Hanlı, Artvin ilinin Şavşat ilçesine bağlı bir köydür.
Hanlı | |
---|---|
Artvin'in Türkiye'deki konumu | |
Hanlı Hanlı'nın Artvin'deki konumu | |
Ülke | Türkiye |
İl | Artvin |
İlçe | Şavşat |
Coğrafi bölge | Karadeniz Bölgesi |
Rakım | 1532 m |
Nüfus (2021) | |
• Toplam | 165 |
Zaman dilimi | (TSİ) |
İl alan kodu | 0466 |
İl plaka kodu | 08 |
Posta kodu | 08700 |
Tarihçe
Hanlı köyü eski adı Hantuşeti'dir. Gürcüce bir yer adı olan Hantuşeti (ხანთუშეთი), köyün eski sakinleri olan Hantuşidze (ხანთუშიძე) ailesinden gelir. Bu yer adı Türkçeye Hantuşet olarak girmiştir. Nitekim 1835 tarihli Osmanlı Müslim nüfus defterinde ve Artvin vilayeti hakkında 1927 tarihli Osmanlıca kaynakta Hantuşet (خانتوشت) olarak geçer.
Hantuşeti köyü, tarihsel Gürcistan'ı oluşturan bölgelerden biri olan Şavşeti'de yer alır. Nitekim Osmanlılar bu bölgeyi ve köyü 16. yüzyılın ortalarında Gürüclerden ele geçirmiştir. Köyde ortadan kalkmış olan kilise ve yıkık haldeki kale bu dönemden kalmış olmalıdır. Nitekim Tbetis Sulta Matiane (12-16. yüzyıl) olarak bilinen Tbeti Kilisesi'nin bağışçıları listesinde de köyün adı geçer. Bu elyazmasında Hantuşisdze soyadını taşıyan Kvirike, Okropiri, İosebi ve Giorgi Tbeti piskoposluğunun kilisesine bağışta bulunmuşlardır.
Hantuşeti, 1835 tarihli Müslim nüfus defterine göre Çıldır Eyaleti'nin Şavşat (Satlel) sancağına bağlı köylerden biriydi. Osmanlı idaresinin askere alma ve vergi salma amacıyla sadece erkek nüfusunu tespit ettiği bu tarihte köyde 7 hanede 40 erkek yaşıyordu. Erkek sayısı kadar kadın eklenince, Hantuşet köyünün yaklaşık nüfusunun 80 kişiden oluştuğu ortaya çıkar. Hantuşet, Savşat sancağına bağlı üç vakıf köyünden biriydi.
Hantuşeti köyü, 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı'nın ardından imzalanan Berlin Antlaşması uyarınca Osmanlı Devleti tarafından Rusya'ya bırakıldı. Rus idaresinin Hantuşet (Хантушетъ) olarak kaydettiği köy, Artvin sancağının Şavşet-İmerhev kazasına bağlı Anklia nahiyesinin 11 köyünden biriydi. Hantuşeti'nin nüfusu, 104'ü erkek ve 98'i kadın olmak üzere, 30 hanede yaşayan 202 kişiden oluşuyordu. Nüfusun tamamı Türk olarak kaydedilmişti.
Hantuşeti köyü, Birinci Dünya Savaşı'nın sonunda Rusların bölgeden çekilmesinin ardından bir süre bağımsız Gürcistan'ın sınırları içinde kaldı. 7 Mayıs 1920 tarihinde imzalanan Moskova Antlaşması'yla ülkenin sınırları Sovyet Rusya tarafından da tanındı. Ancak Kızıl Ordu'nun Gürcistan'ı işgali sırasında, 16 Mart 1921'de imzalanan Moskova Antlaşması uyarınca Hantuşeti Türkiye'ye bırakıldı.
Artvin livasında 1922 yılında yapılan nüfus göre Hantuşeti, Şavşat kazasının merkez nahiyesine bağlı köylerden biriydi. Köyün nüfusu, 149'u kadın ve 153'ü erkek olmak üzere, 51 hanede yaşayan 302 kişiden oluşuyordu. Bu tarihte de nüfusun tamamı "Türk" olarak kaydedilmiştir. Hantuşeti veya Hantuşet Türkçe olmadığı için köyün adı 1925’te Hanlı olarak değiştirildi. Hanlı köyü, 1940 genel nüfus sayımında Çoruh vilayetinin Şavşat kazasının merkez nahiyesinin köylerinden biriydi ve nüfusu 488 kişiden oluşuyordu. 1965 yılına gelindiğinde köyde yaşayan insan sayısı 876 kişiyi bulmuştu ve bu nüfus içinde 404 kişi okuma yazma biliyordu.
Hanlı köyünde yerleşimin Hristiyan nüfus barındırdığı dönemden kalma kilise tamamen ortadan kalkmıştır. Köyün yaklaşık 3 km güneydoğusunda çayırlık bir alanda yer alan Hantuşeti Kalesi ise, büyük ölçüde ayaktadır. Kalenin bulunduğu yerde bir yerleşimin kalıntıları geniş bir alana yayılmaktadır. Köylülerin verdiği bilgiye göre terk edilmiş bu alan, eskiden Gürcü beylerin yaşadığı kentsel bir yerleşimdi.
Coğrafya
Hanlı köyü Artvin il merkezine 82 km, Şavşat ilçe merkezine ise 17 km uzaklıktadır.
Nüfus
Yıllara göre köy nüfus verileri | |
---|---|
2021 | 175 |
2020 | 165 |
2019 | 161 |
2018 | 153 |
2017 | 143 |
2016 | 142 |
2015 | 151 |
2014 | 161 |
2013 | 166 |
2012 | 184 |
2011 | 186 |
2010 | 184 |
2009 | 168 |
2008 | 176 |
2007 | 170 |
2000 | 315 |
1990 | 553 |
1985 | 640 |
Kaynakça
- ^ . Fallingrain.com. 9 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2022.
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o p . Nufusune.com. 31 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2022.
- ^ "Ramaz Halvaşi, "Hantuşeti ve Hantuşetidzeler" (Gürcüce), Batum, 2015" (PDF). 22 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 22 Mayıs 2023.
- ^ a b Klarceti (Gürcüce), Mamia Pağava, Meri Tsintsadze, Maia Baramidze, Malhaz Çoharadze, Tina Şioşvili, Şota Mamuladze, Ramaz Halvaşi, Nugzar Mgeladze, Zaza Şaşikadze, Cemal Karalidze, Batum, 2016, s. 157-158. 9 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde . .
- ^ "Ecem Kutlu, Şavşat Nüfus Defteri (1835) - Transkripsiyon ve Değerlendirme, Artvin, 2020, s. 18". 29 Kasım 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Mayıs 2023.
- ^ a b "Muvahhid Zeki, Artvin Vilayeti Hakkında Malumat-ı Umumiye, 1927, s. 160". 29 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Mayıs 2023.
- ^ a b 2015 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (Gürcüce), Tiflis, 2016, s. 54-55 6 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ "Ramaz Halvaşi, "Hantuşeti ve Hantuşetidzeler" (Gürcüce), Batum, 2015" (PDF). 22 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 22 Mayıs 2023.
- ^ "Ecem Kutlu, Şavşat Nüfus Defteri (1835) - Transkripsiyon ve Değerlendirme, Artvin, 2020, s. 18, 59-60". 29 Kasım 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Mayıs 2023.
- ^ "Свод статистических данных о населении Закавказскаго края, извлеченных из посемейных списков 1886 г. (Transkafkasya Bölgesinin Nüfusuna Dair 1886 Yılı Aile Listelerinden Edinilmiş istatistik Verilerin Özeti), Tiflis, 1893, Sıra no: 1429". 11 Aralık 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Mayıs 2023.
- ^ ""Российско-грузинский договор 07.5.1920 г. (полный текст и карта) - один из многих нарушенных Кремлем" / "07.5.1920 tarihli Rus-Gürcü Anlaşması (tam metin ve harita) Kremlin Tarafından İhlal Edilen Birçok Anlaşmadan Biridir"". 11 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Mayıs 2023.
- ^ "Mustafa Kemal Atatürk, Nutuk, İstanbul, 1969, 3 Cilt, 2. cilt s. 489". 8 Ekim 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Mayıs 2023.
- ^ "Nurşen Gök, "Artvin Livası'nın Anavatan'a Katılışı Sırasındaki Durumuna İlişkin Belgeler", Ankara Üniversitesi Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi, Sayı: 41, Mayıs 2008, s. 89-104" (PDF). 26 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 22 Mayıs 2023.
- ^ 1940 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1946, s. 169.
- ^ 1965 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1968, s. 89.
- ^ a b c d . YerelNet.org.tr. 19 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2014.
Dış bağlantılar
- Hanlı, Şavşat için uzaydan görüntü siteleri: Google, Yahoo, Microsoft
- Şavşat ve Hanlı Köyü Tanıtım Gezi Yazısı16 Ekim 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Hanli Artvin ilinin Savsat ilcesine bagli bir koydur HanliKoyArtvin in Turkiye deki konumuHanliHanli nin Artvin deki konumuUlkeTurkiyeIlArtvinIlceSavsatCografi bolgeKaradeniz BolgesiRakim1532 mNufus 2021 Toplam165Zaman dilimiUTC 03 00 TSI Il alan kodu0466Il plaka kodu08Posta kodu08700TarihceHanli koyu eski adi Hantuseti dir Gurcuce bir yer adi olan Hantuseti ხანთუშეთი koyun eski sakinleri olan Hantusidze ხანთუშიძე ailesinden gelir Bu yer adi Turkceye Hantuset olarak girmistir Nitekim 1835 tarihli Osmanli Muslim nufus defterinde ve Artvin vilayeti hakkinda 1927 tarihli Osmanlica kaynakta Hantuset خانتوشت olarak gecer Hantuseti koyu tarihsel Gurcistan i olusturan bolgelerden biri olan Savseti de yer alir Nitekim Osmanlilar bu bolgeyi ve koyu 16 yuzyilin ortalarinda Guruclerden ele gecirmistir Koyde ortadan kalkmis olan kilise ve yikik haldeki kale bu donemden kalmis olmalidir Nitekim Tbetis Sulta Matiane 12 16 yuzyil olarak bilinen Tbeti Kilisesi nin bagiscilari listesinde de koyun adi gecer Bu elyazmasinda Hantusisdze soyadini tasiyan Kvirike Okropiri Iosebi ve Giorgi Tbeti piskoposlugunun kilisesine bagista bulunmuslardir Hantuseti 1835 tarihli Muslim nufus defterine gore Cildir Eyaleti nin Savsat Satlel sancagina bagli koylerden biriydi Osmanli idaresinin askere alma ve vergi salma amaciyla sadece erkek nufusunu tespit ettigi bu tarihte koyde 7 hanede 40 erkek yasiyordu Erkek sayisi kadar kadin eklenince Hantuset koyunun yaklasik nufusunun 80 kisiden olustugu ortaya cikar Hantuset Savsat sancagina bagli uc vakif koyunden biriydi Hantuseti koyu 1877 1878 Osmanli Rus Savasi nin ardindan imzalanan Berlin Antlasmasi uyarinca Osmanli Devleti tarafindan Rusya ya birakildi Rus idaresinin Hantuset Hantushet olarak kaydettigi koy Artvin sancaginin Savset Imerhev kazasina bagli Anklia nahiyesinin 11 koyunden biriydi Hantuseti nin nufusu 104 u erkek ve 98 i kadin olmak uzere 30 hanede yasayan 202 kisiden olusuyordu Nufusun tamami Turk olarak kaydedilmisti Hantuseti koyu Birinci Dunya Savasi nin sonunda Ruslarin bolgeden cekilmesinin ardindan bir sure bagimsiz Gurcistan in sinirlari icinde kaldi 7 Mayis 1920 tarihinde imzalanan Moskova Antlasmasi yla ulkenin sinirlari Sovyet Rusya tarafindan da tanindi Ancak Kizil Ordu nun Gurcistan i isgali sirasinda 16 Mart 1921 de imzalanan Moskova Antlasmasi uyarinca Hantuseti Turkiye ye birakildi Artvin livasinda 1922 yilinda yapilan nufus gore Hantuseti Savsat kazasinin merkez nahiyesine bagli koylerden biriydi Koyun nufusu 149 u kadin ve 153 u erkek olmak uzere 51 hanede yasayan 302 kisiden olusuyordu Bu tarihte de nufusun tamami Turk olarak kaydedilmistir Hantuseti veya Hantuset Turkce olmadigi icin koyun adi 1925 te Hanli olarak degistirildi Hanli koyu 1940 genel nufus sayiminda Coruh vilayetinin Savsat kazasinin merkez nahiyesinin koylerinden biriydi ve nufusu 488 kisiden olusuyordu 1965 yilina gelindiginde koyde yasayan insan sayisi 876 kisiyi bulmustu ve bu nufus icinde 404 kisi okuma yazma biliyordu Hanli koyunde yerlesimin Hristiyan nufus barindirdigi donemden kalma kilise tamamen ortadan kalkmistir Koyun yaklasik 3 km guneydogusunda cayirlik bir alanda yer alan Hantuseti Kalesi ise buyuk olcude ayaktadir Kalenin bulundugu yerde bir yerlesimin kalintilari genis bir alana yayilmaktadir Koylulerin verdigi bilgiye gore terk edilmis bu alan eskiden Gurcu beylerin yasadigi kentsel bir yerlesimdi CografyaHanli koyu Artvin il merkezine 82 km Savsat ilce merkezine ise 17 km uzakliktadir NufusYillara gore koy nufus verileri2021 1752020 1652019 1612018 1532017 1432016 1422015 1512014 1612013 1662012 1842011 1862010 1842009 1682008 1762007 1702000 3151990 5531985 640Kaynakca Fallingrain com 9 Ekim 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Subat 2022 a b c d e f g h i j k l m n o p Nufusune com 31 Mayis 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Subat 2022 Ramaz Halvasi Hantuseti ve Hantusetidzeler Gurcuce Batum 2015 PDF 22 Mayis 2023 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 22 Mayis 2023 a b Klarceti Gurcuce Mamia Pagava Meri Tsintsadze Maia Baramidze Malhaz Coharadze Tina Siosvili Sota Mamuladze Ramaz Halvasi Nugzar Mgeladze Zaza Sasikadze Cemal Karalidze Batum 2016 s 157 158 9 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 0 8969 5 Ecem Kutlu Savsat Nufus Defteri 1835 Transkripsiyon ve Degerlendirme Artvin 2020 s 18 29 Kasim 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Mayis 2023 a b Muvahhid Zeki Artvin Vilayeti Hakkinda Malumat i Umumiye 1927 s 160 29 Mayis 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Mayis 2023 a b 2015 Yili Tao Klarceti Tarihi Eserleri Arastirma Gezisi Sonuclari Gurcuce Tiflis 2016 s 54 55 6 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 9123 9 9 Ramaz Halvasi Hantuseti ve Hantusetidzeler Gurcuce Batum 2015 PDF 22 Mayis 2023 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 22 Mayis 2023 Ecem Kutlu Savsat Nufus Defteri 1835 Transkripsiyon ve Degerlendirme Artvin 2020 s 18 59 60 29 Kasim 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Mayis 2023 Svod statisticheskih dannyh o naselenii Zakavkazskago kraya izvlechennyh iz posemejnyh spiskov 1886 g Transkafkasya Bolgesinin Nufusuna Dair 1886 Yili Aile Listelerinden Edinilmis istatistik Verilerin Ozeti Tiflis 1893 Sira no 1429 11 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Mayis 2023 Rossijsko gruzinskij dogovor 07 5 1920 g polnyj tekst i karta odin iz mnogih narushennyh Kremlem 07 5 1920 tarihli Rus Gurcu Anlasmasi tam metin ve harita Kremlin Tarafindan Ihlal Edilen Bircok Anlasmadan Biridir 11 Mayis 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Mayis 2023 Mustafa Kemal Ataturk Nutuk Istanbul 1969 3 Cilt 2 cilt s 489 8 Ekim 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Mayis 2023 Nursen Gok Artvin Livasi nin Anavatan a Katilisi Sirasindaki Durumuna Iliskin Belgeler Ankara Universitesi Turk Inkilap Tarihi Enstitusu Ataturk Yolu Dergisi Sayi 41 Mayis 2008 s 89 104 PDF 26 Haziran 2021 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 22 Mayis 2023 1940 Genel Nufus Sayimi Ankara 1946 s 169 1965 Genel Nufus Sayimi Ankara 1968 s 89 a b c d YerelNet org tr 19 Agustos 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Haziran 2014 Dis baglantilarHanli Savsat icin uzaydan goruntu siteleri Google Yahoo Microsoft Savsat ve Hanli Koyu Tanitim Gezi Yazisi16 Ekim 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde