Hans Fallada (21 Temmuz 1893, Greiswald – 5 Şubat 1947, Berlin) Alman yazar.
Hans Fallada | |
---|---|
Doğum | Rudolf Wilhelm Friedrich Ditzen 21 Temmuz 1893 |
Ölüm | 5 Şubat 1947 (53 yaşında) Berlin |
Meslek | Yazar |
İkamet | Almanya |
Milliyet | Alman |
Vatandaşlık | Alman |
Tür | Roman |
Biyografisi
Asıl adı Rudolf Wilhelm Friedrich Ditzen olan Hans Fallada bir hukukçunun oğlu olarak dünyaya geldi. Babası evde çoğu zaman çocuklarına yüksek sesle Shakespeare ve Schiller okurdu. 1899 yılında babasının görevi nedeniyle Berlin’e taşındılar ve 1901 yılında burada okula başladı. Babasının Anayasa Mahkemesi’ne atanması sonucu aile 1909 yılında Leipzig’e taşınır. 1911 yılında burada bir düelloda arkadaşını öldürür, tutuklanarak psikiyatri tedavisi görür. Bu olaydan sonra yaşamı boyunca uyuşturucu sorunuyla uğraşır. 1914 yılında gönüllü olarak orduya yazılır fakat kısa bir süre sonra terhis edilir. Bundan sonra yaşam mücadelesi onu tezgâhtarlık, satıcılık, muhasebecilik, patates yetiştiriciliği gibi çeşitli işlerde çalışmak zorunda bıraktı.
1920 yılında özyaşamöyküsel özellikler taşıyan ilk romanı Der junge Goedeschal’ı (Genç Goedeschal) yayımlandı. 1923 yılında Anton und Gerda (Anton ve Gerda) adlı ikinci romanını tamamladı. Bu sırada uyuşturucu sorunu yüzünden zimmetine para geçirdiği için 3 ay hapis yattı. Daha sonra aynı sorunlar devam etti. 1929 yılı Fallada için büyük değişimlerin yaşandığı bir yıl oldu. O yıl Anna Margarete Issel’le evlendi ve bir yerel gazetede çalışmaya başladı. 1931 yılında Bauern, Bonzen und Bomben (Köylüler, Kodamanlar ve Bombalar) kitabı yayımlandı. Daha sonra da 1932’de onun dünya çapında tanınmasını sağlayan romanı Kleiner Mann, was nun? (Küçük Adam Ne Oldu Sana?) yayımlandı. Roman ekonominin çöküşüyle Almanya'da yaşanan büyük enflasyon sonucu yoksulluğun, işsizliğin arttığı, sol düşüncenin yaygınlaştığı, Spartakist tepkilerin çatışmalara yol açtığı, buna karşın Nazi rejiminin güçlenmeye başladığı bir ortamda geçiyordu. Roman o kadar beğenildi ki 1934 yılında Frank Borzage yönetmenliğinde Universal Pictures tarafında sinemaya aktarıldı. Bunun sonucunda Nazi karşıtı faaliyetleri suçlamasıyla kısa bir süre hapsedildi, sorgulandı fakat serbest bırakıldı.
Naziler'in iktidarda olduğu bu yıllarda Fallada romanlarına devam etti. 1934’te Wer einmal aus dem Blechnapf frißt (Karavanasından Bir Kez Yiyen) ve Wir hatten mal ein Kind (Bir Zamanlar Çocuğumuz Vardı), 1935’te Das Märchen vom Stadtschreiber, der aufs Land flog (Yaşlı bir Yüreğin Yolcuğu), 1937’de Wolf unter Wolfen (Kurtlar Arasındaki Kurt), 1938’de Der Eiserne Gustav (Demir Gustav), 1940'ta Der Mann ungeliebte (Sevilmeyen Adam), 1943’te Ein Mann will hinauf’ı (Bir Adam Yukarı Çıkacak) yazdı. Fallada bu dönemde Naziler’den baskı görmesine rağmen Almanya’yı terk etmeyecek kadar yurdunu seviyordu. Bir süredir alkol kullanmaya da başlamıştı. 1944 yılında üç çocuk sahibi olduğu eşi Anna Issel’in kafasına silahla vurduğu için 4 ay hapiste kaldı ve boşandı. Bu sıkıntılı günlerde Naziler’in Yahudi karşıtı roman siparişine karşılık yazdığı özyaşamöyküsel romanı Der Trinker’i (Ayyaş) 1944 yılında bitirdiğinde savaşın sonu gelmişti ve Naziler yeniliyordu. Romandaki boşluklar ölümünden sonra dolduruldu ve kitap 1950 yılında yayımlandı.
Savaştan sonra 1 Şubat 1945’te 24 yaşındaki Ursula Losch ile evlendi ve Kızıl Ordu ’e girince bir süreliğine belediye başkanlığı yaptı. Sonrasında istifa etti ve Berlin’e yerleşti. Alkol ve uyuşturucu sorunları onu gittikçe yıpratıyordu. 1946’da yazdığı son romanı Jeder stirbt für sich allein (Herkes Tek Başına Ölür) yayımlandığında kısa sürede tükendi fakat ikinci baskısını göremeden 5 Şubat 1947’de uyuşturucuya bağlı olarak kalp yetmezliğinden Berlin’de öldü.
Küçük insanların avukatı sayılan Hans Fallada romanlarına kahraman olarak, çeşitli işlerde çalıştığı sırada tanıdığı halktan gelme kişileri seçti, yapıtlarında insanların yaşamını kimi zaman gerçekçi kimi zaman da mizahî bir dille yansıttı. Hans Fallada’nın yapıtlarının bir kısmı ölümünden sonra yayımlanabilmiştir. Bazıları da sinemaya uyarlanmıştır. Son olarak Herkes Tek Başına Ölür adlı romanı bazı elyazmalarının bulunmasıyla 2010’da yeni bir düzenlemeyle basılmıştır. 1981 yılından beri yazarın anısını yaşatmak için Neumünster kentinde verilmektedir.
Eserleri
- Der junge Goedeschal, 1920
- Anton und Gerda, 1923
- Bauern, Bonzen und Bomben, 1931 (Köylüler, Kodamanlar ve Bombalar, Everest Yayınları 2018 çev: Ahmet Arpad)
- Kleiner Mann, was nun?, 1932 (Küçük Adam Ne Oldu Sana?, Oda yayınları 2003 çev: Senar Yıldız; Everest Yayınları 2018 çev: Ahmet Arpat)
- Wer einmal aus dem Blechnapf frißt, 1932
- Wir hatten mal ein Kind, 1934
- Märchen vom Stadtschreiber, der aufs Land flog, 1935
- Altes Herz geht auf die Reise, 1936
- Hoppelpoppel - wo bist du?, Kindergeschichten, 1936
- Wolf unter Wölfen, 1937 (Kurtlar Sofrasında, Everest Yayınları 2015 çev: Ahmet Arpat)
- Geschichten aus der Murkelei, Märchen, 1938
- Der eiserne Gustav, 1938
- Süßmilch spricht, 1938
- Kleiner Mann - großer Mann, alles vertauscht, 1939
- Süßmilch spricht. Ein Abenteuer von Murr und Maxe, Erzählung, 1939
- Der ungeliebte Mann, 1940
- Das Abenteuer des Werner Quabs, Erzählung, 1941
- Damals bei uns daheim, Erinnerungen, 1942
- Heute bei uns zu Haus, Erinnerungen, 1943
- Fridolin der freche Dachs, 1944
- Jeder stirbt für sich allein, 1947 (Herkes Tek Başına Ölür, Everest Yayınları 2014 çev: Ahmet Arpat; Herkes Yalnız Ölür, Hece Yayınları 2017 çev: Hasan Yılmaz))
- Der Alpdruck, 1947
- Der Trinker, 1950 (Ayyaş, Everest Yayınları 2012 çev: Ahmet Arpad)
- Ein Mann will nach oben, 1953
- Die Stunde, eh´du schlafen gehst, 1954
- Junger Herr - ganz groß, 1965
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ . kirjasto.sci.fi. 6 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2012..(İngilizce)
Dış bağlantılar
- Resmî site
- Hans Fallada'nın oğullarıyla bir sohbet5 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Hans Fallada 21 Temmuz 1893 Greiswald 5 Subat 1947 Berlin Alman yazar Hans FalladaDogumRudolf Wilhelm Friedrich Ditzen 21 Temmuz 1893 1893 07 21 Olum5 Subat 1947 53 yasinda BerlinMeslekYazarIkametAlmanyaMilliyetAlmanVatandaslikAlmanTurRomanBronz plaket uzerindeki Hans FalladaBiyografisiAsil adi Rudolf Wilhelm Friedrich Ditzen olan Hans Fallada bir hukukcunun oglu olarak dunyaya geldi Babasi evde cogu zaman cocuklarina yuksek sesle Shakespeare ve Schiller okurdu 1899 yilinda babasinin gorevi nedeniyle Berlin e tasindilar ve 1901 yilinda burada okula basladi Babasinin Anayasa Mahkemesi ne atanmasi sonucu aile 1909 yilinda Leipzig e tasinir 1911 yilinda burada bir duelloda arkadasini oldurur tutuklanarak psikiyatri tedavisi gorur Bu olaydan sonra yasami boyunca uyusturucu sorunuyla ugrasir 1914 yilinda gonullu olarak orduya yazilir fakat kisa bir sure sonra terhis edilir Bundan sonra yasam mucadelesi onu tezgahtarlik saticilik muhasebecilik patates yetistiriciligi gibi cesitli islerde calismak zorunda birakti 1920 yilinda ozyasamoykusel ozellikler tasiyan ilk romani Der junge Goedeschal i Genc Goedeschal yayimlandi 1923 yilinda Anton und Gerda Anton ve Gerda adli ikinci romanini tamamladi Bu sirada uyusturucu sorunu yuzunden zimmetine para gecirdigi icin 3 ay hapis yatti Daha sonra ayni sorunlar devam etti 1929 yili Fallada icin buyuk degisimlerin yasandigi bir yil oldu O yil Anna Margarete Issel le evlendi ve bir yerel gazetede calismaya basladi 1931 yilinda Bauern Bonzen und Bomben Koyluler Kodamanlar ve Bombalar kitabi yayimlandi Daha sonra da 1932 de onun dunya capinda taninmasini saglayan romani Kleiner Mann was nun Kucuk Adam Ne Oldu Sana yayimlandi Roman ekonominin cokusuyle Almanya da yasanan buyuk enflasyon sonucu yoksullugun issizligin arttigi sol dusuncenin yayginlastigi Spartakist tepkilerin catismalara yol actigi buna karsin Nazi rejiminin guclenmeye basladigi bir ortamda geciyordu Roman o kadar begenildi ki 1934 yilinda Frank Borzage yonetmenliginde Universal Pictures tarafinda sinemaya aktarildi Bunun sonucunda Nazi karsiti faaliyetleri suclamasiyla kisa bir sure hapsedildi sorgulandi fakat serbest birakildi Naziler in iktidarda oldugu bu yillarda Fallada romanlarina devam etti 1934 te Wer einmal aus dem Blechnapf frisst Karavanasindan Bir Kez Yiyen ve Wir hatten mal ein Kind Bir Zamanlar Cocugumuz Vardi 1935 te Das Marchen vom Stadtschreiber der aufs Land flog Yasli bir Yuregin Yolcugu 1937 de Wolf unter Wolfen Kurtlar Arasindaki Kurt 1938 de Der Eiserne Gustav Demir Gustav 1940 ta Der Mann ungeliebte Sevilmeyen Adam 1943 te Ein Mann will hinauf i Bir Adam Yukari Cikacak yazdi Fallada bu donemde Naziler den baski gormesine ragmen Almanya yi terk etmeyecek kadar yurdunu seviyordu Bir suredir alkol kullanmaya da baslamisti 1944 yilinda uc cocuk sahibi oldugu esi Anna Issel in kafasina silahla vurdugu icin 4 ay hapiste kaldi ve bosandi Bu sikintili gunlerde Naziler in Yahudi karsiti roman siparisine karsilik yazdigi ozyasamoykusel romani Der Trinker i Ayyas 1944 yilinda bitirdiginde savasin sonu gelmisti ve Naziler yeniliyordu Romandaki bosluklar olumunden sonra dolduruldu ve kitap 1950 yilinda yayimlandi Savastan sonra 1 Subat 1945 te 24 yasindaki Ursula Losch ile evlendi ve Kizil Ordu e girince bir sureligine belediye baskanligi yapti Sonrasinda istifa etti ve Berlin e yerlesti Alkol ve uyusturucu sorunlari onu gittikce yipratiyordu 1946 da yazdigi son romani Jeder stirbt fur sich allein Herkes Tek Basina Olur yayimlandiginda kisa surede tukendi fakat ikinci baskisini goremeden 5 Subat 1947 de uyusturucuya bagli olarak kalp yetmezliginden Berlin de oldu Kucuk insanlarin avukati sayilan Hans Fallada romanlarina kahraman olarak cesitli islerde calistigi sirada tanidigi halktan gelme kisileri secti yapitlarinda insanlarin yasamini kimi zaman gercekci kimi zaman da mizahi bir dille yansitti Hans Fallada nin yapitlarinin bir kismi olumunden sonra yayimlanabilmistir Bazilari da sinemaya uyarlanmistir Son olarak Herkes Tek Basina Olur adli romani bazi elyazmalarinin bulunmasiyla 2010 da yeni bir duzenlemeyle basilmistir 1981 yilindan beri yazarin anisini yasatmak icin Neumunster kentinde verilmektedir EserleriDer junge Goedeschal 1920 Anton und Gerda 1923 Bauern Bonzen und Bomben 1931 Koyluler Kodamanlar ve Bombalar Everest Yayinlari 2018 cev Ahmet Arpad Kleiner Mann was nun 1932 Kucuk Adam Ne Oldu Sana Oda yayinlari 2003 cev Senar Yildiz Everest Yayinlari 2018 cev Ahmet Arpat Wer einmal aus dem Blechnapf frisst 1932 Wir hatten mal ein Kind 1934 Marchen vom Stadtschreiber der aufs Land flog 1935 Altes Herz geht auf die Reise 1936 Hoppelpoppel wo bist du Kindergeschichten 1936 Wolf unter Wolfen 1937 Kurtlar Sofrasinda Everest Yayinlari 2015 cev Ahmet Arpat Geschichten aus der Murkelei Marchen 1938 Der eiserne Gustav 1938 Sussmilch spricht 1938 Kleiner Mann grosser Mann alles vertauscht 1939 Sussmilch spricht Ein Abenteuer von Murr und Maxe Erzahlung 1939 Der ungeliebte Mann 1940 Das Abenteuer des Werner Quabs Erzahlung 1941 Damals bei uns daheim Erinnerungen 1942 Heute bei uns zu Haus Erinnerungen 1943 Fridolin der freche Dachs 1944 Jeder stirbt fur sich allein 1947 Herkes Tek Basina Olur Everest Yayinlari 2014 cev Ahmet Arpat Herkes Yalniz Olur Hece Yayinlari 2017 cev Hasan Yilmaz Der Alpdruck 1947 Der Trinker 1950 Ayyas Everest Yayinlari 2012 cev Ahmet Arpad Ein Mann will nach oben 1953 Die Stunde eh du schlafen gehst 1954 Junger Herr ganz gross 1965Ayrica bakinizKucuk Adam Ne Oldu SanaKaynakca kirjasto sci fi 6 Subat 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 20 Agustos 2012 Ingilizce Dis baglantilarResmi site Hans Fallada nin ogullariyla bir sohbet5 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde