Hamza Hekimzade Niyazi (Özbekçe: Hamza Hakimzoda Niyoziy Ҳамза Ҳакимзода Ниёзий; 6 Mart 1889, Hokand-18 Mart 1929, Şahimerdan), Özbek şair, yazar ve edebi çevirmen.
Hamza Hekimzade Niyazi | |
---|---|
Doğum | 6 Mart 1889 Hokand, Rus Türkistanı |
Ölüm | 18 Mart 1929 (40 yaşında) Şahimerdan, Özbekistan SSC, SSCB |
Meslek | Yazar, besteci, oyun yazarı, şair, bilim adamı ve siyasi eylemci |
Milliyet | Özbek |
Önemli ödülleri | Özbek SSC Ulusal Şairi (1926) |
Hayatı
Niyazi, 1920'lerde, eski Çağatay Türkçesi'nin yerine edebî bir Özbek dilini yaratan tartışmalı Özbek dil reformlarına da katıldı. Niyazi, Özbekçe'ye ek olarak Arapça, Farsça, Rusça ve Türkçe de dahil olmak üzere birçok dil biliyordu. Eserlerinde genellikle kadın hakları, toplumsal eşitsizlik ve batıl inanç yaygınlığı gibi toplumsal sorunlar dile getirilirdi.
Niyazi 1929'da din karşıtı propaganda yaptığı gerekçesiyle Şahimerdan'da linç edilerek öldürüldü. 1926'da Özbekistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin ulusal şairi ilan edildi. Anılarını onurlandırmak için, 1967 yılında Özbekistan Komünist Partisi Merkez Komitesi, edebiyat, sanat ve mimarlık alanındaki olağanüstü başarıyı tanımak için Devlet Hamza Ödülü'nü kurdu. Adı Taşkent metrosunda bir istasyon, üç tiyatro, çeşitli okullar ve sokaklar da dahil olmak üzere Özbekistan'daki birçok kuruma verilmiştir.
Niyazi, Gafur Gulam ile birlikte 20. yüzyılın en etkili Özbek yazarlarından biri olarak bilinir. Özbek toplumsal gerçekçiliğinin kurucusu olduğu kadar, modern Özbek müzik formlarının kurucusu ve ilk Özbek oyun yazarı olarak da kabul edilir.
Kaynakça
- ^ Malcolmson, Scott (1995). Empire's Edge: Travels in South-Eastern Europe, Turkey and Central Asia. Verso. ss. 212-219.
- ^ "Hamza Hakimzoda Niyoziy". Ensiklopedik lugʻat (Özbekçe). 2. Taşkent: Özbek Sovyet Ansiklopedisi. 1990. s. 515. 5-89890-018-7.
- ^ Zufarov, Komiljon. "Hamza Hakimzade Niyazi Özbek SSC Devlet Ödülü". (Özbekçe). 14. Taşkent. s. 367.
- ^ Karimov, Naim. . Ziyouz (Özbekçe). 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2017.
- ^ Mirbadaleva, A. S.; Prokhorov, A. M. . Büyük Sovyet Ansiklopedisi (Rusça). Moskova: Sovyet Ansiklopedisi. 9 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2017.
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Hamza Hekimzade Niyazi ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Adeeb Khalid: Printing, Publishing, and Reform in Tsarist Central Asia21 Eylül 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. 1994
- Mark Dickens: . 1989
- Mark Dickens: . 1990
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Hamza Hekimzade Niyazi Ozbekce Hamza Hakimzoda Niyoziy Ҳamza Ҳakimzoda Niyozij 6 Mart 1889 Hokand 18 Mart 1929 Sahimerdan Ozbek sair yazar ve edebi cevirmen Hamza Hekimzade NiyaziDogum6 Mart 1889 1889 03 06 Hokand Rus TurkistaniOlum18 Mart 1929 40 yasinda Sahimerdan Ozbekistan SSC SSCBMeslekYazar besteci oyun yazari sair bilim adami ve siyasi eylemciMilliyetOzbekOnemli odulleriOzbek SSC Ulusal Sairi 1926 HayatiNiyazi 1920 lerde eski Cagatay Turkcesi nin yerine edebi bir Ozbek dilini yaratan tartismali Ozbek dil reformlarina da katildi Niyazi Ozbekce ye ek olarak Arapca Farsca Rusca ve Turkce de dahil olmak uzere bircok dil biliyordu Eserlerinde genellikle kadin haklari toplumsal esitsizlik ve batil inanc yayginligi gibi toplumsal sorunlar dile getirilirdi Niyazi 1929 da din karsiti propaganda yaptigi gerekcesiyle Sahimerdan da linc edilerek olduruldu 1926 da Ozbekistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti nin ulusal sairi ilan edildi Anilarini onurlandirmak icin 1967 yilinda Ozbekistan Komunist Partisi Merkez Komitesi edebiyat sanat ve mimarlik alanindaki olaganustu basariyi tanimak icin Devlet Hamza Odulu nu kurdu Adi Taskent metrosunda bir istasyon uc tiyatro cesitli okullar ve sokaklar da dahil olmak uzere Ozbekistan daki bircok kuruma verilmistir Niyazi Gafur Gulam ile birlikte 20 yuzyilin en etkili Ozbek yazarlarindan biri olarak bilinir Ozbek toplumsal gercekciliginin kurucusu oldugu kadar modern Ozbek muzik formlarinin kurucusu ve ilk Ozbek oyun yazari olarak da kabul edilir Kaynakca Malcolmson Scott 1995 Empire s Edge Travels in South Eastern Europe Turkey and Central Asia Verso ss 212 219 Hamza Hakimzoda Niyoziy Ensiklopedik lugʻat Ozbekce 2 Taskent Ozbek Sovyet Ansiklopedisi 1990 s 515 5 89890 018 7 Zufarov Komiljon Hamza Hakimzade Niyazi Ozbek SSC Devlet Odulu Ozbekce 14 Taskent s 367 Karimov Naim Ziyouz Ozbekce 5 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Ocak 2017 Mirbadaleva A S Prokhorov A M Buyuk Sovyet Ansiklopedisi Rusca Moskova Sovyet Ansiklopedisi 9 Aralik 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Ocak 2017 Dis baglantilarWikimedia Commons ta Hamza Hekimzade Niyazi ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Adeeb Khalid Printing Publishing and Reform in Tsarist Central Asia21 Eylul 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde 1994 Mark Dickens 1989 Mark Dickens 1990