzeyde oldugu icin kisa zaman sonra tarafindan Azerbaycan Ozel Kolordusu nun Genelkurmay Baskani tayin edilmistir Kafkas Islam Ordusu nun Gence den Baku ye dogru olan yuruyusunde guney ordulari grubunun kumandani olmustur Bircok yerleri Bolsevik Dasnak birliklerinden geri almayi basardigi icin Albay rutbesine terfi etmistir Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti Milli Ordusu nun Kalem Isleri Mudirligiyle birlikte Genelkurmay Baskanligi gorevinde de calismistir Kisa zaman zarfinda Lenkeran ilinin gubernatoru olarak da hizmet etmistir Hebib Bey Selimov Baku nun geri alinmasindan sonra AHC Savunma Bakani Samed Bey Mehmandarov un emriyle General rutbesine yekseltilmistir Mugan Sovyet Cumhuriyeti ile savas 1919 yilinin Eylul ayinda Azerbaycan in Mugan ve Lenkeran bolgelerine zamaninda Ruslar tarafindan gocurulen ve AHC yonetimini tanimayan Malakan Rus ve Ermenilere karsi olan askeri harekatina kumandanlik etmis ve zafer kazanmistir Lenkeran harekati 14 Agustos ta Salyan a erisen Habib Bey kumandanligindaki AHC ordusu Lenkeran daki asgari birliklere haber gondererek hemen teslim olmayi emretti 23 Agustos ta Lenkeran a erisen Habib Bey yol uzerindeki tum gayri Turk koylerindeki silahlari toplamayi basardi Lenkeran savas olmadan teslim oldu Albay Ilyasevic in kumandanligindaki Rus birlikleri teslim oldular Bu zaman Rus lardan 1 ucakla birlikte 24 top ve 60 pulemyot da goturulmustu Asgeran savasi 1920 yilinin Mart ayinda Karabag daki Ermeni ler merkezi yonetime karsi isyana basladilar Drastamat Kanayan in onderliginde gelisen isyani yatirmak icin AHC Hebib Bey in kumandanligi altinda ordu gonderdi Bu zaman artik Asgeran gecidini ele gecirmeyi basaran isyancilar Karabag la Azerbaycan in iletisimini kesmeyi basarmistilar Fakat Hebib Bey Asgeran da Ermeni ler uzerinde zafer kazanmayi ve isyani bastirmayi basardi Hakkinda hatiralar1918 yilinda Kafkas Islam Ordusu nun subayi olarak Azerbaycan da olmus Rustu Vey Bakunun Harb Yollarinda adli kitabinda Habib Bey le ilgili su sozleri demistir Cesur ve savasin inceliklerini guzel bilen Turk ordusunun yuksek rutbeli subaylari tarafindan layikinca kiymetlendirilen Albay Hebib Bey Rus ordusunda yetismis Azerbaycanli subaylardandir Savaslarda cebhe ikiye ayriliyordu Hebib Bey guney grupunun kumandaniydi OldurulmesiKizil Ordu nun Azerbaycan a mudahalesinden sonra Habib Bey Nahcivan in komiseri tayin edildi fakat Bolseviklerle calismayi reddettigi icin 1920 yilinin 1 Eylul tarihinde tutuklandi ve 30 Aralik tarihinde Bolsevik ler tarafindan kursuna dizilerek idam edildi Ayrica bakinizSuleyman Sulkevic Abdulhamid Bey Kaytabasi Lenkeran SavasiKaynakca www azadliq org 28 Mayis 2018 20 Haziran 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 23 Agustos 2021 Fayllar org 1 Ocak 2018 22 Agustos 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 23 Agustos 2021 Suleymanov Manaf Azerbaycan ordusu Azerice Baku Baymedia 23 Kasim 2013 Erisim tarihi 30 Eylul 2018 Suleymanov Manaf Nuru Pasa ve silahdaslari Azerice Baku Azerbajdzhanskaya Demokraticheskaya Respublika 1918 1920 Zakonodatelnye akty Azerbaijan Democratic Republic Legislative acts 1918 1920 Baku Archives 1998 s 196 Nezirli Semistan General Gabib bek Salimov 1881 1920 Rusca Baku