Harmanlı Katliamı, Ocak 1878 tarihinde 93 Harbi sırasında Harmanlı'da Rus ve Osmanlı güçleri arasında meydana gelen muharebe sırasında Müslüman sivillerin öldürülmesi olayıdır.
Harmanlı Katliamı | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
93 Harbi | |||||||
Rus süvarileri Edirne yakınlarında Türk mülteci kervanına saldırırken | |||||||
| |||||||
Taraflar | |||||||
Rus İmparatorluğu Bulgar çeteleri | Osmanlı mültecileri | ||||||
Komutanlar ve liderler | |||||||
Mihail Skobelev | |||||||
Güçler | |||||||
10.000 | 30.000 |
Olay
Süleyman Paşa'nın Filibe'deki yenilgisinin ardından dağınık birlikleri Rodop Dağları'ndan ve Meriç vadisinden aşağıya, büyük ve kaotik Türk mülteci gruplarıyla birlikte çekildi. Yaklaşık 100.000 mülteci grubu, 20.000'den fazla vagonlu büyük bir karavandan oluşan insan Filibe'den çekiliyordu. Rus ordusu ve Bulgar çetelerinin vahşetinden kaçan bu 100.000'e yakın sivil Türk'ün amacı Edirne'ye sığınmaktı. Ancak Edirne savunma yapmadan Ruslar'a teslim olunca 100.000'e yakın Türk mülteci Filibe-Edirne arasında ortada kaldı.
16-17 Ocak 1878'de, Harmanlı'nın doğusundaki bir keşif Rus filosu, bu mülteci grupla karşılaştı. Grupta ne kadar geri çekilen askerin olduğu bilinmemekle beraber, dağılan birliklerden mültecilere katılmış askerler görülüyordu. Çalışmayan silahlar, savaş ve yolculuk yorgunluğu ile arada sıkışan grubun kaçabileceği yollar da yoktu.
17 Ocak'ta bir Rus süvari bölüğü Harmanlı'ya girdi ve şehrin tren istasyonundan Osmanlı generallerinin Rus başkomutan Nikolay Nikolayeviç ile barış görüşmeleri için seyahat ettiği bir trene izin verdi. 19 Ocak'ta bir Rus alayı, Edirne'ye giden yolu açmak için Harmanlı'nın çevresini silahlı mültecilerden ve geri kalan Osmanlı güçlerinden temizleme emri aldı. Rus kaynaklarına göre olaylar kervana yaklaşıldığında, Rus güçleri arabaların arkasına saklanan Türk mülteciler tarafından vuruldu ve Türklerin kaçışı sırasında bazıları Hristiyan köyü Devraliy ile karşılaştı ve köyü yaktı. Türk kaynaklarına göre ise göre kervan, Rus birlikleri tarafından saldırıya uğramasıyla dağıldı. Çokça yaşlı ve çocuğun bulunduğu bir grubun istihkamlı bir Rus birliğine saldırmış olma ihtimali olamamakla birlikte dağılan gruplar kaçacak fırsat bile bulamadılar. Yol yoktu ve süvariler karşısında öküzlerin çektiği kağnılar çok yavaştı. Çok az araba dağlara kaçabildi, yaşlılar, hastalar ve geride kalan çok genç olanlar dondurucu havada hayatlarını kaybederken arabalarda kalan yaşlılar ise Rus güçleri tarafından katledildi.'de bir grup Müslüman, bütün eşyalarına el koyan ve genç kadınları götüren Rus birlikleri tarafından yakalandılar. Karavanın büyük bir kısmı da komşu köylerdeki Bulgar çeteleri tarafından yağmalandı ve dağlara kaçacak kadar güçlü olmayan geri kalan mültecileri katledildi.
Batılı gazetecilerin anıları
Kervanın dağılmasının ardından Rus komutan General Mihail Skobelev, Batılı askeri muhabirler eşliğinde olay yerine geldi. Fransız gazeteci , savaşın sonuçlarını anlattı. Fransız gazeteci Lonlay'ın anılarından:
'Filibe - Edirne yolu boyunca donmuş insan cesetleri vardı.Sade Hasköy'de 600 donmuş ceset gördüm.'
'Türk muhacir kafileleri, durmak zorunda kaldıkları kış geceleri sabahında, geride yığınla ölü bırakarak Edirne'ye doğru ilerliyordu.'
'Birlikte donmuş aileler gördüm: Üstte anne altta çocukların cesetleri vardı. Anne kendini soğuğa siper etmişti ama hiçbiri kurtulamamıştı.'
'5-6 kişinin sarılmış bir şekilde donmuş olduklarını gördüm. Sarılarak birbirlerini ısıtmaya çalışmış olmalılar.'
'İki genç kız birbirine sarılmış olarak oturuyordu. Görenler onları canlı sanıp yaklaşıyor, donup öldüklerini o zaman anlıyordu.'
'Bulgarlar ve Çingeneler muhacirlerin ölülerinin ve bazı bazı eşyaların kaldığı mola yerlerine akbaba gibi üşüşüyordu.'
Lonlay katliamın gelişimini kitabında şöyle anlatır:
-Rus Kazak süvariler muhacir konvoyuna saldırdı. Konvoydaki asker ve siviller karşılık verince sivillerin üzerine top atışı başladı. Süvariler savunmasız yaşlı, kadın ve çocuk herkesi kılıştan geçirdi. General Skobelev, kalan malzemeleri ve çocuklar dahil hayatta kalan mültecileri toplamak ve Harmanlı'ya geri getirmek için küçük bir Rus müfrezesi emri verdi. Çocuklar, beslenmeleriyle ilgilenen Harmanlı belediye başkanına teslim edildi. Ruslar tarafından alınan iyileştirici önlemler, Skobelev'in Rus 30. Piyade Tümeni komutanına gönderdiği telgrafta kaydedildi. Dünya basınına çocuk kurtarıcısı diye yansıyan general şovunu yapmıştı.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ The Congress of Berlin and after, William Norton Medlicott, page 157
- ^ a b c d The Russian Army and Its Campaigns in Turkey in 1877-1878, F. V. Greene, page 360
- ^ http://www.runivers.ru/lib/book8944/479852/%7C 18 Şubat 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde . "A collection of Materials on the Russo-Turkish War of 1877-1878 on the Balkans, 74th edition, Actions on the Southern Front 1-19 January 1878 (Advance to Adrianople and Constantinople), 1911"
- ^ "Notre Armée. par DE LONLAY Dick: bon Couverture rigide (1890) | Le-Livre". www.abebooks.fr (Fransızca). 29 Mart 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Mart 2021.
- ^ http://www.runivers.ru/lib/book8944/479852/ 15 Aralık 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde . | „A collection of Materials on the Russo-Turkish War of 1877-1878 on the Balkans, 74th edition, Actions on the Southern Front 1-19 January 1878 (Advance to Adrianople and Constantinople), 1911"
Konuyla ilgili yayınlar
- Accounts and papers of the House of Commons, 1878, page 62
- The Library magazine, 1880, page 141
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Harmanli Katliami Ocak 1878 tarihinde 93 Harbi sirasinda Harmanli da Rus ve Osmanli gucleri arasinda meydana gelen muharebe sirasinda Musluman sivillerin oldurulmesi olayidir Harmanli Katliami93 HarbiRus suvarileri Edirne yakinlarinda Turk multeci kervanina saldirirkenTarih16 17 Ocak 1878BolgeHarmanli Osmanli ImparatorluguSonucMusluman nufusun katledilmesiTaraflar Rus Imparatorlugu Bulgar ceteleriOsmanli multecileriKomutanlar ve liderlerMihail SkobelevGucler10 00030 000OlaySuleyman Pasa nin Filibe deki yenilgisinin ardindan daginik birlikleri Rodop Daglari ndan ve Meric vadisinden asagiya buyuk ve kaotik Turk multeci gruplariyla birlikte cekildi Yaklasik 100 000 multeci grubu 20 000 den fazla vagonlu buyuk bir karavandan olusan insan Filibe den cekiliyordu Rus ordusu ve Bulgar cetelerinin vahsetinden kacan bu 100 000 e yakin sivil Turk un amaci Edirne ye siginmakti Ancak Edirne savunma yapmadan Ruslar a teslim olunca 100 000 e yakin Turk multeci Filibe Edirne arasinda ortada kaldi 16 17 Ocak 1878 de Harmanli nin dogusundaki bir kesif Rus filosu bu multeci grupla karsilasti Grupta ne kadar geri cekilen askerin oldugu bilinmemekle beraber dagilan birliklerden multecilere katilmis askerler goruluyordu Calismayan silahlar savas ve yolculuk yorgunlugu ile arada sikisan grubun kacabilecegi yollar da yoktu 17 Ocak ta bir Rus suvari bolugu Harmanli ya girdi ve sehrin tren istasyonundan Osmanli generallerinin Rus baskomutan Nikolay Nikolayevic ile baris gorusmeleri icin seyahat ettigi bir trene izin verdi 19 Ocak ta bir Rus alayi Edirne ye giden yolu acmak icin Harmanli nin cevresini silahli multecilerden ve geri kalan Osmanli guclerinden temizleme emri aldi Rus kaynaklarina gore olaylar kervana yaklasildiginda Rus gucleri arabalarin arkasina saklanan Turk multeciler tarafindan vuruldu ve Turklerin kacisi sirasinda bazilari Hristiyan koyu Devraliy ile karsilasti ve koyu yakti Turk kaynaklarina gore ise gore kervan Rus birlikleri tarafindan saldiriya ugramasiyla dagildi Cokca yasli ve cocugun bulundugu bir grubun istihkamli bir Rus birligine saldirmis olma ihtimali olamamakla birlikte dagilan gruplar kacacak firsat bile bulamadilar Yol yoktu ve suvariler karsisinda okuzlerin cektigi kagnilar cok yavasti Cok az araba daglara kacabildi yaslilar hastalar ve geride kalan cok genc olanlar dondurucu havada hayatlarini kaybederken arabalarda kalan yaslilar ise Rus gucleri tarafindan katledildi de bir grup Musluman butun esyalarina el koyan ve genc kadinlari goturen Rus birlikleri tarafindan yakalandilar Karavanin buyuk bir kismi da komsu koylerdeki Bulgar ceteleri tarafindan yagmalandi ve daglara kacacak kadar guclu olmayan geri kalan multecileri katledildi Batili gazetecilerin anilariKervanin dagilmasinin ardindan Rus komutan General Mihail Skobelev Batili askeri muhabirler esliginde olay yerine geldi Fransiz gazeteci savasin sonuclarini anlatti Fransiz gazeteci Lonlay in anilarindan Filibe Edirne yolu boyunca donmus insan cesetleri vardi Sade Haskoy de 600 donmus ceset gordum Turk muhacir kafileleri durmak zorunda kaldiklari kis geceleri sabahinda geride yiginla olu birakarak Edirne ye dogru ilerliyordu Birlikte donmus aileler gordum Ustte anne altta cocuklarin cesetleri vardi Anne kendini soguga siper etmisti ama hicbiri kurtulamamisti 5 6 kisinin sarilmis bir sekilde donmus olduklarini gordum Sarilarak birbirlerini isitmaya calismis olmalilar Iki genc kiz birbirine sarilmis olarak oturuyordu Gorenler onlari canli sanip yaklasiyor donup olduklerini o zaman anliyordu Bulgarlar ve Cingeneler muhacirlerin olulerinin ve bazi bazi esyalarin kaldigi mola yerlerine akbaba gibi ususuyordu Lonlay katliamin gelisimini kitabinda soyle anlatir Rus Kazak suvariler muhacir konvoyuna saldirdi Konvoydaki asker ve siviller karsilik verince sivillerin uzerine top atisi basladi Suvariler savunmasiz yasli kadin ve cocuk herkesi kilistan gecirdi General Skobelev kalan malzemeleri ve cocuklar dahil hayatta kalan multecileri toplamak ve Harmanli ya geri getirmek icin kucuk bir Rus mufrezesi emri verdi Cocuklar beslenmeleriyle ilgilenen Harmanli belediye baskanina teslim edildi Ruslar tarafindan alinan iyilestirici onlemler Skobelev in Rus 30 Piyade Tumeni komutanina gonderdigi telgrafta kaydedildi Dunya basinina cocuk kurtaricisi diye yansiyan general sovunu yapmisti Ayrica bakinizMusluman Turk katliamlari Turklere yapilan katliamlar listesiKaynakca The Congress of Berlin and after William Norton Medlicott page 157 a b c d The Russian Army and Its Campaigns in Turkey in 1877 1878 F V Greene page 360 http www runivers ru lib book8944 479852 7C 18 Subat 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde A collection of Materials on the Russo Turkish War of 1877 1878 on the Balkans 74th edition Actions on the Southern Front 1 19 January 1878 Advance to Adrianople and Constantinople 1911 Notre Armee par DE LONLAY Dick bon Couverture rigide 1890 Le Livre www abebooks fr Fransizca 29 Mart 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Mart 2021 http www runivers ru lib book8944 479852 15 Aralik 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde A collection of Materials on the Russo Turkish War of 1877 1878 on the Balkans 74th edition Actions on the Southern Front 1 19 January 1878 Advance to Adrianople and Constantinople 1911 Konuyla ilgili yayinlarAccounts and papers of the House of Commons 1878 page 62 The Library magazine 1880 page 141