Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Handikap ilkesi, ilk olarak biyolog tarafından 1975 yılında önerilen bir hipotez olup birbirlerini yanıltma veya blöfle bir şeyi elde etmek amacında olan hayvanlar arasında evrimin "dürüst" ve güvenilir de oluşmasına yardımcı olduğunu açıklar. Bu anlamda Handikap ilkesi, güven verici sinyallerin ve buna dair işaretlerin, gönderen birey için çok kıymetli olması gerektiğini ve belli bir özelliğe daha az sahip olan bir canlı bireyin buna gücü yetmeyeceği şekilde gönderen için pahalıya mal olması gerektiğini öne sürer.
Bu teoriye göre, örneğin cinsel seçilim söz konusu olduğunda, daha gelişmiş biyolojik uyum gücüne sahip hayvanlar, bu sosyal durumlarını göstermek için, bu durumlarını etkin şekilde düşüren ve sabotaj eden davranışlar veya morfolojik özellikler geliştirmek yoluyla buna dair işaret verir ve dikkat çekerler. Handikap ilkesinin ana fikri, cinsel yolla seçilen özelliklerin, basitçe bir kaynağı boş yere harcayarak bu şekilde bir israf edebilme yeteneğine sahip olduğunu gösteren sinyallerin yollandığı gösteriş amaçlı tüketim gibi işlediğidir. Alıcı, gönderilen bu sinyallerin aranılan nitelikli özelliklere ve uyum gücüne sahip bir birey tarafından gönderildiğini anlar çünkü daha düşük niteliklere sahip bir birey bu tür abartılı ve boşuna ziyan edilen sinyalleri hayatı pahasına geliştirmeyi göze alamaz.
Bu fenomenin genel geçerliliği hakkında bazı tartışma ve anlaşmazlıklar mevcut olup Zahavi'nin bu handikapların biyolojideki kapsam ve önemine dair görüşleri ana akımın dışında kalır. Bununla birlikte, Handikap fikri, bu alandaki pek çok araştırmacının teorinin hayvanlar arasındaki iletişimin bazı yönlerini açıkladığına inandıkları için çok etkili olmuştur.
Diğer örnekler
Amotz ve Avishag Zahavi’nin Handikap İlkesi adlı eserinde de incelenen Arabistan Yedikardeşleri kuşlarının () davranışları bu açıdan ilginçlik taşır. Gruplar halinde yaşayan bu kuşlar akraba olmayanlarla bile yiyeceklerini paylaşır, kamusal fayda için kendilerini feda eder, tüm çocuklara ortaklaşa bakar ve karşılıksız özveriye dayalı davranışlar geliştirerek adeta birer fazilet abidesi gibi davranırlar. Arabistan Yedikardeşlerinde en “faziletli” olanlar dişiler tarafından en cazip kabul edildikleri için bireysel düzlemde biyolojik avantaj elde ettikleri gibi, bu süreç sonunda toplumsal bir fayda da sağlanır. Bireysel ve toplumsal çıkarları böylesine ince bir ustalıkla birleştiren bu kuşlar, daha ziyede rekabetçiliğe ve bencilliğe vurgu yaptığı düşünülen seçilim mekanizmalarının başka yönleri olduğunu da göstermektedir.
Kaynakça
- ^ (1975) Mate selection - a selection for a handicap. Journal of Theoretical Biology 53: 205-214.
- ^ (1977) The cost of honesty (Further remarks on the handicap principle). Journal of Theoretical Biology 67: 603-605.
- ^ and Zahavi, A. (1997) The handicap principle: a missing piece of Darwin's puzzle. Oxford University Press. Oxford.
- ^ Review by Andrew Pomiankowski, A. & Iwasa, Y. 1998. Handicap Signaling: Loud and True? Evolution, 52, 928-932
- ^ Johnstone, R.A. (1995) Sexual selection, honest advertisement and the handicap principle: reviewing the evidence" Biological Reviews 70 1-65.
- ^ Johnstone, R.A. (1997) The evolution of animal signals, In Behavioural Ecology: an evolutionary approach 4th ed., J. R. Krebs and N. B. Davies, editors. Blackwell. Oxford, pp:155-178.
- ^ Maynard Smith, J. and Harper, D. (2003) Animal Signals. Oxford University Press. .
- ^ Darwin ve Sosyal Bilimler 27 Ekim 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., M. Asım Karaömerlioğlu, Boğaziçi Üniversitesi, Atatürk Institute for Modern Turkish History, erişim tarihi 12.11.2011
Dış bağlantılar
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Handikap ilkesi ilk olarak biyolog tarafindan 1975 yilinda onerilen bir hipotez olup birbirlerini yaniltma veya blofle bir seyi elde etmek amacinda olan hayvanlar arasinda evrimin durust ve guvenilir de olusmasina yardimci oldugunu aciklar Bu anlamda Handikap ilkesi guven verici sinyallerin ve buna dair isaretlerin gonderen birey icin cok kiymetli olmasi gerektigini ve belli bir ozellige daha az sahip olan bir canli bireyin buna gucu yetmeyecegi sekilde gonderen icin pahaliya mal olmasi gerektigini one surer Tavus kusunda disilerin dikkatini ceken goz alici kuyruk handikap ilkesinin tipik bir ornegi olup cinsel secilim yoluyla olustugu dusunulmektedir Bu teoriye gore ornegin cinsel secilim soz konusu oldugunda daha gelismis biyolojik uyum gucune sahip hayvanlar bu sosyal durumlarini gostermek icin bu durumlarini etkin sekilde dusuren ve sabotaj eden davranislar veya morfolojik ozellikler gelistirmek yoluyla buna dair isaret verir ve dikkat cekerler Handikap ilkesinin ana fikri cinsel yolla secilen ozelliklerin basitce bir kaynagi bos yere harcayarak bu sekilde bir israf edebilme yetenegine sahip oldugunu gosteren sinyallerin yollandigi gosteris amacli tuketim gibi isledigidir Alici gonderilen bu sinyallerin aranilan nitelikli ozelliklere ve uyum gucune sahip bir birey tarafindan gonderildigini anlar cunku daha dusuk niteliklere sahip bir birey bu tur abartili ve bosuna ziyan edilen sinyalleri hayati pahasina gelistirmeyi goze alamaz Bu fenomenin genel gecerliligi hakkinda bazi tartisma ve anlasmazliklar mevcut olup Zahavi nin bu handikaplarin biyolojideki kapsam ve onemine dair gorusleri ana akimin disinda kalir Bununla birlikte Handikap fikri bu alandaki pek cok arastirmacinin teorinin hayvanlar arasindaki iletisimin bazi yonlerini acikladigina inandiklari icin cok etkili olmustur Diger orneklerHindistan Yedikardesler kuslarinin temizlenmede birbirlerine yardim ederken goruntuleri Amotz ve Avishag Zahavi nin Handikap Ilkesi adli eserinde de incelenen Arabistan Yedikardesleri kuslarinin davranislari bu acidan ilginclik tasir Gruplar halinde yasayan bu kuslar akraba olmayanlarla bile yiyeceklerini paylasir kamusal fayda icin kendilerini feda eder tum cocuklara ortaklasa bakar ve karsiliksiz ozveriye dayali davranislar gelistirerek adeta birer fazilet abidesi gibi davranirlar Arabistan Yedikardeslerinde en faziletli olanlar disiler tarafindan en cazip kabul edildikleri icin bireysel duzlemde biyolojik avantaj elde ettikleri gibi bu surec sonunda toplumsal bir fayda da saglanir Bireysel ve toplumsal cikarlari boylesine ince bir ustalikla birlestiren bu kuslar daha ziyede rekabetcilige ve bencillige vurgu yaptigi dusunulen secilim mekanizmalarinin baska yonleri oldugunu da gostermektedir Kaynakca 1975 Mate selection a selection for a handicap Journal of Theoretical Biology 53 205 214 1977 The cost of honesty Further remarks on the handicap principle Journal of Theoretical Biology 67 603 605 and Zahavi A 1997 The handicap principle a missing piece of Darwin s puzzle Oxford University Press Oxford ISBN 0 19 510035 2 Review by Andrew Pomiankowski A amp Iwasa Y 1998 Handicap Signaling Loud and True Evolution 52 928 932 Johnstone R A 1995 Sexual selection honest advertisement and the handicap principle reviewing the evidence Biological Reviews 70 1 65 Johnstone R A 1997 The evolution of animal signals In Behavioural Ecology an evolutionary approach 4th ed J R Krebs and N B Davies editors Blackwell Oxford pp 155 178 Maynard Smith J and Harper D 2003 Animal Signals Oxford University Press ISBN 0 19 852685 7 Darwin ve Sosyal Bilimler 27 Ekim 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde M Asim Karaomerlioglu Bogazici Universitesi Ataturk Institute for Modern Turkish History erisim tarihi 12 11 2011Dis baglantilar