Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Hacı Murad (Rusça: Хаджи-Мурат, Avarca: Khadji Murad) (d. 1790'ların sonu - ö. 23 Nisan 1852), Şeyh Şamil zamanında yaşamış olan İmam Şamil'in naiblerinden olan Avar kökenli Kafkasyalı lider.
Hacı Murat, Kafkasya'nın 2. İmam'ı Hamzad Bek'in, Avar hanlarının çocukları olan Hunzak prenslerini öldürmesinden sonra, ağabeyi Osman'la süt kardeşleri olan prenslerin intikamını almak için Hamzad Bek'e Hunzak Camii'nde bir suikast düzenler.
Suikast başarılı olur, camideki Hamzad Bek'in müritleri ve suikastçılar birbirlerine girer, bu arbededen sadece Hacı Murat kurtulur. Çar'ın özel iltifatları ile Tiflis'e gider, ama Lekler'in Rus Hükûmetini uyarması sonucu tutuklanır, sevk sırasında kendini onlarca metrelik uçurumdan aşağı atar ve kurtulur. Bu olaydan sonra bir ayağı aksayarak yürümek zorunda kalan Hacı Murad uzun bir süre sonra yaptığı hatanın farkına varır. Zamanın İmam'ı Şamil'e bir mektup göndererek ona iltica eder, Şamil onu yanına çağırır ve onunla ilişkilerini geliştirir. Hacı Murad, Rus generallerine birçok zorluk çıkarır ve yaptığı manevralarla özellikle Avar süvarilerinden oluşan küçük birliklerle Rus tabyalarını mahveder. Dağlarda gerilla taktiği uygulayan Hacı Murad'ın kullandığı taktikleri Ruslar anlamakta güçlük çekmiş ve karşısında hiçbir strateji üretememişlerdir.
Zaman hızla ilerlerken Rusya kendi sanayi inkılaplarını gerçekleştirmiştir ve artık ağızdan dolma tüfeklerle Ruslar'a karşı savaşmak Avarlar için zorlaşmıştır. Hacı Murad, Şamil'e Ruslar'a iltica edeceğini böylece geri hatlara sarkıp düşmanı arkadan vurarak Rus birliklerinin dayanak noktalarını yok edeceğini söyler, ama bu fikir Şamil'ce tutulmaz. Hacı Murad yine de Ruslar'a iltica eder, planlarını gerçekleştiremez ve esir hayatı yaşamaya mecbur edilir, esarete dayanamayarak kaçar ama arkadaşlarının ve kendisinin atları bir bataklığa saplanır. Son nefesine kadar savaşan Hacı Murad, barut bitince atını yere yatırıp kamayla yerde bir çukur açar. Kılıçla savaşır ve en sonunda öldürülür. Hacı Murad'ın kabri Azerbaycan sınırları içinde yer alan Kah'ta (Qax) yer almaktadır. Başı kesilerek Rus çarına götürülmüş, sonra kafatası halinde korunarak Rusya Kunstkammer müzesinde sergilenmeye başlanmıştır. Ünlü Rus yazar Lev Tolstoy'un 1896'da basılan Hacı Murad adlı, Türkçeye de çevrilmiş biyografik bir eseri vardır.
Hacı Murat hakkında 1959 yılında baş rolünde 'in oynadığı İtalyan yapımı (91 dakika, renkli film); 1967 yılında Cüneyt Arkın'ın oynadığı Hacı Murat; 1968 yılında Cüneyt Arkın'ın oynadığı Hacı Murat Geliyor; 1972 yılında Tamer Yiğit'in oynadığı Hacı Murat'ın İntikamı filmleri çekilmiştir.
Dış bağlantılar
- Lev Tolstoy'un aynı adı taşıyan eserinin İngilizce tam metni için
- Lev Tolstoy 1896. Hacı Murat 25 Eylül 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
 | Bir biyografi ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Haci Murad Rusca Hadzhi Murat Avarca Khadji Murad d 1790 larin sonu o 23 Nisan 1852 Seyh Samil zamaninda yasamis olan Imam Samil in naiblerinden olan Avar kokenli Kafkasyali lider Haci Murat Haci Murat Kafkasya nin 2 Imam i Hamzad Bek in Avar hanlarinin cocuklari olan Hunzak prenslerini oldurmesinden sonra agabeyi Osman la sut kardesleri olan prenslerin intikamini almak icin Hamzad Bek e Hunzak Camii nde bir suikast duzenler Suikast basarili olur camideki Hamzad Bek in muritleri ve suikastcilar birbirlerine girer bu arbededen sadece Haci Murat kurtulur Car in ozel iltifatlari ile Tiflis e gider ama Lekler in Rus Hukumetini uyarmasi sonucu tutuklanir sevk sirasinda kendini onlarca metrelik ucurumdan asagi atar ve kurtulur Bu olaydan sonra bir ayagi aksayarak yurumek zorunda kalan Haci Murad uzun bir sure sonra yaptigi hatanin farkina varir Zamanin Imam i Samil e bir mektup gondererek ona iltica eder Samil onu yanina cagirir ve onunla iliskilerini gelistirir Haci Murad Rus generallerine bircok zorluk cikarir ve yaptigi manevralarla ozellikle Avar suvarilerinden olusan kucuk birliklerle Rus tabyalarini mahveder Daglarda gerilla taktigi uygulayan Haci Murad in kullandigi taktikleri Ruslar anlamakta gucluk cekmis ve karsisinda hicbir strateji uretememislerdir Zaman hizla ilerlerken Rusya kendi sanayi inkilaplarini gerceklestirmistir ve artik agizdan dolma tufeklerle Ruslar a karsi savasmak Avarlar icin zorlasmistir Haci Murad Samil e Ruslar a iltica edecegini boylece geri hatlara sarkip dusmani arkadan vurarak Rus birliklerinin dayanak noktalarini yok edecegini soyler ama bu fikir Samil ce tutulmaz Haci Murad yine de Ruslar a iltica eder planlarini gerceklestiremez ve esir hayati yasamaya mecbur edilir esarete dayanamayarak kacar ama arkadaslarinin ve kendisinin atlari bir batakliga saplanir Son nefesine kadar savasan Haci Murad barut bitince atini yere yatirip kamayla yerde bir cukur acar Kilicla savasir ve en sonunda oldurulur Haci Murad in kabri Azerbaycan sinirlari icinde yer alan Kah ta Qax yer almaktadir Basi kesilerek Rus carina goturulmus sonra kafatasi halinde korunarak Rusya Kunstkammer muzesinde sergilenmeye baslanmistir Unlu Rus yazar Lev Tolstoy un 1896 da basilan Haci Murad adli Turkceye de cevrilmis biyografik bir eseri vardir Haci Murat hakkinda 1959 yilinda bas rolunde in oynadigi Italyan yapimi 91 dakika renkli film 1967 yilinda Cuneyt Arkin in oynadigi Haci Murat 1968 yilinda Cuneyt Arkin in oynadigi Haci Murat Geliyor 1972 yilinda Tamer Yigit in oynadigi Haci Murat in Intikami filmleri cekilmistir Dis baglantilarLev Tolstoy un ayni adi tasiyan eserinin Ingilizce tam metni icinLev Tolstoy 1896 Haci Murat 25 Eylul 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde Bir biyografi ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz