Hamdullah Emin Paşa

Hamdullah Emin Paşa, Osmanlı siyasetçi.

Hamdullah Emin Paşa
Meclis-i Mebûsan 5. Dönem Mebusu
Görev süresi 14 Mayıs 1914 - 21 Aralık 1918
Seçim bölgesi	1914 – Antalya
Kişisel bilgiler
Doğum	1851 Alanya, Osmanlı Devleti
Ölüm	4 Nisan 1939 Şişli, İstanbul, Türkiye

1851 yılında Alanya’nın Mahmutseydi köyü Korum mevkiinde dünyaya gelmiştir. İlk eğitimini köy mektebinde alan Hamdullah Emin Paşa, eğitimine devam etmek üzere Mısır'a gitmiş ve daha sonra İsviçre ve Londra’da hukuk ve iktisat eğitimleri almıştır. Paris ve Londra’da bilimsel araştırmalar yapmış, Arapça, Fransızca ve Yunanca öğrenmiştir. Hukuk doktoru olarak Mısır’da mahkeme başkanlığına atanmış başarılarından dolayı kendisine temyiz hakimliği rütbesi verilmiş ve “Paşa” unvanını almıştır. Hamdullah Emin Paşa daha sonra Mısır’dan İstanbul’a dönmüş ve İstanbul’da ağır ceza mahkemeleri başkanı olarak uzun süre görev yapmıştır. Meclis-i Mebûsan V.(3) dönem Antalya mebusluğu yapmıştır. Yaşlılığında köyüne geri gelmiş ve burada uzun süre zirai faaliyetler ve imar faaliyetlerinde bulunmuştur. Hamdullah Emin Paşa bu dönemde Türkiye’de yazılan ilk bilimsel ziraat kitabının da yazarlığını yapmıştır. 4 Nisan 1939 yılında Şişli’deki evinde ölmüş, naaşı Edirnekapı Mezarlığı'na defnedilmiştir.

Hamdullah Emin Paşa Vakfı

Hamdullah Emin Paşa ve Haremi Hatice Tahire Hanım Vakfı, Mahmutseydi köyünde yaptırılan ilkokula öğrenim görmek amacıyla çevre köylerden gelen öğrencilerin barınması için inşa edilecek olan bir pansiyon ile öğrencilerin iaşe ve barınma giderlerini karşılamak üzere, eğitim ve öğretim amaçlı olarak, Hamdullah Emin Paşa tarafından 1932 yılında kurulmuştur. Mülhak vakıf statüsü kazanan Vakıfın 1939’da Hamdullah Emin Paşa’nın ölümünden sonra işlerlik kazanabilmesi zaman almış ve Vakıf ancak 1968 yılında etkinliğe başlayabilmiştir. Bu tarihte vakıf kuruluş senedinde de olduğu gibi tüm mülkler yeniden tespit edilmiş ve kiralama yoluyla gelir elde edilmeye başlanmıştır. Vakfın etkinliğe başlaması ile ilk olarak Hamdullah Emin Paşa’nın köyü olan Mahmutseydi Köyünde 1968 yılında yeniden bir ilkokul yapılmış, bu ilkokul 1986 yılına kadar hizmet vermiştir. 1995 yılında, değişen koşullar ve artan ihtiyaçlar nedeniyle, vakıf senedinde değişiklik yapılması gündeme gelmiştir. Bu değişiklikle vakfın çalışma alanı genişletilmiş; ihtiyaç sahibi öğrencilere yardım, orta ve yüksek öğrenim öğrencilerine burs, Alanya ve köylerinde vakfın adını taşıyan kütüphane, laboratuvar, dil laboratuvarı ve spor tesisleri yaptırılması yanında ilköğretim lise ve yüksek öğretim okulları yapılması ve işletilmesi de eklenmiştir. Ayrıca, 2007 yılında Akdeniz Üniversitesi Alanya İşletme Fakültesi öğrencilerinin barınmasına yönelik olarak da İşletme Fakültesi yanına 132 öğrenci kapasiteli Hamdullah Emin Paşa Yükseköğrenim Öğrenci Yurdu inşa edilerek ilgili Üniversite’ye devredilmiştir. Söz konusu yurt binası günümüzde Alanya Alaaddin Keykubat Üniversitesi'ne hizmet vermektedir. Hamdullah Emin Paşa ve Haremi Hatice Tahire Hanım Vakfı’nın kuruculuğunu üstlendiği Alanya Hamdullah Emin Paşa Üniversitesi’ne ilişkin kuruluş yasası TBMM’de kabul edilerek 3 Mart 2011’de Resmi Gazete de yayınlanmıştır. 2014-2015 akademik yılında faaliyete başlayan üniversite, Alanya’nın ilk üniversitesi olma özelliğini taşımaktadır.

Kaynakça

1. ^ ^{a b} . Alanya Hamdullah Emin Paşa Üniversitesi. 19 Kasım 2013. 30 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Nisan 2022.