Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Hâce Abdullah Herevî (4 Mayıs 1006 - 8 Mart 1089), 11.yüzyılda yaşamış sufi ve din bilgini. Ebu İsmail Abdullah ibn Ebu Mansur Muhammed, Hace Abdullah el-Ensari el-Herevi veya Heratlı Ensari adlarıyla bilinen sufi, eserleriyle kendisinden sonraki sufileri etkilemiştir.
Hâce Abdullah Herevî هواجه عبد الله الهروي | |
|---|---|
| |
| Doğum | 4 Mayıs 1006 Herat |
| Ölüm | 8 Mart 1089 Herat |
Yaşamı
4 Mayıs 1006'da Afganistan'ın Herat kentinin eski kalesi Kuhendiz'de dünyaya geldi. Soyunun Ebu Eyyub el-Ensari'nin oğlu Met'e kadar ulaştığı söylenir. Met 652 yılında Ahnef b. Kays kumandasında Horasan'a yapılan bir sefere katılmış ve Herat'a yerleşmişti. Babası Ebu Mansur pazarcıydı. Belh şehrine giden Ebu Mansur orada Cüneyd-i Bağdadi'nin tasavvuf anlayışına bağlı bir sufi olan Şerif Hamza Akîlî'nin meclislerine katıldı. Bu sufilerin canlılara eziyet etmemek için azami özen gösterdikleri hatta üzerlerine konan sinekleri dahi kovmadıkları, akrep ve yılan türü hayvanlara dokunmadıkları aktarılır.
İlk dini bilgilerini babasından öğrenen Heratlı Ensari, Malini Medresesi'nde öğrenimine devam etti. Dokuz yaşında hadis ilminden ders görüp hadis yazmaya başladı. On dört yaşında vaaz verecek kadar dini bilgiye ulaştı. Herat'ta Şeyh Amû'dan ilk tasavvufi eğitimini aldı. Dönemin meşhur sufilerinden Ebu Said-i Ebu'l-Hayr ile de görüşmüş ancak kendisinin "tasavvuf yolunda mürşidim" dediği şeyhi Ebu'l-Hasan el-Harakanî olmuştur. Hem Ebu'l-Hayr ham de Harakanî'nin de etkisiyle coşku ve cezbeye dayalı tasavvuf anlayışını benimsedi, onlar gibi şiirler yazdı, sema yaptı. Hayatının ileriki yıllarında ağır bir hastalık geçirmiş ve bunun sonucunda görme duygusunu yitirmiş ancak talebelerinin yardımıyla da eser telif etmeye devam etmiştir. 8 Mart 1089 tarihinde 82 yaşında vefat etti. Türbesi Selçuklular zamanında inşa edilmiş, Gurlular döneminde Sultan Gıyaseddin Muhammed devrinde de Emir İzzeddin tarafından türbenin yanına bir medrese yaptırılmıştır.
Soyu ve Firangi Mahal Okulu
Hace Abdullah el-Ensari'nin torunları Hindistan'a göçmüş ve İslam düşüncesi, eğitiminin orada yayılmasını önemli rol üstlenmişlerdir. Soyundan gelen en ünlü kişi "Kutb-ül Alam" lakabıyla tanınan Mahdum Nizamuddin Ansari ve Kutb Şahid bunlardan birkaçıdır.
'nin soyundan gelen Şahid ünlü okulunu kurmuştur.
Alıntılar
- Allah -azze ve celle- şöyle buyurmaktadır: "Unuttuğun zaman Rabbini zikret" (Kehf, 18/24) Yani O'ndan başkasını unuttuğunda, kendi zikrinde kendini unuttuğunda, sonra kendini zikretmede kendini unuttuğunda, sonra Hakk'ın seni zikretmesinde bütün zikirleri unuttuğunda [Rabbini zikret]. Zikir, gaflet ve nisyandan kurtulmaktır. Üç derecesi vardır: Birincisi, övgü, dua ve riayetten ibaret olan zahiri zikirdir. İkincisi gizli zikirdir. Bu, fütûrdan [şuhûda engel olan perdelerden] kurtulmak, şuhûd ile kalmak ve müsamerenin [Hakk'ın huzurunda bulunma bilincinin] devam etmesidir. Üçüncüsü, hakiki zikirdir. Bu ise, Hakk'ın seni zikrettiğinin şuhûduna varman, kendi zikrini müşahededen kurtulman ve zikre devam ederken zikredenin iftirasını bilmendir. (Menazilü's-Sairin'den)
- Vecd, sürekli yenilenen ve sahibinde sıkıntı uyandıran bir şûhuddan kaynaklanan alevdir. (Menazilü's-Sairin'den)
- Yol üç katlıdır: İlmin makamlarıyla hikmetin makamlarını idrak etmek; sabr makamlarıyla saffetin (saflık) makamlarına ulaşmak; marifet makamlarıyla hakikatin makamlarını idrak etmek.
- İnsan saffet makamlarına sabır yoluyla ulaşır. Sabra ulaşmanın da üç yolu vardır: Münakaşayı terk etmek, dünyevi tedbirden vazgeçmek, rızayı zaruri görmek. Bu, Tanrı'nın iradesinden razı olan kişinin makamıdır.
- Müşahede (Contemplation) kul ile Rabbi arasındaki engellerin kalkmasıdır.
Farsça kitaplar
- Munajat Namah (Farsça: مناجات نامه)
- Nasayeh (Farsça: نصایح)
- Zad-ul Arefeen (Farsça: زاد االعالرفین)
- Kanz-ul Salikeen (Farsça: کنز السالکین)
- Haft Hesar (Farsça: هفت حصار)
- Elahi Namah (Farsça: الهی نامه)
- Muhabbat Namah (Farsça: محبت نامه)
- Qalandar Namah (Farsça: قلندر نامه)
- Resala-é Del o Jan (Farsça: رساله دل و جان)
- Resala-é Waredat (Farsça: رساله واردات)
- Sad Maidan (Farsça: صد میدان)
- Resala Manaqib Imam Ahmad bin Hanbal
Arapça kitaplar
- Anwar al-Tahqeeq
- Zem al-Kalam
- Manāzel al-Sā'erīn
- Kitaab al-Frooq
- Kitaab al-Arba'een
Türkçeye çevirilen kitaplar
- Tasavvufta Yüz Basamak, çev. Abdurrezzak Tek, Emin Yayınları, Bursa, 2008
Batı dillerinde
- A. G. Ravân Farhâdi, Abdullah Ansari of Herat-An Early Sufi Master, Curzon Press, 1996
- Jogendra Sing, The Invocations of Shaikh Abdullâh Ansârî, London, 1939
- L.Morris ve R. Sarfeh, Munâjât: The Intimate Prayers of Khwâjah Abd Allah Ansârî, New York, 1975
- Wheeler M. Thackston, Kwâja Abdullah Ansârî: Intimate Conversations, New York, 1978
- Kwadja Abdullah Ansârî Mystique Hanbalite, Beyrut 1965
- Hundred fields between man and God (Sad Meydan), çev. Münir Ahmed, Lahor, 1983
- Chemin de Dieu, Paris, 1988
Ayrıca bakınız
Dış bağlantılar
- Biography of Al-Ansari by Shaykh G.F. Haddad 25 Kasım 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Kaynakça
A. G. Ravân Farhâdi, Abdullah Ansari of Herat-An Early Sufi Master, Curzon Press, 1996
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Hace Abdullah Herevi 4 Mayis 1006 8 Mart 1089 11 yuzyilda yasamis sufi ve din bilgini Ebu Ismail Abdullah ibn Ebu Mansur Muhammed Hace Abdullah el Ensari el Herevi veya Heratli Ensari adlariyla bilinen sufi eserleriyle kendisinden sonraki sufileri etkilemistir Herat daki turbesiHace Abdullah Herevi هواجه عبد الله الهرويDogum4 Mayis 1006 HeratOlum8 Mart 1089 HeratYasami4 Mayis 1006 da Afganistan in Herat kentinin eski kalesi Kuhendiz de dunyaya geldi Soyunun Ebu Eyyub el Ensari nin oglu Met e kadar ulastigi soylenir Met 652 yilinda Ahnef b Kays kumandasinda Horasan a yapilan bir sefere katilmis ve Herat a yerlesmisti Babasi Ebu Mansur pazarciydi Belh sehrine giden Ebu Mansur orada Cuneyd i Bagdadi nin tasavvuf anlayisina bagli bir sufi olan Serif Hamza Akili nin meclislerine katildi Bu sufilerin canlilara eziyet etmemek icin azami ozen gosterdikleri hatta uzerlerine konan sinekleri dahi kovmadiklari akrep ve yilan turu hayvanlara dokunmadiklari aktarilir Ilk dini bilgilerini babasindan ogrenen Heratli Ensari Malini Medresesi nde ogrenimine devam etti Dokuz yasinda hadis ilminden ders gorup hadis yazmaya basladi On dort yasinda vaaz verecek kadar dini bilgiye ulasti Herat ta Seyh Amu dan ilk tasavvufi egitimini aldi Donemin meshur sufilerinden Ebu Said i Ebu l Hayr ile de gorusmus ancak kendisinin tasavvuf yolunda mursidim dedigi seyhi Ebu l Hasan el Harakani olmustur Hem Ebu l Hayr ham de Harakani nin de etkisiyle cosku ve cezbeye dayali tasavvuf anlayisini benimsedi onlar gibi siirler yazdi sema yapti Hayatinin ileriki yillarinda agir bir hastalik gecirmis ve bunun sonucunda gorme duygusunu yitirmis ancak talebelerinin yardimiyla da eser telif etmeye devam etmistir 8 Mart 1089 tarihinde 82 yasinda vefat etti Turbesi Selcuklular zamaninda insa edilmis Gurlular doneminde Sultan Giyaseddin Muhammed devrinde de Emir Izzeddin tarafindan turbenin yanina bir medrese yaptirilmistir Soyu ve Firangi Mahal OkuluHace Abdullah el Ensari nin torunlari Hindistan a gocmus ve Islam dusuncesi egitiminin orada yayilmasini onemli rol ustlenmislerdir Soyundan gelen en unlu kisi Kutb ul Alam lakabiyla taninan Mahdum Nizamuddin Ansari ve Kutb Sahid bunlardan birkacidir nin soyundan gelen Sahid unlu okulunu kurmustur AlintilarAllah azze ve celle soyle buyurmaktadir Unuttugun zaman Rabbini zikret Kehf 18 24 Yani O ndan baskasini unuttugunda kendi zikrinde kendini unuttugunda sonra kendini zikretmede kendini unuttugunda sonra Hakk in seni zikretmesinde butun zikirleri unuttugunda Rabbini zikret Zikir gaflet ve nisyandan kurtulmaktir Uc derecesi vardir Birincisi ovgu dua ve riayetten ibaret olan zahiri zikirdir Ikincisi gizli zikirdir Bu futurdan suhuda engel olan perdelerden kurtulmak suhud ile kalmak ve musamerenin Hakk in huzurunda bulunma bilincinin devam etmesidir Ucuncusu hakiki zikirdir Bu ise Hakk in seni zikrettiginin suhuduna varman kendi zikrini musahededen kurtulman ve zikre devam ederken zikredenin iftirasini bilmendir Menazilu s Sairin den Vecd surekli yenilenen ve sahibinde sikinti uyandiran bir suhuddan kaynaklanan alevdir Menazilu s Sairin den Yol uc katlidir Ilmin makamlariyla hikmetin makamlarini idrak etmek sabr makamlariyla saffetin saflik makamlarina ulasmak marifet makamlariyla hakikatin makamlarini idrak etmek Insan saffet makamlarina sabir yoluyla ulasir Sabra ulasmanin da uc yolu vardir Munakasayi terk etmek dunyevi tedbirden vazgecmek rizayi zaruri gormek Bu Tanri nin iradesinden razi olan kisinin makamidir Musahede Contemplation kul ile Rabbi arasindaki engellerin kalkmasidir Farsca kitaplarMunajat Namah Farsca مناجات نامه Nasayeh Farsca نصایح Zad ul Arefeen Farsca زاد االعالرفین Kanz ul Salikeen Farsca کنز السالکین Haft Hesar Farsca هفت حصار Elahi Namah Farsca الهی نامه Muhabbat Namah Farsca محبت نامه Qalandar Namah Farsca قلندر نامه Resala e Del o Jan Farsca رساله دل و جان Resala e Waredat Farsca رساله واردات Sad Maidan Farsca صد میدان Resala Manaqib Imam Ahmad bin HanbalArapca kitaplarAnwar al Tahqeeq Zem al Kalam Manazel al Sa erin Kitaab al Frooq Kitaab al Arba eenTurkceye cevirilen kitaplarTasavvufta Yuz Basamak cev Abdurrezzak Tek Emin Yayinlari Bursa 2008Bati dillerindeA G Ravan Farhadi Abdullah Ansari of Herat An Early Sufi Master Curzon Press 1996 Jogendra Sing The Invocations of Shaikh Abdullah Ansari London 1939 L Morris ve R Sarfeh Munajat The Intimate Prayers of Khwajah Abd Allah Ansari New York 1975 Wheeler M Thackston Kwaja Abdullah Ansari Intimate Conversations New York 1978 Kwadja Abdullah Ansari Mystique Hanbalite Beyrut 1965 Hundred fields between man and God Sad Meydan cev Munir Ahmed Lahor 1983 Chemin de Dieu Paris 1988Ayrica bakinizTasavvufDis baglantilarBiography of Al Ansari by Shaykh G F Haddad 25 Kasim 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde KaynakcaA G Ravan Farhadi Abdullah Ansari of Herat An Early Sufi Master Curzon Press 1996