Bu maddenin konusunda kuşkular bulunmaktadır.Kasım 2022) () ( |
Hamidiye Katliamları (Ermenice: Համիդյան ջարդեր Hamidyan çarter) veya bazı Türkçe olmayan kaynaklarda geçen adlarıyla 1894-1896 Ermeni katliamları ve Büyük Katliamlar, 1890'ların ortalarında Osmanlı İmparatorluğu hükûmeti tarafından ülkede yaşayan Ermenilere yapıldığı iddia olunan katliamlardır. Katliamlar sonucu ölenlerin sayısı 80.000 ile 300.000 arasında gösterilmekte, dönemin gazete haberlerine göre 50.000 çocuğun ise yetim kaldığı belirtilmektedir. Kırım, The New York Times 'ın Eylül 1895 tarihli makalesindeki başlıkta Ermeni Holokost olarak geçiyordu. Buna karşın Osmanlı kaynakları ise aksi iddia olarak böyle bir sayıda Ermeninin öldürülmediği Müslümanların katledildiği Ermeni Çetelere karşı operasyon yapılıp bu çetelerin ve isyanların bastırıldığı iddiasındadır.
tarafından Kasım 1895'te çekilen ve Erzurum'da öldürülen Ermenileri gösteren fotoğraf. | |
Bölge | Osmanlı İmparatorluğu |
---|---|
Tarih | 1894-1896 |
Hedef | Ermeniler ve Süryaniler |
Saldırı türü | Katliam, yağma |
Ölü | 80.000-300.000 |
İşleyenler | II. Abdülhamid yönetimi Osmanlı askerleri ve Kürt militanlar |
Sebep | Ermeni karşıtlığı |
Katliamlar
Katliamlar, Osmanlı İmparatorluğu'nun dağılmakta olan emperyal bölgelerinin korunması için Ümmetçiliği devlet ideolojisi haline getirmiş II. Abdülhamid'in ardından isimlendirilmiştir. Saldırıların odağı Ermeni halk olmasına rağmen, pek çok diğer Hristiyan halka karşı da pogromlar gerçekleştirilmiştir. Bunlardan biri olan ve Süryanileri hedeflemiş , çağdaşı olan en az bir kaynağa göre 25.000 kişinin ölümüne neden olmuştur.
Osmanlı'nın iç bölgelerinde 1894'te başlayan katliamlar, ilerleyen yıllarda daha geniş bir alana yayılmıştır. Çoğu öldürme olayı 1894-96 arasında meydana gelmiş, 1897 yılında ise uluslararası camianın Abdülhamid'e baskıları sonucunda sona ermeye başlamıştır. Abdülhamit hükûmeti, 1890'larda başlayan Ermeni milliyetçisi ve ayrılıkçısı hareketi bastırmak için katliamlarda Kürt militanları kullanmış, ancak Ermeni militanlar ve sivil halk arasında bir ayrım yapılmadan öldürülmüştür.
Hamidiye katliamına dikkat çekmek için ve tepki olarak, Ermeni Devrimci Federasyonu tarafından Avrupalılar tarafından işletilmekte olan Osmanlı Bankası'na bir baskın gerçekleştirilmiştir. Bu her ne kadar katliamların Kostantiniyye'ye sıçramasına engel olmamışsa da, Avrupalı devletlerin dikkatini çekmiştir. Katliamın gerçekleştiği dönemde telgrafın kullanılmaya başlanmış olması, olayların dönemin Batı Avrupa ve Kuzey Amerika medyasında geniş çevrede duyulmasını ve rapor edilmesini sağlamıştır.
Ölü sayısı
Her ne kadar kesin ölü sayısının belirlenmesi imkânsız olsa da, tarihçiler tarafından belirtilen sayı 80.000 ile 300.000 arasında olmaktadır.
Alman papaz Johannes Lepsius topladığı bilgilere ve hesaplamalarına dayanarak, 88.243 Ermeni'nin öldüğünü, 546.000'inin göç etmek zorunda kaldığını, 2.493 köyün yok edildiğini, bu köylerden 456'sında yaşayan halkın zorla İslam'a döndürüldüğünü, 649 kilisenin kapatıldığını ve bu kiliselerden 328 tanesinin camiye dönüştürüldüğünü rapor etmiştir. Bunlara ek olarak Lepsius 100.000 Ermeni'nin daha açlık ve hastalıklar sonucunda öldüğünü tahmin etmiş, ölü sayısını 200.000 belirlemiştir.
Birleşik Krallık büyükelçisi, 1895 yılının sonlarına kadar 100.000 kişinin öldürülmüş olduğunu tahmin etmiştir.Türkolog ve Almanya Dış İşleri Bakanlığı'na bağlı diplomat Ernst Jäckh, 200.000 Ermeni'nin öldürüldüğünü, 50.000'ünün sürgüne yollandığını ve 1 milyonunun yağmacılığa uğradığını iddia etmiştir. Fransız diplomat ve tarihçi Pierre Renouvin, görev süresindeki belgelere göre 250.000 Ermeni'nin öldüğünü iddia etmiştir.
Osmanlı ve Türk yetkililer ise bu sayıda bir ölümün olmadığı, müslüman saldırı ve katliamı ve bunun neticesinde bu saldırıları yapan çetelere operasyon yapılıp isyanlarının bastırıldığı iddiasındadır.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ "The Graphic" (İngilizce). 7 Aralık 1895. s. 35. Erişim tarihi: 5 Şubat 2018 – The British Newspaper Archive vasıtasıyla.[]
- ^ a b Akçam, Taner (2006). A Shameful Act: The Armenian Genocide and the Question of Turkish Responsibility. New York: Metropolitan Books. ss. 42. ISBN .
- ^ a b Adalian, Rouben Paul (2010). Historical Dictionary of Armenia, 2nd ed. Lanham, Maryland: Scarecrow Press. s. 154.
- ^ "Fifty Thousand Orphans made So by the Turkish Massacres of Armenians", The New York Times, 18 Aralık 1896, 18 Şubat 2014 tarihinde kaynağından , erişim tarihi: 9 Ocak 2020,
The number of Armenian children under twelve years of age made orphans by the massacres of 1895 is estimated by the missionaries at 50.000
. - ^ a b Osmanlı Belgelerinde Ermeni İsyanları (1895-1896) -II (PDF), Başbakanlık Devlet Arşivleri Müdürlüğü, 2008, 9 Kasım 2022 tarihinde kaynağından (PDF), erişim tarihi: 14 Kasım 2022
- ^ a b Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri Müdürlüğü İçinde Ermenilerle ilgili Osmanlı Belgelerini içeren Yayın Linki, 25 Nisan 2021 tarihinde kaynağından , erişim tarihi: 9 Kasım 2022
- ^ Türk dünyası araştırmaları. Türk Dünyası Araştırmaları Vakfı. 2005.
...II. Abdülhamit'in tam bir halife sıfatı ile ümmetçiliği gaye edinmiş olması...
- ^ Afyoncu, Erhan. . Sabah. 6 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2020.
... devletlere karşı da İslâmcılık siyasetini bir tehdit unsuru olarak öne çıkarmıştır...
- ^ "Hamidian massacres | Ottoman and Armenian history". Encyclopedia Britannica (İngilizce). 6 Şubat 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Şubat 2020.
They are generally called the Hamidian massacres—after the Ottoman Sultan Abdülhamid II, during whose reign they were carried out—to distinguish them from the later Armenian Genocide, which began in 1915.
- ^ Angold, Michael (2006), O'Mahony, Anthony (Ed.), Cambridge History of Christianity, 5. Eastern Christianity, Cambridge University Press, s. 512, ISBN , 7 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından , erişim tarihi: 9 Ocak 2020.
- ^ a b Cleveland, William L. (2000). A History of the Modern Middle East (2.2yer=Boulder, CO bas.). Westview. s. 119. ISBN .
- ^ Hovannisian. "The Armenian Question in the Ottoman Empire," pp. 224–26.
- ^ . , pp. 35, 115.
- ^ Akçam, Taner (2006) p. 42, Metropolitan Books, New York
- ^ On this issue in general, see Selim Deringil (April 2009), "'The Armenian Question Is Finally Closed': Mass Conversions of Armenians in Anatolia during the Hamidian Massacres of 1895–1897 27 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .," Comparative Studies in Society and History 51, pp. 344-71.
- ^ Hovannisian. "The Armenian Question in the Ottoman Empire," p. 224.
- ^ Forsythe, David P. (ed.) (2009). Encyclopedia of human rights. Oxford: Oxford University Press. ISBN .
- ^ a b c Dadrian. The History of the Armenian Genocide, p. 155.
- ^ Jäckh, Ernst. Der Aufsteugende Halbmond, 6th ed. (Berlin, 1916), p. 139. (Almanca)
- ^ P. Renouvin, E. Preclin, G. Hardy, L'Epoque contemporaine. La paix armee et la Grande Guerre. 2nd ed. Paris, 1947, p. 176. (Fransızca)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu maddenin tarafsizligi konusunda kuskular bulunmaktadir Konuya dair fikir alisverisi tartisma sayfasinda bulunabilir Sablonu kaldirmadan once lutfen gerekli sartlarin olustugundan emin olun Kasim 2022 Bu sablonun nasil ve ne zaman kaldirilmasi gerektigini ogrenin Hamidiye Katliamlari Ermenice Համիդյան ջարդեր Hamidyan carter veya bazi Turkce olmayan kaynaklarda gecen adlariyla 1894 1896 Ermeni katliamlari ve Buyuk Katliamlar 1890 larin ortalarinda Osmanli Imparatorlugu hukumeti tarafindan ulkede yasayan Ermenilere yapildigi iddia olunan katliamlardir Katliamlar sonucu olenlerin sayisi 80 000 ile 300 000 arasinda gosterilmekte donemin gazete haberlerine gore 50 000 cocugun ise yetim kaldigi belirtilmektedir Kirim The New York Times in Eylul 1895 tarihli makalesindeki baslikta Ermeni Holokost olarak geciyordu Buna karsin Osmanli kaynaklari ise aksi iddia olarak boyle bir sayida Ermeninin oldurulmedigi Muslumanlarin katledildigi Ermeni Cetelere karsi operasyon yapilip bu cetelerin ve isyanlarin bastirildigi iddiasindadir Hamidiye Katliamlaritarafindan Kasim 1895 te cekilen ve Erzurum da oldurulen Ermenileri gosteren fotograf BolgeOsmanli ImparatorluguTarih1894 1896HedefErmeniler ve SuryanilerSaldiri turuKatliam yagmaOlu80 000 300 000IsleyenlerII Abdulhamid yonetimi Osmanli askerleri ve Kurt militanlarSebepErmeni karsitligiKatliamlarDoneme ait politik bir Fransiz karikaturu Abdulhamid i Ermeni kasabi olarak tasvir ediyor Katliamlar Osmanli Imparatorlugu nun dagilmakta olan emperyal bolgelerinin korunmasi icin Ummetciligi devlet ideolojisi haline getirmis II Abdulhamid in ardindan isimlendirilmistir Saldirilarin odagi Ermeni halk olmasina ragmen pek cok diger Hristiyan halka karsi da pogromlar gerceklestirilmistir Bunlardan biri olan ve Suryanileri hedeflemis cagdasi olan en az bir kaynaga gore 25 000 kisinin olumune neden olmustur Osmanli nin ic bolgelerinde 1894 te baslayan katliamlar ilerleyen yillarda daha genis bir alana yayilmistir Cogu oldurme olayi 1894 96 arasinda meydana gelmis 1897 yilinda ise uluslararasi camianin Abdulhamid e baskilari sonucunda sona ermeye baslamistir Abdulhamit hukumeti 1890 larda baslayan Ermeni milliyetcisi ve ayrilikcisi hareketi bastirmak icin katliamlarda Kurt militanlari kullanmis ancak Ermeni militanlar ve sivil halk arasinda bir ayrim yapilmadan oldurulmustur Hamidiye katliamina dikkat cekmek icin ve tepki olarak Ermeni Devrimci Federasyonu tarafindan Avrupalilar tarafindan isletilmekte olan Osmanli Bankasi na bir baskin gerceklestirilmistir Bu her ne kadar katliamlarin Kostantiniyye ye sicramasina engel olmamissa da Avrupali devletlerin dikkatini cekmistir Katliamin gerceklestigi donemde telgrafin kullanilmaya baslanmis olmasi olaylarin donemin Bati Avrupa ve Kuzey Amerika medyasinda genis cevrede duyulmasini ve rapor edilmesini saglamistir Olu sayisiKatliamlar sonucunda toplu mezarlara gomulen Ermeniler Erzurum Her ne kadar kesin olu sayisinin belirlenmesi imkansiz olsa da tarihciler tarafindan belirtilen sayi 80 000 ile 300 000 arasinda olmaktadir Alman papaz Johannes Lepsius topladigi bilgilere ve hesaplamalarina dayanarak 88 243 Ermeni nin oldugunu 546 000 inin goc etmek zorunda kaldigini 2 493 koyun yok edildigini bu koylerden 456 sinda yasayan halkin zorla Islam a donduruldugunu 649 kilisenin kapatildigini ve bu kiliselerden 328 tanesinin camiye donusturuldugunu rapor etmistir Bunlara ek olarak Lepsius 100 000 Ermeni nin daha aclik ve hastaliklar sonucunda oldugunu tahmin etmis olu sayisini 200 000 belirlemistir Birlesik Krallik buyukelcisi 1895 yilinin sonlarina kadar 100 000 kisinin oldurulmus oldugunu tahmin etmistir Turkolog ve Almanya Dis Isleri Bakanligi na bagli diplomat Ernst Jackh 200 000 Ermeni nin olduruldugunu 50 000 unun surgune yollandigini ve 1 milyonunun yagmaciliga ugradigini iddia etmistir Fransiz diplomat ve tarihci Pierre Renouvin gorev suresindeki belgelere gore 250 000 Ermeni nin oldugunu iddia etmistir Osmanli ve Turk yetkililer ise bu sayida bir olumun olmadigi musluman saldiri ve katliami ve bunun neticesinde bu saldirilari yapan cetelere operasyon yapilip isyanlarinin bastirildigi iddiasindadir Ayrica bakinizOsmanli Bankasi Baskini Yildiz Suikasti Adana Katliami Ermeni KirimiKaynakca The Graphic Ingilizce 7 Aralik 1895 s 35 Erisim tarihi 5 Subat 2018 The British Newspaper Archive vasitasiyla olu kirik baglanti a b Akcam Taner 2006 A Shameful Act The Armenian Genocide and the Question of Turkish Responsibility New York Metropolitan Books ss 42 ISBN 0 8050 7932 7 a b Adalian Rouben Paul 2010 Historical Dictionary of Armenia 2nd ed Lanham Maryland Scarecrow Press s 154 Fifty Thousand Orphans made So by the Turkish Massacres of Armenians The New York Times 18 Aralik 1896 18 Subat 2014 tarihinde kaynagindan erisim tarihi 9 Ocak 2020 The number of Armenian children under twelve years of age made orphans by the massacres of 1895 is estimated by the missionaries at 50 000 a b Osmanli Belgelerinde Ermeni Isyanlari 1895 1896 II PDF Basbakanlik Devlet Arsivleri Mudurlugu 2008 9 Kasim 2022 tarihinde kaynagindan PDF erisim tarihi 14 Kasim 2022 a b Cumhurbaskanligi Devlet Arsivleri Mudurlugu Icinde Ermenilerle ilgili Osmanli Belgelerini iceren Yayin Linki 25 Nisan 2021 tarihinde kaynagindan erisim tarihi 9 Kasim 2022 Turk dunyasi arastirmalari Turk Dunyasi Arastirmalari Vakfi 2005 II Abdulhamit in tam bir halife sifati ile ummetciligi gaye edinmis olmasi Afyoncu Erhan Sabah 6 Subat 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Subat 2020 devletlere karsi da Islamcilik siyasetini bir tehdit unsuru olarak one cikarmistir Hamidian massacres Ottoman and Armenian history Encyclopedia Britannica Ingilizce 6 Subat 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Subat 2020 They are generally called the Hamidian massacres after the Ottoman Sultan Abdulhamid II during whose reign they were carried out to distinguish them from the later Armenian Genocide which began in 1915 Angold Michael 2006 O Mahony Anthony Ed Cambridge History of Christianity 5 Eastern Christianity Cambridge University Press s 512 ISBN 978 0 521 81113 2 7 Temmuz 2019 tarihinde kaynagindan erisim tarihi 9 Ocak 2020 a b Cleveland William L 2000 A History of the Modern Middle East 2 2yer Boulder CO bas Westview s 119 ISBN 0 8133 3489 6 Hovannisian The Armenian Question in the Ottoman Empire pp 224 26 pp 35 115 Akcam Taner 2006 p 42 Metropolitan Books New York 978 0 8050 7932 6 On this issue in general see Selim Deringil April 2009 The Armenian Question Is Finally Closed Mass Conversions of Armenians in Anatolia during the Hamidian Massacres of 1895 1897 27 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Comparative Studies in Society and History 51 pp 344 71 Hovannisian The Armenian Question in the Ottoman Empire p 224 Forsythe David P ed 2009 Encyclopedia of human rights Oxford Oxford University Press ISBN 0195334027 KB1 bakim Fazladan yazi yazar listesi link a b c Dadrian The History of the Armenian Genocide p 155 Jackh Ernst Der Aufsteugende Halbmond 6th ed Berlin 1916 p 139 Almanca P Renouvin E Preclin G Hardy L Epoque contemporaine La paix armee et la Grande Guerre 2nd ed Paris 1947 p 176 Fransizca