O/Hakkâri'de Bir Mevsim, Ferit Edgü'nün 1977'de yayımlanan romanıdır.
Yazar | Ferit Edgü |
---|---|
Ülke | Türkiye |
Dil | Türkçe |
Tür | Roman |
Yayım | İlk basım 1977, Tekrar basım 2006 |
Yayımcı | Ada Yayıncılık (1977) Sel Yayıncılık (2006) |
Edgü 1964’te er-öğretmen olarak gittiği Hakkâri’nin Pirkanis köyünde (günümüzdeki adı Işıklar) yaşadıklarını yıllar sonra düşle gerçeği bir arada kurgulayarak bu romanında anlatmıştır. Bir kış mevsimi boyunca -kitaptaki ifadeyle - Hak. İlinin Pir. Köyünde yaşamları birbirine giren insanların dünyası, yoklukla, yoksullukla mücadelesi ile kitabın kahramanının yabancılaşma ve varoluş meseleleri anlatılır.
İki bölümden oluşan kitabın Ön ve Son Söz başlığını taşıyan birinci bölümünde on altı alt bölüm, ikinci bölüm dokuz alt bölümden oluşur. Olay örgüsü birinci bölümde birbirini takip eden olaylar dizisi şeklinde sunulmuş; ikinci bölümde ise parçalar hâlinde sunulup, birleştirilmesi okuyucuya bırakılmıştır.
İlk basımı Ada Yayıncılık tarafından yapılan, 2006’da Sel Yayıncılık tarafından yenilen basılan roman, Onat Kutlar’ın senaryosuyla Erden Kıral tarafından "Hakkâri'de Bir Mevsim" adıyla filme de çekilmiştir.
Eser, çok sayıda dile çevrilmiş; Almanca çevirisi Sezer Duru (1988), Fransızca çevirisi Gertrude Durusoy (1990), Japonca çevirisi Kihara Kohei (1995), Boşnakça çevirisi Kerime Filan (2005) tarafından yapılmıştır.
Konu
Kitabın, kendini sürgün ya da kazazede olarak tanımlayan isimsiz kahramanı, -gerçekleşip gerçekleşmediği belirsiz bir kaza sonucu - kendisini yabancı olduğu bir zaman ve mekanda bulur. Denizden dağa düşmüştür ve Hak. kentinin Pir. köyündedir. Adını, hatta aynadaki yüzünü dahi tanıyamayacak kadar kendine ve herkese yabancıdır.
2000 rakımlı, 13 haneli, 114 nüfuslu köyün halkı ve kendisiyle tercüman aracılığıyla konuşan Bilge Muhtarı ondan çocuklara okumayı yazmayı, hesap yapmayı öğretmesini ister ve ağlarla örülü karanlık bir oda verirler. Bu oda sınıf hâline getirildikten sonra ders araç-gereçlerini temin için il merkezine giden öğretmen, İl Milli Eğitim Müdürlüğü’nde vurdumduymazlıkla karşılaşır. Çocukların defter-kalem ihtiyaçlarını karşılamayı kendisi üstlenir. Şehirde tanıştığı Süryani kitapçı ona kimisi bilmediği bir dilde yazılmış kitaplar ile bir harita ve tılsımlı bir mühür hediye eder. Şehirde iki gün geçirmek zorunda kalan öğretmen kendisini ötekileştirerek “ben, O’yum” der.
Ertesi gün vali tarafından çağrılan O, kendisine yazılmış isimsiz mektupları alır. Bu mektuplar ona kendisini ve hayatındaki diğer insanları tanımadığını anımsatır. Kendisininki dahil kimsenin yüzünü hatırlamaz. Ertesi gün berber aynasında gördüğü kendi yüzü ona bir şey ifade etmez. Nihayet gerekli malzemeleri temin edip bir kamyonun arkasında köye vardığında köyde salgın hastalık başladığını, bebeklerin birer birer öldüğünü görüp çaresizliğe kapılır.
Aynı gün köyün onaltısı erkek, beşi kız yirmibir çocuğuyla derse başladığında birbirlerinin dilini bilmedikleri için öğrencileriyle anlaşmakta sorun yaşar. Türkçe dersi verip kendisi de onların dilini öğrenerek ortak bir dile ulaşmaya çalışır. Romanın sonunda karşılıklı birbirlerinin dilini öğrenmeyi başarırlar.
Öğretmen, isimsiz mektuplar almaya devam eder. Mektuplarda yazması telkin edilir, ama o niyetlense de bir türlü başlayamaz. Kendisine mektupları getiren Halit, öğretmenle aynı dili rahatça konuşan tek kişidir. Felsefe yapan, çevresindekilerce yalancı olarak tabir edilen Halit, öğretmen gibi köyün yabancısıdır ve gizemli bir öyküsü vardır.
Halit’in, Süryani kitapçının ve köylülerin parça parça verilen öyküleriyle köyün genel görünümü verilir. Öğretmen içinde bulunduğu durumu yavaş yavaş kanıksar. Ancak köyde salgın devam etmektedir. İl merkezine doktor talebiyle yazdığı dilekçeler sonuçsuz kalır. Yaşadığı ölüm korkusu ve derin yalnızlık sonucu kendi öğretmenin bilinci bulanıklaşmaya başlar.
Karların erimesi ile köy yolu açıldığında köye gelen müfettiş, O'nun köyün zor yaşam koşullarına dayanabildiğini, çocuklara okuma-yazma öğrettiğini ve bu arada birbirlerinin dilini anlayabilecek kadar ilerlediklerini görünce şaşırır ve öğretmeni tebrik eder, artık istediği yere gidebileceğini söyler. Öğretmen son dersini yapar. Aslında öğrencilerine öğrettiği her şeyi unutmalarını söylemek ister çünkü öğrettiği bilgilere belki de hiç ihtiyaçları olmayacaktır ve belki de bilmek beraberinde acı, hayal kırıklığı getirecektir. Katır üstünde köyden geri dönerken Halit onu karşılayıp bir uçurum kenarına götürür. Aşağıdaki köyde bir tekne vardır. Halit, onun için bulup onardıklarını söyler. Denize Irmağın kıyısına inip Halit’le vedalaşan öğretmen, denize ulaşmak üzere yeni bir yolculuğun eşine gelir. Yıllar sonra bir deniz kıyısında bu yaşadıklarını yazar.
Kaynakça
- ^ Leyla Yiğit, Ferit Edgü’nün Roman ve Öykülerinde Yapı ve Tema, Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Van, 2007
Dış bağlantılar
- Lütfü Bergen, Hakkâri’de Bir Mevsim: Ortak Bir Yaşam Kurmak, Türk Yazarlar Birliği web sitesi, 06.12.2014 7 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Arzu Eylem, Ferit Edgü ve Denizden Uzakta Yazılmış İki Roman, Mavi Melek, Sayı: 48, Yayın tarihi: 19.09.2010 4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
O Hakkari de Bir Mevsim Ferit Edgu nun 1977 de yayimlanan romanidir Hakkari de Bir MevsimYazarFerit EdguUlkeTurkiyeDilTurkceTurRomanYayimIlk basim 1977 Tekrar basim 2006YayimciAda Yayincilik 1977 Sel Yayincilik 2006 Edgu 1964 te er ogretmen olarak gittigi Hakkari nin Pirkanis koyunde gunumuzdeki adi Isiklar yasadiklarini yillar sonra dusle gercegi bir arada kurgulayarak bu romaninda anlatmistir Bir kis mevsimi boyunca kitaptaki ifadeyle Hak Ilinin Pir Koyunde yasamlari birbirine giren insanlarin dunyasi yoklukla yoksullukla mucadelesi ile kitabin kahramaninin yabancilasma ve varolus meseleleri anlatilir Iki bolumden olusan kitabin On ve Son Soz basligini tasiyan birinci bolumunde on alti alt bolum ikinci bolum dokuz alt bolumden olusur Olay orgusu birinci bolumde birbirini takip eden olaylar dizisi seklinde sunulmus ikinci bolumde ise parcalar halinde sunulup birlestirilmesi okuyucuya birakilmistir Ilk basimi Ada Yayincilik tarafindan yapilan 2006 da Sel Yayincilik tarafindan yenilen basilan roman Onat Kutlar in senaryosuyla Erden Kiral tarafindan Hakkari de Bir Mevsim adiyla filme de cekilmistir Eser cok sayida dile cevrilmis Almanca cevirisi Sezer Duru 1988 Fransizca cevirisi Gertrude Durusoy 1990 Japonca cevirisi Kihara Kohei 1995 Bosnakca cevirisi Kerime Filan 2005 tarafindan yapilmistir KonuKitabin kendini surgun ya da kazazede olarak tanimlayan isimsiz kahramani gerceklesip gerceklesmedigi belirsiz bir kaza sonucu kendisini yabanci oldugu bir zaman ve mekanda bulur Denizden daga dusmustur ve Hak kentinin Pir koyundedir Adini hatta aynadaki yuzunu dahi taniyamayacak kadar kendine ve herkese yabancidir 2000 rakimli 13 haneli 114 nufuslu koyun halki ve kendisiyle tercuman araciligiyla konusan Bilge Muhtari ondan cocuklara okumayi yazmayi hesap yapmayi ogretmesini ister ve aglarla orulu karanlik bir oda verirler Bu oda sinif haline getirildikten sonra ders arac gereclerini temin icin il merkezine giden ogretmen Il Milli Egitim Mudurlugu nde vurdumduymazlikla karsilasir Cocuklarin defter kalem ihtiyaclarini karsilamayi kendisi ustlenir Sehirde tanistigi Suryani kitapci ona kimisi bilmedigi bir dilde yazilmis kitaplar ile bir harita ve tilsimli bir muhur hediye eder Sehirde iki gun gecirmek zorunda kalan ogretmen kendisini otekilestirerek ben O yum der Ertesi gun vali tarafindan cagrilan O kendisine yazilmis isimsiz mektuplari alir Bu mektuplar ona kendisini ve hayatindaki diger insanlari tanimadigini animsatir Kendisininki dahil kimsenin yuzunu hatirlamaz Ertesi gun berber aynasinda gordugu kendi yuzu ona bir sey ifade etmez Nihayet gerekli malzemeleri temin edip bir kamyonun arkasinda koye vardiginda koyde salgin hastalik basladigini bebeklerin birer birer oldugunu gorup caresizlige kapilir Ayni gun koyun onaltisi erkek besi kiz yirmibir cocuguyla derse basladiginda birbirlerinin dilini bilmedikleri icin ogrencileriyle anlasmakta sorun yasar Turkce dersi verip kendisi de onlarin dilini ogrenerek ortak bir dile ulasmaya calisir Romanin sonunda karsilikli birbirlerinin dilini ogrenmeyi basarirlar Ogretmen isimsiz mektuplar almaya devam eder Mektuplarda yazmasi telkin edilir ama o niyetlense de bir turlu baslayamaz Kendisine mektuplari getiren Halit ogretmenle ayni dili rahatca konusan tek kisidir Felsefe yapan cevresindekilerce yalanci olarak tabir edilen Halit ogretmen gibi koyun yabancisidir ve gizemli bir oykusu vardir Halit in Suryani kitapcinin ve koylulerin parca parca verilen oykuleriyle koyun genel gorunumu verilir Ogretmen icinde bulundugu durumu yavas yavas kaniksar Ancak koyde salgin devam etmektedir Il merkezine doktor talebiyle yazdigi dilekceler sonucsuz kalir Yasadigi olum korkusu ve derin yalnizlik sonucu kendi ogretmenin bilinci bulaniklasmaya baslar Karlarin erimesi ile koy yolu acildiginda koye gelen mufettis O nun koyun zor yasam kosullarina dayanabildigini cocuklara okuma yazma ogrettigini ve bu arada birbirlerinin dilini anlayabilecek kadar ilerlediklerini gorunce sasirir ve ogretmeni tebrik eder artik istedigi yere gidebilecegini soyler Ogretmen son dersini yapar Aslinda ogrencilerine ogrettigi her seyi unutmalarini soylemek ister cunku ogrettigi bilgilere belki de hic ihtiyaclari olmayacaktir ve belki de bilmek beraberinde aci hayal kirikligi getirecektir Katir ustunde koyden geri donerken Halit onu karsilayip bir ucurum kenarina goturur Asagidaki koyde bir tekne vardir Halit onun icin bulup onardiklarini soyler Denize Irmagin kiyisina inip Halit le vedalasan ogretmen denize ulasmak uzere yeni bir yolculugun esine gelir Yillar sonra bir deniz kiyisinda bu yasadiklarini yazar Kaynakca Leyla Yigit Ferit Edgu nun Roman ve Oykulerinde Yapi ve Tema Yuzuncu Yil Universitesi Sosyal Bilimler Enstitusu Yuksek Lisans Tezi Van 2007Dis baglantilarLutfu Bergen Hakkari de Bir Mevsim Ortak Bir Yasam Kurmak Turk Yazarlar Birligi web sitesi 06 12 2014 7 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Arzu Eylem Ferit Edgu ve Denizden Uzakta Yazilmis Iki Roman Mavi Melek Sayi 48 Yayin tarihi 19 09 2010 4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde